Maymun selfiesinin telif hakkı anlaşmazlığı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Anlaşmazlık konusu olan maymun selfie'lerinden biri

2011 ve 2018 yılları arasında, İngiliz vahşi yaşam fotoğrafçısı'na ait ekipman kullanılarak Celebes tepeli makak'ları tarafından çekilen selfie'lerin telif hakkı durumu hakkında bir dizi anlaşmazlık yaşandı. David J. Slater. Anlaşmazlıklar, Slater'ın telif hakkının kendisinde olduğu yönündeki itirazları üzerine Temmuz 2011'de gazetelerde yayınlanmasının ardından görüntüleri barındıran Wikimedia Commons ve Techdirt blogu ile telif hakkının makaklara verilmesi gerektiğini savunan People for the Ethical Treatment of Animals (PETA) ile ilgiliydi.

Slater, Endonezya'ya seyahat ederek, bir grup vahşi makakla arkadaşlık kurarak ve kamera ekipmanını bir selfie'nin ortaya çıkabileceği şekilde ayarlayarak fotoğraflarla sonuçlanan durumu tasarladığı için geçerli bir telif hakkı talebine sahip olduğunu savundu. Wikimedia Vakfı'nın 2014 yılında resimleri Wikimedia Commons resim kütüphanesinden kaldırmayı reddetmesi, telif hakkının yaratıcıya ait olduğu, insan olmayan bir yaratıcının (bir tüzel kişi olmayan) telif hakkına sahip olamayacağı ve bu nedenle resimlerin kamu malı olduğu anlayışına dayanıyordu.

Slater Ağustos 2014'te, fotoğrafların Wikipedia'da yer alması sonucunda en az Şablon:GBP gelir kaybına uğradığını ve vahşi yaşam fotoğrafçısı olarak işinin zarar gördüğünü ifade etmiştir.[1] Aralık 2014'te Birleşik Devletler Telif Hakkı Ofisi, bir maymun tarafından çekilen fotoğraf gibi insan olmayan tarafından yaratılan hayvan yapımı sanat eserlerinin telif hakkına tabi olmadığını belirtti.[2] ABD ve Birleşik Krallık'taki bir dizi hukuk uzmanı, Slater'ın fotoğraf sürecindeki rolünün geçerli bir telif hakkı talebi oluşturmak için yeterli olabileceğini, ancak bu kararın bir mahkeme tarafından verilmesi gerektiğini savunmuştur.[3][4][5]

Ayrı bir anlaşmazlıkta PETA, maymun selfie'lerini hayvanların telif hakkı sahibi ilan edilmesi gerektiğine dair yasal bir emsal oluşturmak için kullanmaya çalıştı. Slater, fotoğrafları içeren bir kitabı kendi yayıncılık şirketi Blurb, Inc. aracılığıyla yayınlamıştı. Eylül 2015'te PETA, Slater ve Blurb aleyhine dava açarak telif hakkının makağa devredilmesini ve fotoğraflardan elde edilen gelirin nesli tükenmekte olan türler yararına yönetilmesi için PETA'nın görevlendirilmesini talep etti.[6] PETA'nın davasını reddeden bir federal bölge mahkemesi, ABD yasalarına göre bir maymunun telif hakkına sahip olamayacağına karar verdi.[7] PETA temyize gitti. Eylül 2017'de PETA ve Slater, Slater'ın fotoğrafların gelecekteki gelirlerinin bir kısmını vahşi yaşam örgütlerine bağışlayacağı bir anlaşmaya vardı. Ancak temyiz mahkemesi temyiz başvurusunu reddetti ve alt mahkeme kararını iptal etmeyi reddetti.[8] Nisan 2018'de temyiz mahkemesi hayvanların yasal olarak telif hakkına sahip olamayacağına hükmetti ve PETA'nın motivasyonunun maymunların yasal haklarını korumaktan ziyade kendi çıkarlarını desteklemek olduğuna dair endişelerini dile getirdi.[9]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Diğer tartışmalı görüntü, tüm vücudu kapsayan bir "selfie"

İngiliz doğa fotoğrafçısı David Slater 2008 yılından bu yana nesli kritik derecede tehlike altında olan Celebes tepeli makakların fotoğraflarını çekmek için Endonezya'ya gitmiştir. Slater, 2011 yılında birkaç fotoğrafı Caters Haber Ajansına lisanslamış, ajans da bu fotoğrafları Slater'dan alıntılar içeren yazılı bir tanıtım basın bülteniyle birlikte İngiliz medyasında yayınlamıştır.[10][11] 4 Temmuz 2011 tarihinde The Telegraph ve The Guardian da dahil olmak üzere birçok yayın, hikayeyi ele aldı ve fotoğrafları Slater'ın fotoğrafları maymunlar tarafından çekilen otoportreler olarak tanımladığını aktaran makalelerle birlikte yayınladı, örneğin "Monkey steales camera to snap himself" (The Telegraph),[12] ve maymunlar tarafından tetiklenen "tripod üzerinde bir kamera" (The Guardian).[13] Makalelerde ayrıca Slater'ın "Kameramı geri aldığımda yüzlerce fotoğraf çekmiş olmalıydı" gibi sözleri de yer alıyordu. Ertesi gün, Amateur Photographer, Slater'ın fotoğrafların nasıl oluşturulduğuna dair daha fazla açıklama yaptığını ve gazete makalelerinin onları tanımlama şeklini küçümsediğini bildirdi; Slater, bir maymunun kamerasıyla kaçtığı ve "kendi portrelerini çekmeye başladığı" yönündeki haberlerin yanlış olduğunu ve portrenin, kamerası bir tripoda monte edildiğinde çekildiğini ve diğer maymunları savuştururken primatların uzaktan kablo serbest bırakma ile oynadığını söyledi.[14] Slater, web sitesinde ve diğer medya hesaplarında maymunları bir rehberle birlikte üç gün boyunca takip ettiklerini ve ikinci gün güvenlerini kazandıklarını belirtmiştir.[15] Slater'a göre, maymunların fotoğraflarını çekme girişimlerinde, fotoğraf makinesinden ve fotoğraf makinesi ekipmanından etkilendiklerini ve onunla oynamaya devam ettiklerini, ancak aynı zamanda fotoğraf makinesiyle kaçmaya çalıştıklarını fark etmiştir. Slater ayrıca 7 Ağustos 2014 tarihli "Amatör Fotoğrafçı" takip makalesinde "Yakın çekim yapmak istedim ama yapamadım. Çok gergindiler, bu yüzden ben orada olmadan onları [maymunları] kameraya getirmem ve serbest bırakmayla oynamalarını sağlamam gerekti, bunu da yaptılar". "Objektifteki yansımaya bakıyorlardı ve bunu eğlenceli buldular" diye ekledi.[16] Slater, maymunların yüzlerinin portresini çekmek için kamerayı büyük bir geniş açılı lens takılı bir tripoda yerleştirdiğini söyledi ve predictive autofocus, motor drive ve bir flashgun kullanarak kameranın ayarlarını yüze yakın çekim yapma şansını optimize edecek şekilde ayarladı. Slater ayrıca kameranın Uzaktan kumanda#Fotoğrafçılık#uzaktan deklanşör tetiği'ni kameranın yanına yerleştirdiğini ve kendisi tripodu tutarken maymunların 30 dakika boyunca objektife bakıp kamera donanımıyla oynadıklarını, uzaktan kumandayı defalarca tetiklediklerini ve çok sayıda fotoğraf çektiklerini belirtti. Seans, "baskın erkeğin zaman zaman aşırı heyecanlanması ve sonunda sırtımdan sekerken eliyle bana bir şaplak atmasıyla" sona erdi.[15] Slater ayrıca 28 Temmuz 2017 tarihli Vice dergisine verdiği röportajda, bazı haber kaynaklarının selfie'yi nasıl elde ettiğini yanlış bildirdiğini, ancak "biraz eğlence ve koruma davası için iyi bir tanıtım" olduğu için bunu kabul ettiğini söyledi.[17]

Telif hakkı sorunları[değiştir | kaynağı değiştir]

9 Temmuz 2011'de, yalnızca özgür içerik lisansı altında veya kamu malı olan medyayı kabul eden bir site olan Wikimedia Commons'daki bir editör, "The Daily Mail "den selfie fotoğraflarını yükledi.[10] Yükleyen kişi, fotoğrafların "insan olmayan bir hayvanın eseri" olarak kamu malı olduğunu iddia etti ve "telif hakkının verildiği bir insan yazarı olmadığını" ekledi.[18] Slater bunu birkaç gün sonra fark etti ve Wikimedia Foundation'dan fotoğrafları kaldırmasını talep etti. Başlangıçta, Commons'taki bir yönetici görüntüleri kaldırdı, ancak daha sonra telif hakkı niteliği üzerine bir topluluk tartışmasından sonra geri yüklendi. Slater, vakfı görüntüyü kaldırması için zorlamaya devam etti.[10] Vakıf durumu gözden geçirdi, ancak görüntülerin kamu malı olduğuna karar verdi ve Slater'ın talebini reddetti; Ağustos 2014 şeffaflık raporunda vakıf, "telif hakkı insan olmayan yazarlara ait olamaz" ve "bir eserin telif hakkı bir insana ait olmadığında, kamu malı haline gelir" dedi.[1][10][19][20]

Slater'ın Wikimedia Vakfı ile çatışması 12 Temmuz 2011 tarihinde Techdirt blogu tarafından haberleştirildi. Techdirt fotoğrafı kamu malı lisansıyla yayınladı ve maymunun telif hakkına sahip olabilecek bir tüzel kişi olmadığı için fotoğrafın kamu malı olduğunu ve Slater'ın fotoğrafın yaratılmasında yer almadığı için telif hakkına sahip olamayacağını savundu.[21][22][23] Daha sonra Caters Haber Ajansı, izin alınmadığı gerekçesiyle fotoğrafın kaldırılmasını talep etti; ancak blogun yazarı Mike Masnick tarafından verilen yanıtta, temsilci Masnick'in "bu fotoğrafları bariz bir şekilde bir yerden - sanırım Daily Mail online'dan 'kaldırdığını'" belirtti ve kaldırılmasını talep etmeye devam etti. Masnick, fotoğrafın telif hakkına tabi olması mümkün olsa bile, Techdirt üzerinde kullanılmasının Birleşik Devletler telif hakkı yasası kapsamında adil kullanım olarak kabul edileceğini iddia etti. Masnick'e göre "telif hakkının kime ait olup olmadığı konusu ne olursa olsun - telif hakkı sahibinin siz olmadığınız %100 açıktır."[21][23]

Slater, hem Wikimedia Vakfı'na hem de "Techdirt "e verdiği yanıtta, maymun selfie fotoğraflarına kamu malı tartışmasını tartışmalı hale getirecek önemli yaratıcı katkılarda bulunduğunu savundu. Slater BBC'ye şunları söyledi: "Birliğin bir parçası olarak kabul edildim, bana dokundular ve beni tımar ettiler ... bu yüzden kendi fotoğraflarını çekebileceklerini düşündüm. Kamerayı bir tripodun üzerine kurdum, [çekimi] çerçeveledim ve pozlamayı doğru yaptım ... ve tek yapmanız gereken maymuna basması için düğmeyi vermekti ve işte fotoğrafı çektiniz."[1] 14 Ağustos 2014 tarihinde veya öncesinde kendi web sitesinde yayınlanan bir haberde Slater, maymunların kamerayı çalmasının "selfie "ler çekilmeden önce meydana gelen ayrı bir olay olduğunu söyledi.[15] Slater sözlerine şöyle devam etti: "Kameramı tripodun üzerine çok geniş açılı bir lensle koydum, ayarlar öngörülü otomatik odaklama, motorwind, hatta bir flaş tabancası gibi yapılandırıldı, böylece oyun için tekrar yaklaşırlarsa yüzlerini yakından çekme şansım olacaktı ... Bunlar olurken bir elim tripodun üzerindeydi ama tımarcılar ve kollarımı kemiren birkaç oyuncu yavru tarafından dürtülüyordum."[15] Kasım 2017'de This American Life adlı radyo programına verdiği röportajda Slater, görüntüler çekilirken tripodu parmaklarıyla tuttuğunu söyledi.[24]

Uzman görüşleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Slater'ın fotoğrafların telif hakkına sahip olup olmadığı konusunda uzman görüşleri karışıktır. 21 Ağustos 2014 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri Telif Hakkı Ofisi, daha sonra ofisin 22 Aralık 2014 tarihinde yayınlanan ABD Telif Hakkı Ofisi Uygulamaları Özeti üçüncü baskısına dahil edilen bir görüş yayınlayarak, "Amerika Birleşik Devletleri yasalarına göre yalnızca bir insan tarafından yaratılan eserlerin telif hakkına sahip olabileceğini, bunun hayvanlar tarafından veya insan müdahalesi olmadan makineler tarafından yaratılan fotoğrafları ve sanat eserlerini hariç tuttuğunu" ve "Telif hakkı yasası 'yazarın orijinal fikri kavramları' ile sınırlı olduğundan, [telif hakkı] ofisi, eseri bir insanın yaratmadığını belirlerse bir talebi kaydetmeyi reddedecektir. Ofis, doğa, hayvanlar veya bitkiler tarafından üretilen eserleri tescil etmeyecektir."[25][26] Özet, telif hakkı alınamayacak şeylere örnek olarak "bir maymun tarafından çekilen bir fotoğrafı" özellikle vurgulamaktadır.[27]

Fikri mülkiyet avukatları Mary M. Luria ve Charles Swan, fotoğrafın yaratıcısı bir insan değil bir hayvan olduğu için, fotoğrafın oluşturulduğu ekipmanın sahibi kim olursa olsun, fotoğraf üzerinde telif hakkı olmadığını söyledi.[28] Amerikalı hukukçu Jessica Litman'a göre, "Hiçbir insan yazarın bir maymun tarafından çekilen bir fotoğraf üzerinde hakkı yoktur ... Orijinal maymun selfie'si kamu malıdır". Litman, ABD Telif Hakları Ofisi'nin yeni bir politika oluşturmadığını, mevcut uygulamaya açıklık getirdiğini söyledi.[25] Bununla birlikte, Sullivan & Worcester LLP'den Amerikalı sanat avukatı Nicholas O'Donnell, "'bir maymun tarafından çekilen bir fotoğraf' maymun tarafından telif hakkına sahip olamasa bile, kameraların kasıtlı olarak bazı doğal güçlerin veya hayvanların fotoğraf çekmesine neden olacak bir yere bırakıldığı bir eserde bir insan yazar için herhangi bir telif hakkını kategorik olarak neden ortadan kaldıracağı açık değildir" yorumunda bulundu.[5]

22 Ağustos 2014 tarihinde, ABD Telif Hakları Ofisi'nin görüşünü yayınlamasından bir gün sonra, Birleşik Krallık Fikri Mülkiyet Ofisi sözcüsü, Birleşik Krallık yasalarına göre hayvanlar telif hakkına sahip olamazken, "fotoğrafçının telif hakkına sahip olup olmadığı sorusu daha karmaşıktır. Bu, fotoğrafçının esere yaratıcı bir katkıda bulunup bulunmadığına bağlıdır ve bu mahkemeler tarafından verilmesi gereken bir karardır."[27]

İngiliz medya avukatı Christina Michalos, bilgisayar tarafından oluşturulan sanat hakkındaki İngiliz yasalarına dayanarak, Slater'ın fotoğrafın telif haklarına sahip olabileceğinin tartışılabilir olduğunu, çünkü kameranın sahibi olduğunu ve muhtemelen kamerayı kurduğunu söyledi.[19] Benzer şekilde, Londralı avukat BDB'den Serena Tierney, "Çekim açısını kontrol ettiyse, ekipmanı belirli ışık ve gölge efektleriyle bir resim üretmek için ayarladı, pozlamayı ayarlamış veya filtreler ya da diğer özel ayarları kullanmış, ışık ve gerekli her şeyin çekimde olduğunu ve maymunun tek katkısının düğmeye basmak olduğunu, o zaman telif hakkının Birleşik Krallık'ta fotoğrafta var olduğunu ve kendisinin yazar ve dolayısıyla ilk sahibi olduğunu iddia edebilir. "[4] Ayrıca, Sussex Üniversitesi'nde fikri mülkiyet hukuku alanında öğretim görevlisi olan Andres Guadamuz, mevcut Avrupa içtihadının, özellikle de Infopaq International A/S v Danske Dagblades Forening, sürecin fotoğrafçının kişiliğini yansıtması halinde fotoğraf seçiminin özgünlüğü garanti etmek için yeterli olacağını açıkça ortaya koyduğunu yazmıştır.[3] Iain Connor, Pinsent Masons'da bir ortak, Benzer şekilde, fotoğrafçının "kamerayı maymunun eline verdiklerini, dolayısıyla bazı yaratıcı adımlar attıklarını ve bu nedenle telif hakkına sahip olduklarını" iddia edebileceğini ve "düğmeye basan bir hayvan ise, bu fotoğrafın telif hakkına sahip olanın kameranın sahibi olması gerektiğini" söyledi."[27]

Wikimania 2014[değiştir | kaynağı değiştir]

"Maymun-selfie" Londra'daki Barbican Centre'da Wikimania 2014'te bir tema haline geldi.[29] Aralarında Wikipedia kurucu ortağı ve Wikimedia Vakfı yönetim kurulu üyesi Jimmy Wales'in de bulunduğu konferans katılımcıları,[30] makak fotoğrafının basılı kopyalarıyla selfie pozu verdi. Bu selfie'lere ve önceden basılmış maymun posterlerine tepkiler karışıktı. Wikipedia katılımcısı Andreas Kolbe'nin Wikipediocracy'de yazdığına göre, Wales'in eylemi Twitter ve Wikipedia'daki bazı kullanıcılar tarafından "patavatsız bir böbürlenme gibi göründüğü için" eleştirildi.[4]

Naruto v. David Slater et al.[değiştir | kaynağı değiştir]

12 Temmuz 2017 tarihli Dokuzuncu Daire önündeki sözlü tartışma videosu

Makak fotoğrafları, Slater'ın San Francisco merkezli kendi yayıncılık şirketi Blurb, Inc. aracılığıyla yayınladığı Wildlife Personalities başlıklı bir kitapta yer aldı. 22 Eylül 2015 tarihinde People for the Ethical Treatment of Animals (PETA), Slater ve Blurb aleyhine United States District Court for the Northern District of California'da dava açarak Naruto adını verdikleri maymunun telif hakkının kendilerine verilmesini talep etti[31] ve fotoğraflardan elde edilen gelirin Naruto ve Sulawesi'deki rezervde bulunan diğer tepeli makaklar yararına yönetilmesi için PETA'nın görevlendirilmesini talep etti.[32][33] PETA bunu, kişilerin bunu yapamayacak durumda olan başka bir kişi adına dava açmasına izin veren next friend ilkesini kullanarak yaptı. Kasım ayında, Blurb'un avukatı Angela Dunning, PETA'nın yanlış maymun adına dava açmış olabileceğini belirtti.[34]

Ocak 2016'daki bir duruşma sırasında, ABD Bölge Yargıcı William Orrick III, telif hakkı yasası'nın korumasını hayvanlara genişletmediğini söyledi.[7][32] Orrick 28 Ocak'ta davayı reddetti ve "eğer Kongre ve Başkan hayvanların yanı sıra insanlara ve tüzel kişilere de dava açma yetkisi vermek gibi sıra dışı bir adım atma niyetinde olsalardı, bunu açıkça söyleyebilirlerdi ve söylemeliydiler" kararını verdi.[35][36] 20 Mart 2016 tarihinde PETA, Dokuzuncu Devre Temyiz Mahkemesi'ne temyiz başvurusunda bulundu.[37] 12 Temmuz 2017 tarihinde mahkeme San Francisco'da konuyla ilgili bir sözlü tartışma düzenledi.[38] 4 Ağustos 2017 tarihinde, davanın tüm taraflarının avukatları mahkemeye yakın gelecekte mahkeme dışı bir anlaşmaya varmayı beklediklerini bildirerek mahkemeden bir karar vermemesini talep ettiler.[39] Mahkeme 11 Ağustos'ta temyiz başvurusunu 8 Eylül'e erteledi.[40] 11 Eylül 2017 tarihinde Slater, Blurb ve PETA arasında, Slater'ın maymun selfie'lerinden gelecekte elde edeceği gelirin yüzde 25'ini Naruto gibi maymunların vahşi yaşamını koruyan hayır kurumlarına bağışlayacağı bir anlaşmaya varıldı, ancak mahkeme bu anlaşmayı geçerli bir uzlaşma olarak kabul etmedi.[41] Taraflar, temyiz başvurusunu reddetmek ve kararı iptal etmek için verdikleri ortak önergenin bir parçası olarak, alt mahkemedeki kaydı geçersiz kılacak vacatur talebinde bulundular. Competitive Enterprise Institute]] 13 Eylül 2017 tarihinde bir "amicus" özeti sunarak mahkemeyi "vacatur" talebini reddetmeye çağırdı. Özette, Naruto anlaşmaya taraf olmadığı için PETA'nın "iptal" talebinde bulunamayacağı savunulmaktadır.[42]

Nisan 2018'de Dokuzuncu Daire Temyiz Mahkemesi davanın düşürülmesi taleplerini reddetti.[43] 23 Nisan'da mahkeme Slater lehine kararını açıklayarak hayvanların telif hakkı talebinde bulunmak için yasal yetkileri olmadığını tespit etti.[44][45] Mahkeme ayrıca, PETA'nın dava sırasında Naruto'yu korumaktan ziyade kendi çıkarlarını desteklemeye yönelik motivasyonları ve eylemleri ile ilgili endişelerini dile getirdi, çünkü PETA'nın eylemlerini—i. e. grubun dönüm noktası niteliğindeki içtihat hukukunun oluşma potansiyelini öğrendiğinde davayı iptal etmeye çalışması— rahatsız edici bulunmuştur. Yargıçlar, kararlarının, 2004 yılında Dokuzuncu Daire tarafından görülen ve bazı koşullar altında hayvanların yasal yollara başvurabileceğini tespit eden Cetacean Community v. Bush davası ışığında değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiş ve Dokuzuncu Daire'nin maymun selfie davası ışığında Cetacean kararını gözden geçirmek üzere bir en banc duruşması düzenlemesini teşvik etmiştir.[9][46][47] 25 Mayıs'ta bir Dokuzuncu Daire yargıcı, "Cetaceans Community" emsal kararını geçersiz kılmak için davanın "en banc" olarak görülmesi çağrısında bulundu. Mahkeme, taraflardan 21 gün içerisinde "en banc" duruşma talebinin kabul edilip edilmeyeceğine ilişkin özetlerini sunmalarını istedi[48][49] ve 31 Ağustos'ta davayı incelemeyi reddetti.[50]

Slater üzerindeki etkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Slater BBC News'e yaptığı açıklamada, fotoğrafların Wikimedia Commons'ta yer alması nedeniyle maddi kayba uğradığını söyledi. Fotoğrafın çekildikten sonraki ilk yıl kendisine 2,000 £ kazandırdığını, ancak Wikipedia'da kullanıldıktan sonra satın alma ilgisinin ortadan kalktığını söyledi. Slater, 10.000 sterlin gelir kaybettiğini tahmin ettiğini ve bunun "işini öldürdüğünü" söyledi.[1] Slater, The Daily Telegraph tarafından şöyle aktarıldı: "Farkında olmadıkları şey, [telif hakkına] karar vermek için bir mahkemeye ihtiyaç olduğu."[51] Ocak 2016'da Slater, eserlerinin telif hakkı ihlali nedeniyle Wikipedia'ya dava açma niyetini belirtti.[52]

Temmuz 2017 itibarıyla Slater'ın mali sorunlar yaşadığı ve avukatına ödeme yapamadığı bildirildi.[53][54][55] Başlangıçta görüntülerden birkaç bin pound kazanmıştı, Endonezya'ya seyahat masraflarını karşılamaya yetecek kadar olan bu gelir, Wikimedia Vakfı'nın görüntüleri izni olmadan kullanıma sunmayı durdurmayı reddetmesi üzerine "birkaç ayda bir 100 sterline" kadar düştü.[1][54]

Slater, Temmuz 2017'de ABD'de görülen duruşmaya maddi yetersizlik nedeniyle gidememiş ve köpek gezdiriciliği ya da tenis koçluğu gibi alternatif kariyerler düşündüğünü söylemişti.[54] Artık fotoğraf çekmek için motive olmadığını söyledi, depresyona girdiğini,[54] ve "maymunların kötü durumunu vurgulama" çabalarının "özel hayatımda geri teptiğini" ve hayatını mahvettiğini söyledi.[54] Ancak Slater fotoğraf çekiminin yarattığı etkiden çok memnun olduğunu söyledi: "Maymunların içinde bulunduğu kötü duruma dikkat çekmek ve bunu dünyaya duyurmak olan asıl niyetimin gerçekleşmesi altı yılımı aldı. Altı yıl önce kimse bu maymunların adını bile duymamıştı, sayıları binlerle ifade ediliyordu. ... Yerel halk eskiden onları kızartırdı, ama şimdi onları seviyorlar, buna 'selfie maymunu' diyorlar. Artık turistler de ziyaret ediyor ve insanlar bir maymunu vurmanın topluma daha uzun vadeli bir faydası olduğunu görüyor."[54]

Mayıs 2018'de Condé Nast Entertainment, maymun selfie tartışmasıyla ilgili bir belgesel film yapmak için Slater'dan hakları satın aldı. Proje Dawn Ostroff ve Jeremy Steckler tarafından yürütülüyordu.[56]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "Photographer 'lost £10,000' in Wikipedia monkey 'selfie' row". BBC News. 7 Ağustos 2014. 25 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2017. 
  2. ^ U.S. Copyright Office, Compendium of U.S. Copyright Office Practices § 306 (3d ed. 2021). [1] 7 Nisan 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  3. ^ a b Guadamuz, Andres (2016). info/articles/analysis/monkey-selfie-copyright-lessons-originality-photographs-and-internet-jurisdiction "The monkey selfie: copyright lessons for originality in photographs and internet jurisdiction" |url= değerini kontrol edin (yardım). Internet Policy Review. 5 (1). doi:10. 14763/2016.1.398 |doi= değerini kontrol edin (yardım). hdl:10419/214004. 
  4. ^ a b c Orlowski, Andrew (24 Ağustos 2014). "Cracking copyright law: Maymunsu bir selfie gösterisi Wikipedia'yı nasıl maymun yapabilir". The Register. 24 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2024. 
  5. ^ a b Nicholas O'Donnell (28 Temmuz 2017). "Is the 'monkey selfie' case making a monkey out of the law?". Apollo Magazine. 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2017. 
  6. ^ "NARUTO, a Crested Macaque, by and through his Next Friends, PEOPLE FOR THE ETHICAL TREATMENT OF ANIMALS, INC, ve ANTJE ENGELHARDT, Ph.D. Davacı, DAVID JOHN SLATER, bir birey, BLURB, INC., bir Delaware şirketi ve WILDLIFE PERSONALITIES, LTD, Birleşik Krallık özel limited şirketi, Davalılar." (PDF). Hayvanlara Etik Muamele İçin İnsanlar. 21 Eylül 2015. |arşiv-url= kullanmak için |arşiv-tarihi= gerekiyor (yardım) tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2017.  Bilinmeyen parametre |arşiv tarihi= görmezden gelindi (yardım)
  7. ^ a b Kravets, David (7 Ocak 2016). "Judge says monkey cannot own copyright to famous selfies". Ars Technica (İngilizce). 9 Ocak 2016 tarihinde com/tech-policy/2016/01/judge-says-monkey-cannot-own-copyright-to-famous-selfies/ kaynağından |url= değerini kontrol edin (yardım) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2024. 
  8. ^ Wittenhorst, Tilman (15 Nisan 2018). "Streit über Affen-Selfie geht weiter: Vergleich hinfällig, Urteil angekündigt". Heise online (Almanca). 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2024. 
  9. ^ a b Naruto v. Slater, 888 F.3d 418 (9th Cir. 2018).
  10. ^ a b c d Stewart, Louise (21 Ağustos 2014). com/lawyers-dispute-wikimedias-claims-about-monkey-selfie-copyright-265961 "Wikimedia says when a monkey take a selfie, no one owns it" |url= değerini kontrol edin (yardım). Newsweek. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017. 
  11. ^ Guadamuz, Andrés (21 Mart 2016). info/articles/analysis/monkey-selfie-copyright-lessons-originality-photographs-and-internet-jurisdiction "The monkey selfie: copyright lessons for originality in photographs and internet jurisdiction" |url= değerini kontrol edin (yardım). Internet Policy Review. Cilt 5. doi:10.14763/2016.1. 398 |doi= değerini kontrol edin (yardım). hdl:10419/214004. 
  12. ^ "Monkey stealals camera to snap himself" |url= değerini kontrol edin (yardım). The Telegraph. 4 Temmuz 2011. 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2017. 
  13. ^ Morris, Steven (4 Temmuz 2011). "Shutter-happy monkey turns photographer". The Guardian. 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  14. ^ Cheesman, Chris (5 Temmuz 2011). "Ape-rture priority photographer plays down monkey reports". Amateur Photographer. 2 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2017. 
  15. ^ a b c d Slater, David J. "Sulawesi macaques..." DJS Photography. 16 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2017. 
  16. ^ Cheesman, Chris (7 Ağustos 2014). "Fotoğrafçı maymun selfiesi yüzünden çılgına döndü: Telif hakkı kime ait?". Amateur Photographer. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2024. 
  17. ^ Rafaeli, JS (29 Temmuz 2017). "I'm a Human Man Being Sued By a Monkey". Vice Media. 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. 
  18. ^ "Macaca nigra self-portrait". Wikimedia Commons. 9 Temmuz 2017. 29 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2017. 
  19. ^ a b com/news/2014-08-06/wikipedia-refuses-to-delete-photo-as-monkey-owns-it/ "Monkey 'selfie' picture sparks Wikipedia copyright row" |url= değerini kontrol edin (yardım). ITV News. ITV plc. 6 Ağustos 2014. 13 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2014. 
  20. ^ "Wikipedia reveals Google 'forgotten' search links". BBC News. 6 Ağustos 2014. 21 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2014. 
  21. ^ a b Masnick, Mike (12 Temmuz 2011). com/articles/20110712/01182015052/monkeys-dont-do-fair-use-news-agency-tells-techdirt-to-remove-photos.shtml "Monkeys Don't Do Fair Use; News Agency Tells Techdirt To Remove Photos" |url= değerini kontrol edin (yardım). Techdirt. Erişim tarihi: 24 Haziran 2014. 
  22. ^ "Sırıtarak kendi portresini çeken maymun telif hakkı talep edebilir mi?". Metro. 14 Temmuz 2011. 19 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2014. 
  23. ^ a b Masnick, Mike (13 Temmuz 2011). shtml "Can We Subpoena The Monkey? Maymun Otoportreleri Neden Muhtemelen Kamu Malı" |url= değerini kontrol edin (yardım). Techdirt. Erişim tarihi: 24 Haziran 2014. 
  24. ^ Chivvis, Dana (10 Kasım 2017). "The Monkey Stays in the Picture". This American Life. § 631https://www.thisamericanlife.org/radio-archives/episode/631/transcript |transcript-url= eksik başlık (yardım). Chicago Public Media. Public Radio Exchange. WBEZ. 11 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2017.  Bilinmeyen parametre |transkript= görmezden gelindi (yardım)
  25. ^ a b Axelrad, Jacob (22 Ağustos 2014). Christian Science Monitor http://www.csmonitor.com/Innovation/Tech-Culture/2014/0822/US-government-Monkey-selfies-ineligible-for-copyright. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2014.  Bilinmeyen parametre |Başlık= görmezden gelindi (|başlık= kullanımı öneriliyor) (yardım); Eksik ya da boş |başlık= (yardım)
  26. ^ "Compendium of U.S. Copyright Office Practices, § 313.2" (PDF). United States Copyright Office. 22 Aralık 2014. s. 22. 16 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2015. Bir eserin 'yazarlık' eseri olarak nitelendirilebilmesi için bir insan tarafından yaratılmış olması gerekir.... Bu gerekliliği karşılamayan eserler telif hakkına tabi değildir. Ofis, doğa, hayvanlar veya bitkiler tarafından üretilen eserleri kaydetmeyecektir. 
  27. ^ a b c Samuel Gibbs (22 Ağustos 2014). "Maymun işi: makak selfie'sinin telif hakkı olamaz, ABD ve İngiltere diyor". The Guardian. 14 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  28. ^ Laurent, Olivier (6 Ağustos 2014). archive.org/web/20140814172455/http://lightbox.time.com/2014/08/06/monkey-selfie/#1 "Monkey Selfie Lands Photographer in Legal Quagmire" |arşiv-url= değerini kontrol edin (yardım). Time. Time Inc. 14 Ağustos 2014 tarihinde iid=lfaround#1 kaynağından |url= değerini kontrol edin (yardım) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2014. 
  29. ^ "Wikimania Gets Social". Barbican Centre. 11 Ağustos 2014. 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2015. 
  30. ^ @ (7 Ağustos 2014). "So this just happened... @jimmy_wales selfie with a #monkeyselfie #wikimania2014" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla. ; Eksik ya da boş |kullanıcı= (yardım); Eksik ya da boş |numara= (yardım)
  31. ^ "PETA files suit on behalf of grinning 'selfie monkey'". 22 Eylül 2015. 26 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2015. 
  32. ^ a b Şu anda ünlü selfie fotoğraflarını çeken bir makak maymunu fotoğrafların telif hakkı sahibi ilan edilemez 4 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Associated Press, 7 Ocak 2016.
  33. ^ "Monkey selfie: warring parties reach settlement over court case". The Guardian. 12 Eylül 2017. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2017. 
  34. ^ Will the real monkey who snapapped those famous selfies please stand up? 11 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., David Kravets, Ars Technica; 10 Kasım 2015'te yayınlandı; 2 Ağustos 2016'da alındı
  35. ^ Iovino, Nicholas (29 Ocak 2016). "Judge Dismisses PETA's 'Monkey Selfie' Lawsuit". Courthouse Naws Service. 31 Ocak 2016 tarihinde com/2016/01/29/judge-dismisses-petas-monkey-selfie-lawsuit.htm kaynağından |url= değerini kontrol edin (yardım) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2016. 
  36. ^ Naruto, et al. v. Slater, et al, no. 15-CV-04324 (N.D. Cal. 28 Ocak 2016)(Order Granting Motions To Dismiss 31 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.). Erişim tarihi: 30 Ocak 2016.
  37. ^ Papenfuss, Mary (21 Mart 2016). "Viral selfie'ler çeken büyüleyici maymun Naruto fotoğraf hakkı için temyiz başvurusunda bulundu". International Business Times. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2016. 
  38. ^ "Oral Argument Notice - James R. Browning U.S. Courthouse, San Francisco - 2017-07-12" |url= değerini kontrol edin (yardım). www.ca9.uscourts.gov. 20 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2017. 
  39. ^ "Monkey selfie animal rights brouhaha devolves into a settlement". 5 Ağustos 2017. 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2024. 
  40. ^ Naruto v. Slater, no. 16-15469, 9th Cir, Order (11 August 2017), retrieved from PACER 12 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 4 September 2017
  41. ^ Fingas, Jon (11 Eylül 2017). "Monkey selfie copyright battle ends with a settlement". Engadget. 19 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2017. 
  42. ^ Duffy, Sophie; Hanswirth, Dori Ann (20 Eylül 2017). "Monkey See, Monkey Do... Monkey Own? Naruto v. Slater'ın Tuhaf Davası". lexology.com. 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2017. 
  43. ^ Jeong, Sarah (13 Nisan 2018). "Maymun selfie davası yaşıyor". The Verge. 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2018. 
  44. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; 888 F.3 d 418 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  45. ^ Zhang, Michael (24 Nisan 2018). com/2018/04/24/photographer-wins-monkey-selfie-copyright-case-court-slams-peta/ "Photographer Wins Monkey Selfie Copyright Case, Court Slams PETA" |url= değerini kontrol edin (yardım). PetaPixel. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2023. 
  46. ^ Randazzo, Sara (23 Nisan 2018). "Maymun Selfie'si için Telif Hakkı Koruması ABD Temyiz Mahkemesi Tarafından Reddedildi". The Wall Street Journal. 24 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2018. 
  47. ^ United States Court of Appeal for the Ninth Circuit, 23 Nisan 2018 24 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Kararın tam metni. Erişim tarihi: 24 Nisan 2018
  48. ^ Graham, Scott (29 Mayıs 2018). "Monkey Selfie Case Swings Back Into Action at Ninth Circuit" |url= değerini kontrol edin (yardım). The Recorder. 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2018. 
  49. ^ Naruto v. Slater, No. 16-15469 (9th Cir. 25 May 2018), documentcloud.org/documents/4486190/9th-Fucking-Circuit-Sua-Sponte-Naruto.pdf order 19 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  50. ^ Gellis, Cathy (4 Eylül 2018). "Ninth Circuit Stops Monkeying Around and Denies En Banc Review of the Monkey Selfie Case". Techdirt. 9 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2018. 
  51. ^ Sparkes, Matthew (6 Ağustos 2014). "Wikipedia refuses to delete photo as 'monkey owns it'". The Daily Telegraph. Londra. 23 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014. 
  52. ^ "'Maymun selfie'si için hukuk mücadelesini kazanan Gwent fotoğrafçısı Wikipedia'yı dava edecek". South Wales Argus. 8 Ocak 2016. 11 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2016. 
  53. ^ Julia Carrie Wong (13 Temmuz 2017). com/environment/2017/jul/12/monkey-selfie-macaque-copyright-court-david-slater "Monkey selfie photographer says he's broke: 'I'm thinking of dog walking'" |url= değerini kontrol edin (yardım). The Guardian. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  54. ^ a b c d e f Turner, Camilla (13 Temmuz 2017). "Photographer in weird selfie court battle reveals that being sued by a monkey has left him broke". The Telegraph. 29 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  55. ^ com/plants-and-animals/photographer-being-sued-by-a-monkey-over-its-selfie-is-now-broke/ "Photographer Being Sued By A Monkey Over Its "Selfie" Is Now Broke" |url= değerini kontrol edin (yardım). IFLScience. 13 Temmuz 2017. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  56. ^ Siegel, Tatiana (7 Mayıs 2018). "'Monkey Selfie' Film in the Works at Conde Nast". The Hollywood Reporter. 7 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2018. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Maymun_selfiesinin_telif_hakkı_anlaşmazlığı&oldid=32667615" sayfasından alınmıştır