Talpa hakkariensis: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
k Taksonomisini ekledim. |
4 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.9.5 |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Talpa hakkariensis distribution map.svg|küçükresim|''Talpa hakkariensis'' türünün dünya genelindeki dağılımı]] |
[[Dosya:Talpa hakkariensis distribution map.svg|küçükresim|''Talpa hakkariensis'' türünün dünya genelindeki dağılımı]] |
||
'''''Talpa hakkariensis''''', [[Türkiye]]'nin [[Hakkâri|Hakkari]] ilinde keşfedilmiş ve şimdilik bu bölgeye endemik olduğu düşünülen ''[[Talpa]]'' ([[Köstebekgiller]]) cinsine ait [[köstebek]] türüdür. Bu türün keşfi mitokondrial DNA, nüklear DNA ve morfolojik analizlere dayalı olarak [[Ondokuz Mayıs Üniversitesi]], Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. İslam Gündüz, Dr. Sadık Demirtaş, Metin Silsüpür ve Medine Özmen; [[Indiana Üniversitesi]]'nden Prof. Dr. P. David Polly ve [[Plymouth Üniversitesi]]'nden David T. Bilton ortaklığında gerçekleştirilmiştir <ref name=":0"> |
'''''Talpa hakkariensis''''', [[Türkiye]]'nin [[Hakkâri|Hakkari]] ilinde keşfedilmiş ve şimdilik bu bölgeye endemik olduğu düşünülen ''[[Talpa]]'' ([[Köstebekgiller]]) cinsine ait [[köstebek]] türüdür. Bu türün keşfi mitokondrial DNA, nüklear DNA ve morfolojik analizlere dayalı olarak [[Ondokuz Mayıs Üniversitesi]], Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. İslam Gündüz, Dr. Sadık Demirtaş, Metin Silsüpür ve Medine Özmen; [[Indiana Üniversitesi]]'nden Prof. Dr. P. David Polly ve [[Plymouth Üniversitesi]]'nden David T. Bilton ortaklığında gerçekleştirilmiştir <ref name=":0">{{Web kaynağı |url=https://academic.oup.com/zoolinnean/advance-article/doi/10.1093/zoolinnean/zlad049/7226103 |başlık=Gündüz, İ., Demirtaş, S., Silsüpür, M., Özmen, M., Polly, P.D., Bilton, D.T. (2023). Notes from the Anatolian underground: two new mole taxa from Eastern Turkey, together with a revised phylogeny of the genus ''Talpa'' (Mammalia: Eulipotyphla: Talpidae). ''Zoological Journal of the Linnean Society'', zlad049, https://doi.org/10.1093/zoolinnean/zlad049 |erişimtarihi=18 Ekim 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230811100827/https://academic.oup.com/zoolinnean/advance-article/doi/10.1093/zoolinnean/zlad049/7226103 |arşivtarihi=11 Ağustos 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>. |
||
''Talpa hakkariensis'', şu ana kadar ''[[Talpa]]'' cinsi içerisinde tanımlanmış olan, vücut büyüklüğü açısından en büyük türdür <ref name=":0" /><ref name=":1">{{Haber kaynağı|url=https://www.aa.com.tr/tr/yasam/en-buyuk-kostebek-turu-hakkaride-kesfedildi-/2955502|başlık=En büyük köstebek türü Hakkari'de keşfedildi.|erişimtarihi=|tarih=|yayıncı=|ad=|soyadı=}}</ref>. Arazi çalışmaları esnasında, türün toprak altına açmış olduğu galerilerden de büyüklüğü belirgin şekilde anlaşılmaktadır. Türün en yakın kardeş türü olan ''Talpa davidiana''<nowiki/>'dan kafatası ve vücut büyüklüğü olarak daha büyük olduğu, yapılan çalışma ile ortaya çıkmıştır <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2">{{Haber kaynağı|url=https://www.omu.edu.tr/tr/icerik/haber/en-buyuk-kostebek-turu-hakkaride-kesfedildi|başlık=OMÜ - En Büyük Köstebek Türü Hakkari'de Keşfedildi}}</ref>. Türün diş morfolojisi, onu diğer akraba türlerden ayıran spesifik özellik olarak öne çıkmaktadır. Yakın akraba türünde 3 adet premolar diş bulunurken; ''Talpa hakkariensis'' 4 adet premolar diş bulundurmaktadır <ref name=":0" /><ref name=":1" />. Türün keşif süreci [[Türkiye]]-[[Irak]] sınırında 6 yıl süren bir çalışmaya dayalı olup, 2023 yılında yayınlanmıştır. |
''Talpa hakkariensis'', şu ana kadar ''[[Talpa]]'' cinsi içerisinde tanımlanmış olan, vücut büyüklüğü açısından en büyük türdür <ref name=":0" /><ref name=":1">{{Haber kaynağı|url=https://www.aa.com.tr/tr/yasam/en-buyuk-kostebek-turu-hakkaride-kesfedildi-/2955502|başlık=En büyük köstebek türü Hakkari'de keşfedildi.|erişimtarihi=|tarih=|yayıncı=|ad=|soyadı=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230810022431/https://www.aa.com.tr/tr/yasam/en-buyuk-kostebek-turu-hakkaride-kesfedildi-/2955502|arşivtarihi=10 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref>. Arazi çalışmaları esnasında, türün toprak altına açmış olduğu galerilerden de büyüklüğü belirgin şekilde anlaşılmaktadır. Türün en yakın kardeş türü olan ''Talpa davidiana''<nowiki/>'dan kafatası ve vücut büyüklüğü olarak daha büyük olduğu, yapılan çalışma ile ortaya çıkmıştır <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2">{{Haber kaynağı|url=https://www.omu.edu.tr/tr/icerik/haber/en-buyuk-kostebek-turu-hakkaride-kesfedildi|başlık=OMÜ - En Büyük Köstebek Türü Hakkari'de Keşfedildi}}</ref>. Türün diş morfolojisi, onu diğer akraba türlerden ayıran spesifik özellik olarak öne çıkmaktadır. Yakın akraba türünde 3 adet premolar diş bulunurken; ''Talpa hakkariensis'' 4 adet premolar diş bulundurmaktadır <ref name=":0" /><ref name=":1" />. Türün keşif süreci [[Türkiye]]-[[Irak]] sınırında 6 yıl süren bir çalışmaya dayalı olup, 2023 yılında yayınlanmıştır. |
||
== Taksonomisi == |
== Taksonomisi == |
||
| 15. satır: | 15. satır: | ||
== Dağılımı == |
== Dağılımı == |
||
Tür, Hakkari ilinde tanımlandığından ötürü, bulunduğu yere ithafen adı ''Talpa hakkariensis'' olarak belirlenmiştir. 50 santigrat derecelik sıcaklıklara dayanabilen yapıya sahip bir türdür <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.bbc.co.uk/newsround/66478751|başlık=Two new types of mole unearthed in Turkey}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.theguardian.com/environment/2023/aug/11/scientists-unearth-two-new-types-of-mole-in-eastern-turkey|başlık=Scientists unearth two new types of mole in eastern Turkey}}</ref>. |
Tür, Hakkari ilinde tanımlandığından ötürü, bulunduğu yere ithafen adı ''Talpa hakkariensis'' olarak belirlenmiştir. 50 santigrat derecelik sıcaklıklara dayanabilen yapıya sahip bir türdür <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.bbc.co.uk/newsround/66478751|başlık=Two new types of mole unearthed in Turkey|erişimtarihi=18 Ekim 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230813120439/https://www.bbc.co.uk/newsround/66478751|arşivtarihi=13 Ağustos 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.theguardian.com/environment/2023/aug/11/scientists-unearth-two-new-types-of-mole-in-eastern-turkey|başlık=Scientists unearth two new types of mole in eastern Turkey|erişimtarihi=18 Ekim 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230929145752/https://www.theguardian.com/environment/2023/aug/11/scientists-unearth-two-new-types-of-mole-in-eastern-turkey|arşivtarihi=29 Eylül 2023|ölüurl=hayır}}</ref>. |
||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
Sayfanın 23.19, 18 Ekim 2023 tarihindeki hâli
Talpa hakkariensis, Türkiye'nin Hakkari ilinde keşfedilmiş ve şimdilik bu bölgeye endemik olduğu düşünülen Talpa (Köstebekgiller) cinsine ait köstebek türüdür. Bu türün keşfi mitokondrial DNA, nüklear DNA ve morfolojik analizlere dayalı olarak Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. İslam Gündüz, Dr. Sadık Demirtaş, Metin Silsüpür ve Medine Özmen; Indiana Üniversitesi'nden Prof. Dr. P. David Polly ve Plymouth Üniversitesi'nden David T. Bilton ortaklığında gerçekleştirilmiştir [1].
Talpa hakkariensis, şu ana kadar Talpa cinsi içerisinde tanımlanmış olan, vücut büyüklüğü açısından en büyük türdür [1][2]. Arazi çalışmaları esnasında, türün toprak altına açmış olduğu galerilerden de büyüklüğü belirgin şekilde anlaşılmaktadır. Türün en yakın kardeş türü olan Talpa davidiana'dan kafatası ve vücut büyüklüğü olarak daha büyük olduğu, yapılan çalışma ile ortaya çıkmıştır [1][2][3]. Türün diş morfolojisi, onu diğer akraba türlerden ayıran spesifik özellik olarak öne çıkmaktadır. Yakın akraba türünde 3 adet premolar diş bulunurken; Talpa hakkariensis 4 adet premolar diş bulundurmaktadır [1][2]. Türün keşif süreci Türkiye-Irak sınırında 6 yıl süren bir çalışmaya dayalı olup, 2023 yılında yayınlanmıştır.
Taksonomisi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Mammalia
- Takım: Eulipotyphla
- Aile: Talpidae
- Cins: Talpa
- Tür: Talpa hakkariensis (Gündüz, Demirtaş, Silsüpür, Özmen, Polly ve Bilton, 2023)
Dağılımı
Tür, Hakkari ilinde tanımlandığından ötürü, bulunduğu yere ithafen adı Talpa hakkariensis olarak belirlenmiştir. 50 santigrat derecelik sıcaklıklara dayanabilen yapıya sahip bir türdür [1][2][3][4][5].
Kaynakça
- ^ a b c d e "Gündüz, İ., Demirtaş, S., Silsüpür, M., Özmen, M., Polly, P.D., Bilton, D.T. (2023). Notes from the Anatolian underground: two new mole taxa from Eastern Turkey, together with a revised phylogeny of the genus Talpa (Mammalia: Eulipotyphla: Talpidae). Zoological Journal of the Linnean Society, zlad049, https://doi.org/10.1093/zoolinnean/zlad049". 11 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
|başlık=dış bağlantı (yardım) - ^ a b c d "En büyük köstebek türü Hakkari'de keşfedildi". 10 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "OMÜ - En Büyük Köstebek Türü Hakkari'de Keşfedildi".
- ^ "Two new types of mole unearthed in Turkey". 13 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
- ^ "Scientists unearth two new types of mole in eastern Turkey". 29 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.