Batı Bosna Özerk Bölgesi Halk Savunması

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Batı Bosna Özerk Bölgesi Halk Savunması
Narodna odbrana Zapadne Bosne
Etkin1993–1995
Ülke Batı Bosna Özerk Bölgesi
TipiParamiliter
Büyüklük10,000[1][2] (4,000–5,000[3] aktif)
KarargâhVelika Kladuša
SloganŽivio Babo!
SavaşlarıBosna Savaşı
Komutanlar
BaşkomutanFikret Abdić
Kurmay başkanıHasib Hodžić[4]
Nişanlar
Kimlik
sembolü
People's Defense of the Autonomous Province of Western Bosnia
Bihaç kuşatmasının haritası

Batı Bosna Özerk Bölgesi Halk Savunması (Sırp-Hırvatça: Narodna Odbrana Zapadne Bosne, NOZB) Yugoslav Savaşları'ndan birisi olan Bosna Savaşı'nda (1992-1995) savaşan Fikret Abdić tarafından kurulan ve yönetilen bir paramiliter birimdi. Batı Bosna Özerk Bölgesi'nin (APZB) fiilî ordusu olarak görev yapmıştır.

Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Batı Bosna Özerk Bölgesi Halk Savunması'nın yapısı:[1][2]

  • 1. Tugay NOZB
  • 2. Tugay NOZB
  • 3. Tugay NOZB
  • 4. Tugay NOZB
  • 5. Tugay NOZB
  • 6. Tugay NOZB

Özel Birimler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Šejla birimi
  • Ajkini birimi
  • Metal birimi
  • Golubovi birimi
  • Jastrebovi birimi
  • Zenge birimi
  • Husko birimi

Diğer Birimler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Askeri polis
  • Sınır polisi
  • APZB policePolis
  • Askere Alım Merkezi "Surovi"

Çarpışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Boşnaklar Arası Savaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana madde: Boşnaklar Arası Savaş

Bihaç Kuşatması[değiştir | kaynağı değiştir]

12 Haziran 1992 tarihinden 5 Ağustos 1995 tarihine kadar NOZB,[5] Sırp Cumhuriyeti ve Krayina Sırp Cumhuriyeti'nin desteğiyle 5. Kolordu'ya ve Hırvat kuvvetlerine karşı savaşmıştır. Saraybosna Araştırma ve Dokümantasyon Merkezi, kuşatma altındaki topluluklar olan Bihaç, Bosanska Krupa, Cazin ve Velika Kladuşa'da 1991'den 1995'e kadar 4.856 kişinin öldürüldüğünü veya kaybolduğunu tespit etti.[6] APZB, Fırtına Harekâtı sırasında tamamen ortadan kaldırıldı.[7]

Kaplan Operasyonu (1994)[değiştir | kaynağı değiştir]

2 Haziran 1994 tarihinde Atif Dudakoviç komutasındaki 5. Kolordu,[8] Batı Bosna Özerk Bölgesi topraklarına saldırıp toprakları ele geçirdi ve Fikret Abdiç güvenlik için Zagreb'e kaçtı.[9] Fikret Abdiç'e bağlı yaklaşık 40.000 Boşnak, Krayina Sırp Cumhuriyeti'ne kaçtı.[10] Savaş, Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu için büyük bir zafer oldu. Ordu, Abdiç'in kuvvetlerini yenerek Sırp kuvvetlerini Bihaç'tan çıkardı ve Batı Bosna'yı geçici olarak ortadan kaldırdı.

Örümcek Operasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

4 Kasım 1994 tarihinde Franko Simatović [11][12] ve Jovica Stanišić'in [11][12] komutasındaki Sırplar, Bosna kuvvetlerine karşı bir karşı saldırı düzenledi ve saldırı Batı Bosna Özerk Bölgesi'nin yeniden kurulduğu bir Sırp zaferiyle sonuçlandı. Batı Bosna Özerk Bölgesi, kilit müttefiki Sırp Krajina Cumhuriyeti'nin düşüşüne ve ardından savaşın sonuna kadar varlığını sürdürdü.

Mirası[değiştir | kaynağı değiştir]

2013 yılında Bosna-Hersek Anayasa Mahkemesi, eski NOZB askerlerinin haklarını Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu ve Hırvat Savunma Konseyi üyelerinin haklarıyla eşitleyen bir karar yayınlamıştır.[13]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Ko su bili komandanti Abdićeve poražene vojske: Otkrivamo – gdje su i šta rade Babini vojnici". hamdočamo (Boşnakça). 24 Haziran 2016. 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022. 
  2. ^ a b "ОДБРАМБЕНО-ОТАЏБИНСКИ РАТ 1991-1995: Narodna odbrana Zapadne Bosne". ОДБРАМБЕНО-ОТАЏБИНСКИ РАТ 1991-1995. 27 Mart 2017. 18 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022. 
  3. ^ Ramet 2006, p. 451
  4. ^ "Ko su bili komandanti Abdićeve poražene vojske: Otkrivamo – gdje su i šta rade Babini vojnici". 24 Haz 2012. 
  5. ^ "After Long Siege, Bosnians Relish 'First Day of Freedom'". The New York Times. 9 Ağustos 1995. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2010. 
  6. ^ "IDC: Pounje victim statistics". 3 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2010. 
  7. ^ Radan, Peter (2002). The break-up of Yugoslavia and international law. Routledge. s. 192. ISBN 978-0-415-25352-9. 
  8. ^ Anthony Loyd (1 Şubat 2001). My War Gone By, I Miss It So. Penguin (Non-Classics). ISBN 0-14-029854-1. 
  9. ^ "Republika Zapadna Bosna: hronologija jedne izdaje". historija.info. 5 Ağustos 2017. 27 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2016. 
  10. ^ "FRENCH WITNESSES TESTIFY FOR MILOSEVIC". www.slobodan-milosevic.org. 8 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022. 
  11. ^ a b "Covert Operations: Unravelling Serbian Officials' Links To Paramilitaries - Analysis". Eurasiareview. 30 Haziran 2021. s. 4. 
  12. ^ a b Stojanovic, Milica (29 Haziran 2021). "Covert Operations: Unravelling Serbian Officials' Links to Paramilitaries". Balkan Insight. s. 1. 
  13. ^ "TZV. NARODNA ODBRANA ZAPADNA BOSNA JE BILA DIO AGRESORSKIH SRPSKO-CRGORSKIH VOJNIH SNAGA — Bosnjaci.Net". www.bosnjaci.net. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2023.