Pınarbaşı, Kayseri

Koordinatlar: 38°43′19″K 36°23′28″D / 38.72194°K 36.39111°D / 38.72194; 36.39111
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pınarbaşı
Türkiye'de yeri
Türkiye'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKayseri
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamMesut Bolat
 • Belediye başkanıDeniz Yağan (CHP)
Yüzölçümü
 • Toplam3394 km²
Rakım1520 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam26,911
 • Kır
-
 • Şehir
22.900
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu38700
İl alan kodu0352
İl plaka kodu38
Pınarbaşı

Pınarbaşı, Kayseri'nin 16 ilçesinden birisidir.

Konum[değiştir | kaynağı değiştir]

İl merkezinin doğusunda, Malatya ve Kahramanmaraş karayolu üzerinde yer alır. Batısında Kayseri'nin Akkışla ve Bünyan, güneyinde Tomarza ve Sarız ilçeleri, kuzeyinde Sivas'ın Gemerek, Şarkışla, Altınyayla ve Kangal, doğusunda Gürün ilçeleri yer alır.

Geçmişi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihi çok eski olan Pınarbaşı, milattan önceki dönemde Hitit uygarlığına bağlı bir şehir devletiydi. Bizans İmparatorluğu döneminde tekfurluklar tarafından yönetilen Pınarbaşı'nda tekfurlar aileleriyle beraber o dönem şehrin merkezinin gölle kaplı olmasından ötürü sandal gezilerine çıktıkları bilinir. 1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra Türk komutanları Anadolu'yu ele geçirirken, o dönem Selçuklulara bağlı olan Danişment devletinin hükümdarı Melik Gazi tarafından fethedilir. Fethedilmesinden sonra kesintisiz Türk hakimiyetine girmiştir. Daha sonra Eretna ve Kadı Burhanettin devletinin eline geçen bölge, 1399 yılında Kadı Burhaneddin Devleti'nin dağılması üzerine Osmanlı hakimiyetine resmen girdi. Osmanlı döneminde 1863 senesine kadar belediye teşkilatı bulunmayan Pınarbaşı'na, Sivas vilayetine bağlı bir kaza (ilçe) haline getirilerek belediye teşkilatı oluşturulmuştur. Sultan Abdülaziz tarafından belediye teşkilatının kurulması sebebiyle Cumhuriyet öncesi süreçte Aziziye olarak anılırdı. Daha önce Sivas sancağına bağlı olan ilçe, 1927'de Kayseri il yönetimine katılmıştır. Pınarbaşı, 1946'da bağlı bucak olan Sarız'ın ilçe olması ve 1956 yılında Tomarza'nın ilçe olması ve bazı köylerinin Tomarza'ya bağlanması ile bugünkü sınırlarına ulaşmıştır. [kaynak belirtilmeli][3]

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçenin en yüksek dağı Şirvan Dağıdır. Bu dağ sıraları arasında ise Uzunyayla ve Zamantı Havzaları bulunur. Zamantı ve Uzunyayla havzaları ise Pınarbaşı ilçe merkezi güneyindeki Toruntepe eşiği ile ayrılır.

İlçenin en önemli akarsuyu Zamantı Irmağı ve kollarıdır. İlçede Pınarbaşı, Şerefiye, Karagöz ve Küçük Gürleğen kaynakları vardır. Kış mevsimleri son derece soğuk ve karlı olup sert karasal iklime sahiptir. Yazlar ise sıcak ve kuraktır.

Pınarbaşı, 115 köy ve 28 mezra ve 146 yerleşim biriminden oluşmaktadır.

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[4] 45.605 3.153 42.452
1935[5] 51.499 2.885 48.614
1940[6] 57.639 3.147 54.492
1945[7] 60.778 2.942 57.836
1950[8][a] 50.156 3.946 46.210
1955[9] 43.296 4.064 39.232
1960[10] 48.868 5.631 43.237
1965[11] 51.427 6.328 45.099
1970[12] 51.423 8.698 42.725
1975[13] 53.252 9.503 43.749
1980[14] 50.696 10.503 40.193
1985[15] 51.569 11.448 40.121
1990[16] 47.822 11.364 36.458
2000[17] 35.388 12.075 23.313
2007[18] 30.898 12.654 18.244
2008[19] 31.099 11.927 19.172
2009[20] 30.340 11.534 18.806
2010[21] 28.983 11.253 17.730
2011[22] 27.743 11.160 16.583
2012[23] 27.045 10.960 16.085
2013[24] 26.559 26.559 veri yok
2014[25] 25.293 25.293 veri yok
2015[26] 24.198 24.198 veri yok
2016[26] 23.658 23.658 veri yok
2017[26] 23.014 23.014 veri yok
2018[26] 26.911 26.911 veri yok
2019[26] 24.080 24.080 veri yok
2020[26] 22.900 22.900 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Sarız ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "7/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012. 
  3. ^ "Tarihi Serüven". www.kayseripinarbasi.gov.tr. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024. 
  4. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  5. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  7. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  9. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  11. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  24. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  25. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  26. ^ a b c d e f

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]