Gorō Shimura: Revizyonlar arasındaki fark

Gorō Shimura
Gorō Shimura
Kendi dilinde adı	志村五郎
Doğum	23 Şubat 1930; Hamamatsu, Japonya
Ölüm	03 Mayıs 2019 (89 yaşında); Princeton, New Jersey, ABD
Milliyet	Japon
Vatandaşlık	Japonya - ABD
Eğitim	Tokyo Üniversitesi
Mezun olduğu okul(lar)	University of Tokyo
Tanınma nedeni	Abelyen varyetelerin karmaşık çarpımı; Modülerlik teoremi; Shimura varyetesi; Shimura alt grubu
Ödüller	Guggenheim Fellowship (1970); Cole Ödülü (1977); Asahi Ödülü (1991)<; Fujihara Ödülü (1995)br>Steele Ödülü (1996)
Kariyeri
Dalı	Matematik, Sayı teorisi
Çalıştığı kurum	Princeton Üniversitesi, Osaka Üniversitesi
Tez	(1958)
Doktora öğrencileri	Don Blasius; Bill Casselman; Melvin Hochster; Robert Rumely; Alice Silverberg

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 11.14, 20 Temmuz 2021 tarihindeki hâli

Gorō Shimura (志村五郎, Shimura Gorō, 23 Şubat 1930; Hamamatsu – 3 Mayıs 2019; Princeton), Princeton Üniversitesi'nde sayı teorisi, otomorfik formlar ve aritmetik geometri alanlarında çalışan Japon matematikçi ve Michael Henry Strater Matematik Fahri Profesörü idi.^[1] Abelyen varyetelerin ve Shimura varyetelerinin karmaşık çarpımı teorisini geliştirmesinin yanı sıra, sonuçta Fermat'ın Son Teoreminin kanıtına yol açan Taniyama-Shimura varsayımını ortaya koymasıyla biliniyordu.

Hayatı

Gorō Shimura, 23 Şubat 1930'da Japonya'nın Hamamatsu şehrinde doğdu.^[2] Shimura, 1952 ve 1958'de Tokyo Üniversitesi'nden matematik alanında sırasıyla B.A. ve D.Sc. ile mezun oldu.^[3]^[2]

Mezun olduktan sonra, Shimura Tokyo Üniversitesi'nde öğretim görevlisi oldu, ardından Chikako Ishiguro ile evlendiği Tokyo'ya dönmeden önce, on ay Paris'te ve yedi ay Princeton's Institute for Advanced Study'deki görevi dahil olmak üzere yurt dışında çalıştı.^[4]^[2] Daha sonra Osaka Üniversitesi fakültesine katılmak için Tokyo'dan taşındı, ancak finansman durumundan memnun olmadığı için Amerika Birleşik Devletleri'nde iş aramaya karar verdi.^[4]^[2] André Weil aracılığıyla Princeton Üniversitesi'nde bir pozisyon elde etti.^[4] Shimura, 1964'te Princeton fakültesine katıldı ve 1999'da emekli oldu; bu süre zarfında 28'den fazla doktora öğrencisine danışmanlık yaptı ve 1970'de Guggenheim Bursunu, 1977'de Cole Ödülü'nü, sayı teorisi için Cole Ödülü'nü, 1991'de Asahi Ödülü'nü ve 1996 yılında başarılı çalışmaları dolayısı ile ömür boyu Steele Ödülü'nü aldı.^[1]^[5]

Shimura, matematiğe yaklaşımını "fenomenolojik" olarak tanımladı: ilgi alanı, otomorfik formlar teorisinde yeni ilginç davranış türleri bulmaktı. Ayrıca genç nesil matematikçilerde eksik bulduğu bir "romantik" yaklaşımı savundu.^[6] Shimura, evinde sabahları yeni araştırmalar üzerinde çalışmaya ayrılmış bir masa ve öğleden sonra kağıtları mükemmelleştirmek için ikinci bir masa kullanarak, araştırma için iki parçalı bir süreç kullandı.^[2]

Shimura'nın karısı Chikako'dan Tomoko ve Haru adında iki çocuğu oldu.^[2] Shimura, 3 Mayıs 2019'da New Jersey, Princeton'da 89 yaşında öldü.^[1]^[2]

Araştırmaları

Shimura, değişmeli varyetelerin karmaşık çarpımı üzerine ilk kitabı yazdığı ve Taniyama-Shimura varsayımını formüle ettiği Yutaka Taniyama'nın bir meslektaşı ve arkadaşıydı.^[7] Shimura daha sonra eliptik eğrilerin karmaşık çarpımı teorisinde ve modüler formlar teorisinde bulunan fenomenleri daha yüksek boyutlara (örneğin Shimura varyeteleri) genişleten uzun bir dizi ana makale yazdı. Bu çalışma, Langlands programında öne sürülen motivik ve otomorfik L-fonksiyonları arasındaki eşdeğerliğin test edilebileceği örnekler sağladı: Shimura varyetesinin kohomolojisinde gerçekleşen otomorfik formlar, Galois temsillerini kendilerine bağlayan bir yapıya sahiptir.^[8]

1958'de Shimura, Martin Eichler'in modüler bir eğrinin yerel L-fonksiyonu ile Hecke operatörlerinin özdeğerleri arasındaki Eichler-Shimura uyum ilişkisi üzerine ilk çalışmasını genelleştirdi.^[9]^[10] 1959'da Shimura, Eichler'in çalışmasını Eichler kohomoloji grupları ve Pierre Deligne'nin Weil varsayımlarının ispatında kullanılacak olan cusp formlarının uzayları arasındaki Eichler-Shimura izomorfizmi üzerine genişletti.^[11]^[12]

1971'de, Shimura'nın Kronecker'in Jugendtraum'unun ruhundaki açık sınıf alanı teorisi üzerine çalışması, Shimura'nın karşılıklılık yasasının kanıtıyla sonuçlandı.^[13] 1973'te Shimura, yarı bütün ağırlığı k + 1/2 olan modüler formlar ile çift ağırlığı 2k olan modüler formlar arasında Shimura denkliğini kurdu.^[14]

1950'lerde Shimura'nın Taniyama-Shimura varsayımı (daha sonra modülerlik teoremi olarak bilinir) formülasyonu, 1995 yılında Andrew Wiles tarafından Fermat'ın Son Teoreminin ispatında kilit bir rol oynadı. 1990'da Kenneth Ribet, Fermat'ın Son Teoreminin bu varsayımın yarı kararlı durumundan takip edildi.^[15] Shimura kuru bir şekilde Andrew Wiles'ın yarı kararlı duruma ilişkin kanıtını duyduğunda ilk tepkisinin 'Sana söylemiştim' olduğunu söyledi.^[16]

Diğer ilgi alanları

Hobileri, aşırı uzunluktaki shogi problemleri ve İmari porselenlerini toplamaktı. Imari'nin Hikayesi: Antik Japon Porseleninin Sembolleri ve Gizemleri (The Story of Imari: The Symbols and Mysteries of Antique Japanese Porcelain), 2008 yılında Ten Speed Press tarafından yayınlanan, 30 yılı aşkın süredir topladığı İmari porselenleri hakkında kurgusal olmayan bir eserdir.^[2]^[17]

Çalışmaları

Matematik kitapları

Shimura, Goro; Taniyama, Yutaka (1961), Complex multiplication of abelian varieties and its applications to number theory, Publications of the Mathematical Society of Japan, 6, Tokyo: The Mathematical Society of Japan, MR 0125113 Later expanded and published as Shimura (1997)
Shimura, Goro (1968). Automorphic Functions and Number Theory (Paperback). Lecture Notes in Mathematics, Vol. 54. Springer. ISBN 978-3-540-04224-2.
Shimura, Goro (1 Ağustos 1971). Introduction to the Arithmetic Theory of Automorphic Functions (Paperback). Princeton University Press. ISBN 978-0-691-08092-5. - It is published from Iwanami Shoten in Japan.^[18]
Shimura, Goro (1 Temmuz 1997). Euler Products and Eisenstein Series (Paperback). CBMS Regional Conference Series in Mathematics. American Mathematical Society. ISBN 978-0-8218-0574-9.
Shimura, Goro (1997). Abelian Varieties with Complex Multiplication and Modular Functions (Hardcover). Princeton University Press. ISBN 978-0-691-01656-6. ^[19] An expanded version of Shimura & Taniyama (1961).
Shimura, Goro (22 Ağustos 2000). Arithmeticity in the Theory of Automorphic Forms (Paperback). Mathematical Surveys and Monographs. American Mathematical Society. ISBN 978-0-8218-2671-3. ^[20]
Shimura, Goro (1 Mart 2004). Arithmetic and Analytic Theories of Quadratic Forms and Clifford Groups (Hardcover). Mathematical Surveys and Monographs. American Mathematical Society. ISBN 978-0-8218-3573-9.
Shimura, Goro (2007). Elementary Dirichlet Series and Modular Forms (Hardcover). Springer Monographs in Mathematics. Springer. ISBN 978-0-387-72473-7.
- Shimura, Goro (28 Aralık 2009). Elementary Dirichlet Series and Modular Forms (Paperback). Springer Monographs in Mathematics. Springer New York. ISBN 978-1-4419-2478-0.
Shimura, Goro (15 Temmuz 2010). Arithmetic of Quadratic Forms (Hardcover). Springer Monographs in Mathematics. Springer. ISBN 978-1-4419-1731-7.

Kurgusal olmayan kitapları

Shimura, Goro (1 Haziran 2008). The Story of Imari: The Symbols and Mysteries of Antique Japanese Porcelain (Hardcover). Ten Speed Press. ISBN 978-1-58008-896-1.
Shimura, Goro (5 September 2008). The Map of My Life (Hardcover). Berlin: Springer-Verlag. ISBN 978-0-387-79714-4. MR 2442779.
- Shimura, Goro (28 Aralık 2009). The Map of My Life (Paperback). Springer New York. ISBN 978-1-4419-2724-8.

Derlenmiş makaleleri

Shimura, Goro (2002). Collected Papers (Hardcover). I: 1954–1965. Springer. ISBN 978-0-387-95406-6.
Shimura, Goro (2002). Collected Papers (Hardcover). II: 1967–1977. Springer. ISBN 978-0-387-95416-5.
Shimura, Goro (2003). Collected Papers (Hardcover). III: 1978–1988. Springer. ISBN 978-0-387-95417-2.
Shimura, Goro (2003). Collected Papers (Hardcover). IV: 1989–2001. Springer. ISBN 978-0-387-95418-9.

Kaynakça

^ ^a ^b ^c "Professor Emeritus Goro Shimura 1930—2019". Princeton University Department of Mathematics. 3 Mayıs 2019. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2019.
^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Fuller-Wright, Liz (8 Mayıs 2019). "Goro Shimura, a 'giant' of number theory, dies at 89". Princeton University Department of Mathematics. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2019.
^ Mathematics Genealogy Project'te Gorō Shimura
^ ^a ^b ^c O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Gorō Shimura", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
^ "The Asahi Prize". The Asahi Shimbun Company. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2019.
^ Shimura, Goro (5 Eylül 2008). The Map of My Life (Hardcover). Berlin: Springer-Verlag. ISBN 978-0-387-79714-4. MR 2442779.
^ Shimura, Goro (1989). "Yutaka Taniyama and his time. Very personal recollections". The Bulletin of the London Mathematical Society. 21 (2): 186–196. doi:10.1112/blms/21.2.186. ISSN 0024-6093. MR 0976064.
^ Langlands, Robert (1979). "Automorphic Representations, Shimura Varieties, and Motives. Ein Märchen" (PDF). Borel, Armand; Casselman, William (Ed.). Automorphic Forms, Representations, and L-Functions: Symposium in Pure Mathematics. XXXIII Part 1. Chelsea Publishing Company. ss. 205–246.
^ Shimura, Goro (1958). "Correspondances modulaires et les fonctions ζ de courbes algébriques". Journal of the Mathematical Society of Japan. 10: 1–28. doi:10.4099/jmath.10.1 (kapalı 31 Mayıs 2021). ISSN 0025-5645. MR 0095173.
^ Piatetski-Shapiro, Ilya (1972). "Zeta functions of modular curves". Modular functions of one variable II. Lecture Notes in Mathematics. 349. Antwerp. ss. 317–360.
^ Shimura, Goro (1959). "Sur les intégrales attachées aux formes automorphes". Journal of the Mathematical Society of Japan. 11: 291–311. doi:10.4099/jmath.11.291 (kapalı 31 Mayıs 2021). ISSN 0025-5645. MR 0120372.
^ Deligne, Pierre (1971). "Formes modulaires et représentations l-adiques". Séminaire Bourbaki vol. 1968/69 Exposés 347-363. Lecture Notes in Mathematics. 179. Berlin, New York: Springer-Verlag. doi:10.1007/BFb0058801. ISBN 978-3-540-05356-9.
^ Shimura, Goro (1971). Introduction to the arithmetic theory of automorphic functions. Publications of the Mathematical Society of Japan. 11. Tokyo: Iwanami Shoten. Zbl 0221.10029.
^ Shimura, Goro (1973). "On modular forms of half integral weight". Annals of Mathematics. Second Series. 97 (3): 440–481. doi:10.2307/1970831. ISSN 0003-486X. JSTOR 1970831. MR 0332663.
^ Ribet, Kenneth (1990). "From the Taniyama-Shimura conjecture to Fermat's last theorem". Annales de la Faculté des Sciences de Toulouse. Série 5. 11 (1): 116–139. doi:10.5802/afst.698.
^ "Nova Episode: The Proof".
^ Shimura, Goro (1 Haziran 2008). The Story of Imari: The Symbols and Mysteries of Antique Japanese Porcelain (Hardcover). Ten Speed Press. ISBN 978-1-58008-896-1.
^ Goldstein, Larry Joel (1973). "Review of Introduction to the Arithmetic Theory of Automorphic Functions by Goro Shimura". Bull. Amer. Math. Soc. 79: 514–516. doi:10.1090/S0002-9904-1973-13177-5.
^ Ogg, A. P. (1999). "Review of Abelian varieties with complex multiplication and modular functions by Goro Shimura". Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 36: 405–408. doi:10.1090/S0273-0979-99-00784-3.
^ Yoshida, Hiroyuki (2002). "Review of Arithmeticity in the theory of automorphic forms by Goro Shimura". Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 39: 441–448. doi:10.1090/s0273-0979-02-00945-x.

Dış bağlantılar

[death-announcement-1] "Professor Emeritus Goro Shimura 1930—2019". Princeton University Department of Mathematics. 3 Mayıs 2019. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2019.

[princeton-obit-2] ^ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Fuller-Wright, Liz (8 Mayıs 2019). "Goro Shimura, a 'giant' of number theory, dies at 89". Princeton University Department of Mathematics. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2019.

[3] Mathematics Genealogy Project'te Gorō Shimura

[mactutor-4] O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Gorō Shimura", MacTutor Matematik Tarihi arşivi

[5] "The Asahi Prize". The Asahi Shimbun Company. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2019.

[6] Shimura, Goro (5 Eylül 2008). The Map of My Life (Hardcover). Berlin: Springer-Verlag. ISBN 978-0-387-79714-4. MR 2442779.

[7] Shimura, Goro (1989). "Yutaka Taniyama and his time. Very personal recollections". The Bulletin of the London Mathematical Society. 21 (2): 186–196. doi:10.1112/blms/21.2.186. ISSN 0024-6093. MR 0976064.

[langlands-shimura-8] Langlands, Robert (1979). "Automorphic Representations, Shimura Varieties, and Motives. Ein Märchen" (PDF). Borel, Armand; Casselman, William (Ed.). Automorphic Forms, Representations, and L-Functions: Symposium in Pure Mathematics. XXXIII Part 1. Chelsea Publishing Company. ss. 205–246.

[9] Shimura, Goro (1958). "Correspondances modulaires et les fonctions ζ de courbes algébriques". Journal of the Mathematical Society of Japan. 10: 1–28. doi:10.4099/jmath.10.1 (kapalı 31 Mayıs 2021). ISSN 0025-5645. MR 0095173.

[10] Piatetski-Shapiro, Ilya (1972). "Zeta functions of modular curves". Modular functions of one variable II. Lecture Notes in Mathematics. 349. Antwerp. ss. 317–360.

[11] Shimura, Goro (1959). "Sur les intégrales attachées aux formes automorphes". Journal of the Mathematical Society of Japan. 11: 291–311. doi:10.4099/jmath.11.291 (kapalı 31 Mayıs 2021). ISSN 0025-5645. MR 0120372.

[12] Deligne, Pierre (1971). "Formes modulaires et représentations l-adiques". Séminaire Bourbaki vol. 1968/69 Exposés 347-363. Lecture Notes in Mathematics. 179. Berlin, New York: Springer-Verlag. doi:10.1007/BFb0058801. ISBN 978-3-540-05356-9.

[13] Shimura, Goro (1971). Introduction to the arithmetic theory of automorphic functions. Publications of the Mathematical Society of Japan. 11. Tokyo: Iwanami Shoten. Zbl 0221.10029.

[14] Shimura, Goro (1973). "On modular forms of half integral weight". Annals of Mathematics. Second Series. 97 (3): 440–481. doi:10.2307/1970831. ISSN 0003-486X. JSTOR 1970831. MR 0332663.

[15] Ribet, Kenneth (1990). "From the Taniyama-Shimura conjecture to Fermat's last theorem". Annales de la Faculté des Sciences de Toulouse. Série 5. 11 (1): 116–139. doi:10.5802/afst.698.

[16] "Nova Episode: The Proof".

[17] Shimura, Goro (1 Haziran 2008). The Story of Imari: The Symbols and Mysteries of Antique Japanese Porcelain (Hardcover). Ten Speed Press. ISBN 978-1-58008-896-1.

[18] Goldstein, Larry Joel (1973). "Review of Introduction to the Arithmetic Theory of Automorphic Functions by Goro Shimura". Bull. Amer. Math. Soc. 79: 514–516. doi:10.1090/S0002-9904-1973-13177-5.

[19] Ogg, A. P. (1999). "Review of Abelian varieties with complex multiplication and modular functions by Goro Shimura". Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 36: 405–408. doi:10.1090/S0273-0979-99-00784-3.

[20] Yoshida, Hiroyuki (2002). "Review of Arithmeticity in the theory of automorphic forms by Goro Shimura". Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 39: 441–448. doi:10.1090/s0273-0979-02-00945-x.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
+{{Kısa açıklama|Japon matematikçi}}
-{{nihongo|'''Gorō Shimura'''|志村 五郎|Shimura Gorō|23 Şubat 1930; [[Hamamatsu]] – 3 Mayıs 2019; [[Osaka]]}}, Japon matematikçi ve akademisyen.
+{{Bilim insanı bilgi kutusu
-== Kariyeri ==
+| ad                  = Gorō Shimura
-[[Tokyo Üniversitesi]] mezunudur. [[Princeton Üniversitesi]]'nde Matematik Profesörü olarak; sayılar teorisi, otomorf biçimler ve aritmetik geometri üzerine çalışmalar yapmıştır.<ref name="death-announcement">{{Web kaynağı | url = https://www.math.princeton.edu/news/professor-emeritus-goro-shimura-1930-2019 | başlık = Professor Emeritus Goro Shimura 1930—2019 | yayıncı = Princeton University Department of Mathematics | tarih = 3 Mayıs 2019 | erişimtarihi = 3 Mayıs 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190507134138/https://www.math.princeton.edu/news/professor-emeritus-goro-shimura-1930-2019 | arşivtarihi = 7 Mayıs 2019 | ölüurl = hayır }}</ref> Abelyan ve Shimura çeşitlerinin karmaşık çarpım teorisini geliştirdiği ve sonuçta Fermat'ın Son Teoreminin ispatıyla sonuçlanan Taniyama-Shimura düşüncesini ortaya koyduğu kuramıyla dikkat çekmiştir.<ref name="mactutor">{{MacTutor Biography|id=Shimura}}</ref> Shimura, 1964'te Princeton Üniversitesi'ne girdi ve 1999'da emekli oldu. Aktif olduğu sürede; 28'den fazla doktora öğrencisine danışmanlık yapan Shimure çalışmalarıyla; 1970'te "Guggenheim Bursu", 1976'da numara teorisiyle, "Cole Cole Ödülü", 1991'de "Asahi Ödülü" ve 1996'da "Yaşam Boyu Başarı Ödülü" sahibi olmuştur.
+| saygı_ön_eki        =
-<ref name="death-announcement"/><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.asahi.com/shimbun/award/asahi/english.html | başlık = The Asahi Prize | yayıncı = The Asahi Shimbun Company | erişimtarihi = 4 Mayıs 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190403134227/http://www.asahi.com/shimbun/award/asahi/english.html | arşivtarihi = 3 Nisan 2019 | ölüurl = hayır }}</ref>
+| kendi_dilinde_adı   = 志村五郎
+| kendi_dilinde_dili  =
+| resim               = <!--(sadece dosya adını yazın, "Dosya:" öne ekini koymayın)-->
+| resim_boyutu        =
+| alt                 =
+| altyazı             =
+| doğum_adı           = <!-- kullandığı adından farklıysa girin -->
+| doğum_tarihi        = {{Doğum tarihi|1930|02|23}}
+| doğum_yeri          = [[Hamamatsu]], [[Japonya]]
+| ölüm_tarihi         = {{Ölüm tarihi ve yaşı|2019|05|03|1930|02|23}}
+| ölüm_yeri           = [[Princeton, New Jersey|Princeton]], [[New Jersey]], ABD
+| ölüm_sebebi         =
+| yattığı_yer         =
+| yattığı_yerin_koordinatları = <!--{{coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}}-->
+| memleket            =
+| diğer_adları        =
+| siglum              =
+| unvan               =
+| vatandaşlık         = [[Japonya]] - [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]
+| milliyet            = [[Japonlar|Japon]]
+| etnik_köken         =
+| dalı                = [[Matematik]], [[Sayı teorisi]]
+| çalıştığı_yer       = [[Princeton Üniversitesi]], [[Osaka Üniversitesi]]
+| patronlar           =
+| eğitim              = [[Tokyo Üniversitesi]]
+| alma_mater          = University of Tokyo
+| tez_başlığı         = <!--(veya  | tez1_başlığı =  ve  | tez2_başlığı = )-->
+| tez_url             = <!--(veya  | tez1_url  =   ve  | tez2_url  =  )-->
+| tez_yılı            = 1958
+| doktora_danışmanı   = <!--(veya  | doktora_danışmanları = )-->
+| akademik_danışmanları =
+| doktora_öğrencileri = [[Don Blasius]]<br>[[Bill Casselman (matematikçi)|Bill Casselman]]<br>[[Melvin Hochster]]<br>[[Robert Rumely]]<br>[[Alice Silverberg]]
+| önemli_öğrencileri  =
+| tanınma_nedeni      = [[Abelyen varyetelerin karmaşık çarpımı]]<br>[[Modülerlik teoremi]]<br>[[Shimura varyetesi]]<br>[[Shimura alt grubu]]
+| etkilendikleri      =
+| etkiledikleri       =
+| ödüller             = [[Guggenheim Fellowship]] {{küçük|(1970)}}<br>[[Cole Ödülü]] {{küçük|(1977)}}<br>[[Asahi Ödülü]] {{küçük|(1991)}}<<br>[[Fujihara Ödülü]] {{küçük|(1995)}}br>[[Steele Ödülü]] {{küçük|(1996)}}
+| yazar_kısa_bot      =
+| yazar_kısa_zoo      =
+| evlilik             = <!--(veya  | evlilikleri = )-->
+| partner             = <!--(veya  | partnerleri = )-->
+| çocukları           =
+| imza                = <!--(sadece dosya adı)-->
+| website             = <!--{{URL|www.örnek.com}}-->
+| dipnotlar           =
+}}
+{{nihongo|'''Gorō Shimura'''|志村 五郎|Shimura Gorō|23 Şubat 1930; [[Hamamatsu]] – 3 Mayıs 2019; [[Princeton, New Jersey|Princeton]]}}, [[Princeton Üniversitesi]]'nde [[sayı teorisi]], [[otomorfik form]]lar ve [[aritmetik geometri]] alanlarında çalışan [[Japonlar|Japon]] [[matematikçi]] ve Michael Henry Strater Matematik [[Profesör#Emeritus Profesör|Fahri Profesörü]] idi.<ref name="death-announcement">{{web kaynağı|url=https://www.math.princeton.edu/news/professor-emeritus-goro-shimura-1930-2019 |başlık=Professor Emeritus Goro Shimura 1930—2019 |yayıncı=Princeton University Department of Mathematics |tarih=3 Mayıs 2019 |erişimtarihi=3 Mayıs 2019}}</ref>
+Abelyen varyetelerin ve [[Shimura varyetesi|Shimura varyeteleri]]nin karmaşık çarpımı teorisini geliştirmesinin yanı sıra, sonuçta [[Fermat'ın Son Teoremi]]nin kanıtına yol açan [[Taniyama-Shimura varsayımı]]nı ortaya koymasıyla biliniyordu.
+== Hayatı ==
-Shimura, matematiğe olan yaklaşımını "fenomenolojik" olarak nitelendirerek: ilgisi, otomorfik formlar teorisinde yeni ilginç davranış türleri bulmak olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca genç nesil matematikçilerde eksiklik olarak nitelendirdiği "romantik" bir yaklaşım olduğunu savundu.
+Gorō Shimura, 23 Şubat 1930'da [[Japonya]]'nın [[Hamamatsu]] şehrinde doğdu.<ref name="princeton-obit">{{Web kaynağı|url=https://www.princeton.edu/news/2019/05/08/goro-shimura-giant-number-theory-dies-89 |başlık=Goro Shimura, a 'giant' of number theory, dies at 89 |yayıncı=Princeton University Department of Mathematics |soyadı=Fuller-Wright |ad=Liz |tarih=8 Mayıs 2019 |erişimtarihi=9 Mayıs 2019}}</ref> Shimura, 1952 ve 1958'de Tokyo Üniversitesi'nden matematik alanında sırasıyla [[Lisans derecesi|B.A.]] ve [[Doktor (akademik derece)|D.Sc.]] ile mezun oldu.<ref>{{MathGenealogy|id=18860}}</ref><ref name="princeton-obit"/>
-<ref>{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=5 Eylül 2008|başlık=The Map of My Life|basım=Hardcover|yayıncı=[[Springer-Verlag]]|yer=Berlin|isbn=978-0-387-79714-4|mr=2442779|url=https://www.springer.com/mathematics/history+of+mathematics/book/978-0-387-79714-4|erişimtarihi=6 Mayıs 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20121008183535/http://www.springer.com/mathematics/history+of+mathematics/book/978-0-387-79714-4|arşivtarihi=8 Ekim 2012|ölüurl=hayır}}</ref>
-==Son çalışmaları ve ölümü==
-'de Ten Speed Yayıncılık tarafından basılan Shimura'nın özel yaşamı ve çalışmalarını konu alan kurgusal olmayan eser ''The Story of Imari: The Symbols and Mysteries of Antique Japanese Porcelain'' yayınlanmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=1 Haziran 2008|başlık=The Story of Imari: The Symbols and Mysteries of Antique Japanese Porcelain|basım=Hardcover|yayıncı=Ten Speed Press|isbn=978-1-58008-896-1|url=http://www.randomhouse.com/catalog/display.pperl?isbn=9781580088961}}</ref> Japon matematikçi ve akademisyen Gorō Shimura 3 Mayıs 2019'da 89 yaşında [[Osaka]]'da ölmüştür.
-== Kaynakça ==
-{{Kaynakça}}
+Mezun olduktan sonra, Shimura [[Tokyo Üniversitesi]]'nde öğretim görevlisi oldu, ardından Chikako Ishiguro ile evlendiği Tokyo'ya dönmeden önce, on ay Paris'te ve yedi ay Princeton's Institute for Advanced Study'deki görevi dahil olmak üzere yurt dışında çalıştı.<ref name="mactutor"/><ref name="princeton-obit"/> Daha sonra Osaka Üniversitesi fakültesine katılmak için Tokyo'dan taşındı, ancak finansman durumundan memnun olmadığı için Amerika Birleşik Devletleri'nde iş aramaya karar verdi.<ref name="mactutor"/><ref name="princeton-obit"/>  [[André Weil]] aracılığıyla Princeton Üniversitesi'nde bir pozisyon elde etti.<ref name="mactutor">{{MacTutor Biography|id=Shimura}}</ref> Shimura, 1964'te Princeton fakültesine katıldı ve 1999'da emekli oldu; bu süre zarfında 28'den fazla doktora öğrencisine danışmanlık yaptı ve 1970'de Guggenheim Bursunu, 1977'de Cole Ödülü'nü, sayı teorisi için Cole Ödülü'nü, 1991'de Asahi Ödülü'nü ve 1996 yılında başarılı çalışmaları dolayısı ile ömür boyu Steele Ödülü'nü aldı.<ref name="death-announcement"/><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.asahi.com/shimbun/award/asahi/english.html |başlık=The Asahi Prize |yayıncı=The Asahi Shimbun Company |erişimtarihi=4 Mayıs 2019}}</ref>
-== Dış bağlantılar ==
-*{{MathGenealogy|id=18860}}
+Shimura, matematiğe yaklaşımını "fenomenolojik" olarak tanımladı: ilgi alanı, otomorfik formlar teorisinde yeni ilginç davranış türleri bulmaktı. Ayrıca genç nesil matematikçilerde eksik bulduğu bir "romantik" yaklaşımı savundu.<ref>{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=5 Eylül 2008|başlık=The Map of My Life|biçim=Hardcover|yayıncı=[[Springer-Verlag]]| yer=Berlin|isbn=978-0-387-79714-4|mr=2442779|url=https://www.springer.com/mathematics/history+of+mathematics/book/978-0-387-79714-4}}</ref> Shimura, evinde sabahları yeni araştırmalar üzerinde çalışmaya ayrılmış bir masa ve öğleden sonra kağıtları mükemmelleştirmek için ikinci bir masa kullanarak, araştırma için iki parçalı bir süreç kullandı.<ref name="princeton-obit"/>
-{{Otorite kontrolü}}
-{{Matematikçi-taslak}}
-{{Japon-taslak}}
+Shimura'nın karısı Chikako'dan Tomoko ve Haru adında iki çocuğu oldu.<ref name="princeton-obit"/> Shimura, 3 Mayıs 2019'da New Jersey, Princeton'da 89 yaşında öldü.<ref name="death-announcement"/><ref name="princeton-obit"/>
+==Araştırmaları==
+Shimura, değişmeli varyetelerin karmaşık çarpımı üzerine ilk kitabı yazdığı ve Taniyama-Shimura varsayımını formüle ettiği Yutaka Taniyama'nın bir meslektaşı ve arkadaşıydı.<ref>{{Akademik dergi kaynağı| soyadı1=Shimura | ad1=Goro | başlık=Yutaka Taniyama and his time. Very personal recollections | doi=10.1112/blms/21.2.186 | mr=976064 | yıl=1989 | dergi=The Bulletin of the London Mathematical Society | issn=0024-6093 | cilt=21 | sayı=2 | sayfalar=186–196}}</ref> Shimura daha sonra eliptik eğrilerin karmaşık çarpımı teorisinde ve modüler formlar teorisinde bulunan fenomenleri daha yüksek boyutlara (örneğin Shimura varyeteleri) genişleten uzun bir dizi ana makale yazdı. Bu çalışma, Langlands programında öne sürülen motivik ve otomorfik L-fonksiyonları arasındaki eşdeğerliğin test edilebileceği örnekler sağladı: Shimura varyetesinin kohomolojisinde gerçekleşen otomorfik formlar, Galois temsillerini kendilerine bağlayan bir yapıya sahiptir.<ref name="langlands-shimura">{{Kitap kaynağı|başlık=Automorphic Forms, Representations, and L-Functions: Symposium in Pure Mathematics|yayıncı=Chelsea Publishing Company|editör1-soyadı=Borel|editör1-ad=Armand|editör1-bağı=Armand Borel|editör2-soyadı=Casselman|editör2-ad=William|editör2-bağı=Bill Casselman (matematikçi)|soyadı=Langlands|ad=Robert|yazarbağı=Robert Langlands|yıl=1979|cilt=XXXIII Part 1
+|bölümurl=http://www.sunsite.ubc.ca/DigitalMathArchive/Langlands/pdf/autoreps-ps.pdf|bölüm=Automorphic Representations, Shimura Varieties, and Motives. Ein Märchen|sayfalar=205–246}}</ref>
+'de Shimura, Martin Eichler'in modüler bir eğrinin yerel L-fonksiyonu ile Hecke operatörlerinin özdeğerleri arasındaki Eichler-Shimura uyum ilişkisi üzerine ilk çalışmasını genelleştirdi.<ref>{{Akademik dergi kaynağı| soyadı1=Shimura | ad1=Goro | başlık=Correspondances modulaires et les fonctions ζ de courbes algébriques | doi=10.4099/jmath.10.1 |mr=0095173 | yıl=1958 | dergi=Journal of the Mathematical Society of Japan | issn=0025-5645 | cilt=10 | sayfalar=1–28| doi-broken-date=31 Mayıs 2021 }}</ref><ref>{{Kitap kaynağı |ad=Ilya |soyadı=Piatetski-Shapiro |authorlink=Ilya Piatetski-Shapiro |bölüm=Zeta functions of modular curves |başlık=Modular functions of one variable II |yıl=1972 |yer=Antwerp |seri=Lecture Notes in Mathematics |cilt=349 |sayfalar=317–360}}</ref> 1959'da Shimura, Eichler'in çalışmasını Eichler kohomoloji grupları ve Pierre Deligne'nin Weil varsayımlarının ispatında kullanılacak olan cusp formlarının uzayları arasındaki Eichler-Shimura izomorfizmi üzerine genişletti.<ref>{{Akademik dergi kaynağı| soyadı1=Shimura | ad1=Goro | başlık=Sur les intégrales attachées aux formes automorphes | doi=10.4099/jmath.11.291 |mr=0120372 | yıl=1959 | dergi=Journal of the Mathematical Society of Japan | issn=0025-5645 | cilt=11 | sayfalar=291–311| doi-broken-date=31 Mayıs 2021}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı| soyadı1=Deligne | ad1=Pierre | yazarbağı1=Pierre Deligne | başlık=Séminaire Bourbaki vol. 1968/69 Exposés 347-363 | url=http://www.numdam.org/item?id=SB_1968-1969__11__139_0 | yayıncı=[[Springer-Verlag]] | yer=Berlin, New York | seri=Lecture Notes in Mathematics | isbn=978-3-540-05356-9 | doi=10.1007/BFb0058801 | yıl=1971 | cilt=179 | bölüm=Formes modulaires et représentations l-adiques }}</ref>
+'de, Shimura'nın Kronecker'in Jugendtraum'unun ruhundaki açık sınıf alanı teorisi üzerine çalışması, Shimura'nın karşılıklılık yasasının kanıtıyla sonuçlandı.<ref>{{Kitap kaynağı| soyadı1=Shimura | ad1=Goro | authorlink=Goro Shimura | başlık=Introduction to the arithmetic theory of automorphic functions | yayıncı=Iwanami Shoten | yer=Tokyo | seri=Publications of the Mathematical Society of Japan | yıl=1971 | cilt=11 | zbl=0221.10029 }}</ref> 1973'te Shimura, yarı bütün ağırlığı k + 1/2 olan modüler formlar ile çift ağırlığı 2k olan modüler formlar arasında Shimura denkliğini kurdu.<ref>{{Akademik dergi kaynağı| soyadı1=Shimura | ad1=Goro | başlık=On modular forms of half integral weight | jstor=1970831 | mr=0332663 | yıl=1973 | dergi=[[Annals of Mathematics]] |seri=Second Series | issn=0003-486X | cilt=97 | sayı=3 | sayfalar=440–481 | doi=10.2307/1970831}}</ref>
+'lerde Shimura'nın Taniyama-Shimura varsayımı (daha sonra modülerlik teoremi olarak bilinir) formülasyonu, 1995 yılında Andrew Wiles tarafından Fermat'ın Son Teoreminin ispatında kilit bir rol oynadı. 1990'da Kenneth Ribet, Fermat'ın Son Teoreminin bu varsayımın yarı kararlı durumundan takip edildi.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|ad=Kenneth |soyadı=Ribet |url=http://www.numdam.org/item?id=AFST_1990_5_11_1_116_0 |başlık=From the Taniyama-Shimura conjecture to Fermat's last theorem |dergi=Annales de la Faculté des Sciences de Toulouse |seri=Série 5 |cilt=11 |sayı=1 |yıl=1990 |sayfalar=116–139 |doi=10.5802/afst.698<!--|doi-access=free--> }}</ref> Shimura kuru bir şekilde Andrew Wiles'ın yarı kararlı duruma ilişkin kanıtını duyduğunda ilk tepkisinin 'Sana söylemiştim' olduğunu söyledi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.pbs.org/wgbh/nova/proof/ |başlık=Nova Episode: The Proof}}</ref>
+==Diğer ilgi alanları==
+Hobileri, aşırı uzunluktaki shogi problemleri ve İmari porselenlerini toplamaktı. ''Imari'nin Hikayesi: Antik Japon Porseleninin Sembolleri ve Gizemleri (The Story of Imari: The Symbols and Mysteries of Antique Japanese Porcelain)'', 2008 yılında Ten Speed Press tarafından yayınlanan, 30 yılı aşkın süredir topladığı İmari porselenleri hakkında kurgusal olmayan bir eserdir.<ref name="princeton-obit"/><ref>{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=1 Haziran 2008|başlık=The Story of Imari: The Symbols and Mysteries of Antique Japanese Porcelain|biçim=Hardcover|yayıncı=Ten Speed Press|isbn=978-1-58008-896-1|url=http://www.randomhouse.com/catalog/display.pperl?isbn=9781580088961}}</ref>
+==Çalışmaları==
+=== Matematik kitapları ===
+*{{Kaynak|mr=0125113 |soyadı1=Shimura|ad1= Goro|soyadı2= Taniyama|ad2= Yutaka |başlık=Complex multiplication of abelian varieties and its applications to number theory|seri= Publications of the Mathematical Society of Japan|cilt= 6|yayıncı= The Mathematical Society of Japan|place= Tokyo|yıl= 1961}} Later expanded and published as {{harvtxt|Shimura|1997}}
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|yıl=1968|başlık=Automorphic Functions and Number Theory|seri=Lecture Notes in Mathematics, Vol. 54|biçim=Paperback|yayıncı=Springer|isbn=978-3-540-04224-2|url=https://www.springer.com/mathematics/book/978-3-540-04224-2}}
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=1 Ağustos 1971|başlık=Introduction to the Arithmetic Theory of Automorphic Functions|biçim=Paperback|yayıncı=Princeton University Press|isbn=978-0-691-08092-5|url=http://press.princeton.edu/titles/5530.html}} - It is published from [[Iwanami Shoten]] in Japan.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Review of ''Introduction to the Arithmetic Theory of Automorphic Functions'' by Goro Shimura|author=Goldstein, Larry Joel|dergi=Bull. Amer. Math. Soc.|cilt=79|yıl=1973|sayfalar=514–516|doi=10.1090/S0002-9904-1973-13177-5<!--|doi-access=free-->}}</ref>
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=1 Temmuz 1997|başlık=Euler Products and Eisenstein Series|seri=CBMS Regional Conference Series in Mathematics|biçim=Paperback|yayıncı=American Mathematical Society|isbn=978-0-8218-0574-9|url=https://archive.org/details/eulerproductseis0093shim|url-erişimi=kayıtlı}}
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|yıl=1997|başlık=Abelian Varieties with Complex Multiplication and Modular Functions|biçim=Hardcover|yayıncı=Princeton University Press |isbn=978-0-691-01656-6|url=http://press.princeton.edu/titles/6242.html}}<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Review of ''Abelian varieties with complex multiplication and modular functions'' by Goro Shimura|author=Ogg, A. P.|authorlink=Andrew Ogg|dergi=Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.)|cilt=36|yıl=1999|sayfalar=405–408|doi=10.1090/S0273-0979-99-00784-3<!--|doi-access=free-->}}</ref> An expanded version of {{harvtxt|Shimura|Taniyama|1961}}.
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=22 Ağustos 2000|başlık=Arithmeticity in the Theory of Automorphic Forms|seri=Mathematical Surveys and Monographs|biçim=Paperback|yayıncı=American Mathematical Society|isbn=978-0-8218-2671-3}}<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Review of ''Arithmeticity in the theory of automorphic forms'' by Goro Shimura|author=Yoshida, Hiroyuki|dergi=Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.)|cilt=39|yıl=2002|sayfalar=441–448|url=https://www.ams.org/journals/bull/2002-39-03/S0273-0979-02-00945-X|doi=10.1090/s0273-0979-02-00945-x<!--|doi-access=free-->}}</ref>
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=1 Mart 2004|başlık=Arithmetic and Analytic Theories of Quadratic Forms and Clifford Groups|seri=Mathematical Surveys and Monographs|biçim=Hardcover|yayıncı=American Mathematical Society |isbn=978-0-8218-3573-9|url=https://www.ams.org/bookstore-getitem/item=SURV-109}}
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|yıl=2007|başlık=Elementary Dirichlet Series and Modular Forms|seri=Springer Monographs in Mathematics|biçim=Hardcover|yayıncı=Springer|isbn=978-0-387-72473-7|url=https://www.springer.com/mathematics/numbers/book/978-0-387-72473-7}}
+**{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=28 Aralık 2009|başlık=Elementary Dirichlet Series and Modular Forms|seri=Springer Monographs in Mathematics|biçim=Paperback|yayıncı=Springer New York|isbn=978-1-4419-2478-0}}
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=15 Temmuz 2010|başlık=Arithmetic of Quadratic Forms|seri=Springer Monographs in Mathematics|biçim=Hardcover|yayıncı=Springer|isbn=978-1-4419-1731-7|url=https://www.springer.com/mathematics/algebra/book/978-1-4419-1731-7}}
+=== Kurgusal olmayan kitapları ===
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=1 Haziran 2008|başlık=The Story of Imari: The Symbols and Mysteries of Antique Japanese Porcelain|biçim=Hardcover|yayıncı=Ten Speed Press|isbn=978-1-58008-896-1|url=http://www.randomhouse.com/catalog/display.pperl?isbn=9781580088961}}
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=5 September 2008|başlık=The Map of My Life|biçim=Hardcover|yayıncı=[[Springer-Verlag]]| yer=Berlin|isbn=978-0-387-79714-4|mr=2442779|url=https://www.springer.com/mathematics/history+of+mathematics/book/978-0-387-79714-4}}
+**{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|tarih=28 Aralık 2009|başlık=The Map of My Life|biçim=Paperback|yayıncı=Springer New York|isbn=978-1-4419-2724-8}}
+=== Derlenmiş makaleleri ===
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|yıl=2002|başlık=Collected Papers|biçim=Hardcover|cilt=I: 1954–1965|yayıncı=Springer|isbn=978-0-387-95406-6|url=https://www.springer.com/mathematics/algebra/book/978-0-387-95406-6}}
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|yıl=2002|başlık=Collected Papers|biçim=Hardcover|cilt=II: 1967–1977|yayıncı=Springer|isbn=978-0-387-95416-5|url=https://www.springer.com/mathematics/algebra/book/978-0-387-95416-5}}
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|yıl=2003|başlık=Collected Papers|biçim=Hardcover|cilt=III: 1978–1988|yayıncı=Springer|isbn=978-0-387-95417-2|url=https://www.springer.com/mathematics/algebra/book/978-0-387-95417-2}}
+*{{Kitap kaynağı|ad=Goro|soyadı=Shimura|yıl=2003|başlık=Collected Papers|biçim=Hardcover|cilt=IV: 1989–2001|yayıncı=Springer|isbn=978-0-387-95418-9|url=https://www.springer.com/mathematics/algebra/book/978-0-387-95418-9}}
+==Kaynakça==
+{{Kaynakça|2}}
+==Dış bağlantılar==
+* {{wikiquote-inline}}
+* {{MathGenealogy|id=18860}}
+* [https://www.princeton.edu/news/2019/05/08/goro-shimura-giant-number-theory-dies-89  Goro Shimura, a ‘giant’ of number theory, dies at 89 / Princeton University]
+* [https://www.ias.edu/scholars/goro-shimura The New York Times, Goro Shimura, 89, Mathematician with Broad Impact, Is Dead Princeton University, Professor Emeritus Goro Shimura 1930–2019]
+{{Otorite kontrolü}}
 [[Kategori:Japon matematikçiler]]
 [[Kategori:Japon akademisyenler]]
 [[Kategori:1930 doğumlular]]
 [[Kategori:2019 yılında ölenler]]
+[[Kategori:Tokyo Üniversitesi'nde öğrenim görenler]]
+[[Kategori:20. yüzyıl Amerikalı matematikçileri]]
+[[Kategori:21. yüzyıl Amerikalı matematikçileri]]
+[[Kategori:Sayı teorisyenleri]]