Araguaia nehir yunusu: Revizyonlar arasındaki fark
Yeni sayfa: "{{Taksomemeli | ad = Araguaia nehir yunusu | resim = Inia araguaiaensis cranium & mandible PLoS ONE.jpg | statü = | alem = Animalia | şube = [[Kordalılar|Chordata]..." |
(Fark yok)
|
Sayfanın 16.22, 18 Ekim 2016 tarihindeki hâli
Araguaia nehir yunusu | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
''Inia araguaiaensis''
Henri Marie Ducrotay de Blainville, 1817 | ||||||||||||||||||||
Inia spp. çeşitliliği. I. araguaiaensis sağda mavi alanda; I. geoffrensis ve I. boliviensis sırasıyla açık yeşil ve mor. |
Araguaia nehir yunusu veya Araguaian boto[1] (Inia araguaiaensis), Güney Amerika nehir yunusu. 2014 yılında, Amazon nehir yunusu ile benzer olarak tür tanımlaması ayrı yapılmıştır. Brezilya'da yer alan Araguia Nehri ve Tocantins Nehri doğal yaşam alanıdır.
Ekim 2014 itibariyle I. araguaiaensis Deniz Memelileri Komitesi tarafından ayrı bir tür olarak kabul edilmemektedir. Komitenin yayınladığı taksonomiye göre I. araguaiaensis bağımsız bir tür değildir.[1][2]
Keşfi
I. araguaiaensis'' ayrı bir tür olarak ilk kez 22 Ocak 2014 tarihinde tanımlanmıştır. Bu tanınmada temel nükleer mikrosatelit ve mitokondriyal DNA verileri rol oynamıştır. Ayrıca benzer canlılar olan Amazon nehir yunusu ve Bolivya nehir yunusu'na göre diş sayısının farklı olduğu tespit edilmiştir.[1][3][4]
Tanımlanması
Cinsin üyeleri gri-pembe bir renge sahip olup 153 ila 2,6 m (502 ila 8,5 ft) arasında vücut uzunluğuna sahiptir. Dorsal sırt bölgesinde yüzgeç bulunur. Boyun omurları başlarını döndürmek için kaynaşmıştır. Bu durum onları keskin dönüş yapmalarını sağlamaktadır. Diğer nehir yunusları gibi I. araguaiaensis de gözeçarpan bir alına ve uzun bir buruna sahiptir, buna karşın deniz yunuslarına oranla küçük gözleri vardır. Çünkü yaşadığı rotam genellikle bulanıktır ve görüş alanları bu sebeple gelişmemiştir. Ana besin kaynakları ekolokasyon kullanarak buldukları balıklardır.[5][6][7]
Taksonomi
Araguaia nehir yunusu, Amazon nehir yunusu (Inia geoffrensis) ile büyük oranda benzerlik taşımaktadır. İki canlı arasındaki farklılığın 2.08 milyon yıl önce ortaya çıktığı tahmin edilmektedir.[1]
Güney Asya nehir yunusu dışında |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
I. boliviensis, P. blainvillei ve L. vexillifer arasındaki tahmini farklılık süresi, sırasıyla 2.9, 12.0 ve 16.2 milyon yıl öncedir.[1]
Koruma
Araguaia nehir yunusunun günümüzdeki toplam nüfusunun 600 ile 1500 arasında olduğu tahmin edilmektedir ve genetik çeşitliliği sınırlıdır.[1] Gelişigüzel yapılan tarım faaliyetleri denetimsiz atılan endüstriyel atıklar ve hidroelektrik barajları bu cinsin yaşamını tehlikeye atmıştır. Araguaia Nehri'ndeki yaşam alanı yaklaşık olarak 1500 ile 2110 km arasındadır Tocantins Nehri'nde ise günümüzde 6 hidroelektrik barajı mevcuttur ve bu cinsin yaşamlarını tehlikeye atmaktadır.[1]
Brezilya'da yer alan Cantão Devlet Parkı'nda büyük oranda korunmaktadırlar. Buna karşın ticaret ile uğraşan balıkçılar, sıklıkla ağlarındaki balıkları yedikleri için parkın etrafında yaşayan bu yunusları avlayabilmektedir. Bununla birlikte bu yunusları zehirleyen balıkçılar da rapor edilmiştir.[8]
Kaynakça
- ^ a b c d e f g Hrbek, Tomas; Da Silva, Vera Maria Ferreira; Dutra, Nicole; Gravena, Waleska; Martin, Anthony R.; Farias, Izeni Pires (2014-01-22). Turvey, Samuel T. (Ed.). "A New Species of River Dolphin from Brazil or: How Little Do We Know Our Biodiversity". PLOS ONE. 9: e83623. doi:10.1371/journal.pone.0083623. PMC 3898917 $2. PMID 24465386.
- ^ "List of Marine Mammal Species & Subspecies". Society for Marine Mammalogy.
- ^ McGrath, M. (2014-01-22). "Brazil dolphin is first new river species since 1918". BBC. Erişim tarihi: 2014-01-23.
- ^ Anderson, N. (2014-01-24). "Inia araguaiaensis: New Species of River Dolphin Found in Brazil". Sci-News.com. Erişim tarihi: 2014-01-30.
- ^ "Animal Info - Boto (Amazon river dolphin)". Endangered Animals. AnimalInfo.org. June 7, 2006. Erişim tarihi: January 25, 2014.
- ^ Best, Robin C.; da Silva, Vera M.F. (1993). "Inia geoffrensis" (PDF). Mammalian Species. The American Society of Mammalogists. 426: 1–8. doi:10.2307/3504090.
- ^ "Boto (Amazon river dolphin)". American Cetacean Society. Fact Sheet. Erişim tarihi: January 25, 2014.
- ^ "Projeto Boto do Araguaia". Araguaia.org (Portekizce). Instituto Araguaia.