Kedi köpüklü virüsü

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kedi köpüklü virusü veya Kedi sinsi virusü (FeFV veya FFV) bir retrovirüstür ve Retroviridae ailesine ve Spumaretrovirinae alt familyasındandır. Felispumavirus cinsini sadece Puma kedi köpüklü virüsü ile paylaşır. Virüs, etkilenen kedilerde genellikle asemptomatik olduğundan ve hastalığa neden olmadığından FeFV'nin patojenik olup olmadığı konusunda tartışmalar olmuştur. Ancak, FeFV'den etkilenen kedilerde zaman içinde böbrek ve akciğer dokusunda doğrudan ilişkili olabilen veya olmayabilen bazı değişiklikler gözlenmiştir. Bu virüs oldukça yaygındır ve enfeksiyon oranları kedinin yaşıyla birlikte kademeli olarak artar. Antikor incelemelerinden ve PCR analizinden elde edilen çalışma sonuçları, 9 yaşın üzerindeki kedigillerin %70'inden fazlasının Feline köpüklü virüsü için seropozitif olduğunu göstermiştir. Viral enfeksiyonlar, evcilleştirilmiş erkek ve dişi kediler arasında benzerdir, oysa vahşi, daha vahşi dişi kediler FeFV'den etkilenir.

Yapı ve genom[değiştir | kaynağı değiştir]

Spumavirüsleri zarflı ve küresel şekillidir. 80-100 nm çapındadırlar.

Retrovirüslerin yaygın olarak, bir DNA ara maddesi ile (+) tek sarmallı bir RNA genomuna sahip oldukları bilinir. Genellikle virüs, RNA genomundan DNA oluşturmak için kendi ters kopyalama enzimini kullanır. FeFV viral genomu, ters transkripsiyonun zamanlamasına bağlı olarak (+) tek sarmallı RNA veya çift sarmal DNA ile doğrusaldır çünkü bu işlem köpüklü virüslerin kopyalama döngüsünde daha sonra gerçekleşir. Bu, DNA'ya sahip bulaşıcı parçacıklarla sonuçlanır.

Virüs, RNA yerine DNA içeren viral partiküllerle sonuçlanan geç bir ters kopyaya sahip olduğundan, bu virüsün gerçekten bir DNA virüsü mü yoksa RNA virüsü mü olduğu sorusunu gündeme getirir. FeFV ayrıca geleneksel retrovirüslerden (RNA genomu) ziyade hepadnavirüslerle (DNA genomu) daha tutarlı özelliklere sahiptir. Bu özelliklerden bazıları, bir nükleokapsid proteininin olmamasını ve GAG geninin karboksil-terminal kısmının DNA ve RNA'ya eşit bağlanma yakınlığını içerir.

Çoğaltma[değiştir | kaynağı değiştir]

Köpüklü virüsler, viral replikasyon stratejileri geleneksel retrovirüslerden farklı olan benzersiz ve karmaşık retrovirüslerdir. Köpüklü virüsler, env ile FeFV provirüsünün 3 asal uzun terminal tekrarı arasında yer alan iki bel genine sahiptir. FeFV replikasyonu için bir gag geni de gereklidir.

Köpüklü virüs kopya döngüsü, virüs bilinmeyen bir hücresel reseptöre bağlandığında başlar. Konakçıdaki çeşitli hücre tiplerine viral girişine yardımcı olan virüsün birçok uzun eki veya sivri ucu vardır (15 nm) . Konak hücrenin içine girdikten sonra viral çekirdek, mikrotübüller boyunca mikrotübül düzenleme merkez hedefine doğru yol alır. Bu, erken ters kopyalamanın gerçekleştiği zamandır. Köpüklü virüs proteazı, Gag proteinini keser ve böylece organizasyon merkezinde viral çekirdeğin parçalanmasını aktive eder. Viral mRNA'lar ve proteinler üretilir ve viryonlar veya tam viral partiküller hücrenin sitoplazmasında toplanır. Hücrenin endoplazmik retikulumdan gelen bir alma sinyali, Env'yi viriondan organele getirir. Env ve GAG proteinleri olmadan köpüklü virüs tomurcuklanması meydana gelmez. Tomurcuklanma meydana gelmeden önce, daha sonra ters transkripsiyon gerçekleşebilir, bu da viryonların %20'sinin enfeksiyöz DNA içermesi ile sonuçlanır.

Konakçı ve iletim[değiştir | kaynağı değiştir]

Enfekte evcil kedilerde bakım davranışının, FeFV'nin tükürük yoluyla bulaşma yöntemlerinden biri olduğu düşünülmektedir.

FeFV'nin ev sahibi yerli ve serbest dolaşan kedigillerdir. Başlıca bulaşma modu özel olarak belgelenmemiş olmasına rağmen, FeFV, etkilenen birçok kedinin tükürüğünde tanımlanmıştır. Bulaşmanın ısırma ve tımarlama davranışları yoluyla gerçekleştiği varsayılmıştır. Kedilerdeki ısırma ve saldırgan davranışlar, vahşi kedilerde birçok virüs bulaşmasından sorumlu olurken, evcilleştirilmiş kediler virüsü yalama yoluyla bulaştırmaya daha yatkın olur. Virüs teşhisi konan kediler genellikle çok sağlıklıdır ve normal hayatlarına devam ederler ancak kediye de FIV (Kedi immün yetmezlik virüsü) bulaşmışsa, kedinizi içeride ve diğer hayvanlardan uzak tutmanız tavsiye edilir.

ilişkili hastalıklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Feline immün yetmezlik virüsü genomu - retrovirüs ve Kedi köpüklü virüsüne bağlı bir hastalık

Kedi köpüklü virüsü bulaşmış kedilere sıklıkla FIV de bulaşır. Aynı zamanda bir retrovirüs olan FIV, şişmiş eklemler, genişlemiş lenf düğümleri ve yürüme güçlüğü gibi daha belirgin semptomlara sahip olur. Kedi lösemi virüsü (FeLV), bağışıklık sistemini baskılayarak kedigillerde yaygın bir enfeksiyon hastalığına neden olan başka bir retrovirüstür. FeLV'nin bulaşma yolları arasında kan, tükürük, idrar ve süt bulunur. Yavru kediler, Kedi lösemi virüsüne karşı çok hassastır ve hastalık ilerledikçe kanser gelişebilir.

Teşhis[değiştir | kaynağı değiştir]

Doğru bir teşhise sahip olmak için, kedilerini FeFV antikorlarını aramak için birden fazla kan testi yapacak bir veterinere götürmek gerekir. Bu test her zaman yoktur ve evcil hayvan sahibi için oldukça pahalı olabilir. Ayrıca, FeFV ile hastalık arasında o kadar küçük bir bağıntı vardır ki, test her zaman yararlı değildir. Bir hayvan poliartrit gibi semptomlar gösteriyorsa, veterinerler eklem sıvısını inceleyebilir ve semptomları tedavi edebilir.

Tedavi[değiştir | kaynağı değiştir]

Şu anda, Kedi köpüklü virüsü ile kedigiller için herhangi bir tedavi yoktur. Bununla birlikte, devam eden çalışmalar, diğer patojenik kedi hastalıklarını tedavi etmek için viral gen tedavisinde FeFV'nin rolünü araştırmaktadır. FeFV'li kedigiller genellikle uzun, sağlıklı ve hastalıksız yaşamlar yaşarlar, bu da viral gen tedavisinin kullanımında bilim camiasının özellikle ilgisini çeker.

Gen tedavisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Viral replikasyon stratejilerini ve viral genomları daha iyi anlamak için bir dizi köpüklü virüs ve birkaç memeli ile birçok çalışma yapılmıştır. Artan hastalık sayısı ve hastalıkları genlerle ilişkilendiren keşiflerin sayısı arttıkça, gen terapileri için köpüklü virüslerin kullanılmasında gelecek çok umut verici görünüyor.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kedi aşısı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]