İklim değişikliğini hafifletme: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
SunSoldiers (mesaj | katkılar)
Devriyeler
6.397 değişiklik
ingilizce "climate change mitigation" maddesinden çevirinin devamı
264. satır: 264. satır:
|display-authors=etal}}, in {{harvnb|IPCC TAR WG3|2001|pp=149–150}}</ref>
|display-authors=etal}}, in {{harvnb|IPCC TAR WG3|2001|pp=149–150}}</ref>


===Talep yönetimi===
==== Yaşam tarzı ve davranış ====
[[File:Wynes_Nicholas_CO2_emissions_savings-tr.svg|thumb|250px|Çeşitli eylemler için birinin karbon ayakizinde azalma]]
[[IPCC]] [[IPCC Beşinci Değerlendirme Raporu|Beşinci Değerlendirme Raporu]], davranış, yaşam tarzı ve kültürel değişimin bazı sektörlerde, özellikle teknolojik ve yapısal değişimi tamamlarken, iklim değişikliğini hafifletmede yüksek potansiyele sahip olduğunu vurgulamaktadır.<ref name="edenhofer-etal-2014">{{cite book
|first1= Ottmar | last1= Edenhofer
|first2= Ramón | last2= Pichs-Madruga
|display-authors= etal
|editor= IPCC
|year= 2014
|title= Climate change 2014: mitigation of climate change. Contribution of Working Group III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change
|chapter= Summary for Policymakers
|publisher= [[Cambridge University Press]]
|place= Cambridge, UK and New York, NY, USA
|isbn= 978-1-107-65481-5
|chapter-url= http://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar5/wg3/ipcc_wg3_ar5_full.pdf
|access-date= 2016-06-21
}}</ref>{{rp|20}}
Genelde, daha yüksek tüketimli yaşam tarzları daha büyük bir çevresel etkiye sahiptir. Bazı bilimsel araştırmalar, özellikle gelişmiş ülkelerde yaşayan ancak daha genel olarak tüm ülkelerdeki insanların, karbon ayakizlerini azaltmak istediklerinde, yapabilecekleri dört önemli "yüksek etkili" eylemin olduğunu göstermiştir:<ref name=Wynes-Nicholas-2017>{{cite journal |title= The climate mitigation gap: education and government recommendations miss the most effective individual actions |journal= Environmental Research Letters |first1= Seth |last1= Wynes |first2= Kimberly A |last2= Nicholas |date= 12 July 2017 |volume= 12 |page= 074024 |number= 7 |doi= 10.1088/1748-9326/aa7541 |bibcode= 2017ERL....12g4024W}}</ref><ref name=Ceballos-Ehrlich-2017-05>{{cite journal |last1=Ceballos|first1=Gerardo|last2=Ehrlich|first2=Paul P |last3=Dirzo|first3=Rodolfo|date=23 May 2017|title=Biological annihilation via the ongoing sixth mass extinction signaled by vertebrate population losses and declines|url=http://www.pnas.org/content/early/2017/07/05/1704949114.full|journal=[[Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America]]|volume=114|issue=30|pages=E6089–E6096|quote=Much less frequently mentioned are, however, the ultimate drivers of those immediate causes of biotic destruction, namely, human overpopulation and continued population growth, and overconsumption, especially by the rich. These drivers, all of which trace to the fiction that perpetual growth can occur on a finite planet, are themselves increasing rapidly.|doi=10.1073/pnas.1704949114|pmid=28696295|pmc=5544311}}</ref><ref name="PimmJenkins">{{cite journal |last1=Pimm |first1=S. L. |last2=Jenkins |first2=C. N. |last3=Abell |first3=R. |last4=Brooks|first4=T. M. |last5= Gittleman|first5=J. L. |last6= Joppa |first6=L. N. |last7=Raven|first7=P. H. |last8=Roberts |first8=C. M.|last9= Sexton |first9=J. O.|date=30 May 2014 |title=The biodiversity of species and their rates of extinction, distribution, and protection |url=http://static.squarespace.com/static/51b078a6e4b0e8d244dd9620/t/538797c3e4b07a163543ea0f/1401395139381/Pimm+et+al.+2014.pdf|journal= [[Science (journal)|Science]] |volume= 344|issue=6187|page= 1246752|doi=10.1126/science.1246752 |access-date= 15 December 2016|quote=The overarching driver of species extinction is human population growth and increasing per capita consumption. |pmid=24876501}}</ref>

:1. [[Aşırı insan nüfusu artışı|Ek bir çocuğa sahip olmamak]] (yıllık 58.6 ton CO<sub>2</sub>'e eşdeğer emisyon azaltımı)

:2. [[Araçsız yaşam hareketi|Araçsız yaşam]] (2,4 ton CO<sub>2</sub>)

:3. Bir adet gidiş-dönüş transatlantik uçuştan kaçınma (1.6 ton)

:4. [[Bitki bazlı diyet]] (0.8 ton)

Bunlar, çoğunlukla “düşük-etki” kategorisine girmiş gibi görünen, yaşam tarzını “yeşillendirme” konusundaki popüler tavsiyelerden önemli ölçüde farklı görünüyor: Tipik bir otomobilin bir hibritle değiştirilmesi (0.52 ton); Soğuk suda çamaşır yıkamak (0.25 ton); Geri dönüşüm (0.21 ton); Verimli ampül kullanma (0.10 ton); vb. Araştırmacılar, bir kişinin karbon ayakizini azaltma konusundaki halk söyleminin ezici bir şekilde düşük etkili davranışlara odaklandığını ve yüksek etkili davranışlardan söz etmenin, ana akım medyada, hükümet yayınlarında, K-12 okul kitaplarında vs. neredeyse yok denecek kadar az olduğunu tespit etti. <ref name=Wynes-Nicholas-2017/><ref name=Ceballos-Ehrlich-2017-05/><ref name="PimmJenkins"/>

Araştırmacılar, “Önerilen yüksek etkili eylemlerimiz, daha çok tartışılan seçeneklerden daha etkilidir" (örneğin, bitki bazlı bir diyet, ampulleri yükseltmekten sekiz kat daha fazla emisyon tasarrufu sağlar). Daha da önemlisi, bir tane daha az çocuğa sahip olmayı seçen bir ABD ailesi, yaşamları boyunca kapsamlı geri dönüşümü benimsemeyi seçen 684 genç ile aynı düzeyde emisyon azaltımı sağlayacaktır.” <ref name=Wynes-Nicholas-2017/><ref name=Ceballos-Ehrlich-2017-05/><ref name="PimmJenkins"/>

=====Diyet değişimi=====
{{See also|Düşük-karbonlu beslenme}}

Genel olarak gıda, küresel karbon ayakizinin yaklaşık % 20'sini oluşturan tüketime dayalı sera gazı emisyonlarının en büyük payını oluşturuyor, bunu konut, mobilite, servisler, üretilen ürünler ve inşaat izliyor. Yiyecek ve hizmetler yoksul ülkelerde, hareketlilik ve üretilen mallar zengin ülkelerde daha önemlidir.<ref name="fleurbaey-etal-2014">{{cite book
|first1= Marc | last1= Fleurbaey
|first2= Sivan | last2= Kartha
|display-authors= etal
|editor= IPCC
|year= 2014
|title= Climate change 2014: mitigation of climate change. Contribution of Working Group III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change
|chapter= Chapter 4: Sustainable Development and Equity
|publisher= [[Cambridge University Press]]
|place= Cambridge, UK and New York, NY, USA
|isbn= 978-1-107-65481-5
|chapter-url= http://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar5/wg3/ipcc_wg3_ar5_full.pdf
|access-date= 2016-06-21
}}</ref>{{rp|327}} İngiliz halkının gerçek yaşam diyetleriyle ilgili yapılan 2014 yılı araştırması, sera gazı katkılarının([[karbon dioksit eşdeğeri|{{CO2}}eq]]) yüksek et yiyiciler için günde 7.19 kg/gün, vejeteryanlar için 3.81 kg/gün, veganlar için 2.89 kg/gün olduğunu tahmin ediyor.<ref name="scarborough-etal-2014">{{cite journal
|first1= Peter | last1= Scarborough
|first2= Paul N. | last2= Appleby
|first3= Anja | last3= Mizdrak
|first4= Adam D.M. | last4= Briggs
|first5= Ruth C. | last5= Travis
|first6= Kathryn E. | last6= Bradbury
|first7= Timothy J. | last7= Key
|title= Dietary greenhouse gas emissions of meat-eaters, fish-eaters, vegetarians and vegans in the UK
|journal= Climatic Change
|date= July 2014
|volume= 125
|number= 2
|pages= 179–92
|doi= 10.1007/s10584-014-1169-1
|pmid= 25834298
|pmc=4372775
}}</ref>
Vejetaryen bir diyetin yaygın olarak benimsenmesi, gıda kaynaklı sera gazı emisyonlarını 2050 yılına kadar % 63 azaltabilir.<ref name="harvey-2016">{{cite news
|last1= Harvey | first1= Fiona
|title= Eat less meat to avoid dangerous global warming, scientists say
|url= https://www.theguardian.com/environment/2016/mar/21/eat-less-meat-vegetarianism-dangerous-global-warming
|access-date= 2016-06-20
|work= The Guardian
|date= 21 March 2016
}}</ref>
Çin, 2016 yılında, et tüketimini % 50 azaltmayı ve böylece sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar 1 milyar ton düşürmeyi hedefleyen yeni diyet yönergeleri getirdi.<ref name="milman-2016">{{cite news
|last1= Milman | first1= Oliver
|title= China's plan to cut meat consumption by 50% cheered by climate campaigners
|url= https://www.theguardian.com/world/2016/jun/20/chinas-meat-consumption-climate-change
|access-date= 2016-06-20
|work= The Guardian
|date= 20 June 2016
}}</ref> 2016 yılında yapılan bir araştırma, et ve süt vergilerinin eş zamanlı olarak sera gazı emisyonlarının azalmasına ve sağlıklı diyetlerin artmasına neden olabileceği sonucuna varmıştır. Çalışmada sığır eti üzerinde % 40, sütte % 20 ek ücretler analiz edildi ve optimum bir planın, emisyonları yılda 1 milyar ton azaltacağı öne sürüldü.<ref name="carrington-2016">{{cite news
|last= Carrington | first= Damian
|title= Tax meat and dairy to cut emissions and save lives, study urges
|date= 7 November 2016
|work= The Guardian
|location= London, United Kingdom
|issn= 0261-3077
|url= https://www.theguardian.com/environment/2016/nov/07/tax-meat-and-dairy-to-cut-emissions-and-save-lives-study-urges
|access-date= 2016-11-07
}}</ref><ref name="springmann-etal-2016">{{cite journal
|last1= Springmann | first1= Marco
|last2= Mason-D'Croz | first2= Daniel
|last3= Robinson | first3= Sherman
|last4= Wiebe | first4= Keith
|last5= Godfray | first5= H Charles J
|last6= Rayner | first6= Mike
|last7= Scarborough | first7= Peter
|title= Mitigation potential and global health impacts from emissions pricing of food commodities
|date= 7 November 2016
|journal= Nature Climate Change
|volume =7
| issue= 1
|page =69
|doi= 10.1038/nclimate3155
|issn= 1758-678X
|bibcode= 2017NatCC...7...69S}}</ref>


==Kaynakça==
==Kaynakça==

Sayfanın 12.10, 6 Ekim 2019 tarihindeki hâli

Fosil yakıt kaynaklı CO2 emisyonlarının, IPCC'nin beş emisyon senaryosuyla karşılaştırılması. İnişler, küresel durgunluklarla ilgilidir. Veri kaynağı IPCC SRES senaryoları; Uluslararası Enerji Ajansı, "2010 Yakıt Yakmasından Kaynaklanan CO2 Emisyonları - Öne Çıkanlar"; ve Ek IEA verileri. Grafik kaynağı: Skeptical Science.
Küresel ortalama yüzey sıcaklığı 1951–1980 ortalamasına göre 1880'den 2016'ya değişmektedir. Siyah çizgi, küresel yıllık ortalamadır ve kırmızı çizgi, beş yıllık yerel ağırlıklı grafik yumuşatmasıdır. Mavi belirsizlik çubukları % 95 güven sınırını göstermektedir. Kaynak: NASA GISS. Sülfat aerosol hava kirliliğinden kaynaklanan Küresel kararmanın, 1950 ve 1980 arasında, küresel ısınmanın bir miktar azalmasına neden olduğuna inanılıyor.
İnsan faaliyetlerinden kaynaklanan küresel karbondioksit emisyonları 1800–2007.[1]
Sektörlere göre sera gazı emisyonları. Ayrıntılı bir analiz için Dünya Kaynakları Enstitüsü'ne bakın.
Karbondioksit eşdeğeri rakamlar bakımından, her bir enerji kaynağının dolaylı veya trend yönünde küresel ısınma potansiyeli etkileri devam etmekte olup hala araştırılmaktadır.

İklim değişikliğinin hafifletilmesi, uzun vadeli küresel ısınmanın ve ilgili etkilerinin büyüklüğünü veya oranını sınırlayan eylemlerden oluşur.[2] İklim değişikliğinin hafifletilmesi genel olarak insan (antropojenik) sera gazı emisyonlarındaki azalmayı içerir.[3] Karbon yutaklarının kapasitesini artırarak da hafifletme sağlanabilir. (örneğin, ağaçlandırma ile) [3] Etki hafifletme politikaları, insan kaynaklı küresel ısınmayla ilişkili riskleri önemli ölçüde azaltabilir.[4]

IPCC'nin 2014 değerlendirme raporuna göre, "İklim Değişikliğini Hafifletme bir kamu yararıdır; İklim değişikliği müştereklerin trajedisi durumudur. Etkili bir iklim değişikliği hafifletme, eğer her bir ajan (birey, kurum veya ülke) kendi bencil çıkarına göre bağımsız hareket ederse elde edilemez (bakınız Uluslararası işbirliği ve Emisyon ticareti) ve bu, kolektif eyleme olan ihtiyacı ortaya koyar. Bazı adaptasyon eylemleri ise, en azından kısa vadede, eylemlerin faydaları onları üstlenen bireylere, bölgelere veya ülkelere daha fazla tahakkuk edebileceklerinden, özel bir fayda özelliklerine sahiptir."[5]

Etki azaltma örnekleri arasında enerji verimliliğini artırarak enerji talebini azaltma, düşük karbonlu enerji kaynaklarına geçerek fosil yakıtları geride bırakma ve karbondioksiti Dünya atmosferinden giderme sayılabilir.[3][6] İklim değişikliğinin azaltılmasına bir diğer yaklaşım ise iklim mühendisliğidir.[7] İklim değişikliğini azaltma önlemleri, ülkelerin ulusal çevre politika belgelerine yazılabilir. (örneğin Paris anlaşması kapsamında ulusal olarak belirlenmiş katkılar (NDC)).

Çoğu ülke, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'ne (UNFCCC) taraftır.[8] UNFCCC'nin nihai hedefi, atmosferdeki sera gazı konsantrasyonlarını, iklim sistemine tehlikeli insan etkisini önleyecek bir seviyede sabitlemektir.[9] Bilimsel analiz, iklim değişikliğinin etkileri hakkında bilgi sağlayabilir, ancak hangi etkilerin tehlikeli olduğuna karar vermek, değer yargılarını gerektirir.[10]

2010 yılında, UNFCCC’nin Tarafları, gelecekteki küresel ısınmanın, endüstri öncesi seviyeye göre 2.0 °C'nin (3.6 °F) altında olması gerektiğine karar verdiler.[11] 2015 yılının Paris Anlaşması ile bu doğrulandı, ancak 1.5 °C'nin altında bir ısınma elde etmek için "taraflar elinden gelenin en iyisini yapacak" şeklinde yeni bir hedef belirlenerek revize edildi.[12] Küresel sera gazı emisyonlarının mevcut gidişatı, küresel ısınmanın 1.5 veya 2 °C'nin altına sınırlanması ile tutarlı görünmemektedir.[13] Bazıları 2 °C sınırından daha katı [kaynak belirtilmeli] veya mütevazı[14][15] olan başka azaltma politikaları önerilmiştir. 2019 yılında, 2 yıllık bir araştırmanın ardından Avustralya ve Almanya'dan bilim adamları, sıcaklık artışının yılda 1,7 trilyon dolar ile 1,5 °C ile nasıl sınırlandırılabileceğini gösteren "Tek Dünya İklim Modeli'ni" sundu.[16][17]

Sera gazı konsantrasyonları ve stabilizasyonu

Ayrıca bakınız: Sera gazı
refer to caption and adjacent text
CO2 emisyonlarının mevcut seviyelerinde dengelenmesi, atmosferdeki konsantrasyonunu stabilize etmez.[18]
refer to caption and adjacent text
Atmosferik CO2 konsantrasyonunun sabit bir seviyede stabilizasyonu, emisyonların etkin bir şekilde ortadan kaldırılmasını gerektirecektir.[18]

İklim değişikliğini hafifletme ile ilgili sıkça tartışılan konulardan biri, atmosferdeki sera gazı konsantrasyonlarının dengelenmesidir. Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC), iklim sistemine “tehlikeli” antropojenik (yani, insan) müdahalenin önlenmesi hedefine sahiptir. Sözleşmenin 2. Maddesinde belirtildiği gibi, bu, atmosferdeki sera gazı (GHG) konsantrasyonlarının, ekosistemlerin iklim değişikliğine doğal olarak adapte olabileceği, gıda üretiminin tehdit altında olmayacağı ve ekonomik kalkınmanın sürdürülebilir bir şekilde ilerleyebileceği bir seviyede dengelenmesini gerektirir.[19]

Çok sayıda antropojenik sera gazı vardır. Bunlar arasında karbondioksit (kimyasal formül: CO2), metan (CH4), azot oksit (N2O) ve halokarbonlar olarak adlandırılan bir gaz grubu bulunur. Başka bir sera gazı olan su buharı konsantrasyonu da insan faaliyetlerinin dolaylı bir sonucu olarak yükseldi.[20] Bu gazların atmosferik konsantrasyonlarını dengelemek için gerekli emisyon azaltmaları değişiklik gösterir.[18] CO2 antropojenik sera gazlarının en önemlisidir.[21]

CO2 emisyonlarının stabilize edilmesi ile atmosferik CO2 konsantrasyonlarının stabilize edilmesi arasında bir fark vardır.[22] CO2 emisyonlarının mevcut seviyelerde dengelenmesi, atmosferik CO2 konsantrasyonunda stabilizasyona yol açmaz. Aslında, emisyonların mevcut seviyelerde dengelenmesi, 21. yüzyılın ve sonrasındaki atmosferik CO2 konsantrasyonunun artmaya devam etmesine neden olacaktır (grafiğe bakınız). Aslında, emisyonların mevcut seviyelerde dengelenmesi, 21. yüzyılın ve sonrasındaki atmosferik CO2 konsantrasyonunun artmaya devam etmesine neden olacaktır (grafiğe bakınız).

Bunun nedeni, insan faaliyetlerinin atmosfere doğal süreçlerin kaldırabileceğinden daha hızlı CO2 eklemesidir (tam bir açıklama için bkz. Dünya atmosferindeki karbondioksit).[18] Bu, bir küvete su akışına benzer.[23] Musluk suyu, küvete, tahliye deliğinden çıkan sudan (atmosferdeki karbon dioksitin doğal olarak uzaklaştırılmasına benzer) daha hızlı aktığı (karbondioksit emisyonuna benzer) sürece, haznedeki su seviyesi (atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonuna benzer) yükselmeye devam edecektir.

Bazı çalışmalara göre, atmosferik CO2 konsantrasyonlarının stabilize edilmesi, antropojenik CO2 emisyonlarının tepe emisyon seviyesine göre% 80 oranında azaltılmasını gerektirecektir.[24] Emisyonlarda% 80'lik bir azalma, CO2 konsantrasyonlarını yaklaşık bir yüzyıl boyunca stabilize eder, ancak bunun ötesinde daha da fazla azalma gerekli olacaktır.[18][24] Diğer araştırmalar, 9 milyar insanın gıda üretimine yönelik emisyon düşüldükten sonra ve küresel sıcaklık artışının 2 °C'nin altında kalmasını sağlayacak şekilde, enerji üretimi ve taşımacılıktan kaynaklanan emisyonların gelişmiş dünyada neredeyse hemen zirve yapması ve 2030 yılı civarında sıfır emisyona ulaşılana kadar yılda yaklaşık % 10 düşmesi gerektiğini buldu. Gelişmekte olan ülkeler'de enerji ve ulaştırma emisyonlarının 2025 yılına kadar zirveye çıkması ve ardından benzer şekilde düşüş göstermesi gerekecektir.[25][26][27][28]

İnsan kaynaklı diğer sera gazlarının atmosferik konsantrasyonunun stabilize edilmesi, atmosfere bırakılma ve atmosferden giderilme hızlarına bağlıdır. Bu gazlar için stabilizasyon, sonraki, CO2 olmayan sera gazları hakkında olan bölümde açıklanmıştır. [kaynak belirtilmeli]

2018 yılında uluslararası bir bilim adamı ekibi, Paris Anlaşması'ndaki mevcut azaltma politikasının, sıcaklık artışını 2 derece ile sınırlamak için yetersiz olduğunu açıklayan araştırma yayınladı. Tüm mevcut taahhütler yerine getirilse bile, on yıllar içinde, 4,5 derecelik bir sıcaklık artışı ihtimali olduğunu söylüyorlar. Bunu önlemek için doğal Karbon yutaklarının restorasyonu, Karbon dioksitin giderilmesi, toplumda ve değerlerde değişiklikler gerekli olacaktır.[29]

Projeksiyonlar

Gelecekteki sera gazı emisyonları projeksiyonları belirsizdir.[30] İklim değişikliğini hafifletecek politikaların yokluğunda, sera gazı emisyonları 21. yüzyılda önemli ölçüde artabilir.[31]

Çok sayıda değerlendirme atmosferik sera gazı konsantrasyonlarının nasıl dengelenebileceğini dikkate almıştır.[32] Stabilizasyon seviyesinin ne kadar düşük olması istenirse, küresel sera gazı emisyonlarının o kadar çabuk tepe noktasına ulaşıp düşmeye başlaması gerekecektir.[33] Sera gazı konsantrasyonlarının bu yüzyılda büyük politika değişiklikleri olmadan dengelenmesi pek mümkün değildir.[31]

refer to caption and adjacent text
Referans ve hafifletme senaryoları için 21. yüzyılda öngörülen karbondioksit emisyonları ve atmosferik konsantrasyonlar.
1970'den 2010'a kadar günlük dünya enerji kullanım oranı. Her fosil yakıt kaynağı, 1970 ve 2010 arasında diğer tüm enerji kaynaklarının çok üzerinde olan büyük miktarlarda artmıştır. Hidroelektrik bu aynı dönemde yavaş bir oranda artmış, nükleer mevcut seviyesinde dengelenmeden önce 1970 ve 1990 arasında hızlı bir büyüme dönemine girmiştir. Diğer yenilenebilir enerji kaynakları, 2000-2010 yılları arasında düşük kullanım oranından başlayarak hızlı bir büyüme dönemine girmeye başlamıştır. 1000 TWh=1 PWh.[34]

Güç kaynaklarının enerji tüketimi

"Hidroelektrik İçsel Maliyetler ve Dışsal Yararlar"; Frans H. Koch; Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) - Hidroelektrik Teknolojileri ve Programları için Uygulama Anlaşması; 2000.

Uzun süreli iklim değişikliği hafifletme oluşturmak için, geleneksel fosil yakıtların (petrol, kömür ve doğal gaz gibi) yüksek karbon emisyonlu yoğunluklu güç kaynaklarının, düşük karbonlu güç kaynaklarıyla değiştirilmesi gerekir. Fosil yakıtlar, insanlığa enerji talebimizin büyük çoğunluğunu ve artan bir oranda tedarik etmektedir. 2012 yılında IEA, kömürün önceki on yılın artan enerji kullanımının yarısını oluşturduğunu ve tüm yenilenebilir enerji kaynaklarından daha hızlı büyüdüğünü belirtti. [35] Hem hidroelektrik hem de nükleer enerji, küresel toplam enerji tüketiminin üretilen düşük karbonlu güç fraksiyonunun çoğunluğunu sağlar.

Yakıt cinsi Ortalama toplam küresel güç tüketimi, TW[36]
1980 2004 2006
Petrol 4.38 5.58 5.74
Gaz 1.80 3.45 3.61
Kömür 2.34 3.87 4.27
Hidroelektrik 0.60 0.93 1.00
Nükleer enerji 0.25 0.91 0.93
Jeotermal, rüzgar,
solar enerji, Ağaçlar		 0.02 0.13 0.16
Toplam 9.48 15.0 15.8
Kaynak: ABD Enerji Enformasyon İdaresi
O yıl içindeki (PWh) cinsinden, Enerji tüketimi, kaynağı ve miktarı.[37]
Fosil Nükleer Tüm yenilenebilir Toplam
1990 83.374 6.113 13.082 102.569
2000 94.493 7.857 15.337 117.687
2008 117.076 8.283 18.492 143.851
Değişim 2000–2008 22.583 0.426 3.155 26.164

Yöntemler ve araçlar

Ayrıca bakınız: Emisyon yoğunluğu
Şu anda karşımıza çıkan sorunlarla başa çıkacak kadar radikal olamayız. Soru pratikte mümkün olan şeydir.

David AttenboroughBirleşik Krallık Avam Kamarası İş, Enerji ve Endüstri Strateji Komitesi'ne tanık olarak.[38]

Refer to caption and image description
Bu grafik, çeşitli enerji kaynaklarının dünya birincil elektrik tüketimine (PEC) tahmini katkısını göstermektedir.[39] Sera gazı emisyonlarının 21. yüzyıl boyunca önemli ölçüde azaltıldığı bir iklim değişikliği hafifletme senaryosuna dayanmaktadır. Senaryoda, emisyon azaltımları bir enerji kaynakları portföyünün yanı sıra enerji talebindeki azalmalar kullanılarak elde edilmektedir. Ayrıca gri tonlama ile bulabilirsiniz.

Değerlendirmeler sıklıkla sera gazı emisyonlarının düşük karbonlu teknolojiler portföyü kullanılarak azaltılabileceğini göstermektedir.[40] Çoğu teklifin merkezinde, enerji israfını azaltarak ve düşük karbon gücü enerji kaynaklarına geçerek sera gazı (GHG) emisyonlarının azaltılması var. Elektrik sektöründeki sera gazı emisyonlarının azaltılmasının maliyeti, ulaşım sektöründeki gibi diğer sektörlerden daha düşük göründüğü için, elektrik sektörü, ekonomik olarak verimli bir iklim politikası ile, en büyük orantılı karbon azalmasını sağlayabilir. [41]

"Ekonomik araçlar, iklim değişikliği hafifletme politikalarının tasarlanmasında yararlı olabilir. "İktisat ve sosyal refah analizinin, maliyet-fayda analizi de dahil olmak üzere sınırlamaları geniş çapta belgelenmekle birlikte, ekonomi, yine de, uyum önlemlerinin alınmasının yanı sıra iklim değişikliği hafifletmek için harekete geçmenin artılarını ve eksilerini değerlendirmek için ve rekabetçi toplumsal hedeflere ulaşmada yararlı araçlar sağlar. Bu artıları ve eksileri anlamak, iklim değişikliğinin hafifletilmesi konusunda politika kararları alınmasına yardımcı olabilir ve ülkeler, kurumlar ve bireyler tarafından gerçekleştirilen eylemleri etkileyebilir."[5]

Sıkça tartışılan diğer araçlar arasında verimlilik, toplu taşıma, otomobillerde yakıt tasarrufunun arttırılması (elektrikli hibritlerin kullanımını içerir), hibritlerin ve elektrikli otomobillerin düşük karbonlu elektrikle şarj edilmesi, bireysel değişiklikler yapılması,[42] ve değişen iş uygulamalarını içerir. Birçok fosil yakıtla çalışan araç, elektrik kullanacak şekilde dönüştürülebilir ve ABD, gece şarjı kullanarak, hafif hizmet tipi araçların% 73'ü için elektrik sağlama potansiyeline sahiptir. Elektrikli bir otomobil için ABD'deki CO2 ortalama emisyon, mil başına 180 gram ve benzinli bir araba için mil başına 430 gramdır.[43] Emisyonlar, "yüksek insan sağlığı etkileri" olan sokak seviyesinden uzaklaştırılacaktır. Gelecekteki taşımacılık yükünü karşılamak için artan elektrik üretimi kullanımı, çoğunlukla fosil yakıt esaslı, çoğunlukla doğal gazdır ve bunu kömür takip eder, ancak nükleer, gelgit, hidroelektrik ve diğer kaynaklardan da karşılanabilir.[44]

Bir dizi enerji teknolojisi, iklim değişikliğinin hafifletilmesine katkıda bulunabilir.[45] Bunlar, nükleer enerji, biyokütle, hidroelektrik, rüzgar enerjisi, güneş enerjisi, jeotermal enerji, okyanus enerjisi ve yenilenebilir enerji kaynaklarını, ve; karbon yutaklarının kullanımı ve karbon yakalama ve depolamayı içerir. Örneğin, Princeton'dan Pacala ve Socolow, günümüz teknolojilerini kullanarak, CO2 salınımını yılda 1 milyar metrik ton veya 50 yıl boyunca 25 milyar ton azaltmak için, bir küresel ısınma oyunu gibi, 15 bölümlük bir program önerdi. [46][47]

Diğer bir düşünce gelecek sosyoekonomik gelişme'nin nasıl ilerleyeceğidir. Gelişme seçimleri (veya “yollar”) sera gazı emisyonlarında farklılıklara yol açabilir. [48] Siyasi ve sosyal tutumlar, emisyonları azaltmak için etkili politikaları uygulamanın ne kadar kolay veya zor olduğunu etkileyebilir.[49]

Talep yönetimi

Yaşam tarzı ve davranış

Çeşitli eylemler için birinin karbon ayakizinde azalma

IPCC Beşinci Değerlendirme Raporu, davranış, yaşam tarzı ve kültürel değişimin bazı sektörlerde, özellikle teknolojik ve yapısal değişimi tamamlarken, iklim değişikliğini hafifletmede yüksek potansiyele sahip olduğunu vurgulamaktadır.[50]:20 Genelde, daha yüksek tüketimli yaşam tarzları daha büyük bir çevresel etkiye sahiptir. Bazı bilimsel araştırmalar, özellikle gelişmiş ülkelerde yaşayan ancak daha genel olarak tüm ülkelerdeki insanların, karbon ayakizlerini azaltmak istediklerinde, yapabilecekleri dört önemli "yüksek etkili" eylemin olduğunu göstermiştir:[51][52][53]

1. Ek bir çocuğa sahip olmamak (yıllık 58.6 ton CO2'e eşdeğer emisyon azaltımı)
2. Araçsız yaşam (2,4 ton CO2)
3. Bir adet gidiş-dönüş transatlantik uçuştan kaçınma (1.6 ton)
4. Bitki bazlı diyet (0.8 ton)

Bunlar, çoğunlukla “düşük-etki” kategorisine girmiş gibi görünen, yaşam tarzını “yeşillendirme” konusundaki popüler tavsiyelerden önemli ölçüde farklı görünüyor: Tipik bir otomobilin bir hibritle değiştirilmesi (0.52 ton); Soğuk suda çamaşır yıkamak (0.25 ton); Geri dönüşüm (0.21 ton); Verimli ampül kullanma (0.10 ton); vb. Araştırmacılar, bir kişinin karbon ayakizini azaltma konusundaki halk söyleminin ezici bir şekilde düşük etkili davranışlara odaklandığını ve yüksek etkili davranışlardan söz etmenin, ana akım medyada, hükümet yayınlarında, K-12 okul kitaplarında vs. neredeyse yok denecek kadar az olduğunu tespit etti. [51][52][53]

Araştırmacılar, “Önerilen yüksek etkili eylemlerimiz, daha çok tartışılan seçeneklerden daha etkilidir" (örneğin, bitki bazlı bir diyet, ampulleri yükseltmekten sekiz kat daha fazla emisyon tasarrufu sağlar). Daha da önemlisi, bir tane daha az çocuğa sahip olmayı seçen bir ABD ailesi, yaşamları boyunca kapsamlı geri dönüşümü benimsemeyi seçen 684 genç ile aynı düzeyde emisyon azaltımı sağlayacaktır.” [51][52][53]

Diyet değişimi
Ayrıca bakınız: Düşük-karbonlu beslenme

Genel olarak gıda, küresel karbon ayakizinin yaklaşık % 20'sini oluşturan tüketime dayalı sera gazı emisyonlarının en büyük payını oluşturuyor, bunu konut, mobilite, servisler, üretilen ürünler ve inşaat izliyor. Yiyecek ve hizmetler yoksul ülkelerde, hareketlilik ve üretilen mallar zengin ülkelerde daha önemlidir.[54]:327 İngiliz halkının gerçek yaşam diyetleriyle ilgili yapılan 2014 yılı araştırması, sera gazı katkılarının(CO2eq) yüksek et yiyiciler için günde 7.19 kg/gün, vejeteryanlar için 3.81 kg/gün, veganlar için 2.89 kg/gün olduğunu tahmin ediyor.[55] Vejetaryen bir diyetin yaygın olarak benimsenmesi, gıda kaynaklı sera gazı emisyonlarını 2050 yılına kadar % 63 azaltabilir.[56] Çin, 2016 yılında, et tüketimini % 50 azaltmayı ve böylece sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar 1 milyar ton düşürmeyi hedefleyen yeni diyet yönergeleri getirdi.[57] 2016 yılında yapılan bir araştırma, et ve süt vergilerinin eş zamanlı olarak sera gazı emisyonlarının azalmasına ve sağlıklı diyetlerin artmasına neden olabileceği sonucuna varmıştır. Çalışmada sığır eti üzerinde % 40, sütte % 20 ek ücretler analiz edildi ve optimum bir planın, emisyonları yılda 1 milyar ton azaltacağı öne sürüldü.[58][59]

Kaynakça

  1. ^ Marland, G., T.A. Boden, and R. J. Andres. 2007. Global, Regional, and National CO2 Emissions. In Trends: A Compendium of Data on Global Change. Carbon Dioxide Information Analysis Center, Oak Ridge National Laboratory, United States Department of Energy, Oak Ridge, Tenn., US.
  2. ^ Fisher, B.S.; ve diğerleri., "Ch. 3: Issues related to mitigation in the long-term context", Contribution of Working Group III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, 2007, 3.5 Interaction between mitigation and adaptation, in the light of climate change impacts and decision-making under long-term uncertainty , in IPCC AR4 WG3 2007
  3. ^ a b c IPCC, "Summary for policymakers", Climate Change 2007: Working Group III: Mitigation of Climate Change, Table SPM.3, C. Mitigation in the short and medium term (until 2030) , in IPCC AR4 WG3 2007
  4. ^ Oppenheimer, M., et al., Section 19.7.1: Relationship between Adaptation Efforts, Mitigation Efforts, and Residual Impacts, in: Chapter 19: Emergent risks and key vulnerabilities (archived July 8 2014), pp. 46–49, in IPCC AR5 WG2 A 2014
  5. ^ a b "Social, Economic, and Ethical Concepts and Methods, Executive Summary" (PDF), Climate Change 2014: Mitigation of Climate Change , in IPCC AR5 WG3 2014, s. 211
  6. ^ "Sec 5.5 Technology flows and development", Climate Change 2007: Synthesis Report , in IPCC AR4 SYR 2007, s. 68
  7. ^ UK Royal Society 2009
  8. ^ UNFCCC (5 March 2013), Introduction to the Convention, UNFCCC 
  9. ^ UNFCCC (2002), Full Text of the Convention, Article 2: Objectives, UNFCCC 
  10. ^ Oppenheimer, M., et al., FAQ 19.1, in: Chapter 19: Emergent risks and key vulnerabilities (archived July 8 2014), p. 52, in IPCC AR5 WG2 A 2014
  11. ^ UNFCCC. Conference of the Parties (COP) (15 March 2011), Report of the Conference of the Parties on its sixteenth session, held in Cancun from 29 November to 10 December 2010. Addendum. Part two: Action taken by the Conference of the Parties at its sixteenth session (PDF), Geneva, Switzerland: United Nations , p. 3, paragraph 4. Document available in UN languages and text format.
  12. ^ Sutter, John D.; Berlinger, Joshua (12 Aralık 2015). "Final draft of climate deal formally accepted in Paris". CNN. Cable News Network, Turner Broadcasting System, Inc. Erişim tarihi: 12 Aralık 2015. 
  13. ^ Victor, D., et al., Executive summary, in: Chapter 1: Introductory Chapter, p. 4 (archived 3 July 2014), in IPCC AR5 WG3 2014
  14. ^ van Vuuren & others 2009, ss. 29–33
  15. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; nordhaus 2010 cba isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  16. ^ "One Earth Climate Model". One Earth Climate Model. University of Technology, Climate and Energy College, German Aerospace Center. Erişim tarihi: 22 Ocak 2019. 
  17. ^ Chow, Lorraine (21 Ocak 2019). "DiCaprio-Funded Study: Staying Below 1.5ºC is Totally Possible". Ecowatch. Erişim tarihi: 22 Ocak 2019. 
  18. ^ a b c d e Meehl, G.A.; ve diğerleri., "Ch. 10: Global Climate Projections", Climate Change 2007: Working Group I: The Physical Science Basis, FAQ 10.3: If Emissions of Greenhouse Gases are Reduced, How Quickly do Their Concentrations in the Atmosphere Decrease? , in IPCC AR4 WG1 2007, ss. 824–825
  19. ^ Rogner, H.-H.; ve diğerleri. (2007). "1.2 Ultimate objective of the UNFCCC". B. Metz ve diğerleri. (Ed.). Introduction. Climate Change 2007: Mitigation. Contribution of Working Group III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Print version: Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA. This version: IPCC website. 2014-09-23 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2011-06-07.  Kaynak kaldırılmış |editors= parametresini kullanıyor (yardım)
  20. ^ Forster, P.; ve diğerleri., "Ch. 2: Changes in Atmospheric Constituents and in Radiative Forcing", Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, 2007, FAQ 2.1 How do Human Activities Contribute to Climate Change and How do They Compare with Natural Influences? , in IPCC AR4 WG1 2007, s. 135
  21. ^ IPCC, "Summary for Policymakers", Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, 2007, Human and Natural Drivers of Climate Change , in IPCC AR4 WG1 2007
  22. ^ U.S. Climate Change Science Program and the Subcommittee on Global Change Research (Ocak 2009). Granger Morgan; H. Dowlatabadi; M. Henrion; D. Keith; R. Lempert; S. McBride; M. Small; T. Wilbanks (Ed.). "Best practice approaches for characterizing, communicating, and incorporating scientific uncertainty in decisionmaking". National Oceanic and Atmospheric Administration, Washington D.C., USA. ss. 10–11. 27 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2010. 
  23. ^ Sterman, J.D.; L.B. Sweeney (2007). "Understanding public complacency about climate change: adults' mental models of climate change violate conservation of matter" (PDF). Climatic Change. 80 (3–4): 221–22. doi:10.1007/s10584-006-9107-5. Erişim tarihi: 2011-05-10. 
  24. ^ a b 2. Stabilization and Climate Change of the Next Few Decades and Next Several Centuries, p. 21, in: Summary, in US NRC 2011
  25. ^ Anderson, Kevin; Bows, Alice (13 Ocak 2011). "Beyond 'dangerous' climate change: emission scenarios for a new world". Philosophical Transactions of the Royal Society A. 369 (1934): 20–44. Bibcode:2011RSPTA.369...20A. doi:10.1098/rsta.2010.0290. PMID 21115511. 
  26. ^ Anderson, Kevin; Bows, Alice (2012). "A new paradigm for climate change". Nature Climate Change. 2 (9): 639–40. Bibcode:2012NatCC...2..639A. doi:10.1038/nclimate1646. 
  27. ^ Anderson K. (2012). Real clothes for the Emperor: Facing the challenges of climate change. The Cabot annual lecture, Univ. of Bristol. Video, Transcript
  28. ^ The Radical Emission Reduction Conference: 10–11 December 2013 27 Ekim 2014[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., sponsored by the Tyndall Centre. Video proceedings 2017-03-24 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on-line.
  29. ^ Steffen, Will; Rockström, Johan; Richardson, Katherine; M. Lenton, Timothy; Folke, Carl; Liverman, Diana; P. Summerhayes, Colin; D. Barnosky, Anthony; E. Cornell, Sarah; Crucifix, Michel; F. Donges, Jonathan; Fetzer, Ingo; J. Lade, Steven; Scheffer, Marten; Winkelmann, Ricarda; Hans Joachim Schellnhuber, Hans (6 Ağustos 2018). "Trajectories of the Earth System in the Anthropocene". Proceedings of the National Academy of Sciences. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2018. 
  30. ^ Fisher, B.S.; ve diğerleri., "Ch 3: Issues related to mitigation in the long-term context", Contribution of Working Group III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, 2007, Sec 3.1 Emissions scenarios , in IPCC AR4 WG3 2007
  31. ^ a b Rogner, H.-H.; ve diğerleri., "Ch 1: Introduction", Contribution of Working Group III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, 2007, Sec 1.3.2.4 Total GHG emissions , in IPCC AR4 WG3 2007, s. 111
  32. ^ Fisher, B.S.; ve diğerleri., "Ch 3: Issues related to mitigation in the long-term context", Contribution of Working Group III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, 2007, Sec 3.3 Mitigation scenarios , in IPCC AR4 WG3 2007
  33. ^ Fisher, B.S.; ve diğerleri., "Ch 3: Issues related to mitigation in the long-term context", Contribution of Working Group III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, 2007, Table 3.5, in: Sec 3.3.5 Long-term stabilization scenarios , in IPCC AR4 WG3 2007
  34. ^ BP: Statistical Review of World Energy 2013-05-16 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Workbook (xlsx), London, 2012
  35. ^ World energy outlook 2012 (IEA)
  36. ^ World Consumption of Primary Energy by Energy Type and Selected Country Groups 2006-11-09 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 31 December 2008 Microsoft Excel file format
  37. ^ Eenergiläget in Sweden 2011 figure 49 and 53
  38. ^ 'We cannot be radical enough': Attenborough on climate crisis action (İngilizce). 2019-07-09. ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 2019-09-02. 
  39. ^ Figure 4.10, in: Chapter 4: Stabilization Scenarios, in Clarke & others 2007, s. 103
  40. ^ "Sec 5.5 Technology flows and development", Climate Change 2007: Synthesis Report , in IPCC AR4 SYR 2007
  41. ^ Issues in Science 2013-09-27 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. & Technology Online; "Promoting Low-Carbon Electricity Production"
  42. ^ "Sec 4.3 Mitigation options", Climate Change 2007: Synthesis Report , in IPCC AR4 SYR 2007
  43. ^ http://www.fueleconomy.gov/feg/Find.do?zipCode=12345&year=2016&vehicleId=37067&action=bt3
  44. ^ "Impacts assessment of plug-in hybrid vehicles on electric utilities and regional u.s. power grids" (PDF). Pacific Northwest National Laboratory. 2010. 
  45. ^ "Table 4.2, in: Sec 4.3 Mitigation options", Climate Change 2007: Synthesis Report , in IPCC AR4 SYR 2007
  46. ^ Pacala, Stephen; Socolow, Robert H. (2004). "Stabilization Wedges: Solving the Climate Problem for the Next 50 Years with Current Technologies" (PDF). Science. 305 (5686): 968–72. Bibcode:2004Sci...305..968P. CiteSeerX 10.1.1.642.8472 $2. doi:10.1126/science.1100103. PMID 15310891. 2007-10-24 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2007-10-24. 
    See also: "Stabwedge". CMI (Carbon Mitigation Initiative) at Princeton University. Resources for Pacala & Socolow(2004) 
  47. ^ Romm, Joe (19 June 2008). "Cleaning up on carbon". Nature Reports Climate Change. Erişim tarihi: 2 January 2013. 
  48. ^ Sathaye, J.; ve diğerleri., "Ch 12: Sustainable Development and mitigation", Contribution of Working Group III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, 2007, Sec 12.2.1.1 Development paths as well as climate policies determine GHG emissions , in IPCC AR4 WG3 2007, ss. 701–703
  49. ^ Morita, T.; ve diğerleri., "Ch 2. Greenhouse Gas Emission Mitigation Scenarios and Implications", Climate Change 2001: Working Group III: Mitigation, Sec 2.5.2.2 Storylines of Post-SRES Mitigation Scenarios , in IPCC TAR WG3 2001, ss. 149–150
  50. ^ Edenhofer, Ottmar; Pichs-Madruga, Ramón; ve diğerleri. (2014). "Summary for Policymakers" (PDF). IPCC (Ed.). Climate change 2014: mitigation of climate change. Contribution of Working Group III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge, UK and New York, NY, USA: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-65481-5. Erişim tarihi: 2016-06-21. 
  51. ^ a b c Wynes, Seth; Nicholas, Kimberly A (12 July 2017). "The climate mitigation gap: education and government recommendations miss the most effective individual actions". Environmental Research Letters. 12 (7): 074024. Bibcode:2017ERL....12g4024W. doi:10.1088/1748-9326/aa7541. 
  52. ^ a b c Ceballos, Gerardo; Ehrlich, Paul P; Dirzo, Rodolfo (23 May 2017). "Biological annihilation via the ongoing sixth mass extinction signaled by vertebrate population losses and declines". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 114 (30): E6089–E6096. doi:10.1073/pnas.1704949114. PMC 5544311 $2. PMID 28696295. Much less frequently mentioned are, however, the ultimate drivers of those immediate causes of biotic destruction, namely, human overpopulation and continued population growth, and overconsumption, especially by the rich. These drivers, all of which trace to the fiction that perpetual growth can occur on a finite planet, are themselves increasing rapidly. 
  53. ^ a b c Pimm, S. L.; Jenkins, C. N.; Abell, R.; Brooks, T. M.; Gittleman, J. L.; Joppa, L. N.; Raven, P. H.; Roberts, C. M.; Sexton, J. O. (30 May 2014). "The biodiversity of species and their rates of extinction, distribution, and protection" (PDF). Science. 344 (6187): 1246752. doi:10.1126/science.1246752. PMID 24876501. Erişim tarihi: 15 December 2016. The overarching driver of species extinction is human population growth and increasing per capita consumption. 
  54. ^ Fleurbaey, Marc; Kartha, Sivan; ve diğerleri. (2014). "Chapter 4: Sustainable Development and Equity" (PDF). IPCC (Ed.). Climate change 2014: mitigation of climate change. Contribution of Working Group III to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge, UK and New York, NY, USA: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-65481-5. Erişim tarihi: 2016-06-21. 
  55. ^ Scarborough, Peter; Appleby, Paul N.; Mizdrak, Anja; Briggs, Adam D.M.; Travis, Ruth C.; Bradbury, Kathryn E.; Key, Timothy J. (July 2014). "Dietary greenhouse gas emissions of meat-eaters, fish-eaters, vegetarians and vegans in the UK". Climatic Change. 125 (2): 179–92. doi:10.1007/s10584-014-1169-1. PMC 4372775 $2. PMID 25834298. 
  56. ^ Harvey, Fiona (21 March 2016). "Eat less meat to avoid dangerous global warming, scientists say". The Guardian. Erişim tarihi: 2016-06-20. 
  57. ^ Milman, Oliver (20 June 2016). "China's plan to cut meat consumption by 50% cheered by climate campaigners". The Guardian. Erişim tarihi: 2016-06-20. 
  58. ^ Carrington, Damian (7 November 2016). "Tax meat and dairy to cut emissions and save lives, study urges". The Guardian. London, United Kingdom. ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 2016-11-07. 
  59. ^ Springmann, Marco; Mason-D'Croz, Daniel; Robinson, Sherman; Wiebe, Keith; Godfray, H Charles J; Rayner, Mike; Scarborough, Peter (7 November 2016). "Mitigation potential and global health impacts from emissions pricing of food commodities". Nature Climate Change. 7 (1): 69. Bibcode:2017NatCC...7...69S. doi:10.1038/nclimate3155. ISSN 1758-678X. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İklim_değişikliğini_hafifletme&oldid=21043854" sayfasından alınmıştır