Rahim kanseri: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
Botlar
1.114.635 değişiklik
k Bot v3: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir)
Makina86 (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
8.455 değişiklik
Bilgi eklendi
73. satır: 73. satır:
Östrojen yerdeğiştirme tedavisi menopoz sırasında progestin ile dengelenmediğinde başka bir risk faktörüdür. Daha yüksek dozlarda veya daha uzun süreli östrojen tedavisinin endometriyal kanser riski daha yüksektir.<ref name=ComprehensiveGyn32/> Daha az kilolu kadınlar, karşılanmamış östrojenden daha çok risk altındadır.<ref name="WCR2014Epi"/> Daha uzun doğurganlık dönemi—ya erken [[menarş|ilk adet dönemi]] veya geç menopoz—aynı zamanda bir risk faktörüdür.<ref name="Cochrane08122">{{Akademik dergi kaynağı | vauthors = Vale CL, Tierney J, Bull SJ, Symonds PR |başlık= Chemotherapy for advanced, recurrent or metastatic endometrial carcinoma |dergi= The Cochrane Database of Systematic Reviews |cilt= 8 |sayı= 8 |sayfalar=CD003915|tarih= August 2012 | pmid = 22895938 |doi= 10.1002/14651858.CD003915.pub4 | pmc = 7104534 }}</ref> Karşılanmayan östrojen, kişinin endometriyal kanser riskini, kilo ve tedavinin uzunluğuna bağlı olarak 2–10 kat artırır.<ref name="WCR2014Epi"/>
Östrojen yerdeğiştirme tedavisi menopoz sırasında progestin ile dengelenmediğinde başka bir risk faktörüdür. Daha yüksek dozlarda veya daha uzun süreli östrojen tedavisinin endometriyal kanser riski daha yüksektir.<ref name=ComprehensiveGyn32/> Daha az kilolu kadınlar, karşılanmamış östrojenden daha çok risk altındadır.<ref name="WCR2014Epi"/> Daha uzun doğurganlık dönemi—ya erken [[menarş|ilk adet dönemi]] veya geç menopoz—aynı zamanda bir risk faktörüdür.<ref name="Cochrane08122">{{Akademik dergi kaynağı | vauthors = Vale CL, Tierney J, Bull SJ, Symonds PR |başlık= Chemotherapy for advanced, recurrent or metastatic endometrial carcinoma |dergi= The Cochrane Database of Systematic Reviews |cilt= 8 |sayı= 8 |sayfalar=CD003915|tarih= August 2012 | pmid = 22895938 |doi= 10.1002/14651858.CD003915.pub4 | pmc = 7104534 }}</ref> Karşılanmayan östrojen, kişinin endometriyal kanser riskini, kilo ve tedavinin uzunluğuna bağlı olarak 2–10 kat artırır.<ref name="WCR2014Epi"/>
Testosteron alan [[Trans erkek|trans erkekler]] histerektomi geçirmemişse, androstenedion yoluyla testosteronun östrojene dönüştürülmesi, daha yüksek endometriyal kanser riskine yol açabilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |url = http://www.acog.org/Resources-And-Publications/Committee-Opinions/Committee-on-Health-Care-for-Underserved-Women/Health-Care-for-Transgender-Individuals |başlık= Health Care for Transgender Individuals: Committee Opinion No. 512 |tarih= December 2011 |author = Committee on Health Care for Underserved Women |dergi= Obstetrics and Gynecology |cilt= 118 |sayı= 6 |sayfalar=1454-1458|pmid = 22105293 |doi= 10.1097/aog.0b013e31823ed1c1 |ölüurl=hayır|arşivurl= https://web.archive.org/web/20141216235324/http://www.acog.org/Resources-And-Publications/Committee-Opinions/Committee-on-Health-Care-for-Underserved-Women/Health-Care-for-Transgender-Individuals |arşivtarihi= 16 Aralık 2014 |df = dmy-all }}</ref>
Testosteron alan [[Trans erkek|trans erkekler]] histerektomi geçirmemişse, androstenedion yoluyla testosteronun östrojene dönüştürülmesi, daha yüksek endometriyal kanser riskine yol açabilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı |url = http://www.acog.org/Resources-And-Publications/Committee-Opinions/Committee-on-Health-Care-for-Underserved-Women/Health-Care-for-Transgender-Individuals |başlık= Health Care for Transgender Individuals: Committee Opinion No. 512 |tarih= December 2011 |author = Committee on Health Care for Underserved Women |dergi= Obstetrics and Gynecology |cilt= 118 |sayı= 6 |sayfalar=1454-1458|pmid = 22105293 |doi= 10.1097/aog.0b013e31823ed1c1 |ölüurl=hayır|arşivurl= https://web.archive.org/web/20141216235324/http://www.acog.org/Resources-And-Publications/Committee-Opinions/Committee-on-Health-Care-for-Underserved-Women/Health-Care-for-Transgender-Individuals |arşivtarihi= 16 Aralık 2014 |df = dmy-all }}</ref>

===Genetik===
[[Dosya:Autosomal dominant - en.svg|küçükresim|Lynch sendromunda görülen otozomal baskın kalıtım modeli|alt=Bir genin etkilenen bir ebeveynden etkilenen bir çocuğa nasıl geçebileceğini gösteren otozomal baskın kalıtım modelinin diyagramı.]]
[[Genetik bozukluk]]lar da endometriyal kansere neden olabilir. Genelde kalıtsal nedenler endometriyal kanser vakalarının %2-10'udur.<ref name=WCR2014Epi/><ref name=Reinbolt/>

Lynch sendromu, esasen [[kalın bağırsak kanseri]]'ne neden olan otozomal baskın genetik bir bozukluk olup, özellikle menopozdan önce endometriyal kansere de neden olur. Lynch sendromlu kadınlarda endometriyal kanser geliştirme riski %40-60 olup kolorektal (bağırsak) veya yumurtalık kanseri risklerinden daha yüksektir.<ref name="Hoffman818" />

Yumurtalık ve endometriyal kanser, insanların %20'sinde aynı anda gelişir. Endometriyal kanser neredeyse her zaman kolon kanserinden önce, ortalama olarak 11&nbsp;yıl önce gelişir.<ref name="Ma">{{cite journal | vauthors = Ma J, Ledbetter N, Glenn L | title = Testing women with endometrial cancer for lynch syndrome: should we test all? | journal = Journal of the Advanced Practitioner in Oncology | volume = 4 | issue = 5 | pages = 322–30 | date = September 2013 | pmid = 25032011 | pmc = 4093445 | doi = 10.6004/jadpro.2013.4.5.4}}</ref>

Lynch sendromundaki [[Karsinogenez]], hücrenin DNA'daki hataları düzeltmesini sağlayan [[DNA yanlış eşleşme tamiri|uyumsuzluk onarımı]] sürecine katılan MLH1 veya MLH2 genlerindeki mutasyondan kaynaklanır.<ref name="Hoffman818" /> Lynch sendromunda mutasyona uğramış diğer genler arasında, aynı zamanda uyumsuzluk onarım genleri olan MSH2, MSH6 ve PMS2 vardır. Lynch sendromlu kadınlar endometriyal kanser vakalarının %2-3'ünü oluşturur ki bazı kaynaklar bunu %5'e kadar çıkarır.<ref name="Ma" /><ref name="Colombo" /> Gen mutasyonuna bağlı olarak, Lynch sendromlu kadınların farklı endometriyal kanser riskleri vardır. MLH1 mutasyonlarında risk %54; MSH2 ile %21; ve MSH6 ile %16'dır.<ref name="Burke1" />

Ailesinde endometriyal kanser öyküsü olan kadınlar daha yüksek risk altındadır.<ref name="NCIBooklet" /> Diğer bazı kadın kanserleriyle en sık ilişkili olan iki gen, BRCA1 ve BRCA2 endometriyal kansere neden olmaz.<!--<ref name=Hoffman818/>--> Bu genlerle bariz bir bağlantı vardır ancak bu, endometriyal kansere neden olabilen tamoksifen ilacının meme ve yumurtalık kanserlerinde kullanımına dayandırılabilir.<ref name="Hoffman818" />

Kalıtsal genetik durum [[Cowden sendromu]] da endometriyal kansere neden olabilir. Bu bozukluğu olan kadınlarda,<ref name="WCR2014Epi" /> yaşam boyu endometrium kanseri gelişme riski %5–10, etkilenmemiş kadınlarda ise %2–3&nbsp;risk vardır.<ref name="Ma" />

Büyük ölçekli [[genom çapında ilişkilendirme çalışmaları]] da yaygın genetik değişimin endometriyal kanser riskini etkilediği bulunmuştur.<ref>{{cite journal | vauthors = Cheng TH, Thompson DJ, O'Mara TA, Painter JN, Glubb DM, Flach S, Lewis A, French JD, Freeman-Mills L, Church D, Gorman M, Martin L, Hodgson S, Webb PM, Attia J, Holliday EG, McEvoy M, Scott RJ, Henders AK, Martin NG, Montgomery GW, Nyholt DR, Ahmed S, Healey CS, Shah M, Dennis J, Fasching PA, Beckmann MW, Hein A, Ekici AB, Hall P, Czene K, Darabi H, Li J, Dörk T, Dürst M, Hillemanns P, Runnebaum I, Amant F, Schrauwen S, Zhao H, Lambrechts D, Depreeuw J, Dowdy SC, Goode EL, Fridley BL, Winham SJ, Njølstad TS, Salvesen HB, Trovik J, Werner HM, Ashton K, Otton G, Proietto T, Liu T, Mints M, Tham E, Consortium C, Jun Li M, Yip SH, Wang J, Bolla MK, Michailidou K, Wang Q, Tyrer JP, Dunlop M, Houlston R, Palles C, Hopper JL, Peto J, Swerdlow AJ, Burwinkel B, Brenner H, Meindl A, Brauch H, Lindblom A, Chang-Claude J, Couch FJ, Giles GG, Kristensen VN, Cox A, Cunningham JM, Pharoah PD, Dunning AM, Edwards SL, Easton DF, Tomlinson I, Spurdle AB | display-authors = 6 | title = Five endometrial cancer risk loci identified through genome-wide association analysis | language = En | journal = Nature Genetics | volume = 48 | issue = 6 | pages = 667–674 | date = June 2016 | pmid = 27135401 | pmc = 4907351 | doi = 10.1038/ng.3562 }}</ref><ref name=":0">{{cite journal | vauthors = O'Mara TA, Glubb DM, Amant F, Annibali D, Ashton K, Attia J, Auer PL, Beckmann MW, Black A, Bolla MK, Brauch H, Brenner H, Brinton L, Buchanan DD, Burwinkel B, Chang-Claude J, Chanock SJ, Chen C, Chen MM, Cheng TH, Clarke CL, Clendenning M, Cook LS, Couch FJ, Cox A, Crous-Bous M, Czene K, Day F, Dennis J, Depreeuw J, Doherty JA, Dörk T, Dowdy SC, Dürst M, Ekici AB, Fasching PA, Fridley BL, Friedenreich CM, Fritschi L, Fung J, García-Closas M, Gaudet MM, Giles GG, Goode EL, Gorman M, Haiman CA, Hall P, Hankison SE, Healey CS, Hein A, Hillemanns P, Hodgson S, Hoivik EA, Holliday EG, Hopper JL, Hunter DJ, Jones A, Krakstad C, Kristensen VN, Lambrechts D, Marchand LL, Liang X, Lindblom A, Lissowska J, Long J, Lu L, Magliocco AM, Martin L, McEvoy M, Meindl A, Michailidou K, Milne RL, Mints M, Montgomery GW, Nassir R, Olsson H, Orlow I, Otton G, Palles C, Perry JR, Peto J, Pooler L, Prescott J, Proietto T, Rebbeck TR, Risch HA, Rogers PA, Rübner M, Runnebaum I, Sacerdote C, Sarto GE, Schumacher F, Scott RJ, Setiawan VW, Shah M, Sheng X, Shu XO, Southey MC, Swerdlow AJ, Tham E, Trovik J, Turman C, Tyrer JP, Vachon C, VanDen Berg D, Vanderstichele A, Wang Z, Webb PM, Wentzensen N, Werner HM, Winham SJ, Wolk A, Xia L, Xiang YB, Yang HP, Yu H, Zheng W, Pharoah PD, Dunning AM, Kraft P, De Vivo I, Tomlinson I, Easton DF, Spurdle AB, Thompson DJ | display-authors = 6 | title = Identification of nine new susceptibility loci for endometrial cancer | language = En | journal = Nature Communications | volume = 9 | issue = 1 | pages = 3166 | date = August 2018 | pmid = 30093612 | pmc = 6085317 | doi = 10.1038/s41467-018-05427-7 | bibcode = 2018NatCo...9.3166O }}</ref> On altı genomik bölge endometriyal kanser ile ilişkilendirilmiştir ve ortak varyantlar, ailesel göreceli riskin %7'sidir.<ref name=":0" />


== Histopatolojik sınıflama ==
== Histopatolojik sınıflama ==

Sayfanın 08.49, 15 Ağustos 2022 tarihindeki hâli

Cerrahi olarak çıkarılmış bir rahimde endometrioid adenokarsinomun makroskopik görüntüsü

Rahim kanseri, endometrium kanseri veya endometriyal kanser, kadın genital sisteminde rahim içini döşeyen endometriyumdan (uterus veya rahim tabakası) kaynaklanan bir kanser'dir.[1][2] Kanser, vücudun diğer bölümlerine yayılma veya dağılma yeteneğine sahip hücre'lerin anormal büyümesinin sonucudur.[3]

Rahim kanseri, rahim dokularından gelişen iki kanser türüdür.[4]

Endometriyal kanser rahim zarından ve uterin sarkomu rahmin kaslarından veya rahmin destek dokusundan oluşur.[5][6]

Rahim kanseri, en sık rastlanılan jinekolojik kanser türüdür. Genellikle yaşlı ve postmenopozal (menopoz sonrası) kadınların hastalığıdır. Kadın genital sistem kanserleri içinde prognozu en iyi olan kanserdir. Östrojen hormonuna bağımlı bir hastalıktır.

Endometriyal kanser Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tüm rahim kanserlerinin yaklaşık %90'ınıdır.[7]

Endometriyal kansere, rahim ağzı kanseri, uterin sarkomu ve trofoblastik hastalık gibi diğer rahim kanseri türlerinden farklı olmasına rağmen bazen "rahim kanseri" denir.[8] Endometriyal kanserin en sık görülen tipi vakaların %80'inden fazlası olan endometrioid karsinom’dur.[9]

Endometriyal kanser genellikle endometriyal biyopsi veya dilatasyon ve küretaj denen yöntemle numune alınarak teşhis edilir.[2] Pap smear, endometriyal kanseri göstermek için genelde yeterli değildir.[10] Normal risk altındakilerde düzenli tarama istenmez.[11]

Belirtileri

Vajinal kanama veya menopoz sonrası kadınlarda lekelenme endometriyal kanserin %90'ında görülür.[12][13][14] Kanama özellikle adenokarsinom ile tüm vakaların üçte ikisinde görülür.[12][11] Anormal adet döngüleri veya kadınlarda menopoz öncesi aşırı uzun, ağır veya sık kanamalar da endometriyal kanserin işareti olabilir.[11]

Kanama dışında belirtiler çok değildir. Diğer belirtiler, menopoz sonrası kadınlarda ince beyaz veya berrak vajinal akıntı olmasıdır.[11] Hastalığın daha ileri durumu, fizik muayene ile bulunabilecek bir takım belirtiler gösterir.[15] Rahim büyüyebilir veya kanser yayılarak alt karın ağrısına veya leğen (ingilizce: pelvic) kramplarına neden olabilir.[11]

Ağrılı cinsel ilişki veya ağrılı veya zor idrara çıkma endometriyal kanserin daha az görülen belirtileridir.[8] Rahim irin (ingilizce: pyometrea) ile de dolabilir.[16] Bu, vajinal akıntı, pelvik ağrı ve irin gibi az görülen belirtileri olan kadınların %10-15'inde kanser vardır.[17]

Kanamaya bağlı anemi görülebilir.

Hastalığın görüldüğü bayanlarda %75 ila 80’i menopoz dönemi içerisindedir.

Menopoz döneminden sonra dışarıdan hormon almayan bir bayanda rahimden kaynaklanan vajinal bir kanama gerçekleşirse kesinlikle rahim kanseri yönünde araştırmaya başlanmalıdır.

Belirtilerin çoğu vajinal enfeksiyon, polipler ve rahim miyomları gibi kanser olmayan iyi huylu (benign – selim) durumlarda gözlenebilir.

Endometriyal kanser belirtileri vajinal kanama'da değişiklikler veya pelvis'te ağrı olmasıdır.[5]

Rahim sarkomunun belirtileri ise olağandışı vajinal kanama veya vajinada kitledir.[6]

Tedavi ve Prognoz

Endometriyal kanser için başlıca tedavi seçeneği abdominal histerektomi yani üzerindeki fallop tüpleri ve salpingo-ooferektomi denilen iki taraflı yumurtalıklar'la birlikte rahmin ameliyat ile tamamen çıkarılmasıdır.[10] Daha ileri vakalarda radyasyon tedavisi, kemoterapi veya hormon tedavisi de önerilebilir.[10] Hastalık erken evrede teşhis edilirse, sonuç olumludur,[10] ve Amerika Birleşik Devletleri'nde genel beş yıllık sağkalım oranı %80'den fazladır.[18]

Epidemiyoloji

2012 yılında, endometriyal kanser 320.000 kadında görüldü ve 76.000 kadının ölümüne neden oldu.[9] Bu sayı ile yalnızca kadınları etkileyen kanserlerde, endometriyal kanser yumurtalık ve rahim ağzı kanserinden sonra üçüncü en yaygın ölüm nedenidir.[9] Gelişmiş ülkelerde daha sık görülür[9] ve gelişmiş ülkelerde kadın üreme sisteminin en sık görülen kanseridir.[10] Endometrium kanseri oranları 1980'ler ve 2010 yılları arasında birçok ülkede artmıştır.[9] Bunun nedeninin yaşlı insan sayısının ve obezite oranlarının artmasından kaynaklandığı düşünülmektedir.[19]

Endometrium kanseri hakkında özet video[20]

Risk faktörleri

Endometriyal kanserin risk faktörleri obezite, insülin direnci ve diabetes mellitus, meme kanseri, tamoksifen kullanımı, hiç çocuk sahibi olmama, geç menopoz, yüksek düzeyde östrojen ve biyolojik yaşlanmadır.[16][17]

Farklı kanser oranlı ülkeler arasında hareket eden nüfuslarda kanser risk değişimini inceleyen göç çalışmaları, endometriyal kanserin bazı çevresel bileşenleri olduğunu göstermektedir.[21] Bu çevresel risk faktörleri iyi tanımlanmamıştır.[22]

  • Çok eşlilik
  • 20 yaşından önce cinsel ilişki
  • Yetersiz beslenme
  • Atipili kompleks endometrial hiperplazi
  • Herediter nonpolipozis kolorektal kanser (HNPCC)
  • Atipili basit endometrial hiperplazi
  • Obezite (Şişmanlık)
  • İnfertilite (Kısırlık)
  • Karşılanmamış östrojen tedavisi
  • Tamoksifen
  • Doğum yapmamış olmak
  • Erken menarş (menstruasyonun erken başlaması)
  • Geç menopoz
  • Diyabet (Şeker Hastalığı)
  • Polikistik over hastalığı
  • Kalın bağırsak kanseri geçirmiş olmak
  • Meme kanseri tedavisi sonrası etkili olan ilacın kullanılması (tamoksifen)
  • Daha önceden kullanılmış doğum kontrol ilaçlar

Hormonlar

Endometriyal kanser için risk faktörlerinin çoğu, yüksek düzeyde östrojen içerir. Vakaların tahminen %40'ının obezite ile ilişkili olduğu düşünülmektedir.[9] Obezitede, yağ dokusu fazlalığı, androstenedion'un bir östrojen olan estron'a dönüşümünü artırır. Kandaki daha yüksek estron seviyeleri daha az veya hiç ovulasyon olmamasına neden olur ve endometriyumu sürekli yüksek östrojen seviyelerine maruz bırakır.[19][23] Obezite ayrıca kandan daha az östrojen atılmasına neden olur.[23] Polikistik over sendromu (PKOS), aynı zamanda düzensiz yumurtlamaya da neden olur ve obezite ile aynı nedenlerle daha yüksek endometriyal kanser oranları ile ilişkilidir.[21] Özellikle obezite, tip II diyabet ve insülin direnci, Tip I endometriyal kanser için risk faktörleridir.[24] Obezite, endometriyal kanser riskini %300-400 oranında artırır.[25]

Östrojen yerdeğiştirme tedavisi menopoz sırasında progestin ile dengelenmediğinde başka bir risk faktörüdür. Daha yüksek dozlarda veya daha uzun süreli östrojen tedavisinin endometriyal kanser riski daha yüksektir.[23] Daha az kilolu kadınlar, karşılanmamış östrojenden daha çok risk altındadır.[9] Daha uzun doğurganlık dönemi—ya erken ilk adet dönemi veya geç menopoz—aynı zamanda bir risk faktörüdür.[26] Karşılanmayan östrojen, kişinin endometriyal kanser riskini, kilo ve tedavinin uzunluğuna bağlı olarak 2–10 kat artırır.[9] Testosteron alan trans erkekler histerektomi geçirmemişse, androstenedion yoluyla testosteronun östrojene dönüştürülmesi, daha yüksek endometriyal kanser riskine yol açabilir.[27]

Genetik

Bir genin etkilenen bir ebeveynden etkilenen bir çocuğa nasıl geçebileceğini gösteren otozomal baskın kalıtım modelinin diyagramı.
Lynch sendromunda görülen otozomal baskın kalıtım modeli

Genetik bozukluklar da endometriyal kansere neden olabilir. Genelde kalıtsal nedenler endometriyal kanser vakalarının %2-10'udur.[9][28]

Lynch sendromu, esasen kalın bağırsak kanseri'ne neden olan otozomal baskın genetik bir bozukluk olup, özellikle menopozdan önce endometriyal kansere de neden olur. Lynch sendromlu kadınlarda endometriyal kanser geliştirme riski %40-60 olup kolorektal (bağırsak) veya yumurtalık kanseri risklerinden daha yüksektir.[21]

Yumurtalık ve endometriyal kanser, insanların %20'sinde aynı anda gelişir. Endometriyal kanser neredeyse her zaman kolon kanserinden önce, ortalama olarak 11 yıl önce gelişir.[22]

Lynch sendromundaki Karsinogenez, hücrenin DNA'daki hataları düzeltmesini sağlayan uyumsuzluk onarımı sürecine katılan MLH1 veya MLH2 genlerindeki mutasyondan kaynaklanır.[21] Lynch sendromunda mutasyona uğramış diğer genler arasında, aynı zamanda uyumsuzluk onarım genleri olan MSH2, MSH6 ve PMS2 vardır. Lynch sendromlu kadınlar endometriyal kanser vakalarının %2-3'ünü oluşturur ki bazı kaynaklar bunu %5'e kadar çıkarır.[22][25] Gen mutasyonuna bağlı olarak, Lynch sendromlu kadınların farklı endometriyal kanser riskleri vardır. MLH1 mutasyonlarında risk %54; MSH2 ile %21; ve MSH6 ile %16'dır.[29]

Ailesinde endometriyal kanser öyküsü olan kadınlar daha yüksek risk altındadır.[8] Diğer bazı kadın kanserleriyle en sık ilişkili olan iki gen, BRCA1 ve BRCA2 endometriyal kansere neden olmaz. Bu genlerle bariz bir bağlantı vardır ancak bu, endometriyal kansere neden olabilen tamoksifen ilacının meme ve yumurtalık kanserlerinde kullanımına dayandırılabilir.[21]

Kalıtsal genetik durum Cowden sendromu da endometriyal kansere neden olabilir. Bu bozukluğu olan kadınlarda,[9] yaşam boyu endometrium kanseri gelişme riski %5–10, etkilenmemiş kadınlarda ise %2–3 risk vardır.[22]

Büyük ölçekli genom çapında ilişkilendirme çalışmaları da yaygın genetik değişimin endometriyal kanser riskini etkilediği bulunmuştur.[30][31] On altı genomik bölge endometriyal kanser ile ilişkilendirilmiştir ve ortak varyantlar, ailesel göreceli riskin %7'sidir.[31]

Histopatolojik sınıflama

  • Endometrioid adenokarsinom: En sık görülen alttiptir.
  • Müsinöz karsinom
  • Papiller seröz karsinom
  • Berrak hücreli karsinom
  • Skuamöz karsinom

Evreleme

Endometrial kanser cerrahi olarak evrelendirilir. FIGO evreleme sistemi kullanılır.

2010 FIGO evreleme sistemine göre endometrium kanseri evrelemesi

  • IA Tümör uterusa sınırlı, < ½ myometrial invazyon
  • IB Tümör uterusa sınırlı, > ½ myometrial invazyon
  • II Tümör uterusa sınırlı servikal stromal invazyon var
  • IIIA Tümör seroza veya adnekslere yayılmış
  • IIIB Vajinal ve / veya parametrial tutulum var
  • IIIC1 Pelvik lenf nodu tutulumu
  • IIIC2 Para-aortik lenf nodu tutulumu, pelvik lenf nodu tutulumu olan veya olmayan
  • IVA Mesane mukozası ve / veya barsak mukozasının tutulumu
  • IVB Uzak metastaz. Karın metastazı ve/veya kasık lenf düğümleri de dahil olmak üzere

Tedavi

Tedavide temel yaklaşım cerrahidir. Cerrahi olarak total abdominal histerektomi ve bilateral salpingo-ooferektomi (TAH+BSO) işlemi yapılır. Bu yolla rahim, tüpler ve her iki yumurtalık cerrahi olarak çıkartılır. Ek olarak uygulanan tedavi yöntemi ise radyoterapidir (RT). Evre IV kanserlerde kemoterapi tedavisi de ek olarak uygulanabilir. Erken dönemlerde konulan tanılar ile endometrium kanserinin iyileşme oranı %95’tir. Histereskopi (uterus alınması işlemi) sırasında overlerin (yumurtalıkların) ve tüplerin çıkarılması uygundur. Uterus kanseri tedavisinde abdominal (karından) histerektomi işlemi tercih edilir. Abdominal (karından) histerektomi esnasında cerrahi işlemi gerçekleştiren uzman üreme organlarını detaylı bir şekilde inceler. Hekim hastanın durumuna göre tedaviyi planlar. Histerektomi işlemi sonrasında radyoterapi (ışın tedavisi) önerilmektedir. Yayılmış kanser türlerinde radyoterapi kesin önerilmektedir. Radyoterapide amaç vücutta kalabilen kanser hücrelerinin öldürülmesini sağlayarak kanserin tekrarlaması önlenir. Çoğunlukla 6 hafta kadar sürer. Hasta bayanlarda yorgunluk ve diyare (ishal) gibi istenmeyen şikâyetlere neden olabilir. Endometrium kanseriyle histerektomi yapmış bayanlarda östrojen replasmanı önerilmez.

Prognoz

Endometrium adenokarsinomunda tedavi sonrası 5 yıllık yaşam oranları aşağıdaki gibidir.[32]

Evre 5 yıllık yaşam oranı
0 90%
I-A 88%
I-B 75%
II 69%
III-A 58%
III-B 50%
III-C 47%
IV-A 17%
IV-B 15%

Kaynakça

  1. ^ "Cancer.org". 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2012. 
  2. ^ a b "General Information About Endometrial Cancer". National Cancer Institute. 22 Nisan 2014. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2014. 
  3. ^ "Defining Cancer". National Cancer Institute. 17 Eylül 2007. 25 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2014. 
  4. ^ "Uterine Cancer". National Cancer Institute (İngilizce). 1 Ocak 1980. Erişim tarihi: 3 Şubat 2019. 
  5. ^ a b "Endometrial Cancer Treatment". National Cancer Institute (İngilizce). 26 Nisan 2018. Erişim tarihi: 3 Şubat 2019. 
  6. ^ a b "Uterine Sarcoma Treatment". National Cancer Institute (İngilizce). 3 Ekim 2018. Erişim tarihi: 3 Şubat 2019. 
  7. ^ Felix AS, Brinton LA (September 2018). "Cancer Progress and Priorities: Uterine Cancer". Cancer Epidemiology, Biomarkers & Prevention. 27 (9): 985-994. doi:10.1158/1055-9965.EPI-18-0264. PMC 6504985 $2. PMID 30181320. 
  8. ^ a b c "What You Need To Know: Endometrial Cancer". NCI. National Cancer Institute. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
  9. ^ a b c d e f g h i j International Agency for Research on Cancer (2014). World Cancer Report 2014. Chapter 5.12: World Health Organization. ISBN 978-92-832-0429-9. 
  10. ^ a b c d e "Endometrial Cancer Treatment (PDQ®)". National Cancer Institute. 23 Nisan 2014. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2014. 
  11. ^ a b c d e Hoffman BL, Schorge JO, Schaffer JI, Halvorson LM, Bradshaw KD, Cunningham FG, (Ed.) (2012). "Endometrial Cancer". Williams Gynecology (2nd bas.). McGraw-Hill. s. 823. ISBN 978-0-07-171672-7. 4 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Cochrane0412 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  13. ^ Reynolds RK, Loar PV (2010). "Gynecology". Doherty GM (Ed.). Current Diagnosis & Treatment: Surgery (13th bas.). McGraw-Hill. ISBN 978-0-07-163515-8. 
  14. ^ Clarke MA, Long BJ, Del Mar Morillo A, Arbyn M, Bakkum-Gamez JN, Wentzensen N (September 2018). "Association of Endometrial Cancer Risk With Postmenopausal Bleeding in Women: A Systematic Review and Meta-analysis". JAMA Internal Medicine. 178 (9): 1210-1222. doi:10.1001/jamainternmed.2018.2820. PMC 6142981 $2. PMID 30083701. 
  15. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Hoffman isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  16. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; bmj isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  17. ^ a b Galaal K, Al Moundhri M, Bryant A, Lopes AD, Lawrie TA (May 2014). "Adjuvant chemotherapy for advanced endometrial cancer". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2021 (5): CD010681. doi:10.1002/14651858.CD010681.pub2. PMC 6457820 $2. PMID 24832785. 
  18. ^ "SEER Stat Fact Sheets: Endometrial Cancer". National Cancer Institute. 6 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2014. 
  19. ^ a b Hoffman BL, Schorge JO, Schaffer JI, Halvorson LM, Bradshaw KD, Cunningham FG, (Ed.) (2012). "Endometrial Cancer". Williams Gynecology (2nd bas.). McGraw-Hill. s. 817. ISBN 978-0-07-171672-7. 4 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  20. ^ "Uterine Cancer - Cancer Stat Facts". SEER (İngilizce). Erişim tarihi: 3 Şubat 2019. 
  21. ^ a b c d e Hoffman BL, Schorge JO, Schaffer JI, Halvorson LM, Bradshaw KD, Cunningham FG, (Ed.) (2012). "Endometrial Cancer". Williams Gynecology (2nd bas.). McGraw-Hill. s. 818. ISBN 978-0-07-171672-7. 4 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  22. ^ a b c d Ma J, Ledbetter N, Glenn L (September 2013). "Testing women with endometrial cancer for lynch syndrome: should we test all?". Journal of the Advanced Practitioner in Oncology. 4 (5): 322–30. doi:10.6004/jadpro.2013.4.5.4. PMC 4093445 $2. PMID 25032011. 
  23. ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ComprehensiveGyn32 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  24. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Sivalingam isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  25. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Colombo isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  26. ^ Vale CL, Tierney J, Bull SJ, Symonds PR (August 2012). "Chemotherapy for advanced, recurrent or metastatic endometrial carcinoma". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 8 (8): CD003915. doi:10.1002/14651858.CD003915.pub4. PMC 7104534 $2. PMID 22895938. 
  27. ^ Committee on Health Care for Underserved Women (December 2011). "Health Care for Transgender Individuals: Committee Opinion No. 512". Obstetrics and Gynecology. 118 (6): 1454-1458. doi:10.1097/aog.0b013e31823ed1c1. PMID 22105293. 16 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  28. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Reinbolt isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  29. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Burke1 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  30. ^ Cheng TH, Thompson DJ, O'Mara TA, Painter JN, Glubb DM, Flach S, ve diğerleri. (June 2016). "Five endometrial cancer risk loci identified through genome-wide association analysis". Nature Genetics (İngilizce). 48 (6): 667–674. doi:10.1038/ng.3562. PMC 4907351 $2. PMID 27135401. 
  31. ^ a b O'Mara TA, Glubb DM, Amant F, Annibali D, Ashton K, Attia J, ve diğerleri. (August 2018). "Identification of nine new susceptibility loci for endometrial cancer". Nature Communications (İngilizce). 9 (1): 3166. Bibcode:2018NatCo...9.3166O. doi:10.1038/s41467-018-05427-7. PMC 6085317 $2. PMID 30093612. 
  32. ^ American Cancer Society (22 Ekim 2009). "How Is Endometrial Cancer Staged?". 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2010. 

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Rahim_kanseri&oldid=28327126" sayfasından alınmıştır