Yakup Şınkieviç
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ağustos 2022) |
Yakup Şınkieviç (Lehçe: Jakub Szynkiewicz, 16 Nisan 1884 - 1 Kasım 1966), 1925'te yeni bağımsızlığını kazanan Polonya'nın ilk müftüsü olarak seçilen bir Felsefe ve Doğu Bilimleri Doktoru idi.[1]
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yakup Şınkieviç, 16 Nisan 1884’de Rus İmparatorluğu’nun Minsk ilindeki Lahoviçe’de (Lachowicze) bir Lipka ailesinde doğdu. Süleyman ve Fatma’nın oğluydu.[2] Bir erkek kardeşi, Mustafa Sınkieviç Związek Tatarów Litewskich (Litvanya Tatarları Topluluğu) kurumunun başkanıydı, bir de Emine adında kız kardeşi vardı.
1904’te Minsk Lisesi’nden (Męska Szkoła Realna) mezun oldu, ardından önce mühendislik bilimleri okudu ancak daha sonra 1907’de St. Petersburg’da Oryantalizm okumaya karar verdi. 1925’te Berlin Üniversitesi’nde Almanca üzerine yazdığı tezle felsefe alanında doktora yaptı. Aynı yılın 28 Ekim’inde Polonya’daki tüm Müslümanların müftüsü seçildi. Müftülüğün merkezi Vilnus’ta bulunuyordu.[3]
1935’te “Wersety z Koranu” başlığı atlında yayınlanan eserinde Kuran’dan birkaç ayeti Arapçadan Lehçeye çevirdi. Müftülüğü esnasında Hindistan, Filistin, Mısır ve diğer Müslüman ülkelerin çoğuyla temaslar kurdu. Müftü Şınkieviç, 1926’da Kahire hilafet konfresine de katıldı. 1935’teki Avrupa Müslüman Kongresi sırasında “en açık sözlü katılımcılardan biri” olarak tanındı.[4] Kongredeki dramatik bir olay Müftü Şınkieviç, Istituto Superiore Orientale di Napoli'nin müdürü Kont Bernardo Barbiellini Amidei’den Müslümanlığını kanıtlaması için üç kere şehadet getirmesini istedi. Müftü Şınkieviç ayrıca 1936’da Polonyalı Müslümanların yasal statüsüyle ilgilenen yeni bağımsız Polonya devletinin resmi düzenlemelerini de denetledi. Varşova’da bir cami inşa etme planlarının merkezinde yer aldı ancak 1939’da Polonya’nın Naziler tarafından işgal edilmesinden dolayı plan kesintiye uğradı.
Dünya Savaşı sırasında Nazilerin İşgal Altındaki Doğu Toprakları Bakanlığı’nda müftü olarak görev yaptı. 1944’ün sonlarında ülkeden ayrıldı ve Komünist Polonya’ya dönmeyi reddetti. Savaştan sonra Mısır’a yerleşti ancak 1952’de Sovyet yanlısı Nasır’ın darbe yapmasından sonra ABD’ye taşındı. 1 Kasım 1966’da Connecticut, Waterburry’de öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ https://bibliotekatatarska.pl/wp-content/uploads/2016/11/Slownik.pdf 9 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [yalın URL]
- ^ Gąsiorowski, Stefan (2015). "Szynkiewicz Jakub". Polski Słownik Biograficzny. 50. Polska Akademia Nauk & Polska Akademia Umiejętności. s. 321.
- ^ Schinkewitsch, Jakob: Rabghuzis Syntax. In: Mitteilungen d. Sem. f. Orient. Sprachen zu Berlin, Abt. II <Westasiat. Studien>. Jg. 29, Berlin, Phil. Diss. vom 10. Juni 1926. Berlin, Reichsdruckerei, 1926
- ^ Swiss Exile: The European Muslim Congress, 1935 by Martin Kramer (from Islam Assembled)