Murat Reis Camii (Yunanistan)
 Murat Reis Camii | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Rodos, Yunanistan |
| Koordinatlar | 36°27′08″K 28°13′27″D / 36.45222°K 28.22417°D |
| İnanç | Sünni İslam |
| Mimari | |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | Osmanlı İslam |
| Tamamlanma | 1623 |
| Özellikler | |
| Minare sayısı | 1 |
| Malzemeler | Taş ve tuğla |
Murat Reis Camii (Yunanca: Τζαμί Μουράτ Ρέις), Yunanistan'ın Rodos kentinde bulunan bir camidir. Cami, 17. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiştir ve adını Koca Murat Reis'ten almaktadır. Cami hala ayakta olup restorasyona ihtiyacı bulunmaktadır ve Rodos'taki Osmanlı camilerinin çoğu gibi ibadete açık değildir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Cami, 1623 yılında Ebubekir Paşa tarafından I. Süleyman döneminin önde gelen Osmanlı amirallerinden Koca Murat Reis onuruna, Aziz Antuan'a ithaf edilen eski kilisenin yerine yaptırılmıştır.[1] Kendisi de vefatının ardından mezarlığa defnedilmiş, mezarı adanın Müslüman halkının yanı sıra Anadolu kıyılarında denizin karşı tarafında yaşayan halk için de bir ibadet ve hürmet nesnesi haline geldi. Hhac sırasında Müslümanlar türbeyi ziyaret ederler, kandiller ve adak taşırlardı. Mezarın yakınında hayvanları kesip etlerini fakirlere dağıtmak gelenekti.[2]
Yapı, 1797-1798 yıllarında Murabıt Hasan Bey tarafından onarılmış ve kendisi de buraya defnedilmiştir.[2][3] Bu, kapının üzerindeki velinimetinin ve neredeyse tamamen yıkıntıdan yenilendiği yılın belirtildiği kitabeden anlaşılmaktadır.[4]
Caminin orijinal minaresi, Trablusgarp Savaşı sırasındaki bombardımanın ardından Mayıs 1912'de yıkıldı. Daha sonra İtalyanlar tarafından bugünkü şekliyle yeniden inşa edilmiş ve 1993 yılında daha da restore edilmiştir.[2]
Mimarisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Cami, limandan sahile giden ana yolun kıvrımında yer almaktadır.[5]
Murat Reis Camisi'nin ibadet yeri kare planlı olup kubbeyle süslenmiş olup, şerefe ve minarenin ucu sıvalıdır.[3] Kuzeybatı cephesinde, birçok Türk camisinin tasarladığı ilk Bursa tipine uygun olarak, ahşap tavanı destekleyen üç kemerden oluşan bir revak yer almaktadır.[6] Caminin günümüzde acil bir restorasyon ihtiyacı bulunmaktadır.[3]
Mihrabın sağ tarafında yer alan ahşap minber, iki taş sütunla çevrelenmiş, yarım daire şeklinde bir girinti olup, herhangi bir yazılı metin içermemektedir, ancak böyle bir metnin bir zamanlar mevcut olması ve daha sonra vandalizme maruz kaldığı düşünülmektedir.[7]
Avlusunda, binanın etrafını saran bir Osmanlı mezarlığı bulunmaktadır. Burada, bugün hala Murat Reis ve diğer önemli şahsiyetlerin mezarları görülebilmektedir.[3] 1522 yılında adanın fethi sırasında hayatını kaybettiği anlaşılan I. Süleyman'ın üç subayının da burada gömülü olması, buranın, Murat Reis Camii'nin inşasından tam bir asır önce mezarlık olarak kullanıldığını göstermektedir.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Economides 2008, ss. 378, 494.
- ^ a b c Vrouchos, George (23 Kasım 2006). "Το νεκροταφείο και το Τζαμί Μουράτ Ρεϊς". rodiaki.gr (Yunanca). 19 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2023.
- ^ a b c d Konuk 2008, ss. 52–53.
- ^ Panagiotidi, Kalopisi & Mamaloukos 2010, s. 53.
- ^ a b Panagiotidi, Kalopisi & Mamaloukos 2010, s. 51.
- ^ Panagiotidi, Kalopisi & Mamaloukos 2010, s. 55.
- ^ Panagiotidi, Kalopisi & Mamaloukos 2010, ss. 59–60.
Bibliyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Murat Reis Camii (Yunanistan) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Economides, Regina (2008). "Murat Reis complex". Érsi Broúskari (Ed.). Ottoman architecture in Greece. Atina: Kültür ve Spor Bakanlığı. ISBN 9789602147931.
- Konuk, Neval (2008). Ottoman architecture in Lesvos, Rhodes, Chios and Kos islands. Ankara: The Center for Strategic Research. ISBN 978-9757307693.
- Panagiotidi, Maria; Kalopisi, Sophia; Mamaloukos, Stavros (2010). "Τα οθωμανικά τεμένη στην παλαιά πόλη της Ρόδου: Σουλτάν Σουλεϊμάν τζαμί, Μουράντ Ρέις τζαμί, Σουλτάν Μουσταφά τζαμί, Μεχμέτ Αγά τζαμί" (Yunanca). ss. 23-25. doi:10.12681/eadd/25418. Erişim tarihi: 12 Kasım 2023.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
