Tektonik levhalar listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Levha sayfasından yönlendirildi)
20. yüzyılın ikinci yarısında haritalanan Dünya'nın başlıca tektonik levhalarının basitleştirilmiş haritası (kırmızı oklar levha sınırlarındaki hareketin yönünü gösterir)

Levha, yer kabuğunu oluşturan parçalardan her birine verilen isim. Yerkabuğu tek parça halinde değil, dev bir yapboz şeklindedir. Her bir yerkabuğu parçasına Levha adı verilir.

Yerküre kızgın bir kütle halinde iken en üst kısmından soğumaya başlamıştır. Soğuyan kısım yer kabuğunu oluşturur. Okyanuslar altında 8–10 km, kıtaların altında 35–40 km kalınlığında olan yerkabuğunun altında sıcak ve akışkan Manto yer alır. Mantoda sıcaklık dış çekirdeğe yakın yerlerde 3700 °C, yer kabuğuna yakın yerlerde 870 °C civarındadır. Bu sıcaklık farkı magmanın dikey konveksiyon hareketine sebep olur. Yükselen magma yer kabuğuna çarptığında yatay yönde akışa geçer. Bu hareket üzerinde yer alan yer kabuğunu akış yönünde sürükler. Çekiştirilen yer kabuğu parçalara ayrılır ve sürüklenmeye başlar. Levhalar bir akarsuda sürüklenen ağaç misali yılda 25 cm'ye kadar hareket eder.

Magmanın sürüklediği parçalar Levha hareketlerine sebep olur.

Başlıca Levhalar[1][değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük levhalar: Pasifik levhası, Kuzey Amerika levhası, Güney Amerika levhası, Avrasya Levhası, Afrika Levhası, Hint-Avustralya levhası, Antarktika levhası.

Küçük levhalar: Anadolu Levhası, Cocos levhası, Karayip levhası, Nazca levhası, Arap Levhası, Ege Denizi Levhası.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ KORAL, Prof. Dr. Hayrettin. "Levha Tektoniği" (PDF). istanbul.edu.tr. 3 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Mart 2014.