İlerici Kadınlar Derneği

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İlerici Kadınlar Derneği
Kuruluş3 Haziran 1975
Kapanış12 Eylül Darbesi sonrası
TürDernek
AmaçKadınlara tanınmış sosyal ve ekonomik hak ve özgürlüklerin kağıt üzerinde kalmaması, günlük yaşamda somut olarak uygulanması ve geliştirilmesi
Merkezİstanbul
Genel BaşkanBeria Onger
Genel SekreterŞeyda Talu
Genel SekreterZülal Kılıç
Genel Başkan YardımcısıGönül Dinçer
Ana organMerkez Yönetim Kurulu

İlerici Kadınlar Derneği (İKD), İstanbul’da 3 Haziran 1975’te kurulmuş,[1] tüzüğünde amacı “Ülkemiz kadınlarına tanınmış sosyal ve ekonomik hak ve özgürlüklerin kağıt üzerinde kalmaması, günlük yaşamda somut olarak uygulanması ve geliştirilmesi” olarak ifade edilmiştir.[1]

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararıyla 1975 yılı Uluslararası Kadınlar Yılı ve bunu izleyen on yıl ise Uluslararası Kadınlar On Yılı ilan edilmişti. Bundan da ilham alarak derneğin kuruluş tarihi olarak 8 Mart 1975 hedeflenmişti. Fakat TKP, TİP ve TSİP çizgisinde ya da bağımsız bir grup kadın arasında süren görüşmelerin ve hazırlıkların uzaması nedeniyle bu mümkün olmadı. Fakat Türkiye’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez başta İstanbul olmak üzere yüzlerce kişinin katıldığı kitle toplantıları ile açık ve yasal olarak kutlandı.[1]

TKP’nin derneğe hakim olmaya çalıştığı gerekçesiyle TİP çizgisindeki grubun çekilmesinin ardından İKD 3 Haziran 1975’te Beria Onger başkanlığında kuruldu.[1]

Kısa bir süre sonra da, Ağustos 1975’te İKD’nin yayın organı olarak sahibi Beria Onger olan Kadınların Sesi adlı dergi yayınlanmaya başladı. Derginin sorumlu yazı işleri müdürü ilk 19 sayısında Zuhal Meriç, 26 Ağustos 1980’de yayınlanan 61. ve son sayısına kadar ise Berrin Uyar idi.[2]

28-29 Mayıs 1978'de yapılan 2. Kongrede alınan bir karar üzerine, merkezi Doğu Berlin'de bulunan Uluslararası Demokratik Kadınlar Federasyonu'na (UDKF) üye oldu.[1]

İKD 1979’da sıkıyönetim komutanlığı tarafından faaliyetleri durdurulduğunda yurt çapında 33 şube ve 35 temsilcilik aracılığıyla 15 bine yakın üyeye ulaşmıştı. Kadınların Sesi dergisi ise yaklaşık 30 bin basılıyordu.[1]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f Muazzez Pervan, (Ed.) (Nisan 2013). İlerici Kadınlar Derneği (1975-80), ‘Kırmızı Çatkılı Kadınlar’ın Tarihi. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. s. xii,4,5,7; 78-79. 
  2. ^ "TÜSTAV Kadınların Sesi dergi arşivi". 15 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2020.