Archaeopteryx: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Gerekçe:: Kaynak belirtilmeli.
İletişimsiz (mesaj | katkılar)
"Archaeopteryx" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu.
Etiket: İçerik Çevirmeni
1. satır: 1. satır:
'''''Archaeopteryx''''', kuşumsu bir [[dinozor]], uçamayan tüylü dinozorlar ve modern [[kuşlar]] arası geçiş, [[Cins|cinsidir]]. 19. yy sonu ve 20. yy başı arası dönemde ''Archaeopteryx'', [[Paleontoloji|paleontologlar]] ve popüler kitaplarca bilinen en eski kuş olarak kabul görmekteydi ([[Avialae]] grubu üyesi)<ref name="Xiaotingia">{{Dergi kaynağı|title=An ''Archaeopteryx''-like theropod from China and the origin of Avialae|url=http://www.nature.com/nature/journal/v475/n7357/full/nature10288.html|date=28 July 2011|journal=Nature|volume=475|pages=465–470|doi=10.1038/nature10288|issue=7357|author1=Xing Xu|author2=Hailu You|author3=Kai Du|author4=Fenglu Han|pmid=21796204}}</ref>. İlerleyen süreçte [[Anchiornis]], [[Xiaotingia]] ve [[Aurornis]] gibi daha yaşlı potansiyel avialanlar tanımlandı.<ref name="pascal"><cite class="citation journal">Godefroit, Pascal; Cau, Andrea; Hu, Dong-Yu; Escuillié, François; Wu, Wenhao; Dyke, Gareth (2013). </cite></ref>
{{Taksokuş
| ad = ''Archaeopteryx''
| resim = Archaeopteryx lithographica (Berlin specimen).jpg
| alem = [[Animalia]]
| şube = [[Chordata]]
| sınıf = [[Aves]]
| takım = [[Archaeopterygiformes]]
| familya = [[Archaeopterygidae]]
| cins = Archaeopteryx
| cins_yazar = [[Christian Erich Hermann von Meyer|Meyer]], 1861
| altbaşlık = [[Tür]]leri
| açıklama =
''A. lithographica'' <small>Meyer, 1861</small>
| sinonimler =
* ''Griphosaurus'' <small>Wagner, 1861</small>
* ''Griphornis'' <small>Woodward, 1862</small>
* ''Archaeornis'' <small>Petronievics, 1917</small>
* ''Jurapteryx''? <small>Howgate, 1985</small>
* ''[[Wellnhoferia]]''? <small>Elżanowski, 2001</small>
|dış_bağlantılar = {{commons-species|Archaeopteryx}}
}}


[[Dosya:Archaeopteryx-model.jpg|right|thumb|[[Oxford Üniversitesi]] Müzesi'nde bulunan Archaeopteryx modeli]]


'''''Archaeopteryx''''', [[Geç Jura]] döneminde yaşamış fosil [[kuş]] cinsi.


Dinozorlardan kuşlara geçiş formu olduğu iddia edilmektedir. Tam uçamayan, yani modern kuşlar gibi değil de, alçak seviyede kısa mesafelerde uçabilen, havada süzülebilen pençeli ayakları ve kanatları olan güvercin büyüklüğünde bir kuştur. Almanca '''ilk kuş''' anlamına gelen '''Urvogel''' adıyla da anılır. 1992 yılında bulunan fosilde bu kuşun göğüs kemiğinin olduğunu ve diğer uçabilen kuşlar gibi uçabileceği iddia edilmiştir.<ref>Nature, cilt 382, 1 Ağustos 1996, s. 401</ref>


''Archaeopteryx ''yaklaşık 150 milyon yıl önce Geç Jura döneminde Güney Almanya'da yaşadı. Yaklaşık olarak [[Avrupa saksağanı|Avrasya saksağan]]<nowiki/>ı boyutunda olup, en büyük bireyleri muhtemelen bir kuzgun boyutuna ulaşabilen<ref name="Erickson_etal_2009"><cite class="citation journal">Erickson, Gregory M.; Rauhut, Oliver W. M.; Zhou, Zhonghe; Turner, Alan H.; Inouye, Brian D.; Hu, Dongyu; Norell, Mark A. (2009). </cite></ref> ''Archaeopteryx'' 0.5 m uzunluğa ulaşabilmekteydi. Küçük boyutu, geniş kanatları ve uçabilme veya havada süzülebilme yetenekleri olduğuna kanaat getirilmesine rağmen ''Archaeopteryx'' diğer küçük [[Mezozoik|Mesozoik]] [[Dinozor|dinozorlar]]<nowiki/>la, modern kuşlara nazaran daha çok ortak özellik barındırmaktadır. Keskin dişli çene, pençeli üç parmak, uzun bir kemikli kuyruk, ileri derecede genişletilebilen ikincil ayak parmağı, tüyler (ki [[sıcakkanlı]] olduğuna işaret eder) ve çeşitli [[İskelet|iskeletsel]] özellikleri gibi yönleri bilhassa [[Dromaeosauridae|dromaeosaurid]]<nowiki/>ler ve [[troodontid]]<nowiki/>ler ile paylaşmaktadır.<ref name="Yalden_1"><cite class="citation journal">Yalden D. W. (1984). </cite></ref><ref name="UCal_Chiappe"><cite class="citation book">L. M. Chiappe; L. M. Witme, eds. (2002). </cite></ref>
== Longisquama ==
{{Ana madde|Longisquama}}
En eski kuş olarak bilinir. Ancak yaşadığı dönemden 70 milyon yıl önce [[Trias Dönemi]]nde yaşadığı tespit edilen [[Longisquama]] ismi bir sürüngenin varlığının ortaya çıkartılması bilim dünyasında çeşitli farklı yol açmıştır<ref>Science, 23 Haziran 2000, cilt. 2149</ref><ref name=61.>[http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Arsiv/2000/06/25 Kuşların Atası Kuş Çıktı Milliyet 25.06.2000]</ref>. Bir grup bilimadamı, [[Gerhard Heilmann]]'ın öngördüğü gibi Longisquama'yı kuşların atası olarak değerlendirirken, diğer bir grup ise buluntuyu bir [[diapsid]] olarak tanımlamıştır.


Bu özellikler Archaeopteryx'i net bir şekilde uçamayan dinozorlar ve kuşlar arasında bir [[geçiş fosili]] adayı yapmaktadır.<ref name="UCal_MoP" /><ref name="UCalg_Long" /> Bu nedenle ''Archaeopteryx'' sadece dinozorlar alanında değil aynı zamanda kuşların kökeni alanında yapılan çalışmalar için önemli bir role sahiptir. 1861 yılında bir tüyden yola çıkarak isimlendirilmiş<ref name="Griffiths" /> ve aynı yıl ilk defa bütün halinde ''Arhaeopteryx'' örneği bulunduğu duyurulmuştur. İlerleyen süreçte on fosil daha gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu fosiller arasında farklılıklar olmasına rağmen birçok uzman bulunan fosilleri tartışmalı şekilde tek bir tür olarak tanımlamıştır.
==Kaynakça==
{{kaynakça}}


== Dış bağlantılar ==
* [http://www.dinosauria.com/jdp/jdp.htm Journal of Dinosaur Paleontology] {{İng}}
* [http://www.talkorigins.org/faqs/archaeopteryx/info.html ''Archaeopteryx'' hakkında her şey] {{İng}}


{{dinozor-taslak}}



Bu on bir fosilin çoğu tüy izleri barındırmaktadır. Fosillerdeki tüylerin gelişmiş bir formda ([[uçuş tüyleri]]) olması, tüylerin evriminin Geç Jura'dan önce başladığının ispatıdır.<ref name="weln_04"><cite class="citation book">P. Wellnhofer (2004). </cite></ref> ''Archaeopteryx''<nowiki/>'in [[tür örneği]], [[Charles Darwin]]'in [[Türlerin Kökeni]] kitabının yayınlanmasından iki yıl sonra keşfedilmiştir. ''Archaeopteryx'' Darwin'in teorilerini doğrulamakta ve bulunduğundan itibaren kuşların kökeni, ara geçiş formları ve [[evrim]] konuları için anahtar kanıt niteliğini taşımaktadır.

== References ==
{{Reflist|30em|refs=<ref name="10th find">{{cite journal | doi = 10.1111/j.1096-3642.2006.00245.x | last1 = Mayr | first1 = G. | last2 = Phol | first2 = B. | last3 = Hartman | first3 = S. | last4 = Peters | first4 = D. S. | year = 2007 | title = The tenth skeletal specimen of Archaeopteryx | url = | journal = Zoological Journal of the Linnean Society | volume = 149 | issue = | pages = 97–116 }}</ref> <ref name="ACetal86">{{cite journal |last=Charig |first=A. J. |authorlink=Alan J. Charig |author2=Greenaway, F. |author3=Milner, A. N. |author4=Walker, C. A. |author5= Whybrow, P. J. |year=1986 |title=''Archaeopteryx'' is not a forgery |journal=Science |volume=232 |issue=4750 |pages=622–626 |doi=10.1126/science.232.4750.622 |pmid=17781413 |bibcode = 1986Sci...232..622C }}</ref> <ref name="Alonso">{{cite journal |last1=Alonso |first1= P. D. |last2= Milner |first2= A. C. |last3= Ketcham |first3= R. A. |last4= Cookson |first4= M. J. |last5= Rowe |first5= T. B. |year=2004 |title=The avian nature of the brain and inner ear of ''Archaeopteryx'' |journal= [[Nature (journal)|Nature]] |volume=430 |issue=7000 |pages= 666–669 |pmid= 15295597 |doi= 10.1038/nature02706 |url=http://www.ucm.es/info/paleo/personal/patricio/DMKCR-2004.pdf |format=PDF |bibcode=2004Natur.430..666A}} [http://www.nature.com/nature/journal/v430/n7000/suppinfo/nature02706.html Supplementary info]</ref> <ref name="Barsbold 1983">{{cite journal | last = Barsbold | first = Rhinchen | year = 1983 | title = Carnivorous dinosaurs from the Cretaceous of Mongolia | journal = Transactions of the joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition | volume = 19 | issue = | pages = 5–119 | issn = 0320-2305 | url = | accessdate = | quote = }}</ref> <ref name="Bartell 90">{{cite book |last1=Bartell |first1=K. W. |authorlink1= |last2=Swinburne |first2=N. H. M. |last3=Conway-Morris |first3=S. |editor1-link= |others= |title=Solnhofen: a study in Mesozoic palaeontology |url= |accessdate= |edition= |series= |volume= |year=1994 |origyear= |publisher= Cambridge University Press|location= |isbn=978-0-521-45830-6 |oclc= |doi= |id= |page= |pages= |chapter= |chapterurl= |quote= |ref= |bibcode= |laysummary= |laydate= |separator= |postscript= |lastauthoramp=}}</ref> <ref name="Buhler">{{cite journal |last1=Bühler |first1= P. |last2= Bock |first2= W. J. |year=2002 |title=Zur Archaeopteryx-Nomenklatur: Missverständnisse und Lösung | journal= Journal of Ornithology | volume=143 |issue=3 |pages= 269–286 | doi=10.1046/j.1439-0361.2002.02006.x | format=Abstract |url=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1046/j.1439-0361.2002.02006.x/abstract}} [Article in German, English abstract]</ref> <ref name="Buffetaut 85">{{cite book |last1=Buffetaut|first1=E. |authorlink1= |editor1-link= |others= |title=The Beginnings of Birds: Proceedings of the International Archaeopteryx Conference |url= |accessdate= |edition= |series= |volume= |year=1985 |origyear= |publisher=Eichstätt, Freunde des Jura-Museums Eichstätt |location= |isbn=978-3-9801178-0-7 |oclc= |doi= |id= |page= |pages=369–370 |chapter=The strangest interpretation of Archaeopteryx |chapterurl= |quote= |ref= |bibcode= |laysummary= |laydate= |separator= |postscript= |lastauthoramp=}}.</ref> <ref name="BMNH 37001">British Museum of Natural History - 'BMNH 37001' - the [[Biological type|type]] specimen</ref> <ref name="Buison">{{cite book |last=Buisonjé |first=P. H. de |editors=Hecht, M. K.; Ostrom, J. H.; Viohl, G.; and Wellnhofer, P. |title=The beginnings of Birds: Proceedings of the International ''Archaeopteryx'' Conference, Eichstatt, 1984 |year=1985 |publisher=Freunde des Jura-Museums Eichstätt |location=Eichstätt |isbn=978-3-9801178-0-7 |pages=45–65 |chapter=Climatological conditions during deposition of the Solnhofen limestones }}.</ref> <ref name="Chiappe 07">{{Cite book| last = Chiappe| first = Luis M.| title = Glorified Dinosaurs | publisher = UNSW Press| year = 2007| location = Sydney| pages = 118–146| url =| doi =| isbn = 0-471-24723-5}}</ref> <ref name="Christ Bond 04">{{cite journal | doi = 10.1016/j.crpv.2003.12.001 | last1 = Christensen | first1 = P | last2 = Bonde | first2 = N. | year = 2004 | title = Body plumage in Archaeopteryx: a review, and new evidence from the Berlin specimen | url = http://dinonews.net/rubriq/biblio.php#plumes_archaeopteryx_christiansen | journal = [[Comptes rendus|Comptes Rendus Palevol]] | volume = 3 | issue = 2| pages = 99–118 }}</ref> <ref name="Clarke&Norell2002">{{cite journal | last = Clarke | first = Julia. A. | authorlink = |author2=Norell, Mark. A. | year = 2002 | title = The Morphology and Phylogenetic Position of Apsaravis ukhaana from the Late Cretaceous of Mongolia | journal = American Museum Novitates | volume = 3387 | issue = 1 | pages = 1–46 | doi = 10.1206/0003-0082(2002)387<0001:TMAPPO>2.0.CO;2 | url = | accessdate = | quote = | issn = 0003-0082 }}</ref> <ref name="Darwin 1">[http://darwin-online.org.uk/content/frameset?viewtype=text&itemID=F385&pageseq=399 Darwin, Origin of Species, Chapter 9, p. 367]</ref> <ref name="Darwin 2">{{Cite book| last = Darwin| first = Charles| authorlink = Charles Darwin | title = On the Origin of Species| publisher = John Murray| year = 1859| location = | pages = | url = http://www.readprint.com/chapter-2217/Charles-Darwin| doi = | id = | isbn = }}. Please note Darwin's spelling: 'Archeopteryx', not 'Archaeopteryx'.</ref> <ref name="Davis 1">{{cite journal |last= Davis |first=P. |author2=Briggs, D. |year=1998 |title=The impact of decay and disarticulation on the preservation of fossil birds |journal=PALAIOS |volume=13 |issue=1 |pages=3–13 |url=http://palaios.sepmonline.org/cgi/content/abstract/13/1/3 |accessdate=2007-03-25 |doi=10.2307/3515277 |jstor= 3515277 }}</ref> <ref name="Elzanowski2002">{{cite book|author=Elżanowski A.|year=2002|contribution=Archaeopterygidae (Upper Jurassic of Germany)|editor1=Chiappe, L. M.|editor2=Witmer, L. M.|title=Mesozoic Birds: Above the Heads of Dinosaurs|pages=129–159|publisher=University of California Press|location=Berkeley}}</ref> <ref name="Encarta">http://encarta.msn.com/encyclopedia_761565838/limestone_(mineral).html as at 13-08-09. [http://www.webcitation.org/5kwKbpb8j Archived] 2009-10-31.</ref> <ref name="Erickson etal 2009">{{Cite journal|last=Erickson|first=Gregory M.|author2=Rauhut, Oliver W. M.|author3=Zhou, Zhonghe|author4=Turner, Alan H.|author5=Inouye, Brian D.|author6=Hu, Dongyu|author7=Norell, Mark A.|year=2009|title=Was Dinosaurian Physiology Inherited by Birds? Reconciling Slow Growth in ''Archaeopteryx''|journal=PLoS ONE|volume=4|issue=10|page= e7390|url=http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0007390;jsessionid=F7E462DE00439EEA45BCC1AF96012EE0|accessdate=2009-10-25|doi=10.1371/journal.pone.0007390|pmid=19816582|bibcode = 2009PLoSO...4.7390E|editor1-last=Desalle|editor1-first=Robert|pmc=2756958 }}</ref> <ref name="Feduc 1">{{cite journal | doi = 10.1126/science.259.5096.790 | last1 = Feduccia | first1 = A. | year = 1993 | title = Evidence from claw geometry indicating arboreal habits of ''Archaeopteryx'' | url = | journal = [[Science (journal)|Science]] | volume = 259 | issue = 5096| pages = 790–793 | pmid=17809342|bibcode = 1993Sci...259..790F }}</ref> <ref name="Feduc 2">{{cite journal | doi = 10.1126/science.203.4384.1021 | last1 = Feduccia | first1 = A. | last2 = Tordoff | first2 = H. B. | year = 1979 | title = Feathers of Archaeopteryx: Asymmetric vanes indicate aerodynamic function | url = | journal = [[Science (journal)|Science]] | volume = 203 | issue = 4384| pages = 1021–1022 | pmid=17811125|bibcode = 1979Sci...203.1021F }}</ref> <ref name="Griffiths">{{cite journal | last1 = Griffiths | first1 = P. J. | year = 1996 | title = The Isolated Archaeopteryx Feather | url = | journal = Archaeopteryx | volume = 14 | issue = | pages = 1–26 }}</ref> <ref name="Holtz">{{Cite journal| last = Holtz| first = Thomas, Jr.| title = ''Archaeopteryx''s Relationship With Modern Birds| journal= Journal of Dinosaur Paleontology| year = 1995| url = http://www.dinosauria.com/jdp/archie/archie.htm| doi =| accessdate = 2007-03-01| archiveurl = https://web.archive.org/web/20070209063731/http://dinosauria.com/jdp/archie/archie.htm <!-- Added by H3llBot -->| archivedate = 2007-02-09 }}</ref> <ref name="Hoyle 85">{{cite journal |last=Hoyle |first=F. |authorlink=Fred Hoyle |author2=Wickramasinghe, N. C. |author3= Watkins, R. S. |year=1985 |title=''Archaeopteryx'' |journal=British Journal of Photography |volume=132 |pages=693–694 }}</ref> <ref name="Huxley 1">T. H. Huxley (1868). ''On the animals which are most nearly intermediate between birds and reptiles''. Geol. Mag. '''5''', 357–65; Annals & Magazine of Nat Hist '''2''', 66–75; Scientific Memoirs '''3''', 3–13.</ref> <ref name="Huxley 2">T. H. Huxley (1868) ''Remarks upon Archaeopteryx lithographica''. ''Proc Roy Soc'' '''16''', 243–48; ''Sci Memoirs'' '''3''', 340-45.</ref> <ref name="Huxley 3">T. H. Huxley (1870) ''Further evidence of the affinity between the dinosaurian reptiles and birds''. ''Quart J Geol Soc'' 26, 32–50; ''Sci Mem'' 3, 487–509.</ref> <ref name="ICZN 1961">{{cite journal | last1 = ICZN | year = 1961 | title = Opinion 607, ''Archaeopteryx'' VON MEYER, 1861 (Aves); Addition to the Official list | url =http://biodiversitylibrary.org/page/12220667 | journal = Bulletin of Zoological Nomenclature | volume = 18 | issue = 4| pages = 260–261 }}</ref> <ref name="ICZN 1977">{{cite journal | last1 = ICZN | year = 1977 | title = Opinion 1070. Conservation of ''Archaeopteryx lithographica'' VON MEYER 1861 (Aves) | url = http://biodiversitylibrary.org/page/12226120 | journal = Bulletin of Zoological Nomenclature | volume = 33 | issue = | pages = 165–166 }}</ref> <ref name="Kurzanov 1987">{{cite journal | last = Kurzanov | first = S. M. | year = 1987 | title = Avimimidae and the problem of the origin of birds | journal = Transactions of the joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition | volume = 31 | issue = | pages = 31–94 | issn = 0320-2305 | url = | accessdate = | quote = }}</ref> <ref name="Lambert">{{Cite book| last = Lambert| first = David| title = The Ultimate Dinosaur Book| publisher = Dorling Kindersley| year = 1993| location = New York| pages = 38–81| url =| doi =| isbn = 1-56458-304-X }}</ref> <!-- <ref name="Lindhe 50:921">2004 review by U. Lindhe Norberg, Acta Zool Sin 50:921</ref> --> <ref name="Lowe 1935">{{cite journal | last = Lowe | first = P. R. | year = 1935 | title = On the relationship of the Struthiones to the dinosaurs and to the rest of the avian class, with special reference to the position of ''Archaeopteryx'' | journal = Ibis | volume = 5 | issue = 2 | pages = 398–432 | url = | accessdate = | quote =| doi = 10.1111/j.1474-919X.1935.tb02979.x }}</ref> <ref name="LMS88">{{cite journal |last=Spetner |first=L. M. |authorlink=Lee Spetner |author2=Hoyle, F. |author3=Wickramasinghe, N. C. |author4= Magaritz, M. |year=1988 |title=''Archaeopteryx'' - more evidence for a forgery |journal=The British Journal of Photography |volume=135 |pages=14–17 }}</ref> <ref name="Longrich 1">{{cite journal | last1 = Longrich | first1 = N. | year = 2006 | title = Structure and function of hindlimb feathers in Archaeopteryx lithographica | url = | journal = Paleobiology | volume = 32 | issue = 3| pages = 417–431 | doi = 10.1666/04014.1 }}</ref> <ref name="Mayr 1">{{cite journal | last1 = Mayr | first1 = G | last2 = Pohl | first2 = B | last3 = Peters | first3 = DS. | year = 2005 | title = A well-preserved Archaeopteryx specimen with theropod features | url = | journal = [[Science (journal)|Science]] | volume = 310 | issue = 5753| pages = 1483–1486 | doi = 10.1126/science.1120331 | pmid=16322455 | bibcode=2005Sci...310.1483M}} [http://www.sciencemag.org/cgi/content/full/sci;310/5753/1483/DC1 See commentary on article].</ref> <ref name="Natgeo1">[http://news.nationalgeographic.com/news/2005/12/1201_051201_archaeopteryx.html National Geographic News - ''Earliest Bird Had Feet Like Dinosaur, Fossil Shows''] - Nicholas Bakalar, December 1, 2005, page 1. Retrieved 18 October 2006.</ref> <ref name="Natgeo2">[http://news.nationalgeographic.com/news/2005/12/1201_051201_archaeopteryx_2.html National Geographic News - ''Earliest Bird Had Feet Like Dinosaur, Fossil Shows''] - Nicholas Bakalar, December 1, 2005, page 2. Retrieved 18 October 2006.</ref> <ref name="Nedin 1">Nedin, C. (1999). ''[http://www.talkorigins.org/faqs/archaeopteryx/info.html All About Archaeopteryx]. [[talk.origins]] archive. Version of June 10, 2002. Retrieved 18 October 2006.</ref> <ref name="New Scientist 1">''Archaeopteryx'' turns out to be singular bird of a feather. ''[[New Scientist]]'' '''2443''': 17. 17 April 2004. [http://www.newscientist.com/article/mg18224432.300-archaeopteryx-turns-out-to-be-singular-bird-of-a-feather.html See commentary on article].</ref> <ref name="Olson 1">Olson, S. L., & Feduccia, A. (1979). ''Flight capability and the pectoral girdle of Archaeopteryx''. [[Nature (journal)|Nature]]. '''278''' (5701). 247–248. {{doi|10.1038/278247a0}} (HTML abstract)</ref> <ref name="Ostrom 1">{{cite journal | doi = 10.1111/j.1095-8312.1976.tb00244.x | last1 = Ostrom | first1 = J. H. | year = 1976 | title = Archaeopteryx and the origin of birds | url = | journal = [[Biological Journal of the Linnean Society|Biol. J. Linn. Soc.]] | volume = 8 | issue = 2| pages = 91–182 }}</ref> <ref name="Ostrom 2">{{cite book|author=Ostrom, J. H.|year=1985|chapter=Introduction to Archaeopteryx|editor1=Hecht, M. K. O.|editor2=Ostrom, J. H.|editor3= Viohl, G.|editor4=Wellnhofer, P.|title=The Beginnings of Birds: Proceedings of the International Archaeopteryx Conference|pages=9–20|location=Eichstätt|publisher=Freunde des Jura-Museums Eichstätt}}</ref> <ref name="Ostrom 3">{{cite journal |last=Ostrom |first=J. H. |authorlink=John Ostrom |year=1976 |title=''Archaeopteryx'' and the origin of birds |journal=Biological Journal of the Linnean Society |volume=8 |pages=91–182 |doi=10.1111/j.1095-8312.1976.tb00244.x |issue=2}}</ref> <ref name="Owen 1">{{cite journal | doi = 10.1098/rstl.1863.0003 | last1 = Owen | first1 = R. | year = 1863 | title = On the Archaeopteryx of Von Meyer, with a description of the fossil remains of a long-tailed species from the lithographic stone of Solnhofen | url = | journal = [[Philosophical Transactions of the Royal Society]] | volume = 153 | issue = | pages = 33–47 }}</ref> <ref name="Paleogeo">Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 130 (1997) 275-292</ref> <ref name="Paul 1">{{cite book |last=Paul |first=Gregory S. |authorlink=Gregory S. Paul |title=Dinosaurs of the Air: the Evolution and Loss of Flight in Dinosaurs and Birds |year=2002 |publisher=Johns Hopkins University Press |location=Baltimore |isbn=0-8018-6763-0 }}</ref> <ref name="Paul 1988">Paul, G. S. (1988). ''Predatory Dinosaurs of the World, a Complete Illustrated Guide''. Simon and Schuster, New York. 464 p.</ref> <ref name="RSW 85a">{{cite journal |last=Watkins |first=R. S. |author2=Hoyle, F.|author3= Wickrmasinghe, N. C.|author4= Watkins, J.|author5= Rabilizirov, R.|author6= Spetner, L. M. |year=1985 |title=''Archaeopteryx'' - a photographic study |journal=British Journal of Photography |volume=132 |pages=264–266 }}</ref> <ref name="RSW 85b">{{cite journal |last=Watkins |first=R. S. |author2=Hoyle, F.|author3= Wickrmasinghe, N. C.|author4= Watkins, J.|author5= Rabilizirov, R.|author6= Spetner, L. M. |year=1985 |title=''Archaeopteryx'' - a further comment |journal=British Journal of Photography |volume=132 |pages=358–359, 367 }}</ref> <ref name="RSW 85c">{{cite journal |last=Watkins |first=R. S. |author2=Hoyle, F.|author3= Wickrmasinghe, N. C.|author4= Watkins, J.|author5= Rabilizirov, R.|author6= Spetner, L. M. |year=1985 |title=''Archaeopteryx'' - more evidence |journal=British Journal of Photography |volume=132 |pages=468–470 }}</ref> <ref name="Sammler">[http://www.sueddeutsche.de/wissen/794/492155/text/6/ ''Sammler und Forscher - ein schwieriges Verhältnis''] {{de icon}}, [[Sueddeutsche Zeitung]]; published: 25 October 2009; accessed: 25 December 2009.</ref> <ref name="Sensation">''Archäologischer Sensationsfund in Daiting'', {{de icon}} [[Augsburger Allgemeine]] - [[Donauwörth]] edition; published: 28 November 2009; accessed: 23 December 2009.</ref> <ref name="senter 1">Senter, P. (2006). ''Scapular orientation in theropods and basal birds and the origin of flapping flight''. Acta Palaeontologica Polonica. '''51''' (2): 305–313. [http://app.pan.pl/archive/published/app51/app51-305.pdf PDF full text file].</ref> <ref name="Small JPL">{{cite web | title = JPL Small-Body Database Browser: 9860 Archaeopteryx (1991 PW9) | publisher = [[NASA]] | url= http://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=9860 | accessdate = 2007-03-01}}</ref> <ref name="Swinton">{{cite journal | last1 = Swinton | first1 = W. E. | year = 1960 | title = Opinion 1084, Proposed addition of the generic name ''Archaeopteryx'' VON MEYER, 1861 and the specific name ''Lithographica'', VON MEYER, 1861, as published in the binomen ''Archaeopteryx Lithographica'' to the official lists (Class Aves) | url =http://biodiversitylibrary.org/page/12220197 | journal = Bulletin of Zoological Nomenclature | volume = 17 | issue = 6–8| pages = 224–226 }}</ref> <ref name="Thulborn 1984">{{cite journal | last = Thulborn | first = R. A. | year = 1984 | title = The avian relationships of ''Archaeopteryx'', and the origin of birds | journal = Zoological Journal of the Linnean Society | volume = 82 | issue = 1–2 | pages = 119–158 | doi = 10.1111/j.1096-3642.1984.tb00539.x | url = | accessdate = | quote = }}</ref> <ref name="Talk Origin 1">{{cite web |url=http://www.talkorigins.org/faqs/archaeopteryx/forgery.html |title=On ''Archaeopteryx'', Astronomers, and Forgery |date=15 December 2007 |accessdate=17 March 2007 |last=Nedin |first=Chris | archiveurl= https://web.archive.org/web/20070315180204/http://www.talkorigins.org/faqs/archaeopteryx/forgery.html| archivedate= 15 March 2007 <!--DASHBot-->| deadurl= no}}</ref> <ref name="UCal MoP">[http://www.ucmp.berkeley.edu/diapsids/birds/archaeopteryx.html ''Archaeopteryx'': An Early Bird] - [[University of California, Berkeley]], Museum of Paleontology. Retrieved 18 October 2006.</ref> <ref name="UCal Chiappe">{{Cite book|title=Mesozoic birds: above the heads of dinosaurs|location=Berkeley and Los Angeles, California|editors=L. M. Chiappe; L. M. Witme |page=151|publisher=University of California Press|isbn=0-520-20094-2|url=https://books.google.com/?id=2MQeh1KCp7sC|year=2002}}</ref> <ref name="UCalg Long">[http://www.ucalgary.ca/news/september2006/Archaeopteryx-lithographica/ Ancient birds flew on all fours] - Nick Longrich, [[University of Calgary]]. Discusses how many wings an ''Archaeopteryx'' had and other questions.</ref> <ref name="Wagner 1">A. Wagner (1861). {{lang|de|Über ein neues, angeblich mit Vogelfedern versehenes Reptil aus dem Solnhofener lithographischen Schiefer.}} ''{{lang|de|Sitzungberichte der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, mathematisch-physikalische Classe}}'' 146–154.</ref> <ref name="Wellnhofer">Wellnhofer, P., & Tischlinger, H. (2004). ''{{lang|de|Das "Brustbein" von Archaeopteryx bavarica Wellnhofer 1993 — eine Revision}}''. Archaeopteryx. 22: 3–15. [Article in German].</ref> <ref name="weln 04">{{Cite book|title=Feathered Dragons|year=2004|chapter=The Plumage of ''Archaeopteryx''|veditors=Currie PJ, Koppelhus EB, Shugar MA, Wright JL |author=P. Wellnhofer|pages=282–300|publisher=Indiana University Press|isbn=0-253-34373-9}}</ref> <ref name="Wiedergefundener">[http://www.focus.de/wissen/natur/messen-wiedergefundener-archaeopteryx-ist-wohl-neue-art_aid_448677.html ''{{lang|de|Wiedergefundener Archaeopteryx ist wohl neue Art}}''] {{de icon}}. ''[[Die Zeit]]''. Accessed: 17 July 2012.</ref> <ref name="Williams">{{cite web | author = Williams, Gareth | title = Minor Planet Names: Alphabetical List |publisher = [[Smithsonian Astrophysical Observatory]] | url= http://www.cfa.harvard.edu/iau/lists/MPNames.html | accessdate = 1 March 2007}}</ref> <ref name="Witmer 1">{{cite journal |last1=Witmer |first1=L. M. |year=2004 |title=Palaeontology: Inside the oldest bird brain | journal = [[Nature (journal)|Nature]] |volume=430 |issue=7000 |pages= 619–620 |pmid= 15295579 |doi=10.1038/430619a|bibcode = 2004Natur.430..619W }}<!-- no abstract available --></ref> <ref name="Witmer02">{{cite book |title=Mesozoic Birds: Above the Heads of Dinosaurs |chapter=The debate on avian ancestry |last=Witmer |first=Lawrence M. |editor1=Witmer, L. |editor2=Chiappe, L. |year=2002 |publisher=University of California Press |location=Berkeley |isbn=0-520-20094-2 |pages=3–30 }}</ref> <ref name="Yalden 1">{{cite journal |author=Yalden D. W. |title=What size was ''Archaeopteryx''? |journal=Zoological Journal of the Linnean Society|volume=82 |issue=1–2|pages=177–188 |year=1984 |url=http://www3.interscience.wiley.com/journal/120801944/abstract |doi=10.1111/j.1096-3642.1984.tb00541.x}}</ref> <ref name="Zweers&VandenBerge1997">{{cite journal | last = Zweers | first = G. A. | authorlink = | author2 = Van den Berge, J. C. | year = 1997 | title = Evolutionary patterns of avian trophic diversification | journal = Zoology: Analysis of Complex Systems | volume = 100 | issue = | pages = 25–57 | issn = 0944-2006 | url = | accessdate = | quote = }}</ref>}}
[[Kategori:Archaeopterygidae]]
[[Kategori:Jura devri kuşları]]
[[Kategori:Jura devri kuşları]]
[[Kategori:Jura devri dinozorları]]
[[Kategori:Avrupa dinozorları]]
[[Kategori:Geçiş fosilleri]]
[[Kategori:Geçiş fosilleri]]
[[Kategori:Archaeopterygidae]]
[[Kategori:1861 tanıtımları]]

Sayfanın 13.11, 27 Temmuz 2016 tarihindeki hâli

Archaeopteryx, kuşumsu bir dinozor, uçamayan tüylü dinozorlar ve modern kuşlar arası geçiş, cinsidir. 19. yy sonu ve 20. yy başı arası dönemde Archaeopteryx, paleontologlar ve popüler kitaplarca bilinen en eski kuş olarak kabul görmekteydi (Avialae grubu üyesi)[1]. İlerleyen süreçte Anchiornis, Xiaotingia ve Aurornis gibi daha yaşlı potansiyel avialanlar tanımlandı.[2]



Archaeopteryx yaklaşık 150 milyon yıl önce Geç Jura döneminde Güney Almanya'da yaşadı. Yaklaşık olarak Avrasya saksağanı boyutunda olup, en büyük bireyleri muhtemelen bir kuzgun boyutuna ulaşabilen[3] Archaeopteryx 0.5 m uzunluğa ulaşabilmekteydi. Küçük boyutu, geniş kanatları ve uçabilme veya havada süzülebilme yetenekleri olduğuna kanaat getirilmesine rağmen Archaeopteryx diğer küçük Mesozoik dinozorlarla, modern kuşlara nazaran daha çok ortak özellik barındırmaktadır. Keskin dişli çene, pençeli üç parmak, uzun bir kemikli kuyruk, ileri derecede genişletilebilen ikincil ayak parmağı, tüyler (ki sıcakkanlı olduğuna işaret eder) ve çeşitli iskeletsel özellikleri gibi yönleri bilhassa dromaeosauridler ve troodontidler ile paylaşmaktadır.[4][5]

Bu özellikler Archaeopteryx'i net bir şekilde uçamayan dinozorlar ve kuşlar arasında bir geçiş fosili adayı yapmaktadır.[6][7] Bu nedenle Archaeopteryx sadece dinozorlar alanında değil aynı zamanda kuşların kökeni alanında yapılan çalışmalar için önemli bir role sahiptir. 1861 yılında bir tüyden yola çıkarak isimlendirilmiş[8] ve aynı yıl ilk defa bütün halinde Arhaeopteryx örneği bulunduğu duyurulmuştur. İlerleyen süreçte on fosil daha gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu fosiller arasında farklılıklar olmasına rağmen birçok uzman bulunan fosilleri tartışmalı şekilde tek bir tür olarak tanımlamıştır.



Bu on bir fosilin çoğu tüy izleri barındırmaktadır. Fosillerdeki tüylerin gelişmiş bir formda (uçuş tüyleri) olması, tüylerin evriminin Geç Jura'dan önce başladığının ispatıdır.[9] Archaeopteryx'in tür örneği, Charles Darwin'in Türlerin Kökeni kitabının yayınlanmasından iki yıl sonra keşfedilmiştir. Archaeopteryx Darwin'in teorilerini doğrulamakta ve bulunduğundan itibaren kuşların kökeni, ara geçiş formları ve evrim konuları için anahtar kanıt niteliğini taşımaktadır.

References

  1. ^ Xing Xu; Hailu You; Kai Du; Fenglu Han (28 July 2011). "An Archaeopteryx-like theropod from China and the origin of Avialae". Nature. 475 (7357). ss. 465–470. doi:10.1038/nature10288. PMID 21796204. 
  2. ^ Godefroit, Pascal; Cau, Andrea; Hu, Dong-Yu; Escuillié, François; Wu, Wenhao; Dyke, Gareth (2013).
  3. ^ Erickson, Gregory M.; Rauhut, Oliver W. M.; Zhou, Zhonghe; Turner, Alan H.; Inouye, Brian D.; Hu, Dongyu; Norell, Mark A. (2009).
  4. ^ Yalden D. W. (1984).
  5. ^ L. M. Chiappe; L. M. Witme, eds. (2002).
  6. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; UCal_MoP isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  7. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; UCalg_Long isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ Griffiths, P. J. (1996). "The Isolated Archaeopteryx Feather". Archaeopteryx. 14: 1–26. 
  9. ^ P. Wellnhofer (2004).

Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "10th find" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "ACetal86" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Alonso" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Barsbold 1983" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Bartell 90" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Buhler" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Buffetaut 85" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "BMNH 37001" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Buison" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Chiappe 07" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Christ Bond 04" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Clarke&Norell2002" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Darwin 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Darwin 2" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Davis 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Elzanowski2002" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Encarta" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Erickson etal 2009" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Feduc 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Feduc 2" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Holtz" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Hoyle 85" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Huxley 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Huxley 2" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Huxley 3" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "ICZN 1961" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "ICZN 1977" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Kurzanov 1987" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Lambert" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Lowe 1935" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "LMS88" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Longrich 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Mayr 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Natgeo1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Natgeo2" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Nedin 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "New Scientist 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Olson 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Ostrom 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Ostrom 2" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Ostrom 3" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Owen 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Paleogeo" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Paul 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Paul 1988" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "RSW 85a" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "RSW 85b" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "RSW 85c" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Sammler" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Sensation" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "senter 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Small JPL" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Swinton" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Thulborn 1984" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Talk Origin 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "UCal MoP" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "UCal Chiappe" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "UCalg Long" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Wagner 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Wellnhofer" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "weln 04" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Wiedergefundener" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Williams" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Witmer 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Witmer02" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)
Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Yalden 1" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)

Kaynak hatası: <references> üzerinde tanımlanan "Zweers&VandenBerge1997" adındaki <ref> etiketi önceki metinde kullanılmıyor. (Bkz: Kaynak gösterme)