İçeriğe atla

Tataristan Radyosu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Tataristan Radyosu, sosyo-politik ve kültürel konularda Tatarca ve Rusça yayın yapan bölgesel bir devlet radyo istasyonudur. 2004'ten beri Tüm Rusya Devlet Televizyonu ve Radyo Yayıncılığı Şirketi'nin bir üyesidir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

1920'ler[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Mayıs 1921'de Kazan'daki Özgürlük Meydanı'na bir telefon destek istasyonu kuruldu. Ülkedeki ve cumhuriyetteki önemli siyasi olayları bildirmek için önemli bir cihaz haline geldi. Birkaç gün sonra İzvestia gazetesi mesajı tüm ülkeye yaydı.[1] Bu haber Vladimir Lenin'in dikkatini çekti. Halk Komiserleri Konseyi Sekreteri N. Gorbunov'a benzer bir teknolojiyi Moskova ve Leningrad'da test etmesi talimatını verdi.Kısa bir süre sonra, genç Sovyet hükûmeti ülkedeki radyo iletişimini genişletmek için önemli kararlar aldı. 1922'nin başlarında, temsilcilerinin katıldığı bir konferansta Şamil Usmanov, Kazan'da bir radyo istasyonu kurmayı önerdi. Sadece Büyük Ekim Devrimi'nin 10. yıldönümünde Şamil Usmanov bir radyo istasyonu açma izni aldı. Ş. Usmanov organizasyon çalışmalarına başladı, Moskova ve Leningrad'a iş gezilerine gitti, ilgili uzmanları topladı. İdari zorlukların üstesinden gelen Şamil Usmanov, Tatar kültürünün diğer aktivistleriyle birlikte Tataristan Radyosunun ilk yayınının 7 Kasım 1927'de yayınlanmasını sağladı.[2] İlk program için materyaller basılı gazetelerden gazeteciler tarafından hazırlandı. Radyonun yazı işleri Tatar Dram Tiyatrosu binasında bulunuyordu.

1930'lar[değiştir | kaynağı değiştir]

8 Nisan 1937'de Şamil Usmanov tutuklandı ve "halk düşmanı" ilan edildi. Kara Göl yakınlarındaki bir iç hapishanede tutuklanan Şamil Usmanov, son sorgulama sırasında çeşitli baskıcı prosedür mekanizmalarından geçerek korkunç suçlamalara imza atmak zorunda kaldı. Müfettiş, suçlamaları imzalaması için demir bir kalemi Shamil Usmanov'a verdi. Usmanov yüksek hızda keskin kalemi gözüne sapladı ve yazar iddianameyi imzalamadan öldü.[3]

Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Tataristan'da birçok gazete ve dergi kapatıldı ancak radyoculuk gelişti. Bu dönemde haber programlarının sayısı artmış ve müziğe geniş yer verilmiştir. Savaştan önce radyo sabah 6.30'da yayınlanıyor ve günde 2,5 saat yayın yapıyor, Eylül 1941'den bu yana ise sabah 5.30'da ve günde 3,5 saat yayınlanıyordu.

Büyük Vatanseverlik Savaşı'ndan sonra[değiştir | kaynağı değiştir]

1948'den beri radyo kütüphanesinde toplanan radyo arşivlerinin çoğu, çeşitli siyasi etkenler nedeniyle Sovyet döneminde yok edildi. Ekim 1959'da Kazan televizyon stüdyosu açıldı.[4]

2000-2010[değiştir | kaynağı değiştir]

2000'li yıllardan itibaren, uzun yıllardır toplanan bir radyo kayıt kütüphanesinden kayıtların dijitalleştirilmesi için radyo çalışmaları başlamıştır.[5] Şubat 2005'te Mintimer Shaimiev, Tataristan Devlet Televizyon ve Radyo Şirketi'ni feshetme emrini imzaladı. Akabinde Radyo Tataristan, Tüm Rusya Devlet Televizyon ve Radyo Yayıncılığı Şirketi'nin bir şubesi oldu. Şu anda her radyo yayını sitede üzerinde kaydedilip daha sonra da dinlenebilmektedir.

Yer[değiştir | kaynağı değiştir]

1927'den 1930'a kadar radyo, Tatar Dram Tiyatrosu ile aynı binada bulunuyordu. 1930'da radyo stüdyosu Karl Marx Caddesi'ndeki Tatar Milli Kütüphanesi'nin bulunduğu üç katlı bir binaya taşındı. 1939 yılında radyo, Sovyet döneminde pansiyon olarak hizmet veren tüccar Kekin'in binalarından biri olan M. Gorki Caddesi 15'e taşındı. Ekip, 2007 yılına kadar bu binada çalıştı. 2007 yılında Tataristan Radyosu Kazan'da Şamil Usmanov Caddesi'ndeki yeni binasına taşınmıştır ve halen orada faaliyet göstermektedir.

Yayın[değiştir | kaynağı değiştir]

Yayın frekansı 252 kHz (1190 MHz) ve VHF 68,48 MHz'dir. Ayrıca Tataristan'da kablolu radyoda yayınlanmaktadır. Yayın zamanı: 6.00-8.00, 10-11.00, 12.10-14.00 (Pazartesi hariç). Cumartesi ve Pazar günleri sabah 8'den 14'e kadar açıktır.[6]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Татарстан" радиосының 90 еллыгына 9 тарихи факт 11 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Intertat.tatar.
  2. ^ "Татарстан" радиосына 80 ел 12 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. azatlıq.org.
  3. ^ Эссе о Сибгате Хакиме 17 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. журнал Казань
  4. ^ История радио Татарстана — прошлое и настоящее 19 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Россия-Татарстан.
  5. ^ Казан сөйли: Татарстан радиосы оешканга 90 ел була 11 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Шәхри Казан" газетасы (май 7, 2017).
  6. ^ "Татар радиосы". 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2021.