Zeynünnisa Zeynep
Zeynünnisa Zeynep | |
|---|---|
| Doğum | ? Amasya veya Kastamonu |
| Ölüm | 1563 Amasya |
| Meslek | Şair |
| Etkin yıllar | 16 yy. |
| Tanınma nedeni | ilk Müslüman kadın şair |
| Evlilik | İsak Fehmi (Kadı) |
Zeynünnisa Zeynep (? Amasya veya Kastamonu - 1563, Amasya), Osmanlı İmparatorluğu'nun bilinen ilk Müslüman kadın şairidir.[1]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Zeynünnisa Zeynep Hatun hakkında kapsamlı bir araştırma yapılmamakla birlikte Şair Mihri Hatun ile aynı çağda yaşamış olduğu bilinmektedir. Zeynep Hatun hakkında Şair Latifi ve Şair Aşık Çelebi'nin kitaplarından bir miktar bilgi edinilmiştir. 1546 ve 1556 yılları arasında yayımlanmış bu iki kaynakta Zeynep Hatun'un doğum yeri konusundaki farklı bilgiler vardır. Şair Latîfî'ye göre, Zeynep Hatun Kastamonu'da doğmuştur, Aşık Çelebi'ye göre ise Zeynep Hatun'un doğum yeri Amasya'dır. Ancak her iki yazarda Zeynep Hatun'un yaşamının bir dönemini İstanbul'da geçirdiğini yazmışlardır. Kadı Karabelaı Ahmed Çelebi’nin kızıdır. Kocası İsak Fehmi, kadılık yapmaktaydı. İlk tahsilini babasından aldı. Arapça ve Farsça öğrendi. Ayrıca musîkî de biliyordu.
Edebi Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Fatih Sultan Mehmet'e ithaf ettiği bir Divan'ını Türkçe, Arapça ve Farsça gazel ve kasidelerle süslemiştir. Maalesef hazırladığı bu Divan elimize ulaşmamıştır. Ancak birkaç şiiri tezkirelerde ve şiir mecmualarında bulunmaktadır. Şiiri tasavvufanedir. Dili sade ve ifadesi samimîdir. Aşık Çelebi Meşâiru'ş-Şuarâ (Şairlerin Duyuları) adlı eserinde, bir "bilge" olmak isteyen Zeynep Hatun'un, kadın konumuyla ilgili toplumsal talepleri olduğunu vurgulamaktadır.
Fatih Sultan Mehmet'e aşkını ilan ettiği şiir[değiştir | kaynağı değiştir]
Güzel varlığın Tanrı'nın armağanıdır sana Sultanım,
Yusuf Sûresi'nin bir âyeti benzeri.
Senin güzelliğin, benim aşkım, senin incitmen ve benim sabrım
Artıyor her an ve de artacak sonsuza dek.
Zeynep Hatun
(Şiirin orijinal metni)
Şehâ bu sûret-i zîbâ sana Hak'dan inâyettir,
Sanasın Sûre-i Yûsuf cemâlinden bir âyettir.
Senin hüsnün, benim aşkım, senin cevrin, benim sabrım,
Demâdem artar, eksilmez, tükenmez, bî-nihâyettir.
Zeynep Hatun
Zeynep Hatun'un Fatih Sultan Mehmet'e aşkını ilan ettiği şiir, Can Atilla'nın 1453 Sultanlar Aşkına isimli albümünde Saba makamında bestelenmiştir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "TEİS - Zeynünnisa Zeyneb Hatun". 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023.