Tartışma:İğne (Güneş fiziği)

Sayfa içeriği diğer dillerde desteklenmemektedir.
Konu ekle
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Son yorum: Historysci tarafından 2 ay önce Yeniden isimlendirme başlığına
Vikiproje Bilim (Taslak-sınıf, Az-önem)
VikiProje simgesi Bu madde, Vikipedi'deki Bilim maddelerini geliştirmek amacıyla oluşturulan Vikiproje Bilim kapsamındadır. Eğer projeye katılmak isterseniz, bu sayfaya bağlı değişiklikler yapabilir veya katılabileceğiniz ve tartışabileceğiniz proje sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
 Taslak  Bu madde Taslak-sınıf olarak değerlendirilmiştir.
 Az  Bu madde Az-önemli olarak değerlendirilmiştir.
 
Vikiproje Astronomi (Taslak-sınıf, Az-önem)
VikiProje simgesi Bu madde, Vikipedi'deki Astronomi maddelerini geliştirmek amacıyla oluşturulan Vikiproje Astronomi kapsamındadır. Eğer projeye katılmak isterseniz, bu sayfaya bağlı değişiklikler yapabilir veya katılabileceğiniz ve tartışabileceğiniz proje sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
 Taslak  Bu madde Taslak-sınıf olarak değerlendirilmiştir.
 Az  Bu madde Az-önemli olarak değerlendirilmiştir.
 

Yeniden isimlendirme[kaynağı değiştir]

Bu maddeye doğrudan ingilizce çeviriyle isim vermek yerine ( Spicule ) astronomide kullanıldığı gibi iplikçik - ipliksi denmesi grektiğini düşünüyorum. Konu ile ilgili şu kaynak ne demek istediğimi daha iyi anlatacaktır. Örnek kullanım olarak, Güneş üzerindeki ipliksi yapılar terimi çok duyulmuştur ancak Güneş iğnesi ya da Güneş üzerindeki iğneler gibi bir tanıma rastlamadım. Historysci (mesaj) 10.48, 14 Şubat 2024 (UTC)Yanıtla

İplikçik "filament"le karıştırılabilir. Kaynakta "koyu ince ipliksi yapılar gözlenmektedir" derken terim olarak değil sıfat olarak kullanılmış. Spicule Türkçe karşılığı olarak "iğnecik", "iğnemsi", "iğne" kullanımı önerilmiş. Türkçe yayınlarda tercih edilen yaygın kullanım ise "spikül" olarak tercih edilmiş (mesela: https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/107771/mod_resource/content/0/Astronomi_II_Konu_06_Bir_Yildiz_Olarak_Gunes_DersNotu.pdf). Maddenin geliştirilmesi lazım konuyu tam ifade etmiyor. cRea80mesaj 20.52, 14 Şubat 2024 (UTC)Yanıtla
@CRea80 filament yerine tüycük daha uygun olur diye düşünüyorum. spikul kelimesi ise doğrudan yabancı dilden alınmış olduğu için onermedim. maddenin geliştirilmesi konusuna ise tamamiyle katılıyorum 176.237.104.39 04.09, 15 Şubat 2024 (UTC)Yanıtla
@Historysci merhaba. Terimleri, konusu bağlamında değerlendirmek daha uygun olur. Gökbilim terimlerine Türkçe karşılıklar için bazı çalışmalar var, aşağıya iki tanesini ekliyorum, incelemelisin. Bahsedilen konu için önerilen terimleri yukarıda belirttim. Genelde yapılan bir hata google arama sonuçları üzerine. Şunu iyi anlamamız lazım, her zaman söylediğim gibi biz astronomi konusunda bilimsel bir şey üretmiyoruz ve hatta ciddi manada gözlem bile yapmıyoruz, keşfettiğimiz hiç bir şey yok. Yanlış anlaşılmak da istemem, küçümsüyor değilim ve aksine bilgi edinme açısından çok önemli olduklarını düşünüyorum. Görmüş olduğumuz ciddi, bilimsel Türkçe yayınlar da zaten İngilizce makalelerin Türkçeye tercümesidir. Bu yayınlarda da tercih edilen Türkçe terim karşılıkları genellikle zaman içinde yerini bulmuş, rağbet gören ve gerçekten düşünülerek bulunmuş kelimelerdir. Kafa yorulmadığı zaman "spikül" diyerek dilimize uygun hale getirebiliyoruz, tıpkı "galaksi" gibi.
Peki yöntem ne olmalı? "Spicule" için izah edeyim örnekli anlaşılsın. Neden "spicule" kelimesi tercih edilmiş, biraz araştırdım. Aslında tamamen görünümüyle ilgili, "iğne" gibi ince ve sivri göründüğü için Latince "spica" (konu bağlamında "sivri uç", konu dışı "buğday başağı"), küçültme ifadesiyle "spiculum" (konu bağlamında "küçük sivri uç"), Fransızcaya geçmiş hali "spicule" (konu bağlamında "ince, iğne gibi cisim-nesne"), yani ince ve sivri morfolojisinden dolayı bu isim tercih edilmiş. Farklı tanımlamalarını gördüm, onlar da duruma göre farklılık gösteriyor, fakat yine görünümle alakalı. Güneş kenarında görüldüğünde koyu renkli "tüyler" (hairs) olarak tanımlamasının sebebi, yüzey üzerinde çok ince ve çok sayıda görünmeleri. Güneş diskinde görüldüğünde "mottles" veya "fibrils" tanımlaması ise yüzeyde leke veya lif gibi görünmesinden dolayı. Yani, "iğne" kullanımı ve buna benzer öneriler gayet uygun ve mantıklı. Merak edenler olabileceğini düşünerek açıklayıcı yazmak istedim. Yazdıklarım, okuduklarıma dayanarak benim kanaatimdir. Umarım faydalı olur.
Türkçe terim karşılıkları için, az bir kısmına katılmasam da genellikle beğendiğim önerilerin bulunduğu,
Alanı farklı olsa da Bület Sankur hocanın değerli bir çalışması,
cRea80mesaj 10.53, 15 Şubat 2024 (UTC)Yanıtla
@CRea80 merhaba. Bu terimler konusunda sanırım seninle daha bir çok konuda karşı kaşıya geleceğiz gibi görünüyor ve bu seviyeli tartışma ortamı umarım benim olduğu kadar senin de hoşuna gidiyordur. Evet terimler için Türkçe karşılık çalışmaları olduğunu biliyorum hatta Abdullah Kızılırmak hocanın sözlüğünün yenilenmesi gerektiğini bizim hocalarımız da söylerlerdi çünkü o sözlük özellikle bazı terimlerde artık günümüz Türkçesi için pek anlaşılabilir durumda değil. Benim söylemek istediğim şey Türkçeleştirmek için çaba göstermek yerine bu tarz maddelerde yaygın kullanımı takip etmemiz gerektiği. Anlaşılabilir olması için bende örnek vereceğim. Yaygın kullanımı spikül olan bu madde için benim rastlamadığım iğne tabirini başka yerlerden duyulabileceğini pek düşünmüyorum. Kimsenin duymadığı bir şeyi arayacağını ya da bulabileceğini de bu sebepten düşünmüyorum. Ancak buradaki en önemli nokta benim Astronomiyle alakamın popüler ilgi ya da hobi değil mesleğim olmasıdır. Bu sebeple belki de benim ısrarla uygun terim budur ve kimse bu farklı bilmez diye direttiğim bir terim toplumun genelinde farklı biliniyor olabilir. Bu tarz maddelerin değişikliğiyle ilgili olarak tartışma kısımlarına yazma sebebimde bundan ibaret. Yine de yaygın kullanım konusunda ,kökeni hangi dil olursa olsun, ısrar edeceğim. Historysci (mesaj) 12.26, 15 Şubat 2024 (UTC)Yanıtla