Süleyman Rıza Kuğu
Süleyman Rıza Kuğu (Kırcaali, Bulgaristan, 1903), spor kuramcısı ve eski millî sırıkla atlama rekortmeni. Kuğu'nun, sporla ilgili telif eserleri ve Fransızcadan çevirileri vardır.[1]
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
1903'te Trabzon Sancağı'na bağlı Görele[2]'den göçmüş subay bir babanın çocuğu olarak, Bulgaristan'a bağlı Kırcaali'de dünyaya geldi.[3] Ailesiyle birlikte, buradan İstanbul'a oradan da Trabzon'a taşındılar. Burada futbol ve atletizm ile ilgilenen Kuğu; ayrıca bir otomotiv dükkanında da çalışmaya başladı. 1924'te olimpiyatlara katılmak için Paris'e gitti. Burada sırıkla atlama dalında Türkiye rekoru kırdı ama elenmekten kurtulamadı.[4] Kuğu spor hayatında, sırıkla atlamadan başka diğer atletik dallarla da ilgilendi. 1954'te Trabzonspor'un stadı Hüseyin Avni Aker Stadyumu'na onun adının verilmesi önerildiyse de bu fikir kabul edilmedi.
Teorik çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuğu, 1922'te Asosyeşın Futbol adı altında Türkiye'nin ilk teorik futbol kitaplarından birini yayınladı. Ayrıca, 1924 Yaz Olimpiyatları'nın ardından Trabzon-Paris 1924 Olimpiyatlarına Yolculuk adlı kitabı yayımladı.
Kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Süleyman Rıza Kuğu, Trabzon – Paris. 1924 Olimpiyatlarına Yolculuk, Çevriyazı: Ayşe Kuğu, (Yayına Hazl: İ. Gündağ Kayaoğlu – Öner Cıravoğlu), Trabzon Araştırmaları Merkezi Vakfı Yayını, İstanbul, Ekim 2002, 160 s. resimli.
- Süleyman Rıza, Asosyeşın [Assciation] Futbol, Çevriyazı: Ayşe Kuğu, (Yay. Hazl: İ. Gündağ Kayaoğlu – Öner Cıravoğlu), Trabzon Araştırmaları Merkezi Vakfı Yayını, İstanbul, [2002]. 176 s. Kitabı tanıtan bir yazı için bkz. Mustafa Duman, “Trabzon Araştırmaları Merkezi Vakfı’ndan Trabzon’da Spor Tarihi”, Toplumsal Tarih, Sayı: 112, (Nisan 2003), İstanbul, s. 104-105.
Trabzon-Paris 1924 Olimpiyatlarına Yolculuk[değiştir | kaynağı değiştir]
Trabzon-Paris 1924 Olimpiyatlarına Yolculuk, Süleyman Rıza Kuğu tarafından 1925'te yayınlanan spor-anı kitabıdır.
Trabzon'da atletizm ve futbol ile ilgilenen Kuğu, 1924 Yaz Olimpiyatları'na katılmak üzere gittiği Paris'teki anılarını bu kitapta toplamıştır. Kitapta dönemin spor organizasyonlarına dair önemli çıkarımlar vardır. Kitap tarihsiz olarak basılmıştır, ancak olimpiyatlardan bir yıl sonra yani 1925'ye yayımlandığı düşünülmektedir. Ayşe Kuğu tarafından Latin harflerine çevirilen kitabın hakkında Prof. Dr. Mustafa Duman bir makale yayımlamıştır. Kitabın önemi dönemi Trabzon'daki spor kültürünü yansıtması ve Türk edebiyatı'ndaki ilk spor-anı kitaplarından olmasından kaynaklanır.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Hakkımızda". Trabzon Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü Resmi İnternet Sayfası. 19 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2011.
- ^ Görele bugün Giresun'a bağlıdır.
- ^ Duman, Prof. Dr. Mustafa, Trabzon'un Spor Tarihinden Sayfalar 17 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Subaşı, İhap, 1977, Trabzon Spor Tarihi, İstanbul, s. 18.
- ^ "karalahana.com/karadeniz/trabzon_futbol_tarihi". 17 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2011.