Kullanıcı:Mahammad Farajov/deneme tahtası
Elmi-Tədqiqat Tibbi Bərpa İnstitutu[değiştir | kaynağı değiştir]
Elmi Tədqiqat Tibbi Bərpa İnstitutu Azərbaycanın ilk reabilitasiya sahəsində elmi və tədqiqat institudur. 1936-cı il yanvar ayının 1-dən Elmi-Tədqiqat Tibbi Bərpa İnstitutu Azərbaycan SSR Xalq komisarları sovetinin 28 dekabr 1935-ci il tarixli qərarına əsasən «Azərbaycan Dövlət Kurortologiya və fizioterapiya institutu» adı altında təşkil edilmişdir.
Elmi Tədqiqat Tibbi Bərpa İnstitutunun tarixi[değiştir | kaynağı değiştir]
Azərbaycan hələ qədim zamanlardan təbii müalicə diyarı hesab edilir. Palçıq vulkanları, zəngin mineral su mənbələri, dənizkənarı zonalar, onların münbit iqlimi və yeraltı yod-brom, sulfid, hidrotermal sular ilə, lil palçıqlı duzlu göllərin, dünyada yeganə müalicəvi naftalan neftinin mövcudluğu – Azərbaycanın ən qiymətli sərvətlərindən hesab edilir.
Azərbaycanda kurortologiyanın özəkləri qədim zamanlara gedib çıxır – Kəlbəcərin İstisuda mineral mənbələrin və müalicəvi naftalan neftinin istifadəsinin ilkin məlumatları XII əsrə təsadüf edir. İstisu kurort ərazisində qayalarda ovulmuş vannalar qalıb. Deyilənə görə böyük mütəfəkkir şair Nizami buraya müalicə üçün gəlib.
XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəlində Azərbaycanın kurort məkanları haqqında ilkin nəşrlər yaranmağa başladı: "Lənkəran mineral suları" (D. İlyin),"Müalicəvi naftalan nefti haqqda", "Lisoqorsk iqlim-müalicəvi su məkanı kimi" (P.M.Smirnov). "Azərbaycan kurortları" (V.I.Olenov) adlı ilk kitab ilk dəfə 1920-ci ildə çap edilmişdir.
Azərbaycan kurortlarının inkişafının sürətləndirilməsi, Bakı fəhlələrinin sağlamlığının qorunması və Bakı şəhəri ərazisində indiyə kimi istifadə olunmamış saysız - hesabsız zəngin kükürdlü mineral suların və radioaktiv palçıqların mövcudluğunu nəzərə alaraq, 1927-ci ilin sonunda Bakı şəhərində kükürdlü sularla müalicə, palçıqla müalicə, işıq elektromüalica, ginekoloji, inhalyasiya və başqa şöbələri olan balneo-fizioterapevtik institut binasının inşa edilməsini qərara aldı. 1928-ci ilin martında institutun binasının inşası başlandı. 1933-cü il 31 dekabrda Bakı şəhərində balneo-fizioterapiya institutunun inşası başa çatdırılıb istifadəyə verilməsi haqqında qərar qəbul edilmişdir. 1936-cı il yanvar ayının 1-dən Elmi-Tədqiqat Tibbi Bərpa İnstitutu Azərbaycan SSR Xalq komisarları sovetinin 28 dekabr 1935-ci il tarixli qərarına əsasən «Azərbaycan Dövlət Kurortologiya və fizioterapiya institutu» adı altında təşkil edilmişdir. SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin 31 dekabr 1940-ci il 2202 saylı qərarına uyğun, Azərbaycan Səhiyyə Xalq Komissarları Sovetinin 10 dekabr 1940-cı il 2926 saylı əmrinə əsasən S.M.Kirov adına Respublika elmi tədqiqat fiziki üsullarla müalicə və kurortologiya institutu adlandırılıb. 1988-ci ildə institut Naftalan şəhərindəki problem laboratoriyası ilə birləşdirilərək Elmi Tədqiqat Tibbi Bərpa və Təbii Amillərlə Müalicə İnstitutu adlandırılıb. 1999-cu ildə isə tibb müəssisəsinin adı profili və fəaliyyətinə uyğunlaşdırılaraq Elmi Tədqiqat Tibbi Bərpa İnstitutuna dəyişdirilib.