Ölüme bağlı tasarruf
Ölüme bağlı tasarruf, kişinin ölümünden sonra sonuçlarını doğuran hukuki işlemdir. Bu işlem kişinin sağlığında yapılmakla birlikte, yapılan işlemin sonuçları kişinin ölümünden sonra hüküm ifade eder. Bu yönüyle ölüme bağlı tasarruflar kişinin terekesi üzerinde etki doğurur. Aynı şekilde, ölen kişinin geride bıraktığı mirasçılarını yükümlendirir.[1] Miras bırakanın, tek taraflı irade açıklamasıyla öldükten sonra malvarlığının kim tarafından ve nasıl kullanılacağına ilişkin işlemler ölüme bağlı tasarrufların konusunu oluşturur.[2] Ölüme bağlı tasarruflar, kanunlarda sınırlı olarak düzenlenmektedir. Zira bu tasarruflar, tasarrufta bulunanın hayatta olmadığı bir döneme etki etmektedir. Buna paralel olarak, ölüme bağlı tasarruflar kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardandır, kişinin yasal temsilcileri tarafından yapılamaz. İşlemin geçerli olabilmesi için aranan şekil şartları mevcuttur. Aynı şekilde iptal edilmeleri de farklı rejimlere tabidir.[3] Buna göre, ehliyetsizlik, irade sakatlığı, tasarrufun içeriğinin, koşullarının veya yükümlülüklerinin hukuka veya ahlâka aykırı olması veya kanunda aranan şekil şartlarına aykırı olması hallerinde iptali yoluna gidilebilir. Tasarrufun iptali halinde geçersizlik, sonuçlarını mirasın açıldığı andan itibaren hüküm ifade eder.[4] Bir işlemin ölüme bağlı tasarruf olabilmesi için ölüm zorunlu unsurdur. Ölümün gerçekleşmemesi halinde bu işlem sağlar arası hukuki işlem olarak kabul edilmektedir.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dipnotlar
- ^ Arpacı 2020, ss. 130-131.
- ^ Gömeç 2021, s. 32.
- ^ Yünlü 2020, s. 718.
- ^ Yelmen 2022, ss. 70-71.
- ^ Arslan 2022, s. 695.
- Eserler
- Arpacı, Özge (2020). "MAHKEME KARARLARI IŞIĞINDA ÖLÜME BAĞLI TASARRUF İLE SAĞLAR ARASI HUKUKİ İŞLEMLERİN AYRIMINDA GELİŞTİRİLEN KRİTERLER". Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. XXIV (1). Ankara. ss. 127-168. doi:10.34246/ahbvuhfd.682774. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.
- Gömeç, Müjgan (2021). "ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARDA KOŞUL VE YÜKLEMELER". KHM. 1 (1). Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.
- Yünlü, Semih (2020). "VİDEO VASİYETNAME: ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN GÜNCELLENMESİ". Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 22 (2). ss. 717-740. doi:10.26468/trakyasobed.607387. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.
- Arslan, Merve (2022). "Yargıtay Kararları ve Doktrin Tartışmaları Işığında Ölüme Bağlı Tasarrufların İptal Sebeplerinin Değerlendirilmesi". Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 5 (2). ss. 693-717. doi:10.51120/NEUHFD.2022.62. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.
- Yelmen, Adem (2022). "ÖLÜME BAĞLI TASARRUFUN İPTALİ DAVASININ DAVADA YER ALMAYAN İLGİLİLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ". Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. XXVI (1). ss. 69-105. doi:10.34246/ahbvuhfd.1065799. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.