Sürdürülebilir tarım: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Kaynak düzenleme
ingilizce "Sustainable agriculture" maddesinden çeviri
39. satır: 39. satır:
=== Etik ===
=== Etik ===
Çoğu tarım uzmanı, "sürdürülebilirliğin hedefini" gerçekleştirmek için ahlaki bir zorunluluk olduğu konusunda hemfikirdir.<ref name="Dundon2009" /> Büyük tartışma, hangi sistemin bizi bu hedefe götüreceği ile ilgilidir çünkü sürdürülebilir olmayan bir yöntem büyük ölçekte kullanılırsa, çevre ve insan nüfusu üzerinde büyük bir olumsuz etkisi olacaktır.
Çoğu tarım uzmanı, "sürdürülebilirliğin hedefini" gerçekleştirmek için ahlaki bir zorunluluk olduğu konusunda hemfikirdir.<ref name="Dundon2009" /> Büyük tartışma, hangi sistemin bizi bu hedefe götüreceği ile ilgilidir çünkü sürdürülebilir olmayan bir yöntem büyük ölçekte kullanılırsa, çevre ve insan nüfusu üzerinde büyük bir olumsuz etkisi olacaktır.

==Sürdürülebilirliği etkileyen faktörler==
[[File:Traditional ploughing - Karnataka.jpg|thumb|left |Geleneksel tarım yöntemleri düşük [[karbon ayak izi]]ne sahiptir.]]

[[Toprak]] üzerinde uzun süreli hasara neden olabilecek uygulamalar arasında, toprağın aşırı işlenmesi ([[erozyon]]a yol açar) ve yeterli drenaj olmadan [[sulama]] yapılması (tuzlanmaya yol açar) yer alır.

[[File:Conservation farming 02.jpg |thumb |upright |[[Zambiya]]'da koruma tarımı.]]

Bir tarım alanı için en önemli faktörler [[iklim]], toprak, [[besin]]ler ve [[su kaynakları]]dır. Dördünden, su ve [[toprak koruma]] insan müdahalesine en uygun olanlardır.
Çiftçiler mahsul yetiştirip hasat ettiklerinde topraktan bazı besinleri azaltırlar. Zenginleştirme olmadan, toprak [[besin tükenmesi]]ne maruz kalır ve kullanılamaz hale gelir veya verim az olur. Sürdürülebilir tarım, [[doğal gaz]] veya mineral cevherleri gibi yenilenemez kaynakların kullanımını veya ihtiyacını en aza indirirken toprağın zenginleştirilmesine bağlıdır.

"Sürekli üretim yapabilen", ancak başka yerlerde çevresel kalite üzerinde olumsuz etkileri olan bir çiftlik sürdürülebilir değildir. Küresel bir görüşün garanti edilebileceği bir durum örneği, bir çiftliğin verimliliğini artırabilecek, ancak yakındaki nehirleri ve kıyı sularını kirletebilecek [[suni gübre]] veya [[çiftlik gübresi]] uygulamasıdır ([[ötrofikasyon]]). Topraktaki besinlerin tükenmesinden dolayı düşük mahsul verimi sorunu da, [[yağmur ormanı]] yıkımı ile ilişkili olduğu için diğer uç nokta olarak istenmeyecektir. Asya'da, sürdürülebilir tarım için gereken arazi miktarı yaklaşık 12,5 dönümdür ve buna hayvan yemi, ticari mahsul olarak tahıl ve diğer gıda bitkileri üretimi için gerekli arazide dahildir. Bazı durumlarda, küçük bir su ürünleri yetiştiriciliği bölümü de dahildir (AARI-1996).

===Besin öğeleri===
====Nitratlar====
Prensipte süresiz olarak mevcut olabilecek olası [[nitrat]] kaynakları şunları içerir:

#bitkisel atıkların geri dönüşümü ve [[hayvancılık]] veya işlenmiş [[insan gübresi]]
#[[yerfıstığı]] veya [[yonca]] gibi, [[rhizobia]] adı verilen [[azot fiksasyonu]] yapan [[bakteri]]lerle simbiyozlar oluşturan [[baklagiller|baklagil]] ve yem bitkileri yetiştirmek
#[[Haber süreci]] tarafından endüstriyel azot üretimi, şu anda doğal gazdan türetilen hidrojeni kullanır (ancak aynı hidrojen bunun yerine yenilenebilir elektrik kullanılarak sudan [[elektroliz]] ile elde edilebilir)
#genetik mühendisliği ile baklagil olmayan bitkileri azot fiksasyon simbiyozları oluşturacak şekilde modifiye etmek veya mikrobiyal simbiyotlar olmadan azotu sabitlemek.

Son seçenek 1970'lerde önerildi, fakat ancak yavaş yavaş uygulanabilir hale geliyor.<ref>{{cite web |url=http://news.mongabay.com/bioenergy/2008/03/scientists-discover-genetics-of.html |title=Scientists discover genetics of nitrogen fixation in plants - potential implications for future agriculture |publisher=News.mongabay.com |date=2008-03-08 |accessdate=2013-09-10}}</ref><ref>Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, March 25, 2008 vol. 105 no. 12 4928–4932 [http://www.pnas.org/content/105/12/4928.full.pdf+html]</ref> Fosfor ve potasyum gibi diğer besin girdilerinin yerine geçebilecek sürdürülebilir seçenekler daha sınırlıdır.

Diğer seçenekler arasında uzun vadeli ürün rotasyonları, Nil'in sulanması gibi ekili arazileri her yıl sular altında bırakan doğal döngülere dönüş, biyokömürün uzun süreli kullanımı ve zararlılar, kuraklık veya besin eksikliği gibi ideal koşullardan daha azına adapte olmuş mahsul ve hayvanların kullanımı bulunmaktadır. Yüksek seviyede toprak besin maddesi gerektiren ürünler, uygun gübre yönetimi uygulamaları ile daha sürdürülebilir bir şekilde yetiştirilebilir.

==== Fosfat ====
[[Fosfat]], [[gübre]]de birincil bileşendir. Azottan sonra bitkiler için en önemli ikinci besindir ve genellikle sınırlayıcı bir faktördür.<ref name=":0">{{Cite journal |last=Atekan |first=A. |last2=Nuraini |first2=Y. |last3=Handayanto |first3=E. |last4=Syekhfani |first4=S. |date=2014-07-07 |title=The potential of phosphate solubilizing bacteria isolated from sugarcane wastes for solubilizing phosphate |journal=Journal of Degraded and Mining Lands Management |volume=1 |issue=4 |pages=175–182 |doi=10.15243/jdmlm.2014.014.175}}</ref><ref name=":3">{{Cite journal |last=Khan |first=Mohammad Saghir |last2=Zaidi |first2=Almas |last3=Wani |first3=Parvaze A. |date=2007-03-01 |title=Role of phosphate-solubilizing microorganisms in sustainable agriculture — A review |journal=Agronomy for Sustainable Development |volume=27 |issue=1 |pages=29–43 |doi=10.1051/agro:2006011 |issn=1774-0746|url=https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-00886352/file/hal-00886352.pdf }}</ref> Toprak verimliliğini ve mahsul verimini artırabileceğinden sürdürülebilir tarım için önemlidir.<ref name=":4">{{Cite journal |last=Cordell |first=Dana |last2=White |first2=Stuart |date=2013-01-31 |title=Sustainable Phosphorus Measures: Strategies and Technologies for Achieving Phosphorus Security |journal=Agronomy |volume=3 |issue=1 |pages=86–116 |doi=10.3390/agronomy3010086}}</ref> Fosfor; fotosentez, enerji transferi, sinyal iletimi, makromoleküler biyosentez ve solunum dahil olmak üzere tüm önemli metabolik süreçlerde yer alır. Kök ramifikasyonu ve mukavemeti ve tohum oluşumu için gereklidir ve hastalık direncini artırabilir.<ref name=":5">{{Cite journal |last=Sharma |first=Seema B. |last2=Sayyed |first2=Riyaz Z. |last3=Trivedi |first3=Mrugesh H. |last4=Gobi |first4=Thivakaran A. |date=2013-10-31 |title=Phosphate solubilizing microbes: sustainable approach for managing phosphorus deficiency in agricultural soils |journal=SpringerPlus |volume=2 |pages=587 |doi=10.1186/2193-1801-2-587|pmid=25674415 |pmc=4320215 }}</ref>

Fosfor toprakta hem inorganik hem de organik formlarda bulunur ve toprak biyokütlesinin yaklaşık % 0.05'ini oluşturur.<ref name=":0" /><ref name=":5" /> Fosforlu gübreler, tarımsal topraklardaki inorganik fosforun ana girdisidir ve ekili topraklardaki fosforun yaklaşık % 70-80'i inorganiktir.<ref name=Bhattacharya2019>{{cite book |last=Bhattacharya |first=Amitav |date=2019 |title=Changing Climate and Resource Use Efficiency in Plants |url=https://www.sciencedirect.com/book/9780128162095/changing-climate-and-resource-use-efficiency-in-plants |chapter=Chapter 5 - Changing Environmental Condition and Phosphorus-Use Efficiency in Plants |chapter-url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780128162095000052 |location= |publisher=Academic Press |pages=241–305 |doi=10.1016/B978-0-12-816209-5.00005-2 |isbn=978-0-12-816209-5}}</ref> Fosfat içeren kimyasal gübrelerin uzun süreli kullanımı [[ötrofikasyon]]a neden olur ve topraktaki mikrobiyal yaşamı azaltır, bu nedenle insanlar diğer kaynaklara yönelmişlerdir.<ref name=":5" />

Fosforlu gübreler fosfatlı kayaçlardan üretilmektedir.<ref>{{cite book |last=Green |first=B.W. |date=2015 |chapter=2 - Fertilizers in aquaculture |chapter-url=https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B9780081005064000027 |title=Feed and Feeding Practices in Aquaculture |url=https://www.sciencedirect.com/topics/agricultural-and-biological-sciences/phosphorus-fertilizers |location= |publisher=Woodhead Publishing |pages=27–52 |doi=10.1016/B978-0-08-100506-4.00002-7 |isbn=978-0-08-100506-4}}</ref> Bununla birlikte, fosfatlı kayaçlar yenilenebilir olmayan bir kaynaktır ve tarımsal kullanım için madencilik tarafından tüketilmektedir: fosfor üretiminde tepe noktası önümüzdeki birkaç yüz yıl içinde veya belki de daha erken bir zamanda gerçekleşecektir.<ref name=":4" /><ref name=Bhattacharya2019/><ref name="ifdc.org">[http://www.ifdc.org/Media_Center/Press_Releases/September_2010/IFDC_Report_Indicates_Adequate_Phosphorus_Resource/IFDC_Report_Indicates_Adequate_Phosphorus_Resource IFDC.org - IFDC Report Indicates Adequate Phosphorus Resources], Sep-2010</ref><ref name="USGS2017">{{cite book |url=https://minerals.usgs.gov/minerals/pubs/commodity/phosphate_rock/mcs-2017-phosp.pdf|title=Mineral Commodity Summaries|date=January 2017|publisher=U.S. Geological Survey|last1=Jasinski, SM}}</ref><ref name="VanKauwenbergh">{{cite book|last1=Van Kauwenbergh|first1=Steven J.|title=World Phosphate Rock Reserves and Resources|date=2010|publisher=[[International Fertilizer Development Center]] (IFDC)|location=Muscle Shoals, AL, USA|isbn=978-0-88090-167-3|pages=60|url=http://ifdc.org/technical-bulletins/|accessdate=7 April 2016}}</ref><ref name="Edixhoven2013">{{cite journal|last1=Edixhoven|first1=J.D.|last2=Gupta|first2=J.|last3=Savenije|first3=H.H.G.|title=Recent revisions of phosphate rock reserves and resources: reassuring or misleading? An in-depth literature review of global estimates of phosphate rock reserves and resources|journal=Earth System Dynamics|date=2013|volume=5|issue=2|pages=491–507|doi=10.5194/esd-5-491-2014|bibcode=2014ESD.....5..491E}}</ref><ref>{{cite journal |url=|title=The story of phosphorus: Global food security and food for thought|doi=10.1016/j.gloenvcha.2008.10.009 |volume=19 |issue=2|journal=Global Environmental Change |pages=292–305 |year=2009 | last1=Cordell |first1=Dana}}</ref><ref>Cordell, Dana & Stuart White 2011. Review: Peak Phosphorus: Clarifying the Key Issues of a Vigorous Debate about Long-Term Phosphorus Security. Sustainability 2011, 3(10), 2027-2049; doi:10.3390/su3102027, http://www.mdpi.com/2071-1050/3/10/2027/htm</ref>


==Kaynakça==
==Kaynakça==

Sayfanın 11.21, 5 Nisan 2020 tarihindeki hâli

Sürdürülebilir tarım, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeden toplumun mevcut gıda ve tekstil ihtiyaçlarını karşılayacak sürdürülebilir yollarla yapılan tarım anlamına gelir.[1] Ekosistem hizmetleri anlayışına dayanabilir. Tarımın sürdürülebilirliğini artırmanın birçok yöntemi vardır. Sürdürülebilir gıda sistemleri içinde tarım geliştirirken, esnek iş süreci ve tarım uygulamalarının geliştirilmesi önemlidir.[2]

Tarım çok büyük bir çevresel ayak izine sahiptir; çevresel değişikliklere neden olurken aynı zamanda bu değişikliklerden etkilenir.[3][4] Eğer insan nüfusu artışı gıda üretiminde bir artıştan vazgeçmezse, bu gerekli olacaktır. Sürdürülebilir tarım, tarım sistemlerinin değişen çevre koşullarında büyüyen bir nüfusu beslemesini sağlamak için potansiyel bir çözüm sunmaktadır.[4] Herhangi bir belirli maliyet ve yerde doğal kaynakların sınırlı temini göz önüne alındığında, gerekli kaynaklar için verimsiz veya zararlı tarım nihayetinde mevcut kaynakları veya bunları karşılayabilme ve edinebilme yeteneğini tüketebilir.

Tarih

1907'de Franklin H. King, "Kırk Yüzyılın Çiftçileri" kitabında sürdürülebilir tarımın avantajlarını tartışmış ve bu tür uygulamaların gelecekte tarım için hayati önem taşıyacağı konusunda uyarmıştır.[5] Söylendiğine göre 'Sürdürülebilir tarım' (sustainable agriculture) ifadesi Avustralyalı agronomist Gordon McClymont tarafından adlandırılmıştır.[6] Terim 1980'lerin sonlarında popüler oldu.[7]

2002 yılında Toronto'daki Uluslararası Bahçe Bitkileri Kongresi'nde Uluslararası Bahçe Bitkileri Bilimi Derneği tarafından düzenlenen bahçecilikte sürdürülebilirlik konulu uluslararası bir sempozyum vardı.[8] 2006'da Seul'de gerçekleşen bir sonraki konferansta ilkeler daha ileri aşamada tartışıldı.[9]

Tanım

1977 tarihli ABD Ulusal Tarımsal Araştırma, Yayım ve Öğretim Politikası Yasası'nda "sürdürülebilir tarım" terimi sahaya özel bir uygulamaya sahip entegre bir bitki ve hayvan üretimi uygulamaları sistemi olarak tanımlanmaktadır ve uzun vade hedefleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:[10]

  • insan gıda ve lif ihtiyaçlarını karşılamak[10]
  • çevresel kalitenin ve tarım ekonomisinin dayandığı doğal kaynak tabanının geliştirilmesi[10]
  • yenilenemeyen kaynakların ve çiftlikteki kaynakların en verimli şekilde kullanılması ve gerektiğinde doğal biyolojik döngülerin ve kontrollerin entegre edilmesi[10]
  • çiftlik operasyonlarının ekonomik uygulanabilirliğini sürdürmek[10]
  • bir bütün olarak çiftçilerin ve toplumun yaşam kalitesini artırmak.[10]

İngiliz bilim adamı Jules Pretty tarımda sürdürülebilirlik ile ilgili birkaç temel ilke belirtti:[11]

  1. Besin öğesi döngüsü, toprak yenilenmesi ve azot fiksasyonu gibi biyolojik ve ekolojik süreçlerin tarım ve gıda üretim uygulamalarına dahil edilmesi.[11]
  2. Özellikle çevreye zararlı olanlar için yenilenemeyen ve sürdürülemeyen girdilerin azaltılmış miktarlarının kullanılması.[11]
  3. Hem araziyi verimli bir şekilde işlemek hem de çiftçilerin kendine güvenini ve kendi kendine yeterliliğini teşvik etmek için çiftçilerin uzmanlığını kullanmak.[11]
  4. Farklı becerilere sahip insanların işbirliği ve dayanışması yoluyla tarımsal ve doğal kaynak problemlerini çözme. Ele alınan sorunlar arasında haşere yönetimi ve sulama yer almaktadır.[11]

“Uzun vadeli ve kısa vadeli ekonomiyi dikkate alır çünkü sürdürülebilirlik sonsuza dek, yani sonsuz yenilenmeyi teşvik etmek için tasarlanmış tarımsal ortamlar olarak tanımlanır”.[12] Kaynakların korunması ihtiyacını çiftçinin geçim kaynakları için çabalama ihtiyacı ile dengeler.[13]

Biyolojik çeşitliliği insan yaşam alanı içinde barındıran uzlaşma ekolojisi olarak kabul edilir.[14]

Farklı bakış açıları

Tarımla ilgili sürdürülebilirliğin tanımı üzerine tartışmalar var. Tanım iki farklı yaklaşımla karakterize edilebilir: ekoloji merkezci bir yaklaşım ve teknoloji temelli bir yaklaşım.[15] Ekoloji merkezli yaklaşım, insan gelişiminin sıfır veya düşük büyüme düzeylerini vurgular ve tüketim modellerini değiştirme ve kaynak tahsisi ve kullanımı amacıyla organik ve biyodinamik tarım tekniklerine odaklanır. Teknosentrik yaklaşım, korumaya yönelik tarım sistemleri gibi endüstriyel sistemin devlet tarafından yönlendirilmesinin uygulanması gerektiğinden, biyoteknolojinin artan gıda talebini karşılamanın en iyi yolu olduğu argümanına kadar sürdürülebilirliğe çeşitli stratejilerle ulaşılabileceğini savunmaktadır.[15]

Sürdürülebilir tarım konusuna iki farklı lens üzerinden bakılabilir: çok fonksiyonlu tarım ve ekosistem hizmetleri.[16] Her iki yaklaşım da benzerdir, ancak tarımın işlevine farklı bakarlar. Çok işlevli tarım felsefesini kullananlar çiftlik merkezli yaklaşımlara odaklanırlar ve işlevi tarımsal faaliyetin çıktıları olarak tanımlarlar.[16] Çok işlevliliğin temel argümanı, tarımın, gıda ve lif üretiminin yanı sıra diğer işlevleri olan çok işlevli bir girişim olduğudur. Bu işlevler arasında yenilenebilir kaynak yönetimi, peyzajın korunması ve biyolojik çeşitlilik bulunmaktadır.[17] Ekosistem hizmet merkezli yaklaşım, bireylerin ve bir bütün olarak toplumun "ekosistem hizmetleri" olarak adlandırılan ekosistemlerden yararlandığını ortaya koymaktadır.[16][18] Sürdürülebilir tarımda, ekosistemlerin sağladığı hizmetler arasında tozlaşma, toprak oluşumu ve besin öğesi döngüsü vardır ve bunların hepsi de gıda üretimi için gerekli işlevlerdir.[19]

Ayrıca sürdürülebilir tarımın, agroekoloji olarak adlandırılan, tarıma ekosistem yaklaşımı olarak kabul edildiği iddia edilmektedir.[20]

Etik

Çoğu tarım uzmanı, "sürdürülebilirliğin hedefini" gerçekleştirmek için ahlaki bir zorunluluk olduğu konusunda hemfikirdir.[21] Büyük tartışma, hangi sistemin bizi bu hedefe götüreceği ile ilgilidir çünkü sürdürülebilir olmayan bir yöntem büyük ölçekte kullanılırsa, çevre ve insan nüfusu üzerinde büyük bir olumsuz etkisi olacaktır.

Sürdürülebilirliği etkileyen faktörler

Geleneksel tarım yöntemleri düşük karbon ayak izine sahiptir.

Toprak üzerinde uzun süreli hasara neden olabilecek uygulamalar arasında, toprağın aşırı işlenmesi (erozyona yol açar) ve yeterli drenaj olmadan sulama yapılması (tuzlanmaya yol açar) yer alır.

Zambiya'da koruma tarımı.

Bir tarım alanı için en önemli faktörler iklim, toprak, besinler ve su kaynaklarıdır. Dördünden, su ve toprak koruma insan müdahalesine en uygun olanlardır. Çiftçiler mahsul yetiştirip hasat ettiklerinde topraktan bazı besinleri azaltırlar. Zenginleştirme olmadan, toprak besin tükenmesine maruz kalır ve kullanılamaz hale gelir veya verim az olur. Sürdürülebilir tarım, doğal gaz veya mineral cevherleri gibi yenilenemez kaynakların kullanımını veya ihtiyacını en aza indirirken toprağın zenginleştirilmesine bağlıdır.

"Sürekli üretim yapabilen", ancak başka yerlerde çevresel kalite üzerinde olumsuz etkileri olan bir çiftlik sürdürülebilir değildir. Küresel bir görüşün garanti edilebileceği bir durum örneği, bir çiftliğin verimliliğini artırabilecek, ancak yakındaki nehirleri ve kıyı sularını kirletebilecek suni gübre veya çiftlik gübresi uygulamasıdır (ötrofikasyon). Topraktaki besinlerin tükenmesinden dolayı düşük mahsul verimi sorunu da, yağmur ormanı yıkımı ile ilişkili olduğu için diğer uç nokta olarak istenmeyecektir. Asya'da, sürdürülebilir tarım için gereken arazi miktarı yaklaşık 12,5 dönümdür ve buna hayvan yemi, ticari mahsul olarak tahıl ve diğer gıda bitkileri üretimi için gerekli arazide dahildir. Bazı durumlarda, küçük bir su ürünleri yetiştiriciliği bölümü de dahildir (AARI-1996).

Besin öğeleri

Nitratlar

Prensipte süresiz olarak mevcut olabilecek olası nitrat kaynakları şunları içerir:

  1. bitkisel atıkların geri dönüşümü ve hayvancılık veya işlenmiş insan gübresi
  2. yerfıstığı veya yonca gibi, rhizobia adı verilen azot fiksasyonu yapan bakterilerle simbiyozlar oluşturan baklagil ve yem bitkileri yetiştirmek
  3. Haber süreci tarafından endüstriyel azot üretimi, şu anda doğal gazdan türetilen hidrojeni kullanır (ancak aynı hidrojen bunun yerine yenilenebilir elektrik kullanılarak sudan elektroliz ile elde edilebilir)
  4. genetik mühendisliği ile baklagil olmayan bitkileri azot fiksasyon simbiyozları oluşturacak şekilde modifiye etmek veya mikrobiyal simbiyotlar olmadan azotu sabitlemek.

Son seçenek 1970'lerde önerildi, fakat ancak yavaş yavaş uygulanabilir hale geliyor.[22][23] Fosfor ve potasyum gibi diğer besin girdilerinin yerine geçebilecek sürdürülebilir seçenekler daha sınırlıdır.

Diğer seçenekler arasında uzun vadeli ürün rotasyonları, Nil'in sulanması gibi ekili arazileri her yıl sular altında bırakan doğal döngülere dönüş, biyokömürün uzun süreli kullanımı ve zararlılar, kuraklık veya besin eksikliği gibi ideal koşullardan daha azına adapte olmuş mahsul ve hayvanların kullanımı bulunmaktadır. Yüksek seviyede toprak besin maddesi gerektiren ürünler, uygun gübre yönetimi uygulamaları ile daha sürdürülebilir bir şekilde yetiştirilebilir.

Fosfat

Fosfat, gübrede birincil bileşendir. Azottan sonra bitkiler için en önemli ikinci besindir ve genellikle sınırlayıcı bir faktördür.[24][25] Toprak verimliliğini ve mahsul verimini artırabileceğinden sürdürülebilir tarım için önemlidir.[26] Fosfor; fotosentez, enerji transferi, sinyal iletimi, makromoleküler biyosentez ve solunum dahil olmak üzere tüm önemli metabolik süreçlerde yer alır. Kök ramifikasyonu ve mukavemeti ve tohum oluşumu için gereklidir ve hastalık direncini artırabilir.[27]

Fosfor toprakta hem inorganik hem de organik formlarda bulunur ve toprak biyokütlesinin yaklaşık % 0.05'ini oluşturur.[24][27] Fosforlu gübreler, tarımsal topraklardaki inorganik fosforun ana girdisidir ve ekili topraklardaki fosforun yaklaşık % 70-80'i inorganiktir.[28] Fosfat içeren kimyasal gübrelerin uzun süreli kullanımı ötrofikasyona neden olur ve topraktaki mikrobiyal yaşamı azaltır, bu nedenle insanlar diğer kaynaklara yönelmişlerdir.[27]

Fosforlu gübreler fosfatlı kayaçlardan üretilmektedir.[29] Bununla birlikte, fosfatlı kayaçlar yenilenebilir olmayan bir kaynaktır ve tarımsal kullanım için madencilik tarafından tüketilmektedir: fosfor üretiminde tepe noktası önümüzdeki birkaç yüz yıl içinde veya belki de daha erken bir zamanda gerçekleşecektir.[26][28][30][31][32][33][34][35]

Kaynakça

  1. ^ "What is sustainable agriculture | Agricultural Sustainability Institute". asi.ucdavis.edu. Erişim tarihi: 20 Ocak 2019. 
  2. ^ "Introduction to Sustainable Agriculture". Ontario Ministry of Agriculture, Food and Rural Affairs. 2016. Erişim tarihi: 10 Ekim 2019. 
  3. ^ Brown, L. R. (2012). World on the Edge. Earth Policy Institute. Norton. ISBN 978-1-136-54075-2. [sayfa belirt]
  4. ^ a b Rockström, Johan; Williams, John; Daily, Gretchen; Noble, Andrew; Matthews, Nathanial; Gordon, Line; Wetterstrand, Hanna; DeClerck, Fabrice; Shah, Mihir (13 Mayıs 2016). "Sustainable intensification of agriculture for human prosperity and global sustainability". Ambio. 46 (1): 4–17. doi:10.1007/s13280-016-0793-6. PMC 5226894 $2. PMID 27405653. 
  5. ^ King, Franklin H. (2004). Farmers of forty centuries. Erişim tarihi: 20 Şubat 2016. 
  6. ^ Rural Science Graduates Association (2002). "In Memo rium - Former Staff and Students of Rural Science at UNE". University of New England. 6 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2012. 
  7. ^ Kirschenmann, Frederick. A Brief History of Sustainable Agriculture, editor's note by Carolyn Raffensperger and Nancy Myers. The Networker, vol. 9, no. 2, March 2004.
  8. ^ [1] Bertschinger, L. et al. (eds) (2004). Conclusions from the 1st Symposium on Sustainability in Horticulture and a Declaration for the 21st Century. In: Proc. XXVI IHC – Sustainability of Horticultural Systems. Acta Hort. 638, ISHS, pp. 509-512. Retrieved on: 2009-03-16.
  9. ^ Lal, R. (2008). Sustainable Horticulture and Resource Management. In: Proc. XXVII IHC-S11 Sustainability through Integrated and Organic Horticulture. Eds.-in-Chief: R.K. Prange and S.D. Bishop. Acta Hort.767, ISHS, pp. 19-44.
  10. ^ a b c d e f "National Agricultural Research, Extension, and Teaching Policy Act of 1977" (PDF). US Department of Agriculture. 13 Kasım 2002.  Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
  11. ^ a b c d e Pretty, Jules N. (Mart 2008). "Agricultural sustainability: concepts, principles and evidence". Philosophical Transactions of the Royal Society of London B: Biological Sciences. 363 (1491): 447–465. doi:10.1098/rstb.2007.2163. ISSN 0962-8436. PMC 2610163 $2. PMID 17652074. 
  12. ^ Stenholm, Charles; Waggoner, Daniel (Şubat 1990). "Low-input, sustainable agriculture: Myth or method?". Journal of Soil and Water Conservation. 45 (1): 14. Erişim tarihi: 3 Mart 2016. 
  13. ^ Tomich, Tom (2016). Sustainable Agriculture Research and Education Program (PDF). Davis, California: University of California. 
  14. ^ Chrispeels, M. J.; Sadava, D. E. (1994). Farming Systems: Development, Productivity, and Sustainability. Plants, Genes, and Agriculture. Jones and Bartlett. ss. 25–57. ISBN 978-0867208719. 
  15. ^ a b Robinson, Guy M. (1 Eylül 2009). "Towards Sustainable Agriculture: Current Debates". Geography Compass. 3 (5): 1757–1773. doi:10.1111/j.1749-8198.2009.00268.x. ISSN 1749-8198. 
  16. ^ a b c Huang, Jiao; Tichit, Muriel; Poulot, Monique; Darly, Ségolène; Li, Shuangcheng; Petit, Caroline; Aubry, Christine (16 Ekim 2014). "Comparative review of multifunctionality and ecosystem services in sustainable agriculture". Journal of Environmental Management. 149: 138–147. doi:10.1016/j.jenvman.2014.10.020. PMID 25463579. 
  17. ^ Renting, H.; Rossing, W.A.H.; Groot, J.C.J; Van der Ploeg, J.D.; Laurent, C.; Perraud, D.; Stobbelaar, D.J.; Van Ittersum, M.K. (1 Mayıs 2009). "Exploring multifunctional agriculture. A review of conceptual approaches and prospects for an integrative transitional framework". Journal of Environmental Management. 90: S112–S123. doi:10.1016/j.jenvman.2008.11.014. ISSN 0301-4797. PMID 19121889. 
  18. ^ Tilman, David; Cassman, Kenneth G.; Matson, Pamela A.; Naylor, Rosamond; Polasky, Stephen (8 Ağustos 2002). "Agricultural sustainability and intensive production practices". Nature. 418 (6898): 671–677. doi:10.1038/nature01014. PMID 12167873. 
  19. ^ Sandhu, Harpinder S.; Wratten, Stephen D.; Cullen, Ross (1 Şubat 2010). "Organic agriculture and ecosystem services". Environmental Science & Policy. 13 (1): 1–7. doi:10.1016/j.envsci.2009.11.002. ISSN 1462-9011. 
  20. ^ Altieri, Miguel A. (1995) Agroecology: The science of sustainable agriculture. Westview Press, Boulder, CO.
  21. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Dundon2009 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  22. ^ "Scientists discover genetics of nitrogen fixation in plants - potential implications for future agriculture". News.mongabay.com. 2008-03-08. Erişim tarihi: 2013-09-10. 
  23. ^ Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, March 25, 2008 vol. 105 no. 12 4928–4932 [2]
  24. ^ a b Atekan, A.; Nuraini, Y.; Handayanto, E.; Syekhfani, S. (2014-07-07). "The potential of phosphate solubilizing bacteria isolated from sugarcane wastes for solubilizing phosphate". Journal of Degraded and Mining Lands Management. 1 (4): 175–182. doi:10.15243/jdmlm.2014.014.175. 
  25. ^ Khan, Mohammad Saghir; Zaidi, Almas; Wani, Parvaze A. (2007-03-01). "Role of phosphate-solubilizing microorganisms in sustainable agriculture — A review" (PDF). Agronomy for Sustainable Development. 27 (1): 29–43. doi:10.1051/agro:2006011. ISSN 1774-0746. 
  26. ^ a b Cordell, Dana; White, Stuart (2013-01-31). "Sustainable Phosphorus Measures: Strategies and Technologies for Achieving Phosphorus Security". Agronomy. 3 (1): 86–116. doi:10.3390/agronomy3010086. 
  27. ^ a b c Sharma, Seema B.; Sayyed, Riyaz Z.; Trivedi, Mrugesh H.; Gobi, Thivakaran A. (2013-10-31). "Phosphate solubilizing microbes: sustainable approach for managing phosphorus deficiency in agricultural soils". SpringerPlus. 2: 587. doi:10.1186/2193-1801-2-587. PMC 4320215 $2. PMID 25674415. 
  28. ^ a b Bhattacharya, Amitav (2019). "Chapter 5 - Changing Environmental Condition and Phosphorus-Use Efficiency in Plants". Changing Climate and Resource Use Efficiency in Plants. Academic Press. ss. 241–305. doi:10.1016/B978-0-12-816209-5.00005-2. ISBN 978-0-12-816209-5. 
  29. ^ Green, B.W. (2015). "2 - Fertilizers in aquaculture". Feed and Feeding Practices in Aquaculture. Woodhead Publishing. ss. 27–52. doi:10.1016/B978-0-08-100506-4.00002-7. ISBN 978-0-08-100506-4. 
  30. ^ IFDC.org - IFDC Report Indicates Adequate Phosphorus Resources, Sep-2010
  31. ^ Jasinski, SM (January 2017). Mineral Commodity Summaries (PDF). U.S. Geological Survey. 
  32. ^ Van Kauwenbergh, Steven J. (2010). World Phosphate Rock Reserves and Resources. Muscle Shoals, AL, USA: International Fertilizer Development Center (IFDC). s. 60. ISBN 978-0-88090-167-3. Erişim tarihi: 7 April 2016. 
  33. ^ Edixhoven, J.D.; Gupta, J.; Savenije, H.H.G. (2013). "Recent revisions of phosphate rock reserves and resources: reassuring or misleading? An in-depth literature review of global estimates of phosphate rock reserves and resources". Earth System Dynamics. 5 (2): 491–507. Bibcode:2014ESD.....5..491E. doi:10.5194/esd-5-491-2014. 
  34. ^ Cordell, Dana (2009). "The story of phosphorus: Global food security and food for thought". Global Environmental Change. 19 (2): 292–305. doi:10.1016/j.gloenvcha.2008.10.009. 
  35. ^ Cordell, Dana & Stuart White 2011. Review: Peak Phosphorus: Clarifying the Key Issues of a Vigorous Debate about Long-Term Phosphorus Security. Sustainability 2011, 3(10), 2027-2049; doi:10.3390/su3102027, http://www.mdpi.com/2071-1050/3/10/2027/htm