Dord

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Dord, İngilizce bir sözlükçülük hatasıydı. G. & C. Merriam Company tarafından yayımlanan New International Dictionary'nin 1934 baskısında yayımlanan bu gölge kelime, fizik ve kimya bilimlerindeki yoğunluk sözcüğünün eşanlamlısı olarak kullanıldı.[1]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

31 Temmuz 1931 tarihinde sözlüğün kimya editörü olan Austin M. Patterson, "yoğunluk" anlamına gelen density sözcüğünün karşısına bu sözcüğün kısaltması olarak /d/ harfinin büyük ya da küçük hâlinin eklenmesi için bir not kağıdına "D or d, cont./density." şeklinde not alarak bunu basım birimine gönderdi.[2] Basım sürecinde "D or d" ifadesi yanlış anlaşılarak bu ifadenin dord şeklinde bir sözcük olduğu yanılgısına düşüldü. Patterson tarafından alınan notun aslı daha sonraları kayboldu ve dord için kelime türü ile telaffuz bilgisinin verildiği yeni bir sözcük fişi hazırlandı.[2] Prova okumasında da fark edilmeyen sözcük, hatalar silsilesinin sonucunda sözlüğün 1934 baskısının 771. sayfasında Dorcopsis ile doré sözcüklerinin arasında aşağıdaki şekilde yer aldı:[3]

dord (dôrd), n. Physics & Chem. Density.

28 Şubat 1939'da sözlük editörlerinden biri sözcüğün etimolojik kökeninin olmadığını fark ederek matbaaya "baskı değişikliği/mecburi/ivedi" notuyla değişiklik isteği bildirdi.[4] Nihayetinde fark edilen kelime 1940 baskısında sözlükten kaldırılarak oluşan satır boşluğu doré'nin tanımı bu satıra kayacak şekilde genişletilerek giderilmeye çalışıldı, 1947 basımında bu satır hatasının da düzeltilmesiyle dord sözlükten tamamen silinmiş oldu.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Eschner, Kat (28 Şubat 2017). "As 'Dord' Shows, Being in the Dictionary Doesn't Always Mean Something's a Word". Smithsonian Magazine (İngilizce). 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  2. ^ a b Gove, Philip Babcock (1954). "The History of 'Dord'". American Speech. 29 (2). ss. 136-138. doi:10.2307/453337. JSTOR 453337. 
  3. ^ Mikkelson, David (21 Haziran 2001). "Dord: The Word That Didn't Exist". Snopes (İngilizce). 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  4. ^ "Erroneous Word 'Dord' Is Discovered in Dictionary". History Channel (İngilizce). 18 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017. 
  5. ^ "'Dord': A Ghost Word". Merriam-Webster (İngilizce). 28 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023.