Margaret Geller
Margaret J. Geller | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Margaret Joan Geller 8 Aralık 1947[1] Ithaca, New York[1] |
| Mezun olduğu okul(lar) | Berkeley (1970) Princeton Üniversitesi (1975) |
| Ödüller | Newcomb Cleveland Ödülü (1989) MacArthur Bursu (1990) Klopsteg Memorial Ödülü (1996) Macellan Ödülü (2008) James Craig Watson Madalyası (2010) Henry Norris Russell Dershanesi (2010) Lilienfeld Ödülü (2013) Karl Schwarzschild Madalyası (2014) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Astrofizik |
| Çalıştığı kurum | Smithsonian Astrofiziksel Gözlemevi |
Margaret J. Geller (8 Aralık 1947 doğumlu), Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nde Amerikalı bir astrofizikçidir. Çalışmaları, yakın evrenin öncü haritalarını, galaksiler ve çevreleri arasındaki ilişkiyi araştırmayı ve evrendeki maddenin dağılımını ölçmek için yöntemlerin geliştirilmesini ve uygulanmasını içermektedir.
Kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]
Margaret, evrendeki galaktik üst yapının keşfine yol açan, evrenin büyük ölçekli yapılarının öncü haritalarını yaptı. Geller, Berkeley'deki California Üniversitesi'nde Fizik alanında lisans derecesi (1970) ve Princeton'dan Fizik alanında doktora derecesi (1975) aldı. Geller, James Peebles'in gözetiminde "Zengin kümelerde parlak galaksiler: büyüklük dağılımları için istatistiksel bir model" başlıklı doktora tezini tamamladı.[2] Geller, yüksek lisans okulunda katı hal fiziği okumayı düşünmesine rağmen, Charles Kittel astrofizik okumak için Princeton'a gitmesini önerdi.[3][4]
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi ve Cambridge, İngiltere'deki Astronomi Enstitüsü'ndeki araştırma burslarından sonra Harvard Üniversitesi'nde Astronomi bölümünde yardımcı doçent oldu (1980-1983). Daha sonra Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nin ortağı olan Smithsonian Astrofizik Gözlemevi'nin daimi bilimsel kadrosuna katıldı.
Geller, American Association for the Advancement of Science'ın bir Üyesi ve American Physical Society'nin bir Üyesidir. 1990'da American Academy of Arts and Sciences'a Fellow olarak seçildi.[5] İki yıl sonra ABD Ulusal Bilimler Akademisi'nin Fizik bölümüne seçildi.[6] 2000-2003 yılları arasında Ulusal Bilimler Akademisi Konseyi'nde görev yaptı. Yedi onur derecesi aldı (D.S.H.C. veya L.H.C.).
Araştırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Geller, kozmoloji ve galaksi dışı astronomide gözlemsel ve teorik çalışmalarıyla tanınır. Uzun vadeli hedefleri, evrenin genel olarak neye benzediğini keşfetmek ve bugün gözlemlediğimiz kalıplara nasıl sahip olduğunu anlamaktır. 1980'lerde, Çin Seddi'nin keşfedilmesine yol açan büyük ölçekli evrenin yapısının[7] öncü haritalarını yaptı.[8] Evrendeki gizemli karanlık maddenin dağılımını haritalandırmaya bakan SHELS adlı bir projeye liderlik ediyor.[9] 6.5 metrelik MMT ile HectoMAP adı verilen orta yaşlı evrenin daha uzak bir araştırmasını yürütüyor.[3] Geller, iç yapıyı ve gökada kümelerinin toplam kütlesini ve kümelerin büyük ölçekli yapı ile ilişkisini araştırmak için yenilikçi teknikler geliştirdi.
Geller ayrıca, galaksideki madde dağılımının önemli bir izleyicisi olabilecek hiper hızlı yıldızların ortak keşfidir.[10]
Filmler ve halka açık dersler[değiştir | kaynağı değiştir]
Geller, halk eğitimi için birkaç film yaptı. Onun 8 dakikalık videosu Where the Galaxies Are (1989), gözlemlenen evrende ilk grafik yolculuğuydu ve CINE Altın Kartal ile ödüllendirildi. Daha sonraki 40 dakikalık bir film olan So Many Galaxies... So Little Time, daha sofistike ödüllü (IEEE / Siggraph) grafikler içeriyor ve Ulusal Hava ve Uzay Müzesi'nde sergileniyordu.
Geller, dünyanın her yerindeki kamuoyuna kapsamlı konferanslar vermiştir. Chautauqua Enstitüsü'nün ana amfitiyatrosunda iki kez ders verdi.[11]
NPR'nin Şimdiye Kadarki En İyi Başlangıç Konuşmaları listesinde yer almaktadır.[12]
Astrofiziğe girişi ve ünlü astrofizikçi John Archibald Wheeler ile tanışmasıyla ilgili, "Evrenin Haritalanması" başlıklı hikâyesi, 21 Mayıs 2014'te The Story Collider podcast tarafından yayınlandı.[13]
Kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]
Geller'in çalışması, Yirminci Yüzyılda Fizik'te tartışılıyor.[14] Geller'in popüler makaleleri, Robert Woodrow Wilson, David Todd Wilkinson, J. Anthony Tyson ve Vera Rubin tarafından Beyond Earth'de yayınlandı: Alan Lightman, Robert Kirshner, Vera Rubin, Alan Guth ve James E. Gunn in Bubbles, Voids and Bumps in Time: The New Cosmology'de Evrenin[15] ve diğerlerinin Haritalanması.[16]
Ödüller ve onurlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1989 Newcomb Cleveland Ödülü, "Evrenin Haritalanması" için John P. Huchra ile birlikte Amerikan Bilim İlerleme Derneği'nden[17]
- 1990 MacArthur Vakfı Bursu[18]
- 1990 Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi[9]
- 1992 Ulusal Bilimler Akademisi[9]
- 1993 Helen Sawyer Hogg Kanada Astronomi Derneği Konferansı[19]
- 1996 Amerikan Fizik Öğretmenleri Derneği'nin Klopsteg Memorial Ödülü[20]
- 1997 New York Halk Kütüphanesi Kütüphanesi Aslan[21]
- 2003 Nice Gözlemevi La Medaille de l'ADION[22]
- 2008 Amerikan Felsefe Derneği tarafından galaksi gruplandırmaları üzerine yaptığı araştırma için Magellanic Premium[23]
- Colby College'dan 2009 Onur Derecesi (DSHC) [24]
- 2010 Henry Norris Russell Amerikan Astronomi Topluluğu Dersi[25]
- 2010 Ulusal Bilimler Akademisi James Craig Watson Madalyası[26]
- 2013 Julius Edgar Lilienfeld Amerikan Fizik Derneği Ödülü[27]
- 2014 Karl Schwarzschild Alman Astronomi Derneği Madalyası[28]
- Dartmouth Koleji'nden 2014 Onur Derecesi (DSHC)[29]
- Torino Üniversitesi'nden 2017 Onur Derecesi (LHC)[30][31]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Margaret Geller". Array of Contemporary American Physicists. 2006. 16 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2012.
- ^ Geller, Margaret J. (1975). Bright galaxies in rich clusters: a statistical model for magnitude distributions (İngilizce).
- ^ a b M. J. Geller, A. Diaferio, & M. J. Kurtz, Astron. J, 142, 133 (2011).
- ^ "History of Women in Astronomy: Margaret Geller". w.astro.berkeley.edu. 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017.
- ^ "Book of Members, 1780-2010: Chapter G" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. 18 Haziran 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2011.
- ^ "NAS Online Member Directory". National Academy of Sciences. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.
- ^ De Lapparent, V; Geller, M. J; Huchra, J. P (1986). "A Slice of the Universe". The Astrophysical Journal. 302: L1. Bibcode:1986ApJ...302L...1D. doi:10.1086/184625.
- ^ "M. J. Geller & J. P. Huchra, Science 246, 897 (1989)." 21 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020.
- ^ a b c "Home | Margaret J. Geller". www.cfa.harvard.edu. 17 Aralık 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020.
- ^ W. R. Brown, M. J. Geller, S. J. Kenyon, and M. J. Kurtz, Astrophys. J. Letters 622, L33 (2005).
- ^ "Expedition Universe & Click! The Universe". Chautauqua Institution. 13 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.
- ^ "The Best Commencement Speeches, Ever". 19 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2014.
- ^ "Margaret Geller: Mapping the Universe". 24 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2014.
- ^ Suplee, Curt (1999). Physics in the Twentieth Century. Henry N. Abrams. ISBN 978-0810943643.
- ^ DeVorkin, David (2002). Beyond Earth: Mapping the Universe. National Geographic. ISBN 978-0792264675.
- ^ Cornell, James (1992). Bubbles, Voids and Bumps in Time: The New Cosmology. Cambridge University Press. ISBN 978-0521426732.
- ^ "Margaret J. Geller". American Association for the Advancement of Science. 6 Kasım 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2011.
- ^ "Meet the 1990 MacArthur Fellows". MacArthur Foundation. 4 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.
- ^ "Helen Sawyer Hogg Lecture". Canadian Astronomical Society. 15 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.
- ^ "Klopsteg Memorial Award". American Association of Physics Teachers. 31 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2011.
- ^ "1997 Library Lion". New York Public Library. 23 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.
- ^ "la Medaille de l'ADION". Nice Observatory. 19 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.
- ^ "The Magellanic Premium of the American Philosophical Society". 17 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2009.
- ^ "Honorary Degree from Colby College". 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2014.
- ^ "Grants, Prizes and Awards". American Astronomical Society. 22 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2011.
- ^ "James Craig Watson Medal". National Academy of Sciences. 29 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2011.
- ^ "Julius Edgar Lilienfeld Prize". 26 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2012.
- ^ "Karl Schwarzschild Medal". 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2014.
- ^ "Honorary Degree from Dartmouth College". 10 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2014.
- ^ "Margaret Geller, Laura Honoris Causa". 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2017.
- ^ "Margaret Geller, Queen of Galaxies". 6 Nisan 2017. 7 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2017.
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Shearer, Benjamin; Shearer, Barbara Smith (1997). Notable women in the physical sciences : a biographical dictionary. Westport, Conn. Greenwood Press. ISBN 978-0313293030. OCLC 433367323.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bilimsel Gelişme için Amerikan Birliği derneği üyeleri
- Amerikan Fizik Topluluğu üyeleri
- Ulusal Bilimler Akademisi üyeleri
- Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley'de öğrenim görenler
- Princeton Üniversitesinde öğrenim görenler
- Cambridge Üniversitesi öğretim üyeleri
- MacArthur Fellows
- Harvard Üniversitesi öğretim üyeleri
- Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi üyeleri
- Astronomi cismi kâşifleri
- 1947 doğumlular
- Yaşayan insanlar