Bugatti Type 13

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bugatti Type 13 Brescia spor-yarış 1922

Bugatti Type 13 ilk gerçek Bugatti otomobildi. Type 13 ve daha sonra Type 15, 17, 22 ve 23'ün üretimi, şirketin 1910'da kurulmasıyla başladı ve 435 adet üretilen 1920 yılına kadar sürdü. Arabalarının çoğu sekiz supap motorluydu ancak beş Type 13 yarışçının bazıları ilk defa üretilen 16 supaplı silindir kafaları vardı. Yol arabaları, Ettore Bugatti'nin tasarımlarına yönelik hislerine uygun olarak "pur-sang" ("safkan") olarak bilinmeye başlandı.

Marka'ya Brescia'da ün kazandırmak için multisubap motorlu araba, I. Dünya Savaşı'ndan sonra geri getirildi. Ayrıca Brescia tourer üretimi çok ihtiyaç duyulan parayı da getirdi.

Savaş Öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Type 10[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti otomobilinin prototipi, Ettore Bugatti'nin Köln, Almanya'daki Deutz Gasmotoren Fabrik'te baş mühendis olduğu 1908 ve 1909 yıllarında bodrum katında Type 10 olarak yapıldı.

Type 10, Ettore'un kendi tasarımı olan monoblok[1] düz-dört motorunu kullandı. Silindir başına iki supaplı ve üstten eksantrikli bir motordu ve o zamanlar için oldukça gelişmişti. Oldukça kare altı tasarım, toplam 1,1 L (1131 cc/69 in3) için 60 mm silindir gömlek iç çaplı ve 100 mm strokluydu.

Bu, önü ve arkası katı akslı açık bir roadster gövdesine takıldı. Yaprak yaylar, arkada hiç süspansiyon olmadan ön kısmı askıya aldı. Çelik halatlar arka kampanalı frenleri çalıştırıyordu.

Deutz ile olan sözleşmesini bitiren Ettore, ailesini Type 10'a bindirdi ve o zamanlar hala Alman İmparatorluğu'nun bir parçası olan Alsace bölgesine gitti ve kendi arabalarını üretmeye başlamak için bir fabrika aradı. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Alsace yeniden Fransa'nın ve Bugatti'nin bir parçası oldu.

Araba, şekli nedeniyle sonraki yıllarda Molsheim'daki personel tarafından korunmuş ve "la baignoire" ("küvet") olarak adlandırılmıştır. Ettore onu 1939'da restore etti ve turuncu-kırmızı renge boyayarak ona yeni bir takma ad olan "le homard" ("ıstakoz") kazandırdı. Dünya Savaşı süresince Bordeaux'ya taşındı ve özel mülkiyete geçmeden önce onlarca yıl orada kaldı. Araba bugün Kaliforniya'da özel bir koleksiyoncudadır.

Type 13[değiştir | kaynağı değiştir]

Molsheim'daki yeni fabrikasında faaliyete başladıktan sonra Bugatti, hafif şaft tahrikli arabasını Type 13 yarış arabasına dönüştürdü. Buna, motorun toplam 1,4 L (1368 cc/83 in3) için 65 mm'ye silindir çapının büyütülmesi de dahildir.

Türünün o zamana kadar tasarlanmış ilklerinden biri olan Bugatti'nin tasarladığı dört-supaplı kafa büyük ilerlemeydi. Çift Zenith Karbüratör ile 4500  devir/dak'da gücü 30 hp'ye (22 kW) çıktı ki bu 300 kg’lık (660 lb) bir araba için fazlasıyla yeterliydi. Yaprak yaylar artık her yere takılmıştı ve arabanın yaklaşık 2 m (79 inç) dingil mesafesi vardı.

Oyuncak görünümüne sahip olmasına rağmen Bugatti Type 13 başarıyla yarıştırıldı. 1910 gibi erken bir tarihte, hantal ve acımasız rekabete kıyasla oldukça yersiz görünen tepe tırmanışlarında görüldü. Type 13'ün güç eksikliğini yol tutuş, yönlendirme ve frenlemede telafi ediyordu.B u önemli unsurlar, gelecekteki tüm Bugatti tasarımlarında korunmuştur. En yüksek hızı 125 km/s idi.[2]

Yeni şirket 1910'da beş örnek üretti ve 1911'de Le Mans'ta Fransa Grand Prix'ne katıldı. Minik Bugatti yarışta yersiz görünüyordu ama yedi saatlik yarıştan sonra sakince ikinciliği aldı.

I. Dünya Savaşı ihtilaflı bölgede üretimin durmasına neden oldu. Ettore, savaş süresince iki tamamlanmış Type 13 arabasını Milano'ya götürdü ve üç arabanın parçalarını fabrikanın yakınına gömdü. Savaştan sonra Bugatti geri döndü, parçaları ortaya çıkardı ve yarış için beş Type 13 hazırladı.

Type 15[değiştir | kaynağı değiştir]

Type 15, Type 13'ün daha uzun, 2400 mm (94,5 inç) dingil mesafesine sahip bir versiyonuydu. Önünde altı-kenarlı bir radyatör ve yarı eliptik arka yaprak yayları vardı.

Type 17[değiştir | kaynağı değiştir]

Başka bir versiyon olan Type 17 de üretildi. Bu, 2.550 mm (100,4 inç) dingil mesafeliydi. Altıgen radyatörü ve arka yayları Type 15 ile aynıydı.

Type 22[değiştir | kaynağı değiştir]

Bugatti 1913, model T22, üç kişilik vinet gövde

Type 15, 1913'te Type 22 olarak güncellendi. Daha büyük gövdesi, oval radyatörü ve çeyrek daire yayları vardı.

Type 23[değiştir | kaynağı değiştir]

Type 17'nin tekne kuyruğu gövdeli bu iki supaplı versiyonu Type 23 olarak 1913 yılında yapıldı. Aynı zamanda Type 22'nin oval radyatörüne de sahipti.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Georgano, G.N. Cars: Early and Vintage, 1886-1930. (London: Grange-Universal, 1985)
  2. ^ "1921 Bugatti Type 13 | Bugatti". Supercars.net (İngilizce). 6 Nisan 2016. Erişim tarihi: 23 Ekim 2019.