Synthronon

Aya İrini, apsis içine yerleştirilmiş synthronon görülebiliyor.

Synthronon (Eski Yunanca: Σύνθρονον, çoğul. Σύνθρονα Synthrona, yahut Σύνθρονο Synthrono) milattan sonra 5. yüzyıldan itibaren Bizans ve Doğu Hristiyan kiliselerinde ruhanilerin oturması için yapılmış yarım daire biçimli sıralara verilen isimdir. Çoğunlukla kilise apsisi içine inşa edildiği gibi, apsis önüne inşa edildiği farklı formları da bilinmektedir.

Günümüze sadece taşlardan inşa edilen örnekleri ulaşsa da synthrononların ahşaptan yapılmış örneklerinin de kullanıldığı ancak günümüze ulaşmadıkları düşünülmektedir. Bazen synthrononların merkezi başepiskoposa ayrılmaktadır.

Örnekler

• 
  Efes'te bulunan Aziz Yahya Kilisesi'nin Apsisi içine inşa edilmiş Synthronon (Milattan sonra 6. yüzyıl).
• 
  Suriye Apameia'daki Doğu Katedrali'nin Synthrononu (Milattan sonra 6. yüzyıl)
• 
  Libya Al Athrun bölgesindeki bir kilise (Milattan sonra 6. yüzyıl)
• 
  İtalya'da Santa Maria delle Grazie kilisesi Synthronon'u (Milattan sonra 5. yüzyıl)

Literatür

• Lemma ‚Synthronon‘, in: The Oxford Dictionary of Byzantium, Bd. 3, ed. A. P. Kazhdan, Oxford University Press, New York 1991.
• A. S. Megaw: Notes on Recent Work of the Byzantine Institute in Istanbul. In: Dumbarton Oaks Papers 17, 1963, S. 340.
• Thomas F. Mathews: The Early Churches of Constantinople: Architecture and Liturgy. University Park, 1971, S. 143; 146–148; 150–152.
• Michael Altripp: Überlegungen zum Synthronos der Hagia Sophia in Iznik/Nikaia. In: Byzantinische Zeitschrift 92, 1999, S. 448–454.
• Michael Altripp: Beobachtungen zu Synthronoi und Kathedren in byzantinischen Kirchen Griechenlands. In: Bulletin de correspondance hellenique 124, 2000, S. 377–412.
• Georgios B. Anturakes: Archaioi thronoi & palaiochristianika synthrona. Athen 2003.

Dini önemi üzerine

• Thomas F. Mathews: The Early Churches of Constantinople: Architecture and Liturgy. University Park, 1971, S. 143; 146–148; 150–152.
• K. E. McVey: The Domed Church as Microcosm: Literary Roots of an Architectural Symbol. In: Dumbarton Oaks Papers 37, 1983, S. 93.