Nahiduri Muharebesi
| Nahiduri Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı-Gürcü Savaşları | |||||||
.jpg) Kral I. Simon'un Osmanlılarla mücadelesi | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |
 Kartli Krallığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Hadım Cafer Paşa |
Vahtang (ölü) | ||||||
| Güçler | |||||||
| ?? | ?? | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Hafif | Tüm birlik öldü ya da esir düştü | ||||||
Nahiduri Muharebesi, Osmanlı-Gürcü Savaşlarında evre. Tebriz Beylerbeyi Hadım Cafer Paşa komutasındaki Osmanlı birliği, isyan ederek Gori kalesini ele geçiren Gürcü Kartli Kralı I. Simon komutasındaki Gürcü ordusunu 1599 yılında Nahiduri'de yenerek Kral I. Simon'u esir aldı.
Muharebe öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Osmanlı İmparatorluğu zaferle bitirdiği 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nın sonunda imzalanan Ferhat Paşa Antlaşması'yla ilk kez Gürcistan'ın tamamına hakim olmuştu (1555 yılında imzalanan Amasya Antlaşması Gürcistan'ı ikiye bölmüş; Kartli ve Kaheti Krallıkları ile Samtshe Atabeyliği Safevî, Abhazya,, Guria ve Megrelya Prenslikleri ile İmereti Krallığı (Açıkbaş Hanlığı) Osmanlı hakimiyetinde kalmıştı). Kartli Kralı I. Simon 1598 yılında Osmanlı idaresine karşı ayaklandı.
Gürcü kuvvetleri önce Gori Kalesini kuşattılar ve dokuz ay süren abluka sonunda 1599 yılında ele geçirmeyi başardılar.[1] Osmanlı İmparatorluğu o tarihte batıda Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'yla 1593 yılından beri kıyasıya bir savaş halindeydi. Bu nedenle, Osmanlı başkenti Tebriz Beylerbeyi Hadım Cafer Paşa komutasındaki Osmanlı birliğini Gürcülerin üzerine gönderdi.
Muharebe[değiştir | kaynağı değiştir]
Osmanlı ve Gürcü orduları Algeti nehri yakınlarındaki Nahiduri'de karşılaştılar. Osmanlıların sayı üstünlüğüne mukabil Gürcü ordusu tepeleri tutmuştu. Mevzi üstünlüğüne güvenen I. Simon kurmaylarının sözlerine kulak asmayarak hücuma karar verdi.[2] Ateşli silahlara sahip olmayan ve mızraklı süvarilerle tepeden aşağı Osmanlı birliğinin üzerine hücum eden[3] Gürcü Kaheti ordusu yaklaşık beş saatlik bir çarpışmadan sonra yenilgiye uğradı. Muharebe alanından kaçmaya çalışan Gürcü ordusu Osmanlı birliği takip edildi. Nihayetinde Partskhisi civarında I. Simon bataklığa saplandı.[4] Kurtulmaya çalışırken yetişen Osmanlı süvarilerine eşlik eden Gürcü prensi Barataşvili tarafından teşhis edildi ve yakalandı. Gürcü ordusunun geri kalanı esir edilirken, I. Simon da Yedikule'de hapsedildi. Kardeşi Vahtang ise muharebenin sonunda öldürüldü.
Muharebe sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Gürcü ordusunun yenilip I. Simon'un esir alınmasıyla Gürcü direnişi sona erdi ve Osmanlılar Gürcistan'a yeniden hakim oldu. Bununla birlikte, 1603 yılında Osmanlı-Safevî Savaşı başladı ve Tiflis'in 1606 yılında Şah I. Abbas komutasındaki İran ordusu tarafından ele geçirilmesiyle Kartli Krallığı Osmanlı egemenliğinden çıktı.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ XVIII. Yüzyılın İlk Yarısında Güney Kafkasya: Osmanlı, Safevi ve Rusya Kıskacında", Elvin Valiyev, Selçuk Üniversitesi, Konya (2014), s.19
- ^ Edge of Empires: A History of Georgia", Donald Rayfield, Reaktion Books, Londra (2012), s. 183
- ^ "Journal of Medieval Military History" Rogers J. Clifford, Kelly DeVries, John France, Boydell & Brewer Ltd, Suffolk (2014), c.12 s. 95
- ^ "Historical Dictionary of Georgia", Alexander Mikaberidze, Rowman & Littlefield, Londra (2015), s.490
- ^ İslam Ansiklopedisi, "Gürcistan" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (1996), c.14, s.315