Nübye aslanı: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Bluetime93 (mesaj | katkılar) k Kategori:Afrika nesli tükenen hayvanlar kaldırıldı; Kategori:Nesli tükenen Afrika hayvanları eklendi (HotCat) |
k ++ |
||
1. satır: | 1. satır: | ||
{{kaynaksız|tarih=Ekim 2020}} |
|||
{{otomatik taksonkutu |
{{otomatik taksonkutu |
||
| ad = Nübye aslanı |
| ad = Nübye aslanı |
||
13. satır: | 12. satır: | ||
''Panthera leo berberisca'' <br />''Felis leo'' |
''Panthera leo berberisca'' <br />''Felis leo'' |
||
}} |
}} |
||
'''Berberî aslanı''', '''Kuzey Afrika aslanı''',<ref name=Pease1913/> '''Atlas aslanı'''<ref name=Burger2006/> ve '''Mısır aslanı'''<ref name=Geptner>{{cite book |author=Heptner, V. G. |author2=Sludskij, A. A. |orig-year=1972 |year=1992 |title=Mlekopitajuščie Sovetskogo Soiuza. Moskva: Vysšaia Škola |trans-title=Mammals of the Soviet Union. Volume II, Part 2. Carnivora (Hyaenas and Cats) |publisher=Smithsonian Institution and the National Science Foundation |location=Washington DC |chapter=Lion |chapter-url=https://archive.org/stream/mammalsofsov221992gept#page/82/mode/2up |pages=83–95 |isbn=978-90-04-08876-4}}</ref> olarak da adlandırılan '''Nübye aslanı''', ''[[Panthera leo leo]]'' aslan alt türünün soyu tükenmiş bir [[Popülasyon (biyoloji)|popülasyonudur]]. [[Fas]]'tan [[Mısır]]'a kadar [[Kuzey Afrika]]'nın [[Mağrip]] dağlarında ve çöllerinde yaşamıştır.<ref name="Black et al.2013">{{cite journal |last1=Black |first1=S. A. |last2=Fellous |first2=A. |last3=Yamaguchi |first3=N. |last4=Roberts |first4=D. L. |year=2013 |title=Examining the Extinction of the Barbary Lion and Its Implications for Felid Conservation |journal=PLOS ONE |volume=8 |issue=4 |page=e60174 |doi=10.1371/journal.pone.0060174 |pmid=23573239 |pmc=3616087|bibcode=2013PLoSO...860174B |doi-access=free}}</ref> [[Ateşli silah]]ların ve aslanları vuranlara verilen ödüllerin yaygınlaşmasının ardından yokedilmiştir.<ref name=Pease1913>{{cite book |last=Pease |first=A. E. |author-link=Alfred Edward Pease |title=The Book of the Lion |publisher=[[John Murray (publishing house)|John Murray]] |chapter=The Distribution of Lions |pages=109−147 |location=London |year=1913 |chapter-url=https://archive.org/stream/bookoflion1913alfr#page/112/mode/2up}}</ref> Avlanma ve gözlem kayıtlarının kapsamlı bir incelemesi, küçük aslan gruplarının Cezayir'de 1960'ların başına kadar, Fas'ta ise 1960'ların ortalarına kadar hayatta kalmış olabileceğini ortaya koymuştur.<ref name="Black et al.2013"/> Günümüzde bu bölgede [[Bölgesel soy tükenmesi|lokal olarak nesli tükenmiştir]].<ref name=iucn>{{cite iucn |author=Bauer, H. |author2=Packer, C. |author3=Funston, P. F. |author4=Henschel, P. |author5=Nowell, K. |name-list-style=amp |title=''Panthera leo'' |errata=2017 |page=e.T15951A115130419 |year=2016}}</ref> [[Suveyre]] yakınlarındaki Bizmoune mağarasında 100.000 ila 110.000 yıl öncesine tarihlenen Nübye aslanı fosilleri bulunmuştur.<ref>{{Cite web |date=2022-12-07 |title=– بلاغ صحفي بقايا عظمية لأسد الأطلس – بلاغ صحفي |url=https://insap.ac.ma/?p=32654 |access-date=2022-12-09 |website=Insap |language=ar}}</ref><ref>{{Cite web |title=Près d'Essaouira, des chercheurs de l'INSAP découvrent des vestiges du lion de l'Atlas |url=https://ledesk.ma/encontinu/pres-dessaouira-des-chercheurs-de-linsap-decouvrent-des-vestiges-du-lion-de-latlas/ |access-date=2022-12-09 |website=Le Desk |language=fr-FR}}</ref> |
|||
2017 yılına kadar Nübye aslanı ayrı bir [[Aslan#Alt türleri|aslan alt türü]] olarak kabul ediliyordu.<ref name=CAP>{{Cite book |last1=Nowell |first1=K. |last2=Jackson |first2=P. |name-list-style=amp |title=Wild Cats: Status Survey and Conservation Action Plan |year=1996 |publisher=IUCN/SSC Cat Specialist Group |location=Gland, Switzerland |isbn=978-2-8317-0045-8 |pages=17–21 |chapter=African lion, ''Panthera leo'' (Linnaeus, 1758) |url=http://carnivoractionplans1.free.fr/wildcats.pdf}}</ref><ref name=MSW3>{{MSW3 Carnivora |id=14000228 |page=546 |heading=Species ''Panthera leo''}}</ref><ref name=catsg>{{cite journal |author1=Kitchener, A. C. |author2=Breitenmoser-Würsten, C. |author3=Eizirik, E. |author4=Gentry, A. |author5=Werdelin, L. |author6=Wilting, A. |author7=Yamaguchi, N. |author8=Abramov, A. V. |author9=Christiansen, P. |author10=Driscoll, C. |author11=Duckworth, J. W. |author12=Johnson, W. |author13=Luo, S.-J. |author14=Meijaard, E. |author15=O’Donoghue, P. |author16=Sanderson, J. |author17=Seymour, K. |author18=Bruford, M. |author19=Groves, C. |author20=Hoffmann, M. |author21=Nowell, K. |author22=Timmons, Z. |author23=Tobe, S. |name-list-style=amp |year=2017 |title=A revised taxonomy of the Felidae: The final report of the Cat Classification Task Force of the IUCN Cat Specialist Group |journal=Cat News |issue=Special Issue 11 |pages=71–73 |url=https://repository.si.edu/bitstream/handle/10088/32616/A_revised_Felidae_Taxonomy_CatNews.pdf?sequence=1&isAllowed=y#page=71}}</ref> Kuzey Afrika'dan alınan aslan örneklerinin [[Morfoloji (biyoloji)|morfolojik]] ve [[genetik]] analizlerinin sonuçları, Nübye aslanlarının [[Asya aslanı]]ndan önemli ölçüde farklı olmadığını ve aynı alt gruba girdiğini göstermiştir. Bu Kuzey Afrika/Asya alt sınıfı, [[Batı Afrika|Batı]] ve [[Orta Afrika]]'nın kuzey bölgelerindeki aslanlarla yakından ilişkili olması sebebiyle, Kuzey aslanı alt türü ''Panthera leo leo'' olarak gruplandırılmıştır.<ref name=Agostinho>{{Cite journal |author=Antunes, A. |author2=Troyer, J. L. |author3=Roelke, M. E. |author4=Pecon-Slattery, J. |author5=Packer, C. |author6=Winterbach, C. |author7=Winterbach, H. |author8=Johnson, W. E. |name-list-style=amp |title=The Evolutionary Dynamics of the Lion ''Panthera leo'' revealed by Host and Viral Population Genomics |journal=PLOS Genetics |volume=4 |issue=11 |pages=e1000251 |year=2008 |pmid=18989457 |pmc=2572142 |doi=10.1371/journal.pgen.1000251}}</ref><ref name=Bertola2016>{{cite journal |author1=Bertola, L.D. |author2=Jongbloed, H. |author3=Van Der Gaag K.J. |author4=De Knijff, P. |author5=Yamaguchi, N. |author6=Hooghiemstra, H. |author7=Bauer, H. |author8=Henschel, P. |author9=White, P.A. |author10=Driscoll, C.A. |author11=Tende, T. |author12=Ottosson, U. |author13=Saidu, Y. |author14=Vrieling, K. |author15=de Iongh, H. H. |name-list-style=amp |year=2016 |title=Phylogeographic patterns in Africa and High Resolution Delineation of genetic clades in the Lion (''Panthera leo'') |journal=Scientific Reports |volume=6 |page=30807 |doi=10.1038/srep30807|pmid=27488946 |pmc=4973251 |bibcode=2016NatSR...630807B}}</ref><ref name="DeManuel_al.2020">{{cite journal |author1=Manuel, M. d. |author2=Ross, B. |author3=Sandoval-Velasco, M. |author4=Yamaguchi, N. |author5=Vieira, F. G. |author6=Mendoza, M. L. Z. |author7=Liu, S. |author8=Martin, M. D. |author9=Sinding, M.-H. S. |author10=Mak, S. S. T. |author11=Carøe, C. |author12=Liu, S. |author13=Guo, C. |author14=Zheng, J. |author15=Zazula, G. |author16=Baryshnikov, G. |author17=Eizirik, E. |author18=Koepfli, K.-P. |author19=Johnson, W. E. |author20=Antunes, A. |author21=Sicheritz-Ponten, T. |author22=Gopalakrishnan, S. |author23=Larson, G. |author24=Yang, H. |author25=O’Brien, S. J. |author26=Hansen, A. J. |author27=Zhang, G. |author28=Marques-Bonet, T. |author29=Gilbert, M. T. P. |name-list-style=amp |title=The evolutionary history of extinct and living lions |journal=[[Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America]] |doi=10.1073/pnas.1919423117 |date=2020|volume=117 |issue=20 |pages=10927–10934 |pmid=32366643 |pmc=7245068 |bibcode=2020PNAS..11710927D |doi-access=free}}</ref> |
|||
'''Nübye aslanı''', '''atlas aslanı''' ya da '''berberî aslanı''', (''Panthera leo leo''), doğal yaşamda nesli tükenmiş bir [[aslan]] [[alt tür]]ü ve aynı zamanda esaret altında yaşamakta olan safkan kedilerin en irisidir. Erkeklerin ağırlığı 300–375 kg, dişilerinki ise 175–225 kg arasında değişir.Doğal ortamlarında nesli tükenmeden önce 455 kilogramlık üyelerine rastlanmıştır.Esaret altında bulunan 150 -200 birey bulunan nubia aslanının sayilarının artırılması çalışmaları yapılmaktadır. |
|||
{{kedi-taslak}} |
|||
[[Kategori:Doğal ortamında tükenen hayvanlar]] |
[[Kategori:Doğal ortamında tükenen hayvanlar]] |
Sayfanın 20.54, 10 Ekim 2023 tarihindeki hâli
Nübye aslanı | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||||||||
Doğal ortamında tükenmiş (IUCN 2.3) | |||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Üçlü adlandırma | |||||||||||||||||||||
Panthera leo leo Linnaeus, 1758 | |||||||||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||||||||
Panthera leo berberisca Felis leo |
Berberî aslanı, Kuzey Afrika aslanı,[1] Atlas aslanı[2] ve Mısır aslanı[3] olarak da adlandırılan Nübye aslanı, Panthera leo leo aslan alt türünün soyu tükenmiş bir popülasyonudur. Fas'tan Mısır'a kadar Kuzey Afrika'nın Mağrip dağlarında ve çöllerinde yaşamıştır.[4] Ateşli silahların ve aslanları vuranlara verilen ödüllerin yaygınlaşmasının ardından yokedilmiştir.[1] Avlanma ve gözlem kayıtlarının kapsamlı bir incelemesi, küçük aslan gruplarının Cezayir'de 1960'ların başına kadar, Fas'ta ise 1960'ların ortalarına kadar hayatta kalmış olabileceğini ortaya koymuştur.[4] Günümüzde bu bölgede lokal olarak nesli tükenmiştir.[5] Suveyre yakınlarındaki Bizmoune mağarasında 100.000 ila 110.000 yıl öncesine tarihlenen Nübye aslanı fosilleri bulunmuştur.[6][7]
2017 yılına kadar Nübye aslanı ayrı bir aslan alt türü olarak kabul ediliyordu.[8][9][10] Kuzey Afrika'dan alınan aslan örneklerinin morfolojik ve genetik analizlerinin sonuçları, Nübye aslanlarının Asya aslanından önemli ölçüde farklı olmadığını ve aynı alt gruba girdiğini göstermiştir. Bu Kuzey Afrika/Asya alt sınıfı, Batı ve Orta Afrika'nın kuzey bölgelerindeki aslanlarla yakından ilişkili olması sebebiyle, Kuzey aslanı alt türü Panthera leo leo olarak gruplandırılmıştır.[11][12][13]
- ^ a b Pease, A. E. (1913). "The Distribution of Lions". The Book of the Lion. London: John Murray. ss. 109−147.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Burger2006
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Heptner, V. G.; Sludskij, A. A. (1992) [1972]. "Lion". Mlekopitajuščie Sovetskogo Soiuza. Moskva: Vysšaia Škola [Mammals of the Soviet Union. Volume II, Part 2. Carnivora (Hyaenas and Cats)]. Washington DC: Smithsonian Institution and the National Science Foundation. ss. 83–95. ISBN 978-90-04-08876-4.
- ^ a b Black, S. A.; Fellous, A.; Yamaguchi, N.; Roberts, D. L. (2013). "Examining the Extinction of the Barbary Lion and Its Implications for Felid Conservation". PLOS ONE. 8 (4): e60174. Bibcode:2013PLoSO...860174B. doi:10.1371/journal.pone.0060174. PMC 3616087 $2. PMID 23573239. Geçersiz
|doi-access=free
(yardım) - ^ Bauer, H.; Packer, C.; Funston, P. F.; Henschel, P.; Nowell, K. (2016). "Panthera leo". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2016: e.T15951A115130419. Bilinmeyen parametre
|errata=
görmezden gelindi (yardım) - ^ "– بلاغ صحفي بقايا عظمية لأسد الأطلس – بلاغ صحفي". Insap (Arapça). 2022-12-07. Erişim tarihi: 2022-12-09.
- ^ "Près d'Essaouira, des chercheurs de l'INSAP découvrent des vestiges du lion de l'Atlas". Le Desk (Fransızca). Erişim tarihi: 2022-12-09.
- ^ Nowell, K.; Jackson, P. (1996). "African lion, Panthera leo (Linnaeus, 1758)". Wild Cats: Status Survey and Conservation Action Plan (PDF). Gland, Switzerland: IUCN/SSC Cat Specialist Group. ss. 17–21. ISBN 978-2-8317-0045-8.
- ^ Wozencraft, W.C. (2005). "Species Panthera leo". Wilson, D.E.; Reeder, D.M (Ed.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3. bas.). Johns Hopkins University Press. s. 546. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
- ^ Kitchener, A. C.; Breitenmoser-Würsten, C.; Eizirik, E.; Gentry, A.; Werdelin, L.; Wilting, A.; Yamaguchi, N.; Abramov, A. V.; Christiansen, P.; Driscoll, C.; Duckworth, J. W.; Johnson, W.; Luo, S.-J.; Meijaard, E.; O’Donoghue, P.; Sanderson, J.; Seymour, K.; Bruford, M.; Groves, C.; Hoffmann, M.; Nowell, K.; Timmons, Z.; Tobe, S. (2017). "A revised taxonomy of the Felidae: The final report of the Cat Classification Task Force of the IUCN Cat Specialist Group" (PDF). Cat News (Special Issue 11): 71–73.
- ^ Antunes, A.; Troyer, J. L.; Roelke, M. E.; Pecon-Slattery, J.; Packer, C.; Winterbach, C.; Winterbach, H.; Johnson, W. E. (2008). "The Evolutionary Dynamics of the Lion Panthera leo revealed by Host and Viral Population Genomics". PLOS Genetics. 4 (11): e1000251. doi:10.1371/journal.pgen.1000251. PMC 2572142 $2. PMID 18989457.
- ^ Bertola, L.D.; Jongbloed, H.; Van Der Gaag K.J.; De Knijff, P.; Yamaguchi, N.; Hooghiemstra, H.; Bauer, H.; Henschel, P.; White, P.A.; Driscoll, C.A.; Tende, T.; Ottosson, U.; Saidu, Y.; Vrieling, K.; de Iongh, H. H. (2016). "Phylogeographic patterns in Africa and High Resolution Delineation of genetic clades in the Lion (Panthera leo)". Scientific Reports. 6: 30807. Bibcode:2016NatSR...630807B. doi:10.1038/srep30807. PMC 4973251 $2. PMID 27488946.
- ^ Manuel, M. d.; Ross, B.; Sandoval-Velasco, M.; Yamaguchi, N.; Vieira, F. G.; Mendoza, M. L. Z.; Liu, S.; Martin, M. D.; Sinding, M.-H. S.; Mak, S. S. T.; Carøe, C.; Liu, S.; Guo, C.; Zheng, J.; Zazula, G.; Baryshnikov, G.; Eizirik, E.; Koepfli, K.-P.; Johnson, W. E.; Antunes, A.; Sicheritz-Ponten, T.; Gopalakrishnan, S.; Larson, G.; Yang, H.; O’Brien, S. J.; Hansen, A. J.; Zhang, G.; Marques-Bonet, T.; Gilbert, M. T. P. (2020). "The evolutionary history of extinct and living lions". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 117 (20): 10927–10934. Bibcode:2020PNAS..11710927D. doi:10.1073/pnas.1919423117. PMC 7245068 $2. PMID 32366643. Geçersiz
|doi-access=free
(yardım)
- Doğal ortamında tükenen türler
- Doğal ortamında tükenen hayvanlar
- Soyu tükenmiş etçiller
- Aslan
- Afrika etçilleri
- Afrika megafaunası
- Fas faunası
- Orta Doğu faunası
- Nesli tükenen Afrika hayvanları
- İnsan faaliyetleri nedeniyle nesli tükenen türler
- 1500'den sonra soyu tükenmiş memeliler
- Mısır faunası
- Cezayir faunası
- Tunus faunası
- Libya faunası
- Carl Linnaeus tarafından adlandırılmış taksonlar