Tekke Bahçesi Şehitliği

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şehitliğin tören alanı

Tekke Bahçesi Şehitliği, Lefkoşa'nın kuzeyinde yer alan askerî bir mezarlık. 21 Aralık 1963'te başlayan toplumlararası çatışmalardan sonra inşa edilen ilk şehitlik alanıdır. Şehitlik adını batısında bulunduğu Lefkoşa Mevlevihanesi'nden almaktadır.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehitliğe ilk kez Ocak 1964'te Ayvasıl (Türkeli) katliamında öldüğüne inanılan 24 kişi, kimlik tespiti yapılmadan defnedilmişti.[1] Şehitlik ilerleyen yıllarda Lefkoşa çevresinde öldürülen Kıbrıslı Türkleri defnetmek için kullanılmıştır.

Şehitliğe ilk düzenleme mimar Hakkı Atun tarafından 1964 ortalarında yapılmıştır.[2] Mezarların sayısı arttıkça şehitlik yeniden düzenlenmiştir.

1974'te Kıbrıs Harekâtı sırasında hayatını kaybeden Kıbrıslı Türk mücahitler ve Türk ordusuna mensup askerler, ilk olarak Tekke Bahçesi Şehitliği'ne defnedildiler. Buraya gömülü olan 84 Türk askerinin naaşı 1983 yılında düzenlenen bir törenle Boğaz Şehitliği'ne aktarıldı.[3] 1974'te çatışmalar sürerken hayatını kaybedenlerin hemen defnedilmesi zaruri olduğundan definler beşer kişinin bir arada olduğu toplu mezarlara yapıldı. Harekâtın ardından beş-altı ay geçtikten sonra bu mezarların ayrıldığı ve mücahitlerin ayrı ayrı mezarlara gömüldükleri açıklandı. Bununla birlikte, 5 Mart 2019'da Cumhurbaşkanlığı girişimi ve Bakanlar Kurulu kararıyla, Kayıp Şahıslar Komitesi tarafından mezarlarda kazı ve bilimsel raporlama gerçekleştirilmesine karar verildi. Bu çalışmalarda bazı mücahitlerin adı yazılı olan mezarlarda gömülü olmadıkları, bazı mezarlarda beş naaşın beraber bulunduğu tespit edildi.[4][5]

Mezar Sayısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Tekke Bahçesi Şehitliği'nde Resmi rakamlara göre 155,[6] Şehitlik girişindeki anıta göre ise 161 kişi yatmaktadır. Rakamlar arasındaki uyuşmazlık, pek çok kişinin başka yerlerdeki toplu mezarlardan çıkarıldıktan sonra Tekke Bahçesi'ne gömülmüş oldukları için bazı mezarlaraki merhum sayısının tam olarak bilinmemesinden kaynaklanmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2019. 
  2. ^ Atun, Hakkı. 2016. Bir Öz Yaşam Öyküsü. Ateş Matbaacılık, Sayfa 134.
  3. ^ "Tekkebahçe Şehitliği". Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı. 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020. 
  4. ^ "Ecvet Yusuf ve bazı şehitlerin gömü yerleri tespit edildi". Kıbrıs Genç TV. 16 Ocak 2020. 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020. 
  5. ^ "45 yıldır dua edilen mezar şehit babasına ait değil". kibrisnethaber.com. 17 Ocak 2020. 23 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2019.