Türkiye'de ansiklopedi
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
1944-45 yıllarında tamamı akademisyen bir kadro tarafından yayınlanmış iddialı bir çalışma olmakla birlikte yarım kalmıştı. İlk Türk ansiklopedi yazarları İbni Sina ve Farabi ile Farabi'nin çağdaşı Abdullah bin Muhammed bin Ahmed bin Yusuf el-Harezmi'dir ki bunun eseri Mefatihul Ulum ayarında eser yoktur. Gazali'nin İhyai Ulumiddin'i yalnız dini ilimlere aittir. Osmanlı'da ilk ansiklopedi yazarı Taşköprülüzade Ahmet'tir (935-968). Mevzuatül Ulüm'ü iki büyük cilttir. Birinci cilt akli ilimlere, ikincisi dini ilimlere aittir.
En meşhur ansiklopedi yazarı Katip Çelebi'dir (Hacı kalfa). Keşfuzzunun, Tuhfetül kibar fi esfarül bihar, Cihannüma, Takvimi Vakayi, "Mizanü'l-Hakk fi İhtiyari'l-Ehakk" en önemli eserleridir. Ali Suavi, Ahmet Rifat, Şemsettin Sami, Mehmet Tâhir Münif Paşa,Mehmet Süreyya, Ali Cevad, Emrullah Efendi, Salih Zeki, Bursalı Mehmet Tahir, Mehmet İzzet, Rıza Tevfik, Zekeriya Sertel, Mahmut Kemal İnal, Eşref Edib, Celal Esat Arseven, Reşad Ekrem Koçu, Server İskit, Velit Ebüzziya, İbrahim Alaattin Gövsa, Ramazan Gökalp Arkın, Nijat Özön, Osman Nebioğlu, Çağatay Uluçay, Mustafa Nihat Özön, Yılmaz Öztuna Ömer özen, belli başlı ansiklopedistlerdir.
Türkiye'de genel ansiklopediler yanında özel dallara (sinema,müzik, tarih, coğrafya, vb.) ayrılmış ansiklopediler de basılmıştır. Bursalı İsmail Hakkı'dan sonra çağdaş ansiklopedi yazarı nesli gelir.
Genel ansiklopediler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Hayat Ansiklopedisi, Cumhuriyet, 10 cilt, 1932-36.
- Türk (İnönü) Ansiklopedisi, MEB, 1943, 30 cilt.
- İlk Ansiklopedi 1944-45 3 Cilt
- İslam Ansiklopedisi, MEB, 1940, 15 cilt.
- Hayat Ansiklopedisi, Hayat Yayınları, 6 cilt, 1961-63.
- Cumhuriyet Ansiklopedisi, Arkın Yayınları, 11 cilt, 1968-72.
- Meydan Larousse Büyük Lugat ve Ansiklopedi, Meydan Gazetecilik, 33 cilt, 1969.
- Resimli Yeni Lugat ve Ansiklopedi, İbrahim Alaattin Gövsa, 1947-54.
- Ansiklopedik Sözlük, Milliyet Yayınları, 3 cilt, 1967-68.
- Yeni Hayat Ansiklopedisi 6 cilt 1975
- Anabritannica, Ana Yayıncılık, 30 Cilt 1986.
- Yurt Ansiklopedisi, Anadolu Yayıncılık 10 Cilt, 1983
Yurt Ansiklopedisi - Yeni Türk Ansiklopedisi, Ötüken Yayınevi, 12 Cilt, 1985.
- Hayat Küçük Ansiklopedi, Hayat Yayınları, Tek cilt, 1980.
- Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) İslâm Ansiklopedisi, 44 cilt, 1988-2013.
.jpg)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Avşar, Z. & Kaya, E. E. & Omur, S. (2014). Toplumsal ve Siyasal Bir Proje: Ansiklopedi ve Ansiklopedizm 17 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (22), 219-236. DOI:10.31123/akil.442134
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Durukoğlu, Salim; Çetin, Sevda (1 Ocak 2016). "TÜRKİYE TÜRKÇESİ İLE YAYIMLANMIŞ ANSİKLOPEDİLER KAYNAKÇASI DENEMESİ". AKRA Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi. 4 (8): 169-184. doi:10.31126/akrajournal.328504. ISSN 2148-0370.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- 90'ların Başında Türk Gazeteleri Arasında Yaşanan Ansiklopedi Savaşları 17 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Ekşi Şeyler
- Ansiklopedilerin kültür tarihi 18 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - İrfan Yalın, T24