Denüdasyon: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
YUSLU SAU20 (mesaj | katkılar) Metin Oluşturuldu. Wikipedia onaylı resimler metine eklendi. |
|||
32. satır: | 32. satır: | ||
== Volkanik Yer şekilleri == |
== Volkanik Yer şekilleri == |
||
[[Dosya:Amotoki Denudation 1.jpg|sol|küçükresim |
[[Dosya:Amotoki Denudation 1.jpg|sol|küçükresim|1113x1113pik|A) Villarrica Yanardağı, Şili, erozyon ve denüdasyon etkisi olmayan bir yanardağ |
||
⚫ | |||
C) Cardiel Gölü, Santa Cruz Eyaleti, Arjantin, denüdasyonun güçlü etkisi altında volkanik bir alan, subvolkanik Kaya gövdesini açığa çıkarır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.1590/s0370-44672006000100003|başlık=Avaliação de aspectos texturais e estruturais de corpos vulcânicos e subvulcânicos e sua relação com o ambiente de cristalização, com base em exemplos do Brasil, Argentina e Chile|erişimtarihi=|sayı=1|sayfalar=13–23|çalışma=Rem: Revista Escola de Minas|yayıncı=|cilt=59|ad=Akihisa|soyadı=Motoki|issn=0370-4467|doi=10.1590/s0370-44672006000100003|ad2=Susanna|soyadı2=Sichel}}</ref> |
|||
A) Villarrica Yanardağı, Şili, erozyon ve denüdasyon etkisi olmayan bir yanardağ |
|||
]] |
|||
⚫ | |||
C) Cardiel Gölü, Santa Cruz Eyaleti, Arjantin, denüdasyonun güçlü etkisi altında volkanik bir alan, subvolkanik Kaya gövdesini açığa çıkarır. (5). |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
'''Referanslar''' |
'''Referanslar''' |
Sayfanın 12.41, 3 Ocak 2021 tarihindeki hâli
Jeolojide, denüdasyon, suyun, buzun, rüzgarın ve dalgaların hareketleriyle dünya yüzeyinin aşınmasına neden olan süreçleri içerir, bu da yükseltilerde azalmaya ve yer şekillerinin, rölyefin şekillenmesine neden olur. Volkanlar, depremler ve plaka tektoniği gibi endojen (içsel) süreçler, kıtasal kabuğu yükseltir ve hava koşulları, erozyon ve kütle aşınımı gibi eksojen (dışsal) süreçlere maruz bırakır.
Süreçler
Denüdasyon, erozyon, ayrışma ve kütle aşınımının mekanik, biyolojik ve kimyasal süreçlerini içerir. Denüdasyon hem katı parçacıkların hem de çözünmüş maddelerin çıkarılmasını içerebilir. Bunlar, kriyofraksiyon, güneşe maruz kalma, sönme, tuz ayrışması, biyoturbasyon ve antropojenik etkilerin alt süreçlerini içerir.[1]
Denüdasyonu etkileyen faktörler şunlardır:
Antropojenik aktivite
İklim (doğrudan kimyasal ayrışma)
Yüzey Topografyası
Tektonik Aktivite
Oranlar
Modern denüdasyon tahminleri genellikle ölçüm istasyonlarında alınan akış yükü ölçümlerine dayanır. Askıya alınmış yük, yatak yükü ve çözünmüş yük ölçümlere dahil edilmiştir. Yükün ağırlığı hacimsel birimlere dönüştürülür ve yük hacmi, ölçüm istasyonunun üzerindeki havza alanına bölünür. Sonuç, Dünya yüzeyinin 1000 yılda inç veya santimetre cinsinden aşınmasının bir tahminidir.[2] Çoğu durumda, insan etkisi için herhangi bir ayarlama yapılmaz, bu da ölçümlerin abartılı olmasına neden olur.[3]
Denüdasyon oranları genellikle yükselme oranlarından çok daha düşüktür. Eşit denüdasyon ve yükselme oranlarının olabileceği tek alanlar, uzun süreli sürekli deformasyona sahip aktif plaka kenarlarıdır.[4]
Önerilen Döngüler
İlk çalışmalar, arazi oluşumlarını tanımlamak için denüdasyon döngüsü hipotezlerinin oluşumunu teşvik etmiştir. Günümüzde çoğunlukla önemsenmemiş olsalar da, bu modellerin çoğu sadeliği ve görünüşte açık varsayımları nedeniyle dayanıklıdır. 1890'larda W. M. Davis, sözde 'genç' yer şekillerinin yüksek eğimlere ve yükseltilere sahip olduğu ve orta yaştan yaşlılığa kadar küçülen, alçak topografyaya sahip olduğu bir 'yıpranma' döngüsü önerdi. İngiltere ve Galler'in yer şekillerinin, Kuzey Galler'deki 3,000 fitlik kalıntı zirve platosu gibi bu çoklu peneplanasyon ve gençleştirme döngülerini yansıttığı düşünülüyordu.. Bu modelin oluşumunda, ılıman bölgelerde bir dizi akarsu ve buzul dinamikleri varsayımı yapılmıştır.
Bu tür teoriler, tektonik teori büyük ölçüde anlaşılmadan önce önerildi ve bu nedenle şimdi büyük ölçüde itibarsızlaştı.
Volkanik Yer şekilleri
Denüdasyon, bir zamanlar volkanik aktivitenin meydana geldiği alanın mevcut yüzeyinde derin subvolkanik yapıları ortaya çıkarır. Volkanik çıkıntılar ve setler gibi alt volkanik yapılar denüdasyon ile açığa çıkar.
Referanslar
- ^ Smith, J.M.B. "Fundamentals of the Physical Environment, 4th ed.- by Peter Smithson, Ken Addison and Ken Atkinson". Geographical Research. 47 (1): 93–94. doi:10.1111/j.1745-5871.2008.00569.x. ISSN 1745-5863.
- ^ Ritter, Dale F. "RATES OF DENUDATION". Journal of Geological Education. 15 (4): 154–159. doi:10.5408/0022-1368-xv.4.154. ISSN 0022-1368.
- ^ Judson, S. (1968-06-28). "Erosion Rates Near Rome, Italy". Science. 160 (3835): 1444–1446. doi:10.1126/science.160.3835.1444. ISSN 0036-8075.
- ^ Burbank, Douglas W.; Beck, Richard A. (1991). <1169:rltrod>2.3.co;2 "Rapid, long-term rates of denudation". Geology. 19 (12): 1169. doi:10.1130/0091-7613(1991)019<1169:rltrod>2.3.co;2. ISSN 0091-7613.
- ^ Motoki, Akihisa; Sichel, Susanna. "Avaliação de aspectos texturais e estruturais de corpos vulcânicos e subvulcânicos e sua relação com o ambiente de cristalização, com base em exemplos do Brasil, Argentina e Chile". Rem: Revista Escola de Minas. 59 (1): 13–23. doi:10.1590/s0370-44672006000100003. ISSN 0370-4467.