Rugops

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Rugops
Yaşadığı dönem aralığı: 96-95 myö
Üst kretase-Turoniyen 
Kafatası rekonstrüksiyonu
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Klad: Dinosauria
Klad: Saurischia
Klad: Theropoda
Üst familya: Abelisauroidea
Klad: Abelisauria
Familya: Abelisauridae
Cins: Rugops
Sereno vd. 2004
Tür: R. primus
İkili adlandırma
Rugops primus
Sereno vd. 2004

Rugops (anlamı: "kırışık yüz"); yaklaşık 95 milyon yıl önce, Geç Kretase'nin Senomaniyen evresinde, günümüzde Afrika'ya denk gelen yerlerde (Fas ve Nijer) yaşamış, abelisaurid teropod dinozorların bir cinsidir.

Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]

Rugops'u Onchopristis'le beslenirken gösteren restorasyonu
Boyut karşılaştırması (insanla)

Sadece Echkar oluşumun'ndan bulunan parçalı bir kafatasından ve Kem Kem tabakalarından bir sol üst çeneden bilinmesine rağmen, Rugops'un başlangıçta 6 metre uzunluğunda ve akrabalarıyla yapılan karşılaştırmalara göre ağırlık olarak da 750 kg ağırlığında tahmin edilmiştir.[1] Daha sonraki tahminler, 4.4 metrelik düzeltilmiş bir boy önermiştir.[2] Aynı zamanda diğer yazarlarca 5.3 m uzunluğunda ve 410 kg ağırlığında olduğu ileri sürülmüştür.[3] Rugops'un kafatası uzunluğu yaklaşık 31.5 cm kadardır.[4] Fosili bulan ekibin başındaki Paul Sereno, "Bu dövüşmek ya da kemik kırmak için tasarlanmış türden bir kafa değil." diyerek, bu cinsin bir leşçil olabileceğini öne sürdü.[5] Kafatasının tepesinde, her birinin amacı bilinmeyen iki sıra yedi delik vardır, bununla beraber Sereno, bu çukurlara bir yol oluşturan kan damarları için olukların varlığına dayanarak bunların bir tür teşhir çıkıntısı veya boynuzu tutturmuş olabileceklerini tahmin etmiştir.[4]

Diğer abelisauridler gibi, Rugops'un da olasılıkla çok kısa, hatta körelmiş kolları vardı. Bunlar muhtemelen savaşta işe yaramazdı ve sadece dinozorun kafasını dengelemek için kullanılmış olabilir.

Paleoekoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

2000 yılında Nijer'de Rugops'un kafatasının keşfi o bölgede teropodların evriminin anlaşılması adına çok önemli bir hamle olmuştur ve bu kara kütlesinin jeolojik tarihte ilgili zamanda Gondwana ile hala bitişik olduğunu kanıtlamıştır. Spinosaurus, Carcharodontosaurus ve Deltadromeus ile aynı yerde ve jeolojik zaman diliminde yaşamıştır.[4]

Holotipin ve bilinen tek örneğinin iskelet çizemi: MNN IGU1

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Paul, G.S., 2010, The Princeton Field Guide to Dinosaurs, Princeton University Press p. 79
  2. ^ Grillo (2016). "Allometry and body length of abelisauroid theropods: Pycnonemosaurus nevesi is the new king". Cretaceous Research. 69: 71-89. doi:10.1016/j.cretres.2016.09.001. 
  3. ^ Molina-Pérez & Larramendi 2016. Récords y curiosidades de los dinosaurios Terópodos y otros dinosauromorfos, Larousse. Barcelona, Spain p. 256
  4. ^ a b c Sereno (7 Temmuz 2004). "New dinosaurs link southern landmasses in the Mid-Cretaceous". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 271 (1546): 1325-1330. doi:10.1098/rspb.2004.2692. ISSN 0962-8452. PMC 1691741 $2. PMID 15306329. Sereno, Paul C.; Wilson, Jeffrey A.; Conrad, Jack L. (2004-07-07). "New dinosaurs link southern landmasses in the Mid-Cretaceous". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 271 (1546): 1325–1330. doi:10.1098/rspb.2004.2692. ISSN 0962-8452. PMC 1691741. PMID 15306329.
  5. ^ "Rugops, new dinosaur find from Africa give clues to continents' split". 24 Temmuz 2006. 24 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.