Rudkøbing
Rudkøbing (Danca telaffuzu: [ˈʁuðˌkʰøˀpe̝ŋ]) Danimarka'da bir pazar şehridir. Langeland adasındaki en büyük kasaba ve Langeland Belediyesi'nin belediye merkezidir. Nüfusu 4,565 (1 Ocak 2020 başına).[1]
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Rudkøbing ilk kez, 1287'de Schleswig Dükü IV. Valdemar tarafından pazar kasabası ayrıcalıkları verildiğinde şehir unvanı kazanmış oldu. Kont'un Davası (1534-1536) sırasında ve yine Dano-İsveç Savaşı (1658-1660) sırasında, Rudkøbing İsveç birlikleri tarafından kuşatma altına alındı. Her iki durumda da, kasabanın tahkimatları Rudkøbing'in hemen düşmesini engelledi, ancak kasaba sonunda İsveçlilere teslim olmak zorunda kaldı. Kasaba, 16. ve 17. yüzyıllarda Kara Veba tarafından vuruldu ve 1590 ve 1610'da yangınlar yaşadı.
En önemlisi Hans Christian ve Anders Sandøe Ørsted kardeşleri içeren Ørsted ailesinin kökenleri Rudkøbing'e dayanmaktadır. Babaları bir eczacıydı ve kardeşler Gåsetorvet'teki eski eczanede doğdu. Doğdukları evin karşısında Hans Christian'ın bir heykeli ve yakınlardaki Ørstedsparken'in onuruna isimlendirilen Anders'in bir heykeli bulunuyor. Eski eczane 2017 yılına kadar kullanımda kaldı.[2]
Rudkøbing ilk uygun limanını 1826'da aldı (daha önce sadece bir iskelesi vardı). 1898'de yaklaşık 3.500 kişilik bir kasabada Rudkøbing'de 152 gemi vardı. Her yıl 2.500'den fazla gemi (18.000 metrik tondan fazla kargo taşıyan) geldi ve çoğunluğu Danimarka'nın başka yerlerinden olmak üzere 2.800'den fazla gemi (11.500 metrik tondan fazla kargo taşıyan) çıktı. Kasaba, buharlı feribot rotaları ile Kopenhag, Korsør, Marstal ve Svendborg'a bağlandı.
Kasabanın nüfusu savaşlar arası dönemde sabitti. 1930'daki nüfus sayımı 4.129 kişilik bir nüfusu gösteriyordu. Nüfus 1950'de 4.541'e ulaştı ve 1965'te 4.204'e düştü. Bu zaman zarfında Skrøbelev Parish'te sonunda Rudkøbing ile birlikte büyüyen bir banliyö gelişti.
Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]
Rudkøbing ve Svendborg'u birbirine bağlayan köprüler 1950'lerin sonu ve 1960'ların başında inşa edildi ve 1966'da tamamlandı. İki kasaba arasındaki eski feribot rotası köprüler nedeniyle giderek popülerliğini yitirdi ve rota sonunda sona erdi. 1866'dan beri aktif olan Marstal'a giden feribot rotası 2013 yılında kapatıldı, böylece bu rotadaki tek feribot Marstal ile Svendborg arasındaki yoğun rotaya taşınabildi. Rudkøbing ile Marstal arasındaki feribot rotası Aralık 2019'da yeniden açıldı.
Langeland Köprüsü 1960-1962 arasında inşa edildi. Rudkøbing'i ve Langeland'ın geri kalanını Siø adasına bağlar. Siø ayrıca Siøsund Köprüsü ile Tåsinge'ye bağlıdır ve Tåsinge, Svendborgsund Köprüsü ile Funen anakarasındaki Svendborg'a bağlanarak Rudkøbing'e karayoluyla ulaşılabilir.[3]
1911'den 1962'ye kadar Rudkøbing, Langeland demiryolu ağının (Langelandsbanen) ana istasyonuydu. Ağ, bir demiryolu feribot güzergahının tren vagonlarını Rudkøbing ile Funen anakarası arasında taşımayı mümkün kıldığı 1926'da Svendborg'a bağlandı.[4]
Şehrin Önemli insanları[değiştir | kaynağı değiştir]
Sanatçılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Jens Christian Bay (1871, Rudkøbing - 1962), Danimarkalı Amerikalı yazar, bibliyograf ve kütüphaneci, 1892'de ABD'ye göç etti.[5]
- Preben Lerdorff Rye (1917, Rudkøbing - 1995), 92 filmde rol alan aktör[6]
- Bjørn Watt Boolsen (1923, Rudkøbing - 1998), Olsen-banden filmlerinde birkaç karakter oynayan aktör.[7]
- Nikolaj Coster-Waldau (1970 yılında Rudkøbing'de doğdu), Game of Thrones dizisinde Jaime Lannister'ı oynayan aktör.[8]
Bilim insanları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Otto Fabricius (1744, Rudkøbing - 1822), misyoner, doğa bilimci, etnograf ve Grönland kaşifi.[9]
- Hans Christian Ørsted (1777-1851) Elektrik akımlarının manyetik alanlar yarattığını keşfeden fizikçi ve kimyager, Oersted yasası ile bilinir.
- Anders Sandøe Ørsted (1816'da Rudkøbing - 1872), botanikçi, mikolog, zoolog ve deniz biyoloğu.[2][10]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Andersen, Hans Skifter (30 Haziran 2009). "Explanations for long-distance counter-urban migration into fringe areas in Denmark". Population, Space and Place. 17 (5): 627-641. doi:10.1002/psp.568. ISSN 1544-8444.
- ^ a b Ørsted. Anders Sandøe (1855). Mexicos og Centralamerikas Acanthaceer /. Kjöbenhavn :: B. Lunos Bogtryk.,.
- ^ "January 2020 issue – The Bridge ADHD edition". 2 Ocak 2020.
- ^ Bak, Lars H. (1 Ocak 2002). "Hertug Ernst Günther og jernbanen til Gråsten". Sønderjydske Årbøger. 114 (1): 169-198. doi:10.7146/soenderjydskeaarboeger.v114i1.81301. ISSN 0106-4452.
- ^ D'Amico, Giuliano (3 Temmuz 2014). "Biografisk leksikon til Ibsens brev – med tidstavle". Ibsen Studies. 14 (2): 167-170. doi:10.1080/15021866.2014.999456. ISSN 1502-1866.
- ^ "Treaties and international agreements registered from 28 January 1995 to 30 January 1995 Nos. 31562 to 31567". United Nations Treaty Series. 31 Aralık 1998. doi:10.18356/a7dcb9c5-en-fr. ISSN 2412-1495.
- ^ Boolsen, Merete Watt (1975). "Drugs in Denmark". International Journal of the Addictions. 10 (3): 503-512. doi:10.3109/10826087509026731. ISSN 0020-773X.
- ^ "Table 2: IMDB results". dx.doi.org. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2021.
- ^ Kjøll, Georg; Godal, Marit (17 Haziran 2014). "Store Norske Leksikon: Defining a New Role for an Edited Encyclopaedia". Culture Unbound. 6 (3): 629-631. doi:10.3384/cu.2000.1525.146629. ISSN 2000-1525.
- ^ [Appletons'] annual cyclopaedia and register of important events of the year: 1896-1902. Series 3. New York,: Appleton,. 1897. 24 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2021.
