Dokimeion
Dokimeion, Afyonkarahisar'ın 25 km. kuzeydoğusunda, İscehisar'da yer alan antik kent. Helenistik dönemde Makedonyalılar tarafından kurulmuştur. Roma döneminde yarı özerk konumuyla imparator adına bronz kent sikkeleri bastırmıştır.[1]
Büyük İskender’in komutanlarından Dokimos tarafından, MÖ 302 tarihinde kurulduğu düşünülmektedir. Kent, farklı renk ve çeşitlerde mermerlerin çıkartılması ile ünlüydü. Mermerler, Efes limanı üzerinden Kuzey Afrika ve Roma’ya taşınırdı. Mermer yatağından limana kadar olan yaklaşık 300 kilometrelik mesafe, karayolu ile kat edilirdi.[2] İri mermer blokları ve sütunlar 6, 8 veya 10 tekerli vagonlara konulur ve bu vagonları öküzler beş günde Efes'e taşırdı. Taşıma işlemi sırasında yer yer Büyük Menderes Nehri'nden de faydalanıldığı düşünülmektedir.[3]
Dokimeon'un mermerleri, Roma mimarisinde “Pavonazzetto’ (Afyon menekşe mermeri) diye adlandırılırdı. Bu mermerlerin kullanıldığı ünlü yapıladan bazıları; İstanbul’daki Ayasofya Kilisesi, Roma’daki Pantheon ve Trajon Forumu’dur. Bu mermer, mor pigmentin elde edilmesinin çok zahmetli ve pahalı olduğu dönemlerde popüler olmuştur. Üretiminin zahmetli ve pahalı olması sebebiyle mor renk asaletin ve tanrısallığın rengi olmuş, dünyada mor renkte damarları olan mermer sadece Docimeon'da çıkartıldığından bu mermere büyük ve görkemli yapıların inşasında çok talep olmuştur.
Antik Çağ’da işletilmeye başlanan ve uzun bir süre atıl durumda kalan Dokimeion Ocakları, Cumhuriyet döneminde yeniden faaliyete geçirilmiş olup bugün halen bu mermerleri işleyen birkaç firma bulunmaktadır.
Mitolojide Dokimeion[değiştir | kaynağı değiştir]
Dokimeion’da mermer ocaklarının yoğun olarak bulunduğu Persis Dağı (bugün Bacakale adıyla bilinir), Yunan mitolojisine göre Tanrıça Kybele’nin kutsal alanıydı. Kybele’nin sevgilisi Attis Persis Dağı’nda avlandığı bir gün, yaban domuzu saldırısna uğrayarak yaralanır. Yarasından akan kanın, Dokimeion ocaklarındaki beyaz mermere damlaması sonucunda beyaz mermerin rengi mora dönüşür.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Antik Kentler". afyon.ktb.gov.tr. 6 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
- ^ "Dokimeion haberi". Arkeolojik Haber. 5 Nisan 2018. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
- ^ "Antik Çağ'dan günümüze, bir taş hikayesi Pavonazzetto (Violet)". Stone World. 30 Eylül 2020. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.