Bağdaşıklık
Bağdaşıklık, bir metni oluşturan unsurlar (sözcükler ve tümceler) arasındaki anlam bütünlüğü, tutarlılık ve homojenliği ifade eder.[1] Bağdaşıklık, anlamsal ilişkiler açısından tanımlanan dilsel bir birlikteliktir. Bir metin yalnızca dilbilgisi kurallarına göre düzenlenmez. Dil öğelerinin açıkladığı özellik ve durumlar arasında anlam bağıntıları da vardır. Bu anlam bağıntılarına bağdaşıklık denir.[2] Dilbilgisel bağlamda doğru görünen bir cümlede anlam ve mantık hataları bulunabilir; bağdaşık cümlelerde bu tür hatalar olmaz.
Bağdaşıklık konusu daha çok "anlatım bozukluğu" kapsamında, bağlaşıklık kavramı ile karşılaştırmalı olarak ele alınır. Bağlaşıklık, bir cümlenin yapısal olarak doğru olmasını ifade ederken; bağdaşıklık, anlam bütünlüğü ve mantıksal bağlamda doğru olması demektir. Bir cümlede bağdaşıklık veya bağlaşıklık yönünden hatalar olması, anlatım bozukluğuna neden olur.
Türkçedeki bağdaşıklık hataları başlıca şu başlıklar altında incelenir:
- Gereksiz sözcük kullanımı
- Bir sözcüğün yanlış anlamda kullanımı (benzer sözcüklerin karıştırılması)
- Anlam belirsizlikleri
- Sözcüğün yanlış yerde kullanımı
- Zamir eksikliğinden kaynaklanan belirsizlikler
- Karşılaştırma hataları
- Noktalama işareti eksikliğinden kaynaklanan anlam hataları
- Çelişen sözcüklerin bir arada kullanılması
- Deyim ve atasözlerinin hatalı kullanımı
- Mantık hataları
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "bağdaşıklık." 27 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TDK Sözlük. Erişim: 27 Ekim 2014
- ^ Anlatımın Oluşumu 27 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Milliedebiyat.com
 | Dilbilgisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |