Kâğıt falcı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Özenle dekore edilmiş bir falcı.

Bir falcı (bir bit yakalayıcı,[1][2] chatterbox, [3] tuz mahzeni, [4][5] helikopter, veya Paku-Paku [6] olarak da anılır) çocuk oyunlarında kullanılan bir origami türüdür. Falcının bazı bölümleri, bir oyuncunun seçim yapabileceği seçenekler olarak işlev gören renkler veya sayılarla etiketlenir ve iç kısımda, her biri bir mesajı gizleyen sekiz kanat vardır. Falcıyı çalıştıran kişi, oyuncunun yaptığı seçimlere göre cihazı manipüle eder ve son olarak gizli mesajlardan biri ortaya çıkar. Bu mesajlar soruları yanıtlama iddiasında olabilir (dolayısıyla adı) veya oyuncunun gerçekleştirmesi gereken etkinlikler olabilir.

Aynı şekil kıskaç veya tuz mahzeni olarak da kullanılabilir.

Yapımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir kağıt falcı, aşağıdaki şekilde gösterilen adımlarla oluşturulabilir:[2][7]

  1. Bir kağıdın köşeleri zıt tarafları karşılayacak şekilde katlanır ve (kağıt zaten kare değilse) üst kısmı kesilerek köşegen kırışıklıkları olan kare bir tabaka oluşturulur.
  2. Karenin dört köşesi merkeze katlanır ve origami terminolojisinde blintz taban veya yastık katlama olarak bilinen bir şekil oluşturur.[7] Ortaya çıkan daha küçük kare ters çevrilir ve dört köşe ikinci kez katlanır.
  3. Dört köşenin tamamı, noktalar ortada buluşacak şekilde katlanır ve oyuncu parmaklarını dört köşenin her birinde kağıt ceplerine sokar.

Falcılık[değiştir | kaynağı değiştir]

Falcıyı kullanmak için, fal söyleyen oyuncu, kağıdın dört köşesini her iki elinde işaret parmakları ve başparmakları ile tutar, iki çift köşeyi bir arada ve diğer iki çifti birbirinden ayrı tutarak köşelerin iç taraflarının sadece yarısı görülebilir.

Manipülasyonlar, çeşitli benzer yöntemlerle yapılır, örneğin: Oyuncu, falcıyı tutan kişiye bir soru sorar; bu soru cihaz tarafından cevaplanacaktır. Tutucu daha sonra bir numara veya renk ister. Numara veya renk seçildikten sonra, sahibi falcının içindeki iki renk ve sayı grubu arasında geçiş yapmak için parmaklarını kullanır. Tutucu, bu konumları birkaç kez değiştirir: bu, seçilen renkteki harflerin sayısı, orijinal olarak seçilen sayı veya her ikisinin toplamı ile belirlenebilir. Oyuncu, falcının pozisyonunu değiştirmeyi bitirdiğinde, oyuncu ortaya çıkan kanatlardan birini seçer. Bu kanatların üzerinde genellikle renkler veya sayılar bulunur. Tutucu daha sonra kanadı kaldırır ve altındaki falı ortaya çıkarır. Kullanıcılara uyacak şekilde adımlar tekrar edilebilir.[1][7]

Diğer kullanımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu şekiller, servet anlatmak için kullanılmanın yanı sıra, bit gibi böcekleri yakalamak için bir kıskaç olarak da kullanılabilir, bu nedenle "bit yakalayıcı" adı verilir.[2][8]

"Tuz mahzeni" adı, dört noktası aşağıya doğru bir masanın üzerinde durduğu aynı şeklin farklı bir kullanımını ifade eder; dört açık cep, küçük yiyecek parçalarını tutmak için kullanılabilir.[5]

2018 yılında, İspanya'nın Olot kentindeki Lluèrnia festivali için bir bina penceresinden akan lavı andıran "ORIGAMI LAVA" (David Oliva + Anna Juncà) adlı bir enstalasyon oluşturmak için bu şeklin 10.000'den fazla kopyası kullanıldı.[9][10]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu şekil İngilizce konuşulan dünyaya tuz mahzeni adı altında 1928 origami kitabı Fun with Paper Folding ve Rigney tarafından tanıtıldı (Fleming H. Revell şirketi, 1928, s. 10). İngiltere'de kâğıt falcıların kullanımı 1950'lerden beri kayıtlara geçmiştir.[11] ABD'de "bit yakalayıcı" ifadesi başka anlamlarla çok daha uzun süredir kullanılsa da,[12] ABD'de kağıt bit yakalayıcıların kullanımı en azından 1960'lara kadar uzanmaktadır.[13][14]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Hopscotch, hangman, hot potato, and ha, ha, ha: a rulebook of children's games, Simon and Schuster, 1990, ss. 46-47, ISBN 978-0-671-76332-9, 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 .
  2. ^ a b c Origami In Action, Macmillan, 1997, ss. 68-71, ISBN 978-0-312-15618-3, 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 .
  3. ^ American children's folklore, August House, 1988, s. 373 .
  4. ^ Thomas Hull (2002), "Origami and the adult ESL learner", Origami3: Third International Meeting of Origami Science, Mathematics, and Education, AK Peters, ss. 247-256, ISBN 978-1-56881-181-9, 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 .
  5. ^ a b Complete origami, Macmillan, 1987, ss. 153-154, ISBN 978-0-312-00898-7, 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 .
  6. ^ "4. Paku-Paku Pacman the Muncher", Origami for Children: 35 step-by-step projects, Ryland Peters & Small, 2014, ss. 34-40, ISBN 9781908862327 
  7. ^ a b c Origami Toys, Tuttle Publishing, 2003, ss. 22-23, ISBN 978-0-8048-3478-0, 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 .
  8. ^ Girl Culture: Studying girl culture : a readers' guide, ABC-CLIO, 2008, ss. 245-246, ISBN 978-0-313-33909-7, 4 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 .
  9. ^ Origami Lava Pours from the Window of an Abandoned Building in Catalonia for LLUÈRNIA, 12 Kasım 2018, 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 
  10. ^ ORIGAMI LAVA, 10 Kasım 2018, 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 
  11. ^ The Lore and Language of Schoolchildren, Oxford University Press, 1959, ss. 341-342, ISBN 9780940322691, 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 .
  12. ^ Alabama's own in France, Eaton & Gettinger, 1919, s. 284, 5 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2021 .
  13. ^ Honestly, Katie John!, Scholastic Book Services, 1963, ss. 89, 91, ISBN 978-0-590-08544-1 .
  14. ^ The Folklore Repertory of a Third-Grade Class, 17 (1), Sonbahar 1967, ss. 18-25 .

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kâğıt_falcı&oldid=30493156" sayfasından alınmıştır