Kullanıcı:Gökçe Yörük/Deneme

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Libya[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Italian Libya (1911–1943)
    • Protectorates (three) of Italy (1912-1934)
    • Unified colony of Italy (1934-1939)
    • Provinces of Italy (four) (1939-1943)
  • 17 Mayıs 1919 - Sirenayka koloni oldu
  • 24 Ocak 1929 - Sirenayka ve Trablusgarp birleştirilip Libya oldu ama Sirenayka ayrı yönetilmeye devam etti. (African states and rulers)
  • Trablusgarp Protektorası (1911-1919)
  • Sirenayka Protektorası (1912-1919)
  • Trablusgarp Kolonisi (1919-1929)
  • Sirenayka Kolonisi (1919-1929) (L'Africa nella coscienza europea e l'imperialismo italiano)

Anadolu beylikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hacıemiroğulları (1344-1461):

  • Merkezi Ordu'nun Eskipazar köyü
  • 1404'te Tirebolu'ya kadar topraklarının uzandığı söyleniyor

Şablon:Gökçe Yörük/Çalışma1

Şablon-Deneme2[değiştir | kaynağı değiştir]

Şablon:Gökçe Yörük/Osmanlı eyaleti

Gökköy[değiştir | kaynağı değiştir]

1936, Gökköy'de değirmen açılması. (belge tarihi, 17/8/1936, sayı: 51902, dosya no: 58-89)

Balıkesir-Kökenbilim[değiştir | kaynağı değiştir]

Balıkesir ili, adını merkezindeki Balıkesir şehrinden almaktadır. İlin eski adı Karesi olup, 24 Ekim 1926 tarih ve 4248 sayılı Kararname ile Balıkesir olmuştur. name="Balıkesir ili-7>Erol Tuncer (2002). "Osmanlı'dan günümüze seçimler, 1877-1999". Toplumsal Ekonomik Siyasal Araştırmalar Vakfı. ss. sf. 302. </ref> Balıkesir kelimesinin kökenine dair çeşitli rivayetler mevcuttur. Roma İmparatoru Hadrianus, Balıkesir şehri çevresinde sahip olduğu bir bölgede avcılık yaptığı için Adriyanutere lakabını almıştır. Ardından yine burada bir şato yaptırmıştır. Bu şatonun adı da zamanla Adriyanutere'den Paleo Kastro 'ya dönüşmüştür. Balıkesir adının bu kelimeden geldiği düşünülmektedir name="Balıkesir ili-8>İsmail Hakkı Uzunçarşılı (2000). "Karesi Vilâyeti Tarihçesi". Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı. ss. sf. 48. </ref> Paleo Kastro 'nun anlamı ise Eski Hisar 'dır. name="Balıkesir ili-9>M. Orhan Bayrak (1979). "Türkiye tarihi yerler kılavuzu". Remzi Kitabevi. ss. sf. 109. </ref> Bazı kaynaklar Balıkesir kelimesinin Balak Hisar veya Balık Hisar kelimelerinden geldiğini söylemektedir. Eski Türkçe'de balık kelimesi şehir anlamına geldiği için Balık Hisar kelimesinin anlamı Hisar Şehri 'dir. Fakat Balıkesir şehrinde hisar veya harabe yoktur. Ayrıca Balıkesir şehrinde Hisariçi Mahallesi bulunmaktadır. name="Balıkesir ili-10>İsmail Hakkı Uzunçarşılı. a.g.e.,. ss. sf. 49. </ref> Bir rivayete göre bölgeye akın yapan Pers hükümdarı Balı-Kisra'dan gelmektedir. Bazı kaynaklara göre ise balı çok, güzel anlamına gelen Bal-ı Kesr kelimesinden türediği belirtilmektedir. name="Balıkesir ili-11">"Tarihçe". Balıkesir Belediyesi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2009. </ref> Yeni ortaya atılan bir teze göre ise, Bağıkesir 'den geldiğine yöneliktir. Zira 17. yüzyıla değin şehir merkezinde en önemli tarım faaliyetinin bağcılık olduğu Balıkesir kadı sicilleri ve tereke kayıtlarından doğrulanmaktadır. name="Balıkesir ili-12">Bülent Özdemir, Zübeyde Güneş Yağcı (2007). "Osmanlıdan Cumhuriyete Balıkesir". Yeditepe Yayınevi. ss. sf. 30. </ref>

Trablusgarp Vilayet ve Eyaleti[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Bingazi Sancağı-> müstakil olarak kuruluşu 1879. link
  • Fizan-> Osmanlı İdare dönemleri 1580 - 1582, 1612 - 1614, 1623 - 1626, 1689 - 1690 ------- 1843-1909 Fizan Paşalığı link
  • 16. yüzyılın 2. yarısında Fizan Sancağı kuruldu.link
  • NOT:İlk Fizan Sancak tarihi 1580 - 1582

1897 yılında sancaklar:

Trablusgarp Sancağı: Kızıloğlu Başağalığı, Gıryan, Urfelle, Terhune, Zaviye, Aciblat
Hums Sancağı: Hums, Mısrata, Zletin, Sirt, Mislata
Cebel-î Garbi Sancağı: Cebel-î Garbi, Gadamis, Nalut, Fasato, Havz
Fizan Sancağı: Fizan, Sokna, Şâti, Gat
  • 1842 - 1847 yılları arası sancak düzeni yukarıdaki gibi link
  • Fizan, 19. yüzyıla kadar Trbl. Eyaleti'ne bağlı sancak. 1842'den önce kaza oldu. 1866'da Trb. vilayet olunca sancak oldu. O dönemde Trbl. 5 sancağı var. 19. yüzyılın 2. yarısında sancak merkezi Munzuk. link
1866-1879 arası vilayetin sancakları
Trablusgarp Sancağı, Hums Sancağı, Cebel-î Garbi Sancağı, Fizan Sancağı, Sirenayka Sancağı
1879-1908 arası vilayetin sancakları
Trablusgarp Sancağı, Hums Sancağı, Cebel-î Garbi Sancağı, Fizan Sancağı
  • Trablusgarp Sancağı, Trablusgarp Vilayeti'nin merkez sancağıdır.Trablusgarp Sancağı'na bağlı kazalar Kızıloğlu Başağalığı, Gıryan, Urfelle, Terhune, Zaviye ve Aciblat'dır. name="Trablusgarp-7">Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye’nin Bin Üçyüz Onüç Senesine Mahsus İstatistik-i Umumîsi, İstanbul, Alem Matbaası, 1316/1900</ref>
  • Fizan Sancağı, Trablusgarp Vilayeti'ne bağlı bir sancaktır.Trablusgarp'ın güney bölgesinde yer almaktadır.Merkezi Sebha'dır.1580 yılında kurulmuştur.1843'de ismi Fizan Paşalığı olmuştur.Fizan Sancağı'na daha sonradan Reşade, Kavar ve Asben kazaları kurulmuştur.Fizan'ın çoğunluğu çölden oluştuğu için Osmanlı Devleti Fizan Sancağı'nı genellikle sürgün yeri olarak kullanmıştır.1909 yılında Sanusi Hanedanı'nı yönetimi ele alınca Fizan Osmanlı Devleti'nin elinden çıkmıştır.1912'de Trablusgarp Beylerbeyliği'nin ile birlikte İtalya tarafından işgal edilmiştir.Fizan Sancağı'na bağlı kazalar Sebha, Reşade, Kavar, Asben, Fizan, Sokna, Şâti ve Gat'dır. name="Trablusgarp-7" />
  • Sirenayka Sancağı, diğer bir adıyla Bingazi Sancağı,Trablusgarp Vilayeti'ne bağlı bir sancaktır.Trablusgarp'ın doğu bölgesinde yer almaktadır.1521'de Trablusgarp'ın fethi ile Osmanlı Devleti sınırları içinde kurulmuştur.Sirenayka Sancağı, Sirenayka bölgesinin sadece kuzeyinden oluşmaktadır.Merkezi Bingazi'dir.1843'de Senusi hanedanının eline geçmiştir.Böylelikle Sirenayka Sancağı son bulmuştur.
  • Hums Sancağı, Trablusgarp Vilayeti'ne bağlı bir sancaktır.18 Ekim 1911'de İtalya tarafından işgal edilmiştir.Hums Sancağı'na bağlı kazalar Hums, Mısrata, Zletin, Sirt ve Mislata'dır. name="Trablusgarp-7" />
  • Cebel-i Garbiye Sancağı, Trablusgarp Vilayeti'ne bağlı bir sancaktır.Osmanlı'nın son dönemlerinde Sancak Beyi Ragıp Bey'dir. name="Trablusgarp-8">Dr. Abdülmecit Mutaf. Salnâmelere Göre Karesi (1847-1922), (2003) Zağnos Kültür ve Eğitim Vakfı, sf.141,169.</ref> Cebel-i Garbiye Sancağı'na bağlı kazalar Cebel-î Garbi, Gadamis, Nalut, Fasato ve Havz'dır.

(Hıdiviyyet-i Mısrîyye)

  • 1825 yılında Mora İsyanı sırasında Trablus, Sardunya ve Napoli kralları tarafından topa tutulmuştur.
cilt 6-Osmanlı-Güler Eren, Kemal Çiçek, Cem Oğuz, Halil İnalcık-Yeni Türkiye Yayınları-1999
  • 1796 yılında ABD, Trablusgarp eyaleti ile ticaret antlaşması imzalamıştır.
Türk dünyası araştırmaları-Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı-1998-sf.194

Karadağ Hanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuruluş ve Kökenleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Muhammed Kazım Han’ın hakimiyetinin ilk yılları Osmanlı egemenliği dönemine denk gelmektedir. 1730 yılında Nadir Şah; Tebriz, Ahar ve Erdebil’i Osmanlı Devleti’nden geri almıştır. Nadir Şah, Kazım Han’ı Karadağ’ın yöneticisi tayin etmiştir. Kazım Han da babası Muhammed Kasım Han ve abisi Abdürrezzak Han gibi Karadağ’ı müstakil idare etmek istemiş ve bu amaçla ne Osmanlı Devleti’ne, ne Şah Sultan Hüseyin’e, ne II. Tahmas’a, ne de Nadir Şah’a bağlılığını bildirmemiştir. 1734 yılında Nadir Şah, Kazım Han’ı kandırarak esir almıştır. Saray adamları onu öldürmeyi körüklemişlerdir. Fakat Nadir Şah onu eski ocağın, halife ocağının vekili olduğu için ve kardeşi Abdürrezzak Han’ın hatırına bağışlamıştır. Lakin gözlerine mil çektirmiştir. 1747 yılının Haziran ayında Nadir Şah’ın bir suikast neticesinde öldürülmesinden sonra Azerbaycan topraklarında bağımsızlık mücadeleleri başlamıştır. Buradaki vilayetlerin yöneticileri bağımsızlığını ilan ederek tabiiyete son vermiştir. Hatta bazı bağımsız hanlar şah olmak istemiştir. Kazım Han da yakın akrabalarının yardımı ile tahta çıkıp Karadağ’ı yönetmeye başlamıştır.

Hakim Karadağ veya Karacadağ, bu bölgedeki eski sufilerden gelmektedir ve geleneksel olarak yerel dervişlerin halifeleri ve Karadağlıların kökleri sayılmaktadır. Karadağ’da 16.ve 18. yüzyıllar arasında iktidarda kalmışlardı. 16.yüzyılın ikinci yarısında bu aileden gelen Halife Ansar, Karacadağ hakimi olmuş, bir üsre de Şah I. Tahmaspa’nın sarayında Şirvan Beylerbeyi olmuştur. Halife Ansar’ın oğullarından bir tanesi Sohrab-bek Tebriz kentinde zanaatkarlar ve yoksul halk tabakasının 1573 yılındaki ayaklanmasını şiddetli bir şekilde bastırmıştır. Ansar’ın diğer bir oğlu olan Şah-verdi-han Azerbaycan Türklerinin elindeki topraklara 1588 yılında saldırmıştır. Kendisi ve ailesinin bazı üyeleri Azerbaycan Kızılbaşlarının saldırısı sonucu 1603 yılında öldürülmüştür. Buna rağmen yeni Karacadağ hakimi 168-169 aday arasından, aynı aileden olan Maksud-sultan seçilir. Bu aile Karadağ üzerindeki hak taleplerinden vazgeçmeyecektir. Kızılbaş devletindeki göçmenlik gelenekleri o kadar kuvvetlidir ki Karadağ Halife ailesi, ona bağlı toprak beyleri ile muhafızları (koşun) resmi olarak özel kabile olaak değerlendirilirdi. İskender Munşi’den elde edilen bilgilerin ışığında Kızılbaş kabileleleri arasında yapılan askeri olarak önem sıralamasında Karadağlı kabilesinin sekizinci olduğu görülmektedir. (-I.P. Petrushevsky "Essays on the History of Feudal Relations in Azerbaijan and Armenia in the 16th Early 19th Centuries", Leningrad State University (1949)-)

Karadağlı tayfası Safevilerin kurucusu Şah İsmail döneminden başlayarak Karadağ bölgesini yönetmeye başlamıştır. Karadağ yöneticilerinin dini yetkileri de vardır. 18. yüzyılın başlarında Safevi sülalesi güçsüzleştiğinden Kazım Han bağlılıktan çıkmış, Şah Sultan Hüseyin'in saygısına layık görülen Rus A. Volınskini'yi Ahar'a koymamıştır.

  • Halife Ensar'ın (Halife-i Ensar) oğulları Şâhverdi Bey, Mürşid Kuli

(kyn:Şecâ`atnâme)

  • Ensar Karacadağ hükümdarı.

(kyn:Osmanli-Iran Sivâsî münâsebetleri T, 1578-1590, sf.56)

  • 1155 ile 1231 -> Piştekinliler
  • İlhanlılar
  • Çobanilere
  • Karakoyunlulara
  • Akkoyunlulara
  • Safevilere
  • Karadağ -> Diğer adı Karacadağ, Beli, Eresbaran ve Arasbaran (fa:ارسباران bu da Farsçası.).
  • Arazbar -> Hem Karadağ'da hem Karabağ'da yer alıyor. Diğer adı Eresbaran. Bu isim Arasbaran için de kullanılıyor.
  1. Karadağ sayfasının Azerice versiyonu olan Qaradağ vilayəti'nde Karadağ'ın diğer adının Arasbaran olduğunu yazıyor. Hassan Arfa da "Kürtler" adlı kitabında bu bilgiyi doğruluyor. Bu bilgiyi doğrulayan kaynaklar çok. Örneğin Additions to the lichen mycota of Iran from East Azerbaijan Province'ye bakıldığında bu bilgi görülüyor. Bunun dışında İngilizce Viki'deki Arasbaran maddesi ve bunun Farsça versiyonu ارسباران da Arasbaran'ın diğer adı Karadağ veyahut Karacadağ diyor. Vikikaynak'a Enver'in eklediği Qaradağlılar-Qaradağ vilayəti de aynı şeyi söylüyor.
  2. Yine Enver, kendi açtığı Arazbar maddesinde Arazbar'a Arasbaran da denildiği, Arazbar'ın anlamının Aras kenarı anlamına geldiğini aktarıyor. Bu bilgiden hareket edecek olursak Arazbar=Arasbaran=Karadağ. Hem de sayfadaki diğer bilgilere bakıldığında Arazbar adlı bölge Hudaferin'den başlayıp Azerbaycan'ın güney rayonu Beylagan'da bitiyor. Bu sınırlar da Karadağ topraklarına tekabül ediyor.
  3. Fakat Arazbar=Arasbaran=Karadağ bilgisini bozan kaynaklar var. Cemal Cavanşir Karabaği, "A history of Qarabagh" adlı eserinde Arasbaran'ın Karadağ olduğunu ve Arazbar ile Arasbaran'ın farklı olduğunu söylüyor.

Arasbaran is a sylvan highland located in East Azarbaijan Province and south of Aras River with over 70,000 Hectares land measure. The area faces Meshkinshahr and Mughan plain in east, and includes Ahar County. Name Arasbaran is the new name, the area was called "Qara Dagh" or "Qarajeh Dagh" before. The people from Meshkinshahr and Mughan plain use these names now. History Arasbaran was one of the most important battlefields in Russo-Persian Wars. Many Iranian munitions and men were provided there. Ataollah-Khan (Ata-Khan), The Ilkhan of Shahsavan accompanied by Abbas Mirza made this area the Anti-Russia resistance for many years. Rahim Khan Chalabianlou, Bagher Khan and Sattar Khan were from here. Yeprem Khan defeated Rahim Lhan here. Arasbaran Jungle In most north and west pieces of "Vaighan" (وایقان), "Ayinehlou" (آئینه‌لو), Hassan Abad (حسن‌آباد) and Dizmar (دیزمار) there are woodlands called "Arasbaranic Jungles". The Wildlife of the area is rare. A Jungle friut called "Ghareghat" (قره‌قات) is aplenty found there too.

Balıkesir[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kullanıcı:Gökçe_Yörük/Deneme&oldid=19512173" sayfasından alınmıştır