Vikipedi:Seçkin madde adayları/Hepatit B

Bu, bir seçkin madde adaylığının arşivlenmiş tartışmasıdır. Lütfen bu sayfa üzerinde değişiklik yapmayın. Konuyla ilgili yorumlarınızı maddenin tartışma sayfasına ekleyebilirsiniz. Bu sayfada herhangi bir değişiklik yapılmamalıdır.

Bu maddenin "seçkin madde" statüsüne alınması konusunda, Vikipedi topluluğunca fikir birliğine varılamamıştır. — 07 ● 💬 14.30, 29 Ocak 2022 (UTC)

Hepatit B

Geçen yıl E-OS tarafından yalın çevirisi yapılmış maddeyi tümüyle elden geçirdim. Tıbbi cümleleri olabildiğince anlaşılır hale getirdim. Ayrıca konuyla ilgili tüm kırmızı bağlantılar da mavileşti. Yine en.wiki'den farklı olarak Türkiye'deki son durumu anlatan bir bölüm ekledim. Nihayetinde SMA olarak görüşlerinize ve önerilerinize sunarım.--Tanyel (mesaj) 09.48, 26 Ağustos 2021 (UTC)

• Yorum Henüz maddeyi incelemedim ancak "Türkiye'de durum" VP:MİLLÎ ihlali gibi duruyor. Türkiye varsa diğer ülkeler de olmalı, diğer ülkeler yoksa Türkiye de olmamalı. Turgut46 13.28, 26 Ağustos 2021 (UTC)

İşin aslı VP:MİLLÎ ihlali nerede oluyor anlayamadım Turgut46. VP:MİLLÎ kavramı; "Topluluklarının farklılıkları sebebiyle farklı özellikleri ve yönleri bulunsa da tüm Vikipedi projeleri temelde aynıdırlar. Farklı dillerde içerik sunmaları onları o dillerle bağdaştırılan millet veya devletlerin ansiklopedisi kılmamaktadır." demekte. "Bütün maddeler her dilde tıpatıp aynı olsun" şeklinde bir ibare yok. Ya da aday gösterdiğimiz madde sadece "Türkiye ve Hepatit B" bağlamında "sadece bizim ansiklopedimizmiş" gibi bir anlamlandırma taşımıyor. Yine bu kavramın içinde değil ama herhangi bir politikada "bir maddeye o ülkeye ait veri kesinlikle eklenemez" şeklinde bir uygulama önerisi varsa görmek isterim. Üstelik maalesef bilimsel maddelerin çoğunda Amerikan verileri sunulmakta. Bunu kabul ediyorsak "milli=sadece amerika verileri" gibi bir anlama gideriz. Diğer kullanıcıların değerlendirmeleri de bu konuyu karşımıza çıkabilecek başka maddelerde de yol gösterici yapmak açısından önemlidir. Yorum için teşekkürler.--Tanyel (mesaj) 16.56, 26 Ağustos 2021 (UTC)

Vikipedi Türkçe dilinde evrensel içerik sunan bir ansiklopedidir. Bir Türkiye ansiklopedisi değildir. Sadece Türkiye'ye özel veriler sunamaz. Türkçe dilinde olması içeriğin Türkiye ile bağdaştırılabileceği anlamını taşımıyor. Sonuçta maddenin Türkçe bilen ancak Türkiye'de yaşamayan insanlara da hitap etmesi gerekiyor. Hastalık hakkında Türkçe ama evrensel bilgiler verilmelidir. Türkiye için ayrı bir başlık açılması Vikipedi'nin tarafsızlığına aykırıdır. Tabii Hepatit B sadece Türkiye'de görülüyorsa durum değişir. :) --Turgut46 18.26, 26 Ağustos 2021 (UTC)

Çıkarımına katılmıyorum. Sanırım sen "Milli" kavramına başka açıdan bakıyorsun. VP:MİLLÎ ile kastedilen bir ülkede vikipedinin sadece o ülkeye has olaylardan, projelerden oluşması, başka hiçbir olguya dayanmaması riskini belirtmek içindir. Madde içeriği ile ilgili bir sınırlama değildir. "Sadece Türkiye'ye özel veriler sunamaz" demişsin. O zaman Türkiye'de COVID-19 pandemisi, Türkiye'de genel seçimler, 2018 Türkiye genel seçimleri için yapılan anketler gibi maddelerin hepsini silmemiz mi gerekiyor? Tarafsızlık demişsin ama Türkiye verisi olmasının da tarafsızlıkla bir alakası yok. Bilimde hele ki tıp'da böyle bir tarafgirlik yoktur. Objektif veriler herkese açıktır zaten. Konu hakkında politikalara hakim ve aktif kullanıcılardan birkaçını pingliyorum ki kavram ekseninde tartışma doğru yönde sonlanabilsin. @Anerka, @Seksen iki yüz kırk beş, @Khutuck, @Assyrtiko konu hakkında değerlendirme yapabilirseniz sevinirim.--Tanyel (mesaj) 04.30, 27 Ağustos 2021 (UTC)

Ben Türkiye ifadesi hiçbir yerde geçmez demedim. Türkiye'yi ilgilendiren konularda Türkiye'den bahsetmekte sakınca yok. Başka bir örnek vereyim: İngilizce Vikipedi'de Hepatit B maddesini okurken "Sitatution in Turkey" diye bir başlıkla karşılıaştınız diyelim. Nasıl karşılardınız? Sadece Türkiye için ayrı bir başlık açılmış mesela? Merak etmez miydiniz neden sadece Türkiye ile ilgili bir başlık var bir hastalık maddesinde diye. --Turgut46 17.11, 27 Ağustos 2021 (UTC)

• Karşı Vikipedi'ye katkıda bulunduğunuz için teşekkürler ancak seçkin madde kriterlerini sağladığını düşünmüyorum tek tek yazacak olursam:
  • Giriş bölümü çok kısa ve maddeyi özetler nitelikte değil. Giriş bölümü bütün maddenin bir özeti şeklinde olmalıdır, sadece tanımdan ibaret olamaz. Öyle ki okuyucular maddenin tamamını okumadan hastalık hakkında temel bilgiler edinebilmeliler. Ayrıca giriş bölümü maddenin genel bir özeti olduğundan giriş bölümünde ve tabii bilgi kutusunda, mümkün mertebe, kaynak bulunmamalıdır. Bu yasak değil elbette ancak alt başlıklarda kaynaklandırma varsa bir de giriş bölümü ve de bilgi kutusunda göstermeye gerek yoktur. Bir de "ve" bağlacından hemen sonra kaynak gösterilmiş, hatalı.
  • Maddedeki başlıkların hiyerarşisi de epey bir karışık. "Tarihçe" başlığı çok altta kalmış mesela. Girişten hemen sonra belirtilerden bahsedilmiş. Önce hastalığın tarihi hakkında bilgi verilmeli. Sonra hastalığın yapısı, nedeni, belirtileri, teşhisi, tedavisi... şeklinde bir sıra izlenmeliydi. Bilgiler çorba olmuş. Sadece başlık sıralamasında değil. Madde içerisinde de var. Bir örnek:

Dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri hayatı boyunca bir noktada enfekte olmuştur. 2017 itibarıyla en az 391 milyon kişi veya dünya nüfusunun %5'i kronik HBV enfeksiyonuna sahipti.[5] Aynı yıl 145 milyon akut HBV enfeksiyonu vakası da meydana geldi. Her yıl 750.000'den fazla insan hepatit B'den ölmektedir.[1] Bu ölümlerin yaklaşık 300.000'i karaciğer kanserinden kaynaklanır.[18] Hastalık en çok Batı Pasifik (%6,2) ve Afrika (%6,1) bölgelerinde görülür.[15] Avrupa'da bu oran %1,6 ve Amerika'da %0,7 seviyesindedir. Bu hastalık ilk keşfedildiğinde "serum hepatiti" olarak adlandırılmıştı.[19]

Son cümle önceki cümlelerden bağımsız.

• • Çok fazla kaynaksız ifade var. Örneğin:

Ayrıca nakil öncesi tüm kanın hepatit B açısından test edilmesi ve enfeksiyonu önlemek için cinsel birleşme sırasında prezervatif kullanılması önerilir. İlk enfeksiyon sırasında tedavi kişinin sahip olduğu semptomlara göre yapılır. Kronik hastalık geliştiren bireylerde interferon gibi tedaviler veya ağızdan alınan antiviral ilaçlar (tenofovir, entekavir gibi) kullanılır. Siroz ve karaciğer yetmezliği durumunda karaciğer nakli uygulanabilir.

Art arda sıralanmış çok fazla kaynaksız ifadeler... "Önerilir" denmiş. Kim öneriyor?

Aşıların çoğu, birkaç aylık bir süre içinde üç doz halinde verilir. Aşının koruyucu etki kazandırması aşılanan bireyin serumunda en az 10 mIU/ml anti-HB antikor konsantrasyonu oluşmasıyla tanımlanır. Aşı çocuklarda daha etkilidir ve aşılananların %95'i koruyucu antikor seviyelerine ulaşır. Bu oran 40 yaşındaki bireylerde yaklaşık %90, 60 yaşın üstündeki bireylerde yaklaşık %75'e düşer. Aşılamanın sağladığı koruma, antikor seviyeleri 10mIU/ml altına düştükten sonra bile uzun süre etkilidir.

Birkaç aylıktan kastedilen nedir? Dört cümlelik ifade için tek bir kaynak yok. "Akut hastalık" başlığı tamamen kaynaksız.

Hastalığın nüksetmesi serolojik profile bağlıdır; kanında HBsAg tespit edilen bireyler yüksek risk altındadır ancak çekirdek antijene karşı antikoru olan bireyler de risk altındadır. Bağışıklığa işaret ettiği kabul edilen yüzey antijenine karşı antikoru bulunan bireylerde de hastalık nüksedebilir. Profilaktik antiviral ilaçlarla tedavi HBV hastalığının nüksetmesine bağlı ölümleri ciddi ölçüde önleyebilir.

Cümle cümle ifadeler için yine tek bir kaynak dahi yok.

• Çok sayıda iki üç cümlelik paragraflar var. "Aşı" ve "Kronik hastalık" başlığı gibi. İki de bir yeni bir paragrafa geçiliyor. Tek cümlelik paragrafları saymıyorum bile.
• Kaynaklar cümleye bitişik olmalı. Cümle ve kaynak arasında boşluk olmamalı.
• Göreceli ifadeler sayıca fazla. "Çok az kişide hastalık ilerleyerek akut karaciğer yetmezliğine ve bunun sonucunda ölüme gidebilir." Çok azdan kastedilen nedir? "Mevcut virüs karaciğer hücresinde sessiz kalıp..." Sessiz kalmak? "Kronik taşıyıcılar, siroz ve karaciğer kanseri riskini artırdığı için alkol tüketmekten kaçınmalıdır." Bu ifade göreceli değil ama okura tavsiye niteliğinde sanki. Vikipedi tavsiye vermez. "Hepatit B virüsünün yaşam döngüsü karmaşıktır." Bu da son örnek olsun.
• Birçok yerde millî ifadeler var. "Türkiye'de durum" başlığı baştan sona millî. Birçok yerde Türkiye Sağlık Bakanlığına atıfta bulunulması da diğer örnekler. Vikipedi'nin Türkçe dilinde evrensel bir ansiklopedi olduğunu, Türkiye ansiklopedisi olmadığının bilinmesi lazım. Vikipedi sadece Türkiye okurlarına hitap etmez, Türkçe anlayabilen bütün okurlara hitap eder. --Turgut46 11.06, 31 Ağustos 2021 (UTC)

• VP:MİLLİ olayına bir şey söylemek isterim. Diğer vikilerdeki maddeler çoğu kendi ülkelerine dair bilgileri verebiliyor. en.wiki; ABD, Kanada ve BK gibi İngilizce konuşulan yerlere dair bilgiler verirken bizim de TR'ye dahil bilgi vermemizde sorun yok. Franz Kafka'nın diğer dillerdeki maddelerine bakarsanız her dilde kendi dillerine olan çevirilerine dair bilgiler bulursunuz ya da en.wiki'deki birçok maddede İngilizce olmayan eserlerin İngilizce serüveni anlatılır. Bir madde evrensel olabildiği kadar da yerellik de içermelidir ki kullanıcılar hem evrenselliğe hem yerelliğe dair bilgiler bulabilsin. --Hedda Gabler (mesaj) 07.54, 2 Ekim 2021 (UTC)

  @Hedda Gabler Millîlik Türkçe Vikipedi'nin resmî politikalarından biridir. Diğer projelerde durumun nasıl olduğunu bilmiyorum. Herkes değiştirebiliyor sonuçta, orada da yasaktır belki de gözden kaçmıştır. Bazı maddelerde hataların bulunması kural sayılmamalı. Veya böyle bir politika yoktur. Evrensel bilgi verilmesinde bir sakınca yok ancak burada oldukça yerel kalmış bu madde. --Turgut46 12.15, 2 Ekim 2021 (UTC)

  az önce rastladığım bir örnek. --Hedda Gabler (mesaj) 18.53, 2 Ekim 2021 (UTC)

  Dediğim gibi, diğer projelerdeki hatalar genel kuralmış gibi algılanmamalı. Her madde tek tek incelenmiyor. Turgut46 19.46, 2 Ekim 2021 (UTC)

  Verdiğiniz örnektekiyle aynı durum gibi değil Hedda Gabler, zirâ Türkçe Vikipedi'de yabancı x filminin "Türkçe" dublaj sanatçıları hakkında alt başlık açılması sıkıntı yaratmazken, aynı filmin sadece Türkiye'deki cirosu vb. değinilmesi VP:MİLLÎ açısından sıkıntı yaratabilir. Bu nedenle Türkiye'de Hepatit B başlığının VP:MİLLÎ'yi ihlâli konusunda Turgut46'ya katıldığımı belirtmek isterim. — 07 ● 💬 13.33, 8 Ekim 2021 (UTC)

Bu, bir seçkin madde adaylığının arşivlenmiş tartışmasıdır. Lütfen bu sayfa üzerinde değişiklik yapmayın. Konuyla ilgili yorumlarınızı maddenin tartışma sayfasına ekleyebilirsiniz. Bu sayfada herhangi bir değişiklik yapılmamalıdır.