Toryizm
| Makale serilerinden |
 |
Toryizm (İngilizce: Toryism), Birleşik Krallık tarihi boyunca gelişen yerleşik toplumsal düzeni koruyan gelenekçi muhafazakârlığın İngiliz versiyonudur. Toryizmi savunanlar Tory olarak adlandırılır.
Tory ahlakı "Tanrı, Kral (veya Kraliçe) ve Ülke" ifadesiyle özetlenmiştir.[1] Toryler monarşistlerdir, tarihsel olarak yüksek kilise Anglikan dini mirasına sahiptirler ve Whig Partisinin liberalizmine karşıdırlar.[2]
Toryizm, Üç Krallık Savaşları sırasında Stuart Hanedanı'nı destekleyen kralcı bir grup olan Cavaliers'tan kaynaklanmaktadır. 17. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan bir İngiliz siyasi partisi olan Toryler, Cavalier Parlamentosu'nun yerini alan Whig kontrolündeki parlamentolara bir tepkiydi.[3] Siyasi bir terim olarak Tory, İrlandacadan türetilen ve ilk kez 1678-1681 Dışlanma Krizi sırasında İngiliz siyasetinde kullanılan bir terimdi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Ball, Stuart (2013). Portrait of a Party: The Conservative Party in Britain 1918–1945. Oxford: Oxford University Press. s. 74.
- ^ Charmley, John (2008). A History of Conservative Politics Since 1830. Palgrave Macmillan. s. 103. ISBN 9780333929742.
- ^ "Whigs and Tories". Parliament of the United Kingdom. 24 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2024.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Tory Act University of Tulsa; Order of the Continental Congress, Philadelphia, 2 January 1776
- The Elections in England—Tories and Whigs Marxists.org (Karl Marx in the New York Tribune, 1852)