İçeriğe atla

Portal:Osmanlı İmparatorluğu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Osmanlı İmparatorluğu
Osmanlı Devleti ya da Osmanlı İmparatorluğu (Osmanlı Türkçesi: دولت عالیه عثمانیه, Devlet-i Aliyye-i Osmaniye) 1299-1922 yılları arasında varlığını sürdürmüş Türk devletidir. 29 Ekim 1923 tarihinde kurulan Türkiye bu devletin ardılı olarak kabul edilmektedir.

Devletin kurucusu ve Osmanlı Hanedanının atası olan Osman Gazi, Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundandır. Devlet, Bilecik ilinin Söğüt ilçesinde kurulmuştur. İstanbul ile sınırlı bir şehir devletine dönüşmüş olan Bizans İmparatorluğu'nu yıkmış, bazı tarihçilere göre bu Yeni Çağ'ı başlatan olay olmuştur. Osmanlı Devleti gücünün doruğunda olduğu 16. ve 17. yüzyıllarda üç kıtaya yayılmış ve Balkanlar, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın büyük bölümünü egemenliği altında tutmuştur. Ülkenin sınırları batıda Cebelitarık Boğazı (ve 1553'te Fas kıyıları)'na, doğuda Hazar Denizi ve Basra Körfezi'ne, kuzeyde Avusturya, Macaristan ve Ukrayna'nın bir bölümüne ve güneyde Sudan, Eritre, Somali ve Yemen'e uzanmaktaydı. Osmanlı Devleti 29 eyaletten ve vergiye bağlanmış Boğdan, Erdel ve Eflak prensliklerinden oluşmaktaydı. Devlet zaman zaman denizaşırı topraklarda da söz sahibi olmuştur. Atlantik Okyanusu'ndaki kısa süreli toprak kazanımları Lanzarote (1585), Madeira (1617), Vestmannaeyjar (1627) ve Lundy (1655) bu duruma örnek olarak gösterilebilir.
Devamı...

Dünya'da Osmanlı İmparatorluğu
Endeks konu başlıkları: Seçilen Madde • Ayın Padişahı • Haftanın Maddesi • Haftanın Savaşı • Haftanın Yerleşim Yeri • Gündemdeki Resim • Ayın Tarihi Eseri • Sözler • Bunları Biliyor Muydunuz? • Seçkin ve Kaliteli İçerikSeçilen Film değiştir
değiştirGündemdeki madde
Taksim Kışlası
Taksim Kışlası

Taksim Kışlası ya da Halil Paşa Topçu Kışlası, 1780 - 1940 yılları arasında İstanbul Taksim Meydanı'nda günümüzde Taksim Gezi Parkı'nın durduğu yerde bulunan yapı. Askeri işlevlerinin yanı sıra cambaz gösterileri, at yarışları, Rum hacıların konaklaması gibi amaçlarla da kullanıldı. 1940 yılında İstanbul Valisi ve Belediye başkanı sıfatıyla Lütfi Kırdar'ın isteği ve Avrupalı şehir planlamacılarından Henri Prost'un tavsiyesi üzerine yıkılan kışlanın yerine konut ve sosyal etkinlik alanları inşa edilmesi kararlaştırıldı, fakat planlanan düzenlemelerin pek azı yapılabildi. Kışla'nın tekrar inşası için Gezi Parkı'nın yıkımı çalışmaları 28 Mayıs 2013 tarihinde başlamış, fakat protestolar sonucu çalışmalar durmuştur. Taksim Kışlası 1780 yılında Osmanlı padişahı I. Abdülhamid zamanında yapıldı. Ertesi yıl Kabakçı Mustafa İsyanı’nda tahrip olan bina, II. Mahmut döneminde onarıldı. Bina birkaç kez yangın geçirdikten sonra Sultan Abdülmecit döneminde Tophane Müşiri Damat Gürcü Halil Rifat Paşa’nın gayretleriyle 19. yüzyıl mimari üslubunda ve çok gösterişli olarak yeniden yapıldı. Uzun avlusu ve geniş kanatları olan iki katlı yapının köşelerinde ve her cephesinin ortasında üç katlı yüksek bölümleri vardı. Rus ve Hint mimarilerinden izler taşıyan yapının iki anıtsal giriş kapısı Harbiye Caddesi ve Talimhâne Caddesi cephelerinin tam ortalarında bulunuyordu. Kışla 1860-1870 yılları arasında Osmanlı ordusunun modernleştirilmesi sürecinde önemli bir rol oynadı ve en şatafatlı günlerini yaşadı. Sultan Abdülaziz'in 1864 yılında Mısır seyahati dönüşünde kışlayı ziyaret edip kışlada yemek yemesi, kışla tarihinde önemli bir olay olarak kayıtlara geçti.

İsyandan sonra önemini yitiren kışla, 1913'te Sanayi ve Ticaret Şirket-i Milliye-i Osmaniye'ye satıldı. Binanın orta kısmındaki eğitim alanı futbol sahası haline getirildi ve uzun yıllar futbol maçları ve çeşitli gösteriler için kullanıldı. Kışla, I. Dünya Savaşı'nın ardından işgal edilen İstanbul'daki Fransız kuvvetlerinin yönetiminde bulunan Senegalli askerlere tahsis edildi. Cumhuriyetin ilanından sonra da kışlanın avlusundaki futbol sahası futbol karşılaşmaları için kullanılmayı sürdürdü ve kışla Taksim Stadı adını aldı. 1923 yılında Türkiye millî futbol takımı ilk resmi maçını bu sahada Romanya'ya karşı yaptı.

1940'ta şehir planlamacısı Henri Prost'un önerisi ile kışlanın yıkılması, yerine konut ve sosyal etkinlik alanları inşa edilmesi kararlaştırıldı. Kışlanın yıkımından sonra planlanan düzenlemelerin pek azı yapılabildi. Kışla'nın yerine Taksim Gezi Parkı inşa edildi. Devamı...

değiştirHaftanın Maddesi
Vasvar Antlaşması
Vasvar Antlaşması

Vasvar Antlaşması, 10 Ağustos 1664'te Osmanlı Devleti'yle Avusturya Arşidüklüğü arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır. Antlaşma Szentgotthárd ile Eisenburg arasındaki Çakani'de (Cskany) imzalanmasına rağmen, bu birimin bağlı olduğu Vasvar şehrinin adı tarihi kaynaklara geçmiştir. Osmanlıca ve Latince kaleme alınan antlaşmanın Latincesi Osmanlılarda, Osmanlıcası Avusturyalılarda kalmıştır.

1658 yılında Erdel, Eflak ve Boğdan Beylikleri Avusturya'nın kışkırtmasıyla Osmanlı Devleti'ne karşı isyan ettiler. Bu nedenle Osmanlı Devleti'yle Avusturya Arşidüklüğü arasında başlayan savaş Sultan IV. Mehmet döneminde 1658-1664 arasında 6 yıl devam etti. Köprülü Mehmet Paşa bu isyanları bastırdı. Köprülü Fazıl Ahmet Paşa Uyvar Kalesini fethetti. Osmanlı kuvvetlerinin başarıları üzerine Papalığın tavsiyesi ile Avusturya barış görüşmelerine başlamak istedi. Avusturya Başbakanı Duc de Sagan, Macaristan'da bulunan Osmanlı ordusunun başkomutanı Köprülü Fazıl Ahmet Paşa'ya bir mektupla başvurarak elçi olarak Osmanlı ordusunda bulunan Simon Reninger'in görüşmeler için murahhas atandığını bildirdi. Sadrazamın bunu kabul etmesi üzerine görüşmeler başladı. Müzakereler sonunda Sadrazam tarafından onaylanan antlaşma Avusturya tarafına gönderildi ise de Avusturya Arşidükü tarafından ancak St. Gotthard Savaşı sonucunda, Avusturyalıların Osmanlı ordusunun ilerleyişini durdurmalarına karşın Batı Avrupa'daki siyasi olayların da etkisiyle onaylanıp gönderilmiştir.

Devamı...

değiştirGündemdeki Resim

"II. Abdülhamid'in tuğrası."

değiştirHaftanın Yerleşim Yeri

Musul Vilayeti Osmanlı Devleti vilayetidir. Bağdat Vilayeti'ne bağlı bir sancak olan Musul, 1879 yılında müstakil bir eyalet olmuştur. 11 Kasım 1918 tarihinde Musul Vilayeti, Birleşik Krallık tarafından ele geçirilmiş ve yürürlükten kaldırılmıştır. 1919 yılında Musul, Milletler Cemiyeti tarafından Birleşik Krallık'a verilmiş ve Birleşik Krallık Mezopotamya Mandası'nın bir parçası olmuştur. 5 Haziran 1926 tarihli Ankara Antlaşması ile Birleşik Krallık Mezopotamya Mandası'nın bir parçası olduğu kesinleşmiştir.

Devamı...
değiştirAyın Padişahı
İkinci Mehmed
İkinci Mehmed

II. Mehmed (Osmanlı Türkçesi: محمد ثانى, Meḥmed-i s̠ānī; bilinen adıyla Fatih Sultan Mehmet kısaca Fâtih, Osmanlı Türkçesi ile فاتح; Avrupa'da tanınan adıyla: Grand Turco (Büyük Türk) veya Turcarum Imperator (Türk İmparatoru); 30 Mart 1432 – 3 Mayıs 1481), Osmanlı İmparatorluğu'nun yedinci padişahı. İlk olarak 1444-1446 yılları arasında kısa bir dönem, daha sonra 1451'den 1481 yılında ölümüne kadar 32 yıl boyunca hüküm sürdü.

II. Mehmed, 21 yaşında İstanbul'u fethederek 1000 yıllık Bizans İmparatorluğu'na son verdi ve bu olay birçok tarihçi tarafından Orta Çağ'ın sonu Yeni Çağ'ın başlangıcı olarak kabul edildi. Fetih'ten sonra Fethin Babası anlamına gelen "Ebû'l-Feth" Osmanlı Türkçesi ile ابو الفتح, daha sonraki dönemlerde ise "Çağ Açan Hükümdar" ve "Kayser-i Rûm" (Roma İmparatoru, Osmanlı Türkçesi: قیصر روم) unvanları ile anıldı.

Fatih, İslam Peygamberi Muhammed'in bir hadisine nâil olduğu için günümüzde Türkiye ve İslam dünyasının geniş bir kesiminde "kahraman" olarak kabul edilmektedir.

Devamı...

değiştirSeçilen Film
I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu ile yapılan mütarekeler sonucunda İstanbul'un İşgali'ne karar verilmiştir. (Filmde Osmanlı Ordusu)
değiştirHaftanın Savaşı
Pelekanon Muharebesi, Pelekanon Muharebesi veya Maltepe Muharebesi veya Maltepe Meydan Muharebesi, Osmanlıların Kocaeli Yarımadasındaki fetihleri ve İznik'i kuşatmaları sebebiyle 1329 tarihinde Bizans imparatoru III.Andreanikos ile Osmanlı hükümdarı Orhan Bey arasında yapılan muharebe.Muharebe, Osmanlıların zaferiyle sonuçlandı. O güne kadar dikkat çekmeyen Osmanlılar ön plana çıktı. Sonuçta Nikaia (bugünkü İznik, Bursa)'nın alımı kolaylaştı, Bizans'ın Anadoluda`ki topraklarıyla bağlantısı kesildi, Kocaeli Yarımadası'nın fethi tamamlandı ve Anadoludaki Bizans gücü kırıldı.


değiştirSözler
Muhibbi'nin bir gazelinde:
"Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi.
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi."
I. Süleyman (Kanuni Sultan Süleyman)
değiştirBunları Biliyor Muydunuz
  • Osmanlı Devleti'nin sahip olduğu topraklar üzerinde, günümüzde toplam altmış dört ülkenin var olduğunu, ayrıca Osmanlı'nın 8 ülkeyi hilafeten kendisine bağladığını ve Osmanlı ordusunun çeşitli zamanlarda on dört değişik ülkede bulunduğunu,
  • Sultan II. Abdülhamid döneminde yapılan okulların Türkiye Cumhuriyeti döneminde hiç bir zaman yetişilemediğini,
  • Kırım Savaşı'ndan (1853-1856) Osmanlı Devleti'nin de galip çıkmasına rağmen, İngilizler ve diğer Avrupalılar tarafından yenik sayıldığını,
  • Fatih Sultan Mehmed'in ilki 12 yaşında olmak üzere toplamda iki kez tahta çıktığını,
  • Askeriyle son kez sefere çıkan padişahın II. Mustafa olduğunu,
  • Hiçbir padişahın hacca gitmediğini,
  • Hacca giden tek şehzadenin Cem Sultan olduğunu,
Biliyor muydunuz?..
değiştirAyın Tarihi Eseri
Selimiye
Selimiye

Selimiye Camii Edirne'de II. Selim'in Mimar Sinan'a yaptırdığı cami. Sinan'ın 80 yaşında yaptığı ve "ustalık eserim" dediği Selimiye Camii gerek Mimar Sinan'ın gerek Osmanlı mimarisinin en önemli baş yapıtlarından biridir.

Caminin kapısındaki kitabeye göre yapımına 1568 (Hicri:976) yılında başlanmıştır. Caminin 27 Kasım 1574 Cuma günü açılması planlanmışsa da ancak II. Selim'in ölümünün ardından 14 Mart 1575'te ibadete açılmıştır. Bugün şehrin merkezinde bulunan caminin yapıldığı alanda inşasına I. Murat döneminde başlanan, sonradan Yıldırım Bayezid'in geliştirdiği Edirne'nin ilk sarayı (Saray-ı Atik) ve Baltacı Muhafızları Kışlası bulunmaktaydı. Evliya Çelebi bu alandan Kavak Meydanı diye bahsetmiştir. Cami açık havalarda Rodop Dağları'ndan ve Uzunköprü'nün Süleymaniye köyünden görülebilmektedir.

"Çıraklığımı İstanbul'daki Şehzade Camii'nde yaptım. Kalfalığımı da Süleymaniye Camii'nde tamamladım. Fakat bütün gücümü bu Sultan Selim Han camiinde sarf edip ustalığımı ayân ve beyân ettim." (Mimar Sinan)

Devamı...
değiştirOsmanlı İmparatorluğu (1900)
değiştirSeçkin ve Kaliteli içerik
Seçkin maddeler Seçkin listeler Kaliteli maddeler Seçkin resimler Seçkin portaller
değiştirİlgili Portaller
değiştirProjeler

Bir Wikipedia projesi olan Commons'da alt kategorileri kullanarak Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili birçok fotoğraf ve medya dosyası bulabilirsiniz. Çokdilli Vikikaynak'ta da alt kategorileri kullanarak birçok Osmanlıca metinler bulup okuyabilirsiniz.


I. Dünya Savaşı • Afrika • Amerika Birleşik Devletleri • Anime ve manga • Ankara • Antropoloji • Askeriye • Astronomi • Asya • Avrupa Birliği • Azerbaycan • Azerbaycan (İran) • BBC • Beşiktaş • Bilim • Bilim tarihi • Biyografi • Bizans İmparatorluğu • Bosna-Hersek • Caz • Cinsellik • Coğrafya • Çin • Dil • Din • Edebiyat • Enerji • Ermenistan • Eurovision • Evrimsel biyoloji • Felsefe • Feminizm • Fenerbahçe • Filistin • Fizik • Fransa • Futbol • Galatasaray • Güney Kore • Gürcistan • Harry Potter • Havacılık • Hinduizm • Hristiyanlık • Irak • İngiltere • İnsan hakları • İnternet • İran • İslam • İstanbul • İzcilik • İzmir • Japonya • Kazakistan • Kıbrıs • Kuveyt • Kuzey Kore • Kuzey Makedonya • Kültür • Lady Gaga • LGBT • Liberalizm • Madonna • Matematik • Medya • Meksika • Michael Jackson • Mustafa Kemal Atatürk • Müzik • Orta Doğu • Orta Dünya • Osmanlı İmparatorluğu • Otomobil • Özgür yazılım • Pakistan • Psikoloji • Rusya • Sanat • Simpsonlar • Sinema • Siyaset • Sosyalizm • Sovyetler Birliği • Spor • Suriye • Tarih • Teknoloji • Televizyon • Terörizm • Tıp • Tiyatro • Toplum • Türk Silahlı Kuvvetleri • Türk tarihi • Türkiye • Video oyunları • Yahudilik • Yıldız Geçidi