Brutakhi

Brutakhi, 13. yüzyılın başlarında konumu ve kökeni belirsiz bir Yahudi yönetimiydi. Moğol Han Guyuk mahkemesinin 13. yüzyıl papalık mirası Giovanni da Pian del Carpine, hesabında Moğolların fethettiği ulusların bir listesini verdi. Kafkasya, Pontus bozkırları ve Hazar bölgesindeki kabileler arasında yer alan bunlardan biri de " Yahudi olan Brutakhi" idi.

Bazı çeviriler "Komani Brutakhi", (Comani Brutachi, kısaca Iudii) olarak onları belirtir ve bu da Kumanlar-Kıpçaklar ile bir uyuma işaret eder; ancak bu yazılışa, Komaniler ve Brutakhi arasında virgül konması gerektiğini iddia eden birçok tarihçi tarafından meydan okunmuştur. Bununla birlikte, aynı listenin başlarında Giovanni, bazılarının varsayılan virgülü gereksiz ve bu nedenle oldukça şüpheli olarak görmesine yol açan "Comania " dan bahsetmiştir .

Brutakhi'nin kimliği belirsizdir. Giovanni daha sonra Brutakhi'den yaygın bir Türk geleneği olan kafalarını tıraş etmiş olarak bahsediyor. Hazar halkının kalıntıları olabilirler. Alternatif olarak, Yahudiliğe dönüşmüş Kuman-Kıpçak halkı olabilirler (muhtemelen Kırımçaklara veya Karaylara bağlı). Bir başka olasılık da, Brutakhi'lerin, tarihlerinin herhangi bir noktasında bağımsız devletleri yönettiklerine inanılan Dağıstanlı Dağ Yahudileriyle bağlantılı olmasıdır. Bazı bilim adamları, "Brutakhi" nin, diğer Orta Çağ kaynaklarının bahsettiği belirsiz etnik bağlara sahip bir bozkır kabilesi olan "Brutas" veya "Burtas" ın değişmiş bir hali olabileceğini öne sürdüler.

Kaynakça

• Fra Giovanni Di Plano Carpini. Tatar Dediğimiz Moğolların Hikayesi. Trans. Erik Hildinger. Boston: Branden Yayıncılık, 1996.
• Gutenberg Giovanni'nin hesabının e-metni (Latince)