Leyla Bint Lukeyz

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Leyla bint Lukeyz (Arapça: ليلى بنت لكيز, ö. 483) veya Leyla el-'Afîfe (Arapça: ليلى العفيفة), Cahiliye Döneminde yaşamış Arap kökenli bir kadın şairdir.[1]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Leyla bint Lukeyz, aslen Arap kökenlidir ve Rebî'a b. Nizâr boyuna intisap etmektedir. Leyla, İslam öncesinde şiirsel faaliyetlerde bulunmuştur. Onun Arap Hristiyanlarından olduğu söylenmektedir. Yaşıtları arasında güzelliği ve zekasıyla ön plana çıktığı anlatılmaktadır. Sahip olduğu nitelikler dolayısıyla kendisinin pek çok aristokrat talibi çıkmış, ancak Leyla amcasının oğlu el-Berrâk b. Revhân ile evlenmeyi arzulamıştır.[1] Klasik Arap edebiyatında, Leyla ile el-Berrâk'ı konu alan bazı efsanevi anlatılar şekillenmiştir. Rivayetlere göre, Leyla'nın babası, önceleri kızının el-Berrâk ile evlenmesini istememiş, Leyla bu süreçte el-Berrak ile görüşmeyi kestiğinden "İffetli" anlamına gelen "el-'Afîfe" lakabıyla anılır olmuştur. Bazı görüşler, onun bu lakabı, Persler tarafından kaçırıldığında, iffetini koruduğu için aldığını öne sürmektedir. Leyla'nın Persler tarafından kaçırılması, ardından soydaşlarına kendisini kurtarmaları için çağrıda bulunması ve bu hadiseler etrafında şekillenen efsanevi anlatılar, Arap edebiyatında önemli bir yer işgal etmektedir.[1]

Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Esat Ayyıldız, “Leyla Bint Lukeyz (el-‘Afîfe): Beşinci Yüzyılda Kadın Bir Şair ve Epik Anlatısı”, Uluslararası Sosyal Bilimlerde Kadın Çalışmaları Sempozyumu Bildiri Kitabı, ed. Ömer Subaşı vd. (Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları, 2022), 477-485.