Siddasena
Siddhasēna Divākara (Cayn Prakrit: सिद्धसेन दिवाकर) M.S. beşinci yüzyılda Cayn felsefesi ve epistemolojisi üzerine eserler yazmış bir Cayn keşişiydi.[1] Cayn geleneğinin aydınlatıcısı olarak görüldüğü için bu nedenle Divākara, yani "Güneş" olarak bilinmeye başlandı. Çoğu günümüze ulaşamamış birçok kitabın yazarı olarak da tanınır. Sanmatitarka ('Gerçek Doktrinin Mantığı'), mantık üzerine Sanskritçe yazılmış ilk büyük Cayn çalışmasıdır.[2][3]
Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]
Siddasena Divakara'nın M.S. dördüncü veya beşinci yüzyılda yaşadığı tahmin edilmektedir.[4] Doğuştan Brahmin kastına mensuptu ve bir bilgindi.[4] Açarya Vruddhavadi tarafından inisiye edilmiş ve keşiş yapılmıştır.[5] Söylenene göre, Siddasena Divakara bir zamanlar tüm Cayn eserlerini Prakrit dilinden Sanskritçeye çevirmeyi planlamıştı.[4] Efendisi ondan ceza olarak tüm Cayn tapınaklarını ziyaret etmesini istedi. Böylece on iki yıl boyunca Hindistan'ı gezerek çeşitli Cayn tapınaklarını ziyaret etti.[4] Daha sonra Ujjain'de bir Linga tapınağına geldi. Tapınakta ayakları Şiva'nın sembolü olan Linga'ya doğru bakacak şekilde yattı ve uyudu. Tapınağın bulunduğu bölgenin kralı Vikramaditya, dindar Hinduların isteği üzerine onu işlediği bu günahtan dolayı dövdürdü. Ancak mucizevi güçlere sahip Siddasena Divakara, kendisi yerine kralın karısının dayak yemesini sağladı ve onun bu mucizevi güçlerini gören kral tarafından serbest bırakıldı. Kral Vikramaditya, Siddasena'dan Linga'nın önünde uyumamasını ve ona ibadet etmeye başlamasını istedi. Siddasena, krala Linga'nın onun bağlılığını ve bhaktisini kaldıramayacağını belirterek kralın isteğine cevap verdi ve bir Cayn duası olan "Kalyan Mandir Stotra"yı okumaya başladı. 11. dizeye ulaştığında gökyüzü gürledi, tapınağın çanları çalmaya başladı ve Linganın içi açıldı. Linganın içinde Avanti Parshwanath'ın idolü olduğu ortaya çıktı. Avanti Parshvanath'ın idolünün bizzat Maha Kaal tarafından yaratıldığına inanılıyor.[6]
Düşüncesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Siddasena'nın Sanmatitarka'ya yaptığı ana katkı, Caynizmin Anekantavada teorisine ilişkin analizidir. Jeffery Long'a göre Siddasena, yedi klasik Jain nayasını (bakış açıları) iki kategoriye ayırır: "varoluşun özselliğini onaylayanlar (dravyāstikanaya) ve varoluşun geçici, değişken yönlerini onaylayanlar (paryāyāstikanaya)."[1] Bu görüş, gerçekliğin en iyi açıklamasının, karmaşık bir çelişkili ilişkiler kümesinde kalıcılığı ve geçiciliği, kimliği ve farklılığı içeren bir açıklama olması gerektiğini düşünür. Siddasena ayrıca olası nayaların yani gerçekliğe dair bakış açılarının sayısının potansiyel olarak sonsuz olduğunu savunmuştur.[1]
Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Sammati-tarka-prakarana'nın yazarıydı ve Nyāyāvatāra, Sanmati sutra ve Kalyan Mandir stotra'yı da kendisinin yazdığı söylenir.[5][7]
Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c Long 2009.
- ^ Qvarnström, Olle; Jainism and Early Buddhism: Essays in Honor of Padmanabh S. Jaini, sayfa 154.
- ^ Dundas 2002.
- ^ a b c d Orsini & Schofield 1981.
- ^ a b Natubhai Shah 2004.
- ^ von Glasenapp 1999.
- ^ Balcerowicz & Mejor 2004.
Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Balcerowicz, Piotr, (Ed.) (2004) [2002], Essays in Indian Philosophy, Religion and Literature, First Indian, Delhi: Motilal Banarsidass, ISBN 9788120819788
- Dundas, Paul (2002) [1992], The Jains, Second, London and New York: Routledge, ISBN 0-415-26605-X
- Long, Jeffery D. (2009), Jainism: An Introduction, I.B. Tauris, ISBN 978-1-84511-625-5
- Orsini, Francesca, (Ed.) (1981), Tellings and Texts: Music, Literature and Performance in North India, Open Book Publishers, ISBN 978-1-78374-105-2
- Shri Abhidhan Rajendra Kosh Vol 5, written by Acharya Rajendrasuri (1827–1906)
- Shah, Natubhai (2004) [First published in 1998], Jainism: The World of Conquerors, I, Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-1938-1
- von Glasenapp, Helmuth (1999), Jainism: An Indian Religion of Salvation [Der Jainismus: Eine Indische Erlosungsreligion], Shridhar B. Shrotri (trans.), Delhi: Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-1376-6
