Diz ağrısı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Makina86 (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
8.251 değişiklik
Yeni madde oluşturuldu
(Fark yok)

Sayfanın 20.01, 1 Ocak 2024 tarihindeki hâli

Diz ağrısı
İnsan dizi
UzmanlıkOrtopedi

Diz ağrısı diz‘de veya diz çevresinde ağrı’dır.

Diz eklemi dört kemik arasında bir eklemden oluşur: femur, tibia, fibula ve patella. Diz dört bölmelidir. Bunlar orta ve yanal tibiofemoral bölümler, patellofemoral bölüm ve üst tibiofibular eklemdir. Bu bölmelerin her birinin bileşenleri tekrarlayan zorlanma, yaralanma veya hastalıkla karşılaşabilir.

Uzun mesafe koşma etkili bir egzersiz olduğundan diz ekleminde ağrıya neden olabilir.

Diz ağrısının yeri ve şiddeti sorunun nedenine göre değişir. Bazen diz ağrısına eşlik eden belirti ve semptomlar şunlardır:

  • Şişlik ve sertlik
  • Dokunulduğunda kızarıklık ve sıcaklık
  • Zayıflık veya istikrarsızlık
  • Patlama veya çatırtı sesleri
  • Dizin tam düzleştirilememesi

Nedenler

Yaralanmalar

Konuma bağlı olarak bazı çok görülen yaralanmalar şunlardır:[1]

  • Hemartroz – Hemartroz, yaralanmadan sonra birkaç dakikadan birkaç saate kadar nispeten kısa bir sürede oluşur.[3]

Kırıklar

Hastalıklar

Diz ağrısına neden olan hastalıklardan bazıları şunlardır:

İltihaplar

  • Bursit diz
    • Prepatellar bursit - Hizmetçi dizi (en yaygın)
    • İnfrapatellar bursit - Rahip dizi (Yüzeysel infrapatellar bursit ve Derin infrapatellar bursit)
    • Semimembranozus bursit
  • Tendinit[2]
    • Patellar tendinit (Atlayıcı dizi)
    • Hamstring tendinit
    • Popliteal tendinit
  • Sinovit diz

Şekil bozuklukları

Dizin yaygın şekil bozuklukları şunlardır:

  • İki parçalı patella (iki parçalı diz kapağı)
  • Genu varum (yay bacaklar)
  • Genu valgum (dizlerin çarpması)
  • Genu recurvatum (Diz hiperekstansiyonu)
  • Diz fleksiyon şekil bozukluğu

Sendromlar

  • Patellofemoral ağrı sendromu[2]
  • Plica sendromu[2]
  • İliotibial bant sendromu[2]
  • Hoffa sendromu[2]
  • Eklem hipermobilite sendromu

Çıkıklar

  • Patella çıkığı
  • Diz eklemi çıkığı (Tibiofemoral eklem çıkığı)

Soğuk yanığı

Soğukta çalışan kişilerde diz ağrısı normal sıcaklıkta çalışan kişilere göre daha sık görülür.[15] Soğuk kaynaklı diz ağrısı aynı zamanda diz çevresindeki tendon’ların tenosinoviti nedeniyle de olabilir. Burada soğuğa maruz kalma, nedensel veya katkıda bulunan faktör olarak belirli bir rolü vardır.[15] Çocuklarda aşırı soğuk nedeniyle doğrudan kondrosit yaralanmaya neden olan soğuk yanığı nedeniyle Frank artrit rapor edilmiştir.[16]

Ayrıca, genel soğuğa maruz kalmanın ardından kurdeşen, ateş ve diğer eklemlerde ağrıya ek olarak sıklıkla diz ağrısının da görüldüğü bir kalıtsal hastalık ailesel soğuk otoinflamatuar sendromu (FCAS) vardır.[17]

Fiziksel hareket azlığı nedeniyle diz ağrısı

Fiziksel faaliyet azlığı ve kişinin çalışırken sandalyede oturmasının gerektiği bir çalışma ortamı, diz eklem ağrısı nedenidir çünkü fiziksel hareket azlığı diz kaslarını zayıflatır. Kan damarları da etkilenebilir ve bu da ağrılı durumların gelişmesine yol açabilir. Hareket ederek güçlenmeye çalışmak, yeniden güç toplamak ve diz ağrısından kurtulmak için çok önemlidir. Yaş ilerledikçe diz ekleminin hareketi, bitişik doku ve kıkırdaklarla daha çok sürtünme gerektirir.

Diğer nedenler

  • Bağ gevşekliği
  • Yağ yastığı sıkışması
  • Diz efüzyonu
  • Derin ven trombozu
  • Periferik damar hastalığı
  • Ekzostoz

Yansıyan diz ağrısı

Yansıyan ağrı başlangıç noktasından farklı bölgede algılanan ancak aynı omurga segmenti tarafından innerve edilen ağrıdır.[18] Bazen diz ağrısı vücudun başka bir bölgesiyle ilgili olabilir. Örneğin diz ağrısı ayak bileğinden, ayaktan, kalça eklemlerinden veya bel omurgası’ndan gelebilir.

Teşhis

Fonksiyonel bir rehabilitasyon programından başarısız sonuçlar alınmadığı sürece, semptomsuz veya efüzyon diz ağrısı için diz MR'larından kaçınılmalıdır.[19]

Diz osteoartriti gibi bazı tanılarda, manyetik rezonans görüntüleme hastalığın belirlenmesinde net değildir.[20]

Tedavi

Cerrahinin travmatik yaralanmaları ve kırık kemikleri onarmada rolü olmasına rağmen, artroskopik lavaj gibi ameliyatlar diz ağrısı olan kişilerin ağrılarında veya fonksiyonlarında önemli veya kalıcı iyileşmeler sağlamaz ve bu yüzden hemen hemen hiç yapılmamalıdır.[21] Diz ağrısı, osteoartrit veya menisküs yırtığı gibi aşınma ve yıpranmanın neden olduğu ağrıdır.

Fizik tedavi egzersizleri,[22] ibuprofen gibi ağrı azaltıcı ilaçlar, eklem germe,[23][24] diz protez ameliyatı ve aşırı kilolu kişilerde kilo verme diz ağrısına yönelik etkili tedaviler arasındadır.[21]

Genellikle, diz ağrısını tedavi ederken müdahalelerin bileşimi en iyi seçim gibi görünür. Hem dizi hem de kalçayı hedefleyen egzersizler, ayak desteği ve patellar bantlama gibi müdahalelerin diz ağrısı olan hastalarda kullanılması önerilir.[25]

Mevcut kanıtlar patellofemoral ağrısı olan bireylerde psikolojik faktörlerin arttığını göstermektedir.[26] Endişe, depresyon, hareket etme korkusu ve felakete sürükleme gibi fiziksel olmayan faktörlerin, artan ağrı deneyimi ve azalan fiziksel fonksiyon ile doğrusal bir ilişkisi olduğu düşünülmektedir.[26] Felaketleştirme, bir eylem veya olayın mümkün olan en kötü sonucunu hayal etmek olarak tanımlanır.[27] Psikososyal faktörlerin, diz ağrısını yönetmeye yönelik rehabilitasyon programlarına uyum üzerinde olumlu veya olumsuz etkisi olabilir.[26] Ayrıca çalışmalar, diz ağrısı olmayan veya stabil diz ağrısı olanlarla karşılaştırıldığında diz ağrısının sağlıkla ilişkili yaşam kalitesiyle olumsuz ilişkili olduğunu ve diz ağrısındaki artışın, nispeten daha genç orta yaşlı nüfusta bile hastanın bildirdiği yaşam kalitesinde azalmayla ilişkili olduğunu bulmuştur.[28]

Epidemiyoloji

50 yaşın üzerindeki kişilerin yaklaşık %25'i dejeneratif diz hastalıklarından dolayı diz ağrısı yaşamaktadır.[21]

Toplum ve kültür

Amerika Birleşik Devletleri'nde dejeneratif diz ağrılı kişilerde etkisiz olduğu bilinen artroskopik diz ameliyatlarına her yıl 3 milyar ABD dolarından fazla para harcanır.[21]

Diz Ağrısında Kuru İğneleme

Yaralanma gibi faktörlerden, iltihaplanmadan veya artrit gibi durumlardan kaynaklanan diz ağrısı, kas-iskelet sistemi ve eklem ağrıları için tetik nokta kuru iğneleme ile etkili tedavi bulabilir. Kuru iğneleme diz ağrısı yaklaşımı, gerginliğin serbest bırakılmasını ve vücudun doğal iyileşme süreçlerini desteklemek için iğneler kullanarak belirli tetik noktalara odaklanır ve diz ağrısı olanlara rahatlama sağlar.

Kuru iğneleme ABD'de bir tedavi olarak yaygın olarak kullanılmasa da diğer ülkelerde daha yaygındır. Örneğin Birleşik Krallık'ta eklem protezi ameliyatı bekleyen osteoartrit hastalarında diz ağrısını tedavi etmek için kuru iğneleme kullanılır. Ayrıca etkilenen bölgedeki hareket aralığının iyileştirilmesine katkıda bulunur.

Diz Ağrısının Giderilmesinde Kuru İğnelemenin Etkinliği

  • Araştırma Bulguları: Kuru iğneleme, kas-iskelet sistemi ağrıları ve ilgili sorunların tedavisinde tek başına veya diğer tedavilerle birlikte popülerlik kazanmıştır.
  • Hasta Raporları Başarısı: Hasta referansları, diz osteoartritli hastalarda kuru iğnelemenin olumlu etkisini sürekli olarak vurgulamaktadır.
  • Hikayeler ve Referanslar: Gerçek hayattaki başarı hikayeleri ve referanslar, diz osteoartrit tedavisinde kuru iğnelemenin dönüştürücü etkilerine ilişkin ilk elden bilgiler verir.[29]

Kaynakça

  1. ^ Green, Shelby (24 November 2022). "Knee Pain Location Chart". Feel Good Life. feelgoodlife. Erişim tarihi: 17 December 2022. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l van der Heijden RA, Lankhorst NE, van Linschoten R, Bierma-Zeinstra SM, van Middelkoop M (January 2015). "Exercise for treating patellofemoral pain syndrome". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 1: CD010387. doi:10.1002/14651858.CD010387.pub2. PMID 25603546. 
  3. ^ Darlene Hertling and Randolph M.Kessler. Management of Common Musculoskeletal Disorders. Third Edition. 0-397-55150-9
  4. ^ "Osteochondritis Dissecans". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  5. ^ Shiel Jr WC. "Definition of Osteochondritis dissecans". MedicineNet, Inc. Erişim tarihi: 20 February 2009. 
  6. ^ "Synovial chondromatosis". Soft Tissue and Bone Tumours: WHO Classification of Tumours. International Agency for Research on Cancer. 2020. ss. 368–369. ISBN 978-92-832-4502-5. 
  7. ^ "Neoplasm". Lexico. Oxford University Press. September 26, 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Ankylosing Spondylitis". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  9. ^ "Reactive Arthritis". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  10. ^ "Tuberculosis (TB)". www.who.int (İngilizce). Erişim tarihi: 2020-05-08. 
  11. ^ "Septic Arthritis". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  12. ^ "Osteomyelitis". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  13. ^ "What Is Hemophilia?". cdc.gov. U.S. Centers for Disease Control. 12 May 2020. Erişim tarihi: 3 April 2021. 
  14. ^ "Gout". The Lecturio Medical Concept Library. 9 September 2020. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  15. ^ a b Pienimäki T (May 2002). "Cold exposure and musculoskeletal disorders and diseases. A review". International Journal of Circumpolar Health. 61 (2): 173–82. doi:10.3402/ijch.v61i2.17450. PMID 12078965.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  16. ^ Carrera GF, Kozin F, McCarty DJ (October 1979). "Arthritis after frostbite injury in children". Arthritis and Rheumatism. 22 (10): 1082–7. doi:10.1002/art.1780221006. PMID 486219.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  17. ^ "Pathogenesis of Physical Induced Urticarial Syndromes" için ClinicalTrials.gov'da klinik çalışma numarası NCT00887939
  18. ^ Carol Mattson Porth. Pathophysiology:concepts of altered health states. Publisher:Lippincott. Third Edition. Page 853. 0-397-54723-4
  19. ^ American Medical Society for Sports Medicine (24 April 2014), "Five Things Physicians and Patients Should Question", Choosing Wisely: an initiative of the ABIM Foundation, American Medical Society for Sports Medicine, erişim tarihi: 29 July 2014 
  20. ^ Culvenor AG, Øiestad BE, Hart HF, Stefanik JJ, Guermazi A, Crossley KM (June 2018). "Prevalence of knee osteoarthritis features on magnetic resonance imaging in asymptomatic uninjured adults: a systematic review and meta-analysis". British Journal of Sports Medicine. 53 (20): bjsports–2018–099257. doi:10.1136/bjsports-2018-099257. PMC 6837253 $2. PMID 29886437. 
  21. ^ a b c d Siemieniuk RA, Harris IA, Agoritsas T, Poolman RW, Brignardello-Petersen R, Van de Velde S, Buchbinder R, Englund M, Lytvyn L, Quinlan C, Helsingen L, Knutsen G, Olsen NR, Macdonald H, Hailey L, Wilson HM, Lydiatt A, Kristiansen A (May 2017). "Arthroscopic surgery for degenerative knee arthritis and meniscal tears: a clinical practice guideline". BMJ. 357: j1982. doi:10.1136/bmj.j1982. PMC 5426368 $2. PMID 28490431. 
  22. ^ Lack S, Neal B, De Oliveira Silva D, Barton C (July 2018). "How to manage patellofemoral pain - Understanding the multifactorial nature and treatment options". Physical Therapy in Sport. 32: 155–166. doi:10.1016/j.ptsp.2018.04.010. hdl:11449/171014. PMID 29793124.  Geçersiz |hdl-access=free (yardım)
  23. ^ Knee Reviver
  24. ^ "Kniedistractie - UMC Utrecht". www.umcutrecht.nl. 
  25. ^ Crossley KM, van Middelkoop M, Callaghan MJ, Collins NJ, Rathleff MS, Barton CJ (July 2016). "2016 Patellofemoral pain consensus statement from the 4th International Patellofemoral Pain Research Retreat, Manchester. Part 2: recommended physical interventions (exercise, taping, bracing, foot orthoses and combined interventions)". British Journal of Sports Medicine. 50 (14): 844–52. doi:10.1136/bjsports-2016-096268. PMC 4975825 $2. PMID 27247098. 
  26. ^ a b c Maclachlan LR, Collins NJ, Matthews ML, Hodges PW, Vicenzino B (May 2017). "The psychological features of patellofemoral pain: a systematic review". British Journal of Sports Medicine. 51 (9): 732–742. doi:10.1136/bjsports-2016-096705. PMID 28320733.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  27. ^ "Definition of CATASTROPHIZE". www.merriam-webster.com. Erişim tarihi: 2019-03-12. 
  28. ^ Singh, Ambrish; Campbell, Julie A.; Venn, Alison; Jones, Graeme; Blizzard, Leigh; Palmer, Andrew J.; Dwyer, Terence; Cicuttini, Flavia; Ding, Changhai; Antony, Benny (September 2021). "Association between knee symptoms, change in knee symptoms over 6-9 years, and SF-6D health state utility among middle-aged Australians". Quality of Life Research. 30 (9): 2601–2613. doi:10.1007/s11136-021-02859-5. PMID 33942204. 
  29. ^ "Dry Needling for Knee Pain Relief - Expert Techniques". bereadypt.com (İngilizce). 2023-11-24. Erişim tarihi: 2023-12-05. 

Dış bağlantılar

Sınıflandırma
Dış kaynaklar
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Diz_ağrısı&oldid=30944876" sayfasından alınmıştır