Klitik: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
LuCKY (mesaj | katkılar)
k Yazım hatası düzeltildi
Dr. Coal (mesaj | katkılar)
Düzenlemeler
1. satır: 1. satır:
'''Klitik''' ya da '''biçimce''', özerk bir sözcüğü andırsa da başka bir birimle kullanılması gereken [[biçimbirim]]sel yapı.<ref name="sozluk">{{kitap kaynağı |soyadı1=İmer |ad1=K. |soyadı2=Kocaman |ad2=A. |soyadı3=Özsoy |ad3=A. S. |başlık=Dilbilim Sözlüğü |tarih=2019 |yayıncı=Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi |yer=İstanbul |isbn=978-605-4787-08-1 |sayfa=55}}</ref>
'''Klitik''' ya da '''ekleşmiş yapı''', özerk bir sözcüğün veya sözcük şeklinin (yani çekimlenmiş bir sözcüğün) zaman içinde kısalarak bağımsız bir sözcüğün taşıdığı temel özellikleri kaybetmesiyle oluşan [[morfoloji]]k ögelerdir. –dir koşacı bu tanıma uymaktadır ve klitik olarak adlandırılabilir, çünkü kökeni itibarıyla o, durur şeklindeki sözcük şeklinden gelmektedir: [[Eski Türkçe]] döneminde sadece turur şeklinde gördüğümüz bu kelime, önce koşaç hâline gelmiş ve ünlü uyumu doğrultusunda durur ve dürür şeklinde iki varyant kazanmıştır: atlı durur, derviş dürür. Bunlar yazılışından ayırt edemesek bile zaman içinde bitişmiş ve kısalmıştır. Ayrıca zamanla toplam 8 [[alomorf]]a sahip olmuştur: -dır, -dir, -dur, -dür, -tır, -tir, -tur, -tür.

"–dir" [[koşaç|koşacı]] bu tanıma uymaktadır ve klitik olarak adlandırılabilir, çünkü kökeni itibarıyla o, durur şeklindeki sözcük şeklinden gelmektedir: [[Eski Türkçe]] döneminde sadece turur şeklinde görülen bu [[sözcük]], önce koşaç hâline gelmiş ve ünlü uyumu doğrultusunda durur ve dürür şeklinde iki [[değişke]] kazanmıştır: Atlı durur, derviş dürür. Bunlar yazılışından ayırt edilmese bile zaman içinde bitişmiş ve kısalmıştır. Ayrıca zamanla toplam 8 [[alomorf]]a sahip olmuştur: -dır, -dir, -dur, -dür, -tır, -tir, -tur, -tür.

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}


{{dil-taslak}}
{{dil-taslak}}


[[Kategori:Sözdizim]]
[[Kategori:Biçimbilim]]

Sayfanın 10.53, 30 Ocak 2021 tarihindeki hâli

Klitik ya da biçimce, özerk bir sözcüğü andırsa da başka bir birimle kullanılması gereken biçimbirimsel yapı.[1]

"–dir" koşacı bu tanıma uymaktadır ve klitik olarak adlandırılabilir, çünkü kökeni itibarıyla o, durur şeklindeki sözcük şeklinden gelmektedir: Eski Türkçe döneminde sadece turur şeklinde görülen bu sözcük, önce koşaç hâline gelmiş ve ünlü uyumu doğrultusunda durur ve dürür şeklinde iki değişke kazanmıştır: Atlı durur, derviş dürür. Bunlar yazılışından ayırt edilmese bile zaman içinde bitişmiş ve kısalmıştır. Ayrıca zamanla toplam 8 alomorfa sahip olmuştur: -dır, -dir, -dur, -dür, -tır, -tir, -tur, -tür.

Kaynakça

  1. ^ İmer, K.; Kocaman, A.; Özsoy, A. S. (2019). Dilbilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. s. 55. ISBN 978-605-4787-08-1.