Actinidia polygama
| Actinidia polygama | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Actinidia Polygama ve çiçekleri
| ||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||
|
Gümüş Asma veya Kedi Otu olarak da bilinen Actinidia Polygama, Actinidiaceae ailesindeki bir kivi türüdür. Kore, Japonya ve Çin'in dağlık bölgelerinde 500 ila 1.900 metre arasındaki yüksekliklerde yetişir. Olgunlaştığı zaman 5-6 metre yüksekliğe ulaşabilir. Yaprak döken bir tırmanıcıdır ve -30°C'ye kadar olan sıcaklıklara dayanarak yaşayabilir.[2] Haziran ve Temmuz ayları arasında çiçeklenir. İki evcikli bir yapıya sahip olduğu için her bitkinin sadece tek bir cinsiyeti vardır. Bu nedenle tohum üretimi için iki cinsiyete sahip bitkinin beraber dikilmesi gerekir.[3] Tohumların olgunlaşması genellikle Ekim ve Kasım ayları arasında gerçekleşir.
Kore ve Çin tıbbında sıklıkla kullanılan bir bitkidir. Ağrı, gut, romatoid artrit ve iltihaplanma tedavilerinde kullanılmıştır.[4] Fareler üzerinde yapılan araştırmada bitkinin su kaybı ve cilt yaşlanması semptomlarını azalttığı gözlemlenmiştir.[5] Yüksek dozda tüketilmesi durumunda kısa süreli halüsinasyona sebep olur.[2]
Sahip olduğu maddelerin kediler üzerinde cezbedici veya sakinleştirici bir etkisi vardır. Bitki ile temasa geçen kediler uyumak, salya akıtmak, sürtünmek veya yuvarlanmak gibi çeşitli aktiviteler gerçekleştirebilir bu nedenle kedi feromonu olarak kullanır.[6] Gümüş asma kedilerin ilgisini çekmesi sebebiyle kedi oyuncaklarında kullanılmaktadır. Genellikle ağaç dalı şeklinde kullanıma sunulur ve kediler için kemirme çubuğu görevi de görür.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f "Actinidia Polygama Taxonomy". Animal and Planet Inspection Services of U.S Department of Agriculture. 16 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ a b "Actinidia polygama Silver Vine PFAF Plant Database". pfaf.org (İngilizce). 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ "Cryptic dioecy in Actinidia polygama: A test of the pollinator attraction hypothesis". Canadian Journal of Botany. Şubat 2004. 16 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2023.
- ^ Kim, Yoo Kyung; Kang, Hyo Joo; Lee, Kyung Tae; Choi, Jin Gyu; Chung, Sung Hyun (26 Aralık 2023). "Anti-inflammation activity of Actinidia polygama". Archives of Pharmacal Research. 26 (12): 1061-1066. doi:10.1007/BF02994759. ISSN 0253-6269. PMID 14723341. 16 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2023.
- ^ Kim, Yu-Jin; Lee, Jung Ok; Kim, Su-Young; Lee, Jung Min; Lee, Esther; Na, Jungtae; Yoo, Kwang-Ho; Park, Su-Jin; Kim, Beom Joon (22 Ocak 2023). "Effect of A. polygama APEE (Actinidia polygama ethanol extract) or APWE (Actinidia polygama water extract) on wrinkle formation in UVB-irradiated hairless mice". Journal of Cosmetic Dermatology. 22 (1): 311-319. doi:10.1111/jocd.14925. ISSN 1473-2165. PMID 35302698. 16 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2023.
- ^ "The Use of Silver Vine (Actinidia Polygama Maxim, Family Actinidiaceae) as an Enrichment Aid for Felines: Issues and Prospects" (PDF). American Journal of Animal and Veterinary Sciences. Science Publications. 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Haziran 2023.