Tartışma:Karbondioksit

Untitled

Ergime sıcaklığı ve Kaynama sıcaklığının sırası yanlış olmuş. — Bu imzasız yazı 217.68.210.24 (mesaj•katkılar) tarafından eklenmiştir. 21 Kasım 2008

Mesaj

Burada bir çeviri yapılabilir.Çünkü bilgi kutusu yarıda kalmış,İngilizce bölümler var.Kimfiz1846 15:23, 7 Ocak 2012 (UTC)

Karbondioksit ve Kan

Formülü CO2 olan İnsan vücudundaki kirli kan olarakta bilinir.Toplardamar yoluyla kalbe gelen karbondioksit Atmosfer'den alınan Oksijenle (O2) doyurularak temiz kana çevrilip Atardamar ile vücuda gönderişir.Vücutta fazla bulunması ölümle bile sonuçlan zehirlenmeye yol açar.

Madde adı

"Bileşik adları ayrı yazılır" gerekçesi ile karbon dioksit adına taşınması için STT'ye taşınmıştı. Orada tartışmayı buraya aktarayım:

literatürün neredeyse tamamında birleşik kullanılıyorken konuşmadan değiştirilemez. --kibele 06.13, 10 Eylül 2018 (UTC)

Kimya ve bilimsel literatür bu yönde, değişmez ve sabit bir kural. Senin literatürden kastın nedir?--Rapsar^Efendim? 06.15, 10 Eylül 2018 (UTC)

literatür literatürdür. değişmez ve sabit kuraldan kasıt nedir? kibele 06.27, 10 Eylül 2018 (UTC)

Kimyasal bileşikler belli bir sisteme göre adlandırılıyor (genelde ders konusu anlatımı kaynaklarına rastladım, "kimyasal bileşiklerin adlandırılması" konusu araştırılırsa daha iyi kaynaklara rastlanacaktır sonra eklerim olmadı). Bileşiklerin adlandırma sistemi Türkçede bu şekilde (İngilizcedekine benzer).--Rapsar^Efendim? 06.35, 10 Eylül 2018 (UTC)

Akademik kaynaklarda yaygınlık bariz olarak karbondioksitten yana. Tüm aramalarda bu şekilde fakat detay bir konu olduğundan akademik yayınlar haricini göz ardı edersek daha iyi. TDK, DD ve TÜBA sözlüklerinde de aynı şekilde veriliyor kelime. Somer ve Yaşar'ın Kimya Terimleri Sözlüğünde de aynı şekilde. --Cobija (mesaj) 06.57, 10 Eylül 2018 (UTC)

@Cobija, VP:ADK politikasına göre her zaman yaygınlığa bakmıyoruz malum, bunu sen de biliyorsun. Bileşik adlandırılmasında izlenen kurallar sabit, bu kuralları yok saymamız için bir neden var mıdır?--Rapsar^Efendim? 16.40, 10 Eylül 2018 (UTC)

• Öncelikle uzak olduğum bir konu olduğunu belirteyim. Sonrasında "Bileşik adları ayrı yazılır" diye bir dil kuralı olduğu güçlü kaynaklarla ortaya konulursa neden itiraz olsun. Üç sözlüğün de birleşik kullanımı önermesi önemli bir nokta. Keza akademik kaynaklarda çok çok daha yaygın olması da. Öte yandan konu özelindeki sözlükler de derinlemesine araştırılırsa (bilimkurgu için yapılan gibi) daha iyi olur. Bunu yapacak zamanım olmadığından araştıran yerine fikir yürüten tarafta kalacağım şimdilik. --Cobija (mesaj) 21.32, 10 Eylül 2018 (UTC)

Normalde TDK'nın tüm bileşik (birleşik olan, kimya terimi olan değil) sözcükleri ayrı yazmaya çalışma gayreti vardır hatalı bir şekilde. Böyle bir geleneğe sahip olmalarına rağmen, TDK'nın çevrimiçi sözlüklerinin 5'inde geçen bu terim 4'ünde "karbondioksit", 1'inde ise "karbon dioksit" olarak verilmiş. İlk terim Güncel Türkçe Sözlük, Biyoloji Terimleri Sözlüğü, Kimya Terimleri Sözlüğü ve Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü'nde geçiyor. İkinci ayrı yazım ise 1963 tarihli Orta Öğretim Terimleri Kılavuzu'nda var sadece. TDK bile kendi örüntüsünü bozuyorsa bu terim için, burada bir "oturmuşluk"tan söz etmek mümkün gibi geliyor bana.

Vito Genovese 23.46, 10 Eylül 2018 (UTC)

@Cobija, yukarıda gösterdim aslında bileşiklerin adlandırmasına dair bir kaynak. Üstte dediğim gibi daha akademik kaynaklara mutlaka ulaşılabilir, lisede gösterilen bir konudur (lise 2 olması lazım, emin değilim, lise sonda da organik bileşiklerin adlandırılması gösterilir, benim zamanımda böyleydi), yanlış hatırlamıyorsam mühendislik 1. sınıfta da işlenen bir konudur (kimya eğitimi alan kullanıcı olsa da daha iyi açıklasa). TDK sözlüğünü dikkate aldığımız tek kaynak değil, öyle olsa single diye bir madde adı olmazdı zaten. Üzerinde duracağım bir konu değil, başka çalışmam varken denk geldiğim için yapmak istemiştim sadece. Yalnızca bileşiklerin bu tipte yazımının bilimsel bir standart olduğundan emin olabilirsiniz.--Rapsar^Efendim? 01.13, 11 Eylül 2018 (UTC)

• Yukarıda kaynak var demişsin de o kaynağın bir anlam ifade etmediğini benden önce sen biliyorsun zaten. Burada lise ders kitaplarını kaynak olarak kabul ettiğimiz bir zamanı hatırlamıyorum. Dediğim gibi, böyle bir kural olduğu ortaya koyulursa zaten itiraz olmaz. --Cobija (mesaj) 23.00, 14 Eylül 2018 (UTC)

@Cobija, buyur. Yeterli mi başka bulalım mı? Herkes anlayabilsin diye konu anlatımı daha iyi olur diye düşünmüştüm aslında ama neyse.--Rapsar^Efendim? 01.12, 15 Eylül 2018 (UTC)

Yok değil, bulalım. O makaleyi ben de görmüştüm. İçerik jigsaw tekniğinin öğretimi üzerine yazılmış bir makale. Senin bahsettiğin "kimyasal bileşiklerin adlandırılması" konu başlığı jigsaw öğretim yöntemini örneklemek adına rastgele seçilmiş bir konu, özellikle onun üzerine yazılmış bir makale değil. Kaldı ki eğitim fakültesi çıkışlı, "kimya bilimi" değil "kimya eğitimi" üzerine odaklı olduğu oradan da belli, içeriğini okumaya da gerek kalmıyor aslında anlamak için. Bu arada lise ders kitabını kaynak gösterip (kitap da değil aslında, rastgele bir pdf) bunun geçerli olmadığını söyleyince -sanki çok büyük sürprizmiş gibi- agresifleşmek de çok ayrı bir olaymış. Akademik makale ver bize, sen anlayabiliyorsan biz de anlarız eminim ki. Yani kelimelerin arasına ince mesajlar ekleme demek istiyorum, gördüğün gibi pek de ince değil, anlaşılıyor. Konu üzerine geçerli kaynak gösterilmedikçe ve yorum yapan diğer kullanıcılar o kaynakların yeterliliği hakkında yorum belirtmedikçe tekrar yazmayacağım. --Cobija (mesaj) 09.59, 15 Eylül 2018 (UTC)

Tamam, siz takılın böyle sıkıntı değil benim açımdan. Bulmuyorum akademik kaynak, seni tatmin etmek zorunda değiliz.--Rapsar^Efendim? 02.00, 16 Eylül 2018 (UTC)

• TDK Bilim ve Sanat Terimleri sözlüğünde ve Güncel Türkçe Sözlükte karbondioksit şeklinde. Yazım kılavuzu da birleşik olarak gösteriyor. Kabaca fikir vermesi açısından Google Books karbondioksit araması 3630, karbon dioksit araması ise 1940 sonuç veriyor. Scholar araması da 10300'e 12400 karbon dioksit yönünde üstün ama ayrı yazıldığında dahi birleşik yazılışına rastladım. Bir de ayrı yazınca karbon sonuçlarını da gösterebiliyor. Türkçe yazım kuralları açısından birebir bir kural bulamadım... ChanSey 23.43, 14 Eylül 2018 (UTC)

TDK sözlüğü, ayrı yazılmış iki ayrı kelime olduğunda sonuç vermiyor her zaman, dolayısıyla TDK sözlüğünün ayrı yazımı kabul edip etmediğini bilemeyiz. Kaldı ki bilimsel adlandırma kurallarını da ekledm yukarıda. Ha yine kalsın, dediğim gibi üzerinde çalıştığım bi madde değil; ancak bileşiklerin, bilim dünyasında kabul görmüş belli bir sistemde adlandırması varken, konunun uzmanı olup olmadığına bakılmaksızın "yaygınlık" diyerek bu doğru adın korunmaması gerektiği de bilinsin.--Rapsar^Efendim? 02.47, 15 Eylül 2018 (UTC)

Yazım kılavuzunda bitişik yazım belirtilmiş; TDK ile bilimsel taksonomi çelişiyorsa bu biz Vikipedistlerin hatası değil, Vito’da belirtmiş oturmuşluktan bahsedemeyiz bile... Ne Türkçe dilbilgisi ne de kimya üzgünün ki uzmanlık alanım değil. Kesin emin olmadığım sürece bilgim olmayan konularda araştırmadan yorum yapmıyorum dolayısıyla dikkat edersen herhangi bir yorum da yapmadım; yanlızca tespitte bulundum. ChanSey 05.59, 15 Eylül 2018 (UTC)

• He bir de, bileşiklerin adlandırılmasına dair bir Vikipedi maddesi okumak isteyen olursa şu maddeyi bırakayım. IUPAC kuralları olup uluslarası kulvarda en yaygın geçerliliği olan kurallardır (Türkçe/Türkiye de dahildir elbette).--Rapsar^Efendim? 05.07, 25 Eylül 2018 (UTC)