İçeriğe atla

Yardım:Yeni madde oluşturmak

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Örnekteki "William Paley" sözcük grubu kırmızı renkte görünmektedir. Fareyi bu sözcüklerin üzerine getirerek sol butonu tıkladığımızda bizi henüz yazılmamış olan "William Paley" sayfasına götürür. Sayfaya yazmak istediklerinizi ekledikten sonra en alttaki "Sayfayı kaydet" butonuna tıkladığınızda William Paley sayfasını başlatmış olursunuz. Sayfadaki mavi bağlantılara tıkladığımızda ise ("ABD", "indirgenemez karmaşıklık" vb.) bizi daha önce başlatılmış olan "mevcut" sayfalara götürür.

Nasıl yeni bir Vikipedi sayfası oluşturulabileceğini anlatan bu sayfa Vikipedi'de yazarlık yapmak isteyenlere yardımcı olmak amacıyla oluşturulmuştur.

Genel ilkeler

Vikipedi'de yeni bir sayfa (madde) başlatmak üç farklı şekilde mümkündür:

  1. Herhangi bir maddedeki kırmızı bir bağlantıya tıklamak,
  2. Sağ üst köşedeki arama kutucuğunu kullanmak,
  3. Bu sayfanın devamındaki "yeni madde başlat" kutucuğunu kullanmak.
  • Önceden var olan bir bağlantıdan başlayarak yeni bir sayfa yaratmak önerilebilecek bir yoldur. Vikipedi'deki mavi bağlantılar mevcut yani sizden önce birisi tarafından oluşturulmuş sayfalara, kırmızı bağlantılar ise henüz oluşturulmamış sayfalara bağlantı verir.

Kırmızı bağlantılar "hayalet bağlantı" olarak da bilinirler. Bunlar henüz Vikipedide olmayan bir sayfaya (maddeye) yapılmış olan, hedef sayfası boş bağlantılardır.

  • Yeni bir sayfa başlatmak için, arama yaptıktan sonra karşınıza çıkan sayfadaki kırmızı bağlantının üzerine tıklayınız. Bu sizi henüz varolmayan bir sayfaya götürecektir. Bu sayfanın devamındaki "madde başlatma kutucuğunu" kullanarak da yeni bir madde başlatabilirsiniz.
  • Yeni başladığınız makaleye bir giriş (tanım) cümlesi yazmayı unutmayınız. Makaleye "Yazarın üçüncü kitabıdır." gibi bir girişle başlamayınız; siz o yazarın makalesindeki bir bağlantıyı tıklamış olabilirsiniz ancak başkaları yazdığınız makaleye başka yollardan ulaşmış olabilir ve neden bahsettiğinizi anlamaz.
  • Bir makaleye ad koymadan önce Vikipedi'nin adlandırma ilkelerine bir göz atınız. Böylece, ileride yazdığınız sayfanın adının değiştirilmesi olasılığı daha az olacaktır.
  • Makalenin başlığı olan kelime ya da kelimeleri makalenin başına çok yakın bir yerinde vurgulayınız. Örneğin, Ankara maddesini yazıyorsanız, maddeye şöyle bir cümle ile başlayabilirsiniz:
"Ankara, Türkiye'nin başkentidir."

Yeni sayfaya başlama

Bunun için çeşitli yollar vardır. İlk anlatılan yöntem en kolay yoldur.

Kutucuğu kullanarak

Şu anda aşağıdaki kutuya yazmak istediğiniz madde adını girip "Sayfayı oluştur"a tıklayarak yazmaya başlayabilirsiniz.

Kutucuğa madde ismini girin ve "Sayfayı oluştur"a basın. Bu işlem sizi adını yazdığınız madde için düzenleme sayfasına götürecektir. Bu sayfaya yazdıktan sonra kaydedip çıktığınızda artık o başlıkta bir madde Vikipedi'de yayınlanmaya başlayacaktır.

Sayfadaki kırmızı bağlantılarla

Varolan ya da oluşturduğunuz bir bağlantı sistemde karşılığı yoksa sayfa üzerinde kırmızı olarak gözükür.

Yeni bir sayfaya başlarken, yeni sayfanın başlığı içeren bir bağlantıdan başlayabilirsiniz. Vikipedi başlıklarını okurken, içeriği yazılmamış (bunun gibi: Örnek konu başlığı "not: bu çalışan bir bağlantı değildir") tıklanabilir bağlantılar göreceksiniz.

Yazılmamış sayfalara olan bağlantılar kırmızı renk ile görünecektir. (Eğer Oturum açmış iseniz, bunu soru işaretine Tercihler'i kullanarak dönüştürebilirsiniz). Bağlantıya tıkladığınızda şu notu göreceğiniz bir sayfa çıkacaktır:

Henüz var olmayan bir sayfaya konulmuş bir bağlantıya tıkladınız.
Bu sayfayı yaratmak için aşağıdaki metin kutusunu kullanınız.

Büyük kutuya konunuzu yazarak başlayabilirsiniz. Bitirdiğinizde, "Önizlemeyi göster" düğmesine basarak sayfanın nasıl gözükeceğini ve hata yapıp yapmadığınızı kontrol edin. Sonra sayfanın en altındaki "Sayfayı kaydet" düğmesine basınız.

Diğer sayfalara bağlantılar oluşturma

Var olan bir sayfayı değiştirirken kendine ait bir makalesi olması gerektiğini düşündüğünüz bir söz ya da söz dizisi dikkatinizi çekerse, bu sözü (ya da dizisini) köşeli ayraç içine alınız, örneğin [[burada olduğu gibi]]. Bu işlemi "vikileştirme" olarak adlandırıyoruz. Değiştirmekte olduğunuz makaleyi kaydettiğinizde köşeli ayraç içine aldığınız bu sözler ya bir bağlantı haline dönüşecektir (o adla bir makale zaten varsa) ya da yukarıda sözü edilen yeni makale yaratmanıza yardımcı olan kırmızı bağlantılara dönüşecektir. Bu, yeni bir makale yaratmanın hoş bir yoludur.

Deneme tahtası

Eğer istediğiniz sayfaya oluşturacağınız bağlantıyı koyacak uygun bir makale bulamadıysanız deneme tahtasını kullanabilirsiniz.

  • Deneme tahtasında istediğiniz değişiklikleri yapın, daha sonra yeni bir bağlantı oluşturun.
  • Ardından yeni makalenizi yaratmak için bu yeni bağlantıyı tıklayın.

Not: Deneme tahtası düzgün aralıklarla silinmektedir, bu nedenle yarattığınız sayfaları, ileride tekrar dönüp değiştirebilmek için, tarayıcınızdaki sık kullanılanlarınızın (Bookmarks) arasına eklemeyi unutmayın. Eğer kayıtlı bir kullanıcıysanız, katkıda bulunduğunuz sayfalara sağ üst köşedeki "Katkılarım" bağlantısını izleyerek de ulaşabilirsiniz. Aşağıda Ancak'la başlayan paragrafta bahsettiğimiz yetimler konusuna da dikkat etmenizde fayda vardır.

URL değiştirilmesiyle

Yeni bir sayfaya başlamanın en kolay yollarından birisi de tarayıcınızda aşağıdakine benzer bir adres açmaktır.

http://tr.wikipedia.org/wiki/Örnek_makale_başlığı

Elbette "Örnek_makale_başlığı" yerine yazmak istediğiniz makalenin başlığını koymanız gereklidir. Mesela "Gereksiz şeyler" başlıklı bir makale yaratmak için yazmanız gereken:

http://tr.wikipedia.org/wiki/Gereksiz_şeyler

adresidir.

Bunu yaptığınızda bir "iskelet sayfa" karşınıza gelir ve henüz bu başlıklı makalenin içerisinde kayıtlı metin olmadığını belirten bir uyarı görürsünüz. Sayfanın yukarısındaki "değiştir" bağlantısına basmanız yepyeni makalenizi yazmaya başlayabilmeniz için yeterlidir. Elbette makalenizi yazarken, yazdıklarınızın doğruluğuna ve tarafsızlığına özen gösterirseniz bizleri minnettar kılarsınız.

Ancak bu yöntemle yarattığınız makaleler, başka sayfalardan onlara bağlantı olmadığı için "yetim" kalırlar. Bu Vikipedi içerisinde istenilen bir şey değildir. Belki de yukarıda anlatılanları yapmak yerine önce yazmak istediğiniz makaleye, ilgili bir sayfada link yaratarak başlasanız daha iyi olur.

Daha fazla bilgi

Sayfaları oluştururken, kaydetmeden önce, yazınızı imla denetleyicisinden geçirmek iyi bir hareket olacaktır. Orijinal sayfanın kopyasını alıp, üzerinde çalışıp, geri yapıştırmanız sizin için daha kullanışlı olacaktır. Yepyeni konu başlıkları üretmek, Vikipedi'nin gelişimi ve derinliğinin artması için oldukça önemli bir yoldur.

Not: Vikipedi açık içerikli bir ansikopedidir. Özgür ve herkesçe kullanılabilir bir veritabanı bilgisine katkıda bulunuyorsunuz. Her şeyi otomatik olarak GNU Özgür Belge Lisansı altında lisanslamış bulunmaktasınız; Bunu sadece içeriğin haklarına sahipseniz (diğer bir deyişle, eğer siz oluşturduysanız) veya içerik halka açık bir bölgede ise yapabilirsiniz. Detaylar için Vikipedi:Telif hakları yönergesine bakınız.

Ayrıca bakınız