Litoria caerulea: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
ekleme şablon
otomatik taksona geçirildi + düzenlendi
Etiket: Kaldırılan yönlendirme
1. satır: 1. satır:
{{otomatik taksonkutu
{{Geçmiş birleştir|Litoria caerulea}}
| italik_başlık = evet
{{Taksoamfibi
| ad = Yeşil ağaç kurbağası
| ad = Litoria caerulea
| takson = Litoria
| resim = Magnificent tree frog (Litoria splendida) crop.jpg
| statü = LC
| tür = caerulea
| resim =
| alem = [[Hayvanlar|Animalia]]
| resim_altyazı =
| şube = [[Kordalılar|Chordata]]
| sıralama = ([[John White (surgeon)|White]], 1790)
| sınıf = [[İki yaşamlılar|Amphibia]]
| üst_sıralama =
| takım = [[Kurbağa|Anura]]
| aralık_haritası = Litoria caerulea distribution.png
| familya = [[Hylidae]]
| aralık_haritası_altyazı =
| cins = [[Litoria]]
| tür = L. caerulea
| durum = LC
| durum_sistemi = IUCN3.1
| ikili_ad = Litoria caerulea
| durum_kaynak = <ref name="iucn">{{Cite journal | author = Hero, Jean-Marc | author2 = Richards, Stephen | author3 = Retallick, Richard | author4 = Horner, Paul | author5 = Clarke, John | author6 = Meyer, Ed | title = ''Litoria caerulea'' | journal = [[The IUCN Red List of Threatened Species]] | volume = 2004 | page = e.T41082A10385007 | date = 2004 | url = https://www.iucnredlist.org/species/41082/10385007 | doi = 10.2305/IUCN.UK.2004.RLTS.T41082A10385007.en | access-date = 10 January 2018 }}</ref>
| ikili_ad_yazar = ([[John White (surgeon)|White]], 1790
<!--
| harita = Litoria caerulea distribution.png
| harita_bilgi =
| en_genç_fosil =
| en_eski_fosil =
| dış_bağlantılar = {{commons-species|Litoria caerulea}}
| fosil_kaynak = -->
| sinonimler =
* ''Litoria caerulea'' <small>White 1790</small>
* ''Rana caerulea''<small> (White 1790)</small>
* ''Rana austrasiae''<small> (Schneider 1799)</small>
* ''Hyla cyanea''<small> (Daudin 1803)</small>
* ''Rana coerulea''<small> (Daudin 1803)</small>
* ''Hyla cyanea''<small> (Peron 1807)</small>
* ''Hyla irrorata''<small> (De Vis 1884)</small>
* ''Pelodryas caerulea'' <small>Peters and Doria, 1878</small>
| sinonimler_kaynak = <ref>{{cite web |url=http://frogs.org.au/frogs/species/Litoria/caerulea/ |title=''Litoria caerulea'' |work=Frogs of Australia |publisher=Amphibian Research Centre |access-date=4 April 2015}}</ref><ref name=Knight>{{cite journal |author1=Knight, Michael |author2=Glor, Richard |author3=Smedley, Scott R. |author4=González, Andrés |author5=Adler, Kraig |author6=Eisner, Thomas |year=1999 |title=Firefly Toxicosis in Lizards |journal=Journal of Chemical Ecology |volume=25 |issue=9 |pages=1981–1986 |doi=10.1023/A:1021072303515 |s2cid=9341281 }}</ref>
}}
}}
'''Yeşil ağaç kurbağası''' (''Litoria caerulea''), [[Ağaç kurbağası|Hylidae]] (ağaç kurbağaları) familyasından, anavatanı [[Avustralya]] ve [[Yeni Gine]] olan, [[Yeni Zelanda]] ve [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de de bulunan bir [[kurbağa]] [[tür]]ü. Fizyolojik açıdan aynı cinsteki diğer türlere, özellikle ''[[Litoria splendida]]'' ve ''[[Litoria infrafrenata]]''`ya benzer.


'''''Litoria caerulea''''', ''[[Litoria]]'' cinsine bağlı bir kurbağa türüdür.<ref name="GBIF">{{Web kaynağı |url=https://www.gbif.org/species/2427669|başlık=GBIF |erişimtarihi=2 Mart 2024}}</ref>
Diğer [[Avustralya]]lı kurbağalara oranla büyük bir tür olan yeşil ağaç kurbağasının boyu 10 [[Santimetre|cm]]'ye ulaşabilir. Uysal olan bu kurbağalar insanların yaşam alanlarının yakınlarında yaşayabilir. Sıklıkla evlerin içinde veya pencerelerde, evdeki ışığa gelen böcekleri yerken görülebilir. Bu tür davranışsal özellikleri yüzünden yeşil ağaç kurbağası yaşadığı bölgede en çok tanınan kurbağalardandır; ayrıca, dünya çapında popüler bir [[egzotik evcil hayvan]]dır.


==Özellikleri==
== Fiziksel özellikleri ==
Tombul ve iridir. Yaklaşık {{dönüştür|11,5|cm|1|abbr=on}} uzunluğa erişebilir, yetişkinlerde dişiler erkeklerden az da olsa iridir. [[İris|Gözbebeği]] altın renginde ve yataydır. Görünümü çevresine ve sıcaklığa göre kahverengimsi yeşilden parlak yeşile kadar değişkenlik gösterir. Genelde sırt kısmında küçük ve düzensiz beyaz noktalar bulunur.Erkeklerde ses çıkardığı boğaz kısmı yeşilimsi iken dişilerde bu kısım beyazdır. [[Vücut bölgeleri|Ventral]] yüzeyi kremrengimsi beyaz ve pürüzlüdür.<ref name=e383>Egerton, p. 383.</ref><ref name="fact">{{cite web | title=Fact Sheet: White's Tree Frog |work=Smithsonian National Zoological Park |publisher=Smithsonian Institution | url= http://nationalzoo.si.edu/Animals/ReptilesAmphibians/Facts/FactSheets/Whitestreefrog.cfm| access-date=4 April 2015 | archive-url= https://web.archive.org/web/20051216192202/http://nationalzoo.si.edu/Animals/ReptilesAmphibians/Facts/FactSheets/Whitestreefrog.cfm| archive-date= 16 December 2005 | url-status= live}}</ref>
Yeşil ağaç kurbağası yaklaşık 10 [[Santimetre|cm]] uzunluğa kadar büyüyebilir. Rengi, içinde bulunduğu çevrenin renk ve sıcaklığına bağlı olarak kahverengiden yeşile değişkenlik gösterebilir. [[Ventral yüzey]]i beyazdır. Zaman zaman sırtında beyaz, düzensiz şekilli, çapı yaklaşık 5 [[Milimetre|mm]] olan noktalar bulunabilir. Bu noktaların sayısı kurbağa yaşlandıkça artar. Gözleri altın rengidir ve [[iris]]ler yataydır.


<!--
[[Akciğer]]leri olsa da oksijeni [[deri]] yoluyla alırlar. Bu işlemin etkili bir şekilde işleyebilmesi için derinin ıslak olması gerekir. Islak derinin getirdiği bir dezavantaj da [[patojen]]lerin ıslak yüzeyde daha rahat gelişebilmesidir ki bu da [[enfeksiyon]] riskini artırır. Bunu önlemek için kurbağa bu [[patojen]]leri yok edebilecek [[peptit]]ler salgılar. Yeşil ağaç kurbağasının deri salgısında bazı [[antibakteriyal]] ve [[antiviral]] peptitler bulunur. Ayrıca, yeşil ağaç kurbağasının deri salgılarında bulunan bazı [[peptit]]lerin [[HIV]]'i, sağlıklı [[T hücreleri]]ne zarar vermeden yok ettiği tespit edilmiştir.....
==Taksonomi==
'''''{{kopyala:PAGENAME}}''''' türüne bağlı alttürler (2024):
{{div sütunu|colwidth=280px}}
×
{{div sütunu-son}}
-->
==Dağılım ve habitat==
Avustralya'nın kuzey ve doğu bölgelerine ve Yeni Gine'ye özgüdür. Genel olarak sıcak ve nemli iklimde yaşar.


Amerika Birleşik Devletleri ve Yeni Zelanda'ya tanıtılan tür Florida'da sadece iki bölge ile sınırlandırıldı. Türün bu bölgedeki istila durumu bilinmiyor.<ref>{{cite web |url=https://nas.er.usgs.gov/queries/FactSheet.asp?speciesID=2276 |title=''Litoria caerulea'' (White, 1790) |access-date=4 April 2015 |year=2002 |work=Nonindigenous Aquatic Species |publisher=[[U.S. Geological Survey]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20071218070740/http://nas.er.usgs.gov/queries/FactSheet.asp?speciesID=2276 |archive-date=18 December 2007 |url-status=dead }}</ref> Yeni Zelanda'da 1897 ve 1899'da bazı bölgelerde serbest bırakılan ve sonrasında kaza eseri 1940'larda tanıtılan tür ile ilgili 1950'lerden beri bir görünme durumu bulunmuyor.<ref>{{cite web|url=http://www.nzfrogs.org/NZ+Frogs/Introduced+frogs.html |title=Introduced frogs |access-date=4 April 2015 |year=2006 |publisher=New Zealand Frog Research Group |archive-url=https://web.archive.org/web/20071224191143/http://www.nzfrogs.org/NZ%2BFrogs/Introduced%2Bfrogs.html |archive-date=24 December 2007 |url-status=live }}</ref>
== Dağılımı ==
Yeşil ağaç kurbağası [[Avustralya]]'nın kuzey ve doğu bölgeleri ile [[Yeni Gine]]'nin güneyine özgüdür. Dağılımı genelde ılık, nemli [[tropikal iklim]]e sahip bölgelerle sınırlıdır. Kışları soğuk olsa da Doğu [[Avustralya]] bu türe ev sahipliği yapar. Avustralya'nın güneyindeki [[Victoria, Avustralya|Victoria]] eyaletinde de bulunur, ancak bölgenin soğuk kışlarında yaşayamaz ve bu nedenle yaşam alanı kuzey bölgeleriyle sınırlı kalmıştır.


==Galeri==
Tür, hem [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'ye, hem de [[Yeni Zelanda]]'ya götürülmüştür. [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de, iklim şartları nedeniyle sadece [[Florida]] eyaletindeki iki bölgede bulunur, fakat bunlar çok küçük topluluklardır ve herhangi bir ekolojik zararlarının olup olmadığı bilinmemektedir. Eskiden [[Yeni Zelanda]]'da bulunurken, 1950'lerden beri görülmemiştir.
<gallery>
Litoria caerulea - Darwin NT.jpg
Image:Blue frog old.jpg|
File:Young male green tree frog speciman on green leaf.jpg|
Image:Litoria caerulea05.jpg|
File:Litoria caerulea2.JPG|
Image:Caerulea web.jpg|
File:Leopardenfrosch-01.jpg|
</gallery>


==İleri okuma==
== Ekoloji ve davranış ==
* {{cite book|author=Australian Biological Resources Study |title=Fauna of Australia: Amphibia & Reptilia |year=1993 |publisher=Australian Govt. Pub. Service |location=Canberra |isbn=978-0-644-32429-8 |url=http://www.environment.gov.au/node/13758}}
Yeşil ağaç kurbağaları çok uysaldır. Geceye özgü ([[noktürnal]]) olan bu hayvanlar akşamın erken saatlerinde ortaya çıkar ve gece avlanırlar. Gündüzleri serin, karanlık ve ıslak bir yer bulup uyurlar. Kış süresince ses çıkarmaz ve çoğunlukla görülmezler.
* {{cite web |author=Bruin, T. |title=ADW: ''Litoria caerulea'': Information | url=http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Litoria_caerulea.html| archive-url= https://web.archive.org/web/20050612004425/http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Litoria_caerulea.html| archive-date= 12 June 2005 | url-status= live}}
* {{cite book| author=Cogger, Harold G.| author-link=Harold Cogger| year=1979| title=Reptiles & Amphibians of Australia| publisher=A. H. & A. W. REED PTY LTS| isbn=978-0-589-50108-2}}
* Egerton, L. ed. (2005). ''Encyclopedia of Australian wildlife''. Reader's Digest {{ISBN|1-876689-34-X}}
* {{cite book|author=Menzies, J. I.| year=1976| title=Handbook of Common New Guinea Frogs| publisher=Wau Ecology Institute}}
* {{cite book|author=Tyler, M. J.| year=1994| title=Australian Frogs A Natural History| publisher=Reed Books| isbn=978-0-7301-0468-1}}


== Dış bağlantılar ==
Yerlerine göre çeşitli [[habitat]]larda bulunabilirler. Genellikle, bir durgun su kaynağının yakınındaki ağaçlarda bulunsalar da [[bataklık]]larda veya daha soğuk iklimlerde [[otlak]]larda hayatta kalabildikleri bilinmektedir. Yeşil ağaç kurbağaları evlerin içindeki lavabo ve tuvalet gibi su kaynaklarına yerleşmeleriyle de tanınırlar. Ayrıca pencerelerde böcekleri yerken de görülebilirler.
* {{commons-ufak}}

* {{Vikitür-ufak}}
Türün besin kaynağı büyük oranda [[böcek]] ve [[örümcek]]lerden oluşsa da, daha küçük kurbağaları ve hatta küçük [[memeli]]leri içerebilir. Kurbağa dişleri avı kesmeye uygun olmadığı için, av kurbağanın ağzına sığacak büyüklükte olmalıdır. Çoğunlukla yapışkan dillerini ava doğru iterler, av yapışır ve tüketilir. Bu tekniği küçük avlar için uygulayan yeşil ağaç kurbağası daha büyük avlarına farklı bir teknikle saldırır; aniden avın üzerine atlayıp saldırır ve elleriyle avı ağzına sokmaya çalışır.

Yeşil ağaç kurbağasının az sayıda yerli düşmanı vardır, [[yılan]]lar ve bazı [[kuş]] ve [[kertenkele]] türleri gibi. Avrupa'dan gelen yerleşimlerle, yerli olmayan bazı yırtıcılar getirilmiştir; özellikle de [[köpek]] ve kediler. Yakalanmış (tutsak haldeki) bir yeşil ağaç kurbağasının ortalama ömrü 16 yıl olsa da 20 yıldan daha uzun yaşayanları da olmuştur. Vahşi ortamda ortalama ömürlerinin yırtıcıların varlığı nedeniyle daha düşük olduğu düşünülmektedir.


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
* [[:en:White's Tree Frog|İngilizce Vikipedi Yeşil ağaç kurbağası maddesi]]
** Bruin, T. 2000. ''[http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Litoria_caerulea.html Litoria caerulea]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20050612004425/http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Litoria_caerulea.html |tarih=12 Haziran 2005 }}'' (On-line), [[Animal Diversity Web]]. Accessed November 06, 2005
** Cogger, H.G. 1979. ''Reptiles & Amphibians of Australia''. A. H. & A. W. REED PTY LTD ISBN 0-589-50108-9
** Tyler, M.J. 1994. ''Australian Frogs A Natural History''. Reed Books ISBN 0-7301-0468-0
** Vincent, L. 1999. ''[http://www.jcu.edu.au/school/tbiol/zoology/herp/Litoriacaerulea.PDF Litoria caerulea]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20050724153827/http://www.jcu.edu.au/school/tbiol/zoology/herp/Litoriacaerulea.PDF |tarih=24 Temmuz 2005 }}''
** Tyler, M.J. & Davies, M. ''[https://web.archive.org/web/20050723102705/http://www.deh.gov.au/biodiversity/abrs/publications/fauna-of-australia/pubs/volume2a/ar8ind.pdf Fauna of Australia, 8. Family Hylidae]''


{{taksonçubuğu|from=Q654682}}
== Dış bağlantılar ==
{{otorite kontrolü}}
* [https://web.archive.org/web/20061017103257/http://www.rainforest-australia.com/Litoria_caerulea.htm Rainforest Australia - ''Litoria caerulea'']
* [http://exoticpets.about.com/cs/frogsandtoads/a/whitestreefrog.htm Evcil hayvan olarak Yeşil ağaç kurbağaları]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20060209220806/http://exoticpets.about.com/cs/frogsandtoads/a/whitestreefrog.htm |tarih=9 Şubat 2006 }}


[[Kategori:Litoria]]
{{Otorite kontrolü}}
[[Kategori:Avustralya faunası]]
[[Kategori:1790'da tanımlanan taksonlar]]
[[Kategori:John White tarafından adlandırılmış taksonlar]]


[[Kategori:Litoria]]
{{Litoria-taslak}}

Sayfanın 16.37, 8 Mart 2024 tarihindeki hâli

Litoria caerulea
Korunma durumu

Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Amphibia
Takım: Anura
Familya: Hylidae
Cins: Litoria
Tür: L. caerulea
İkili adlandırma
Litoria caerulea
(White, 1790)
Sinonimler [2][3]
  • Litoria caerulea White 1790
  • Rana caerulea (White 1790)
  • Rana austrasiae (Schneider 1799)
  • Hyla cyanea (Daudin 1803)
  • Rana coerulea (Daudin 1803)
  • Hyla cyanea (Peron 1807)
  • Hyla irrorata (De Vis 1884)
  • Pelodryas caerulea Peters and Doria, 1878

Litoria caerulea, Litoria cinsine bağlı bir kurbağa türüdür.[4]

Özellikleri

Tombul ve iridir. Yaklaşık 11,5 cm (4,5 in) uzunluğa erişebilir, yetişkinlerde dişiler erkeklerden az da olsa iridir. Gözbebeği altın renginde ve yataydır. Görünümü çevresine ve sıcaklığa göre kahverengimsi yeşilden parlak yeşile kadar değişkenlik gösterir. Genelde sırt kısmında küçük ve düzensiz beyaz noktalar bulunur.Erkeklerde ses çıkardığı boğaz kısmı yeşilimsi iken dişilerde bu kısım beyazdır. Ventral yüzeyi kremrengimsi beyaz ve pürüzlüdür.[5][6]

Dağılım ve habitat

Avustralya'nın kuzey ve doğu bölgelerine ve Yeni Gine'ye özgüdür. Genel olarak sıcak ve nemli iklimde yaşar.

Amerika Birleşik Devletleri ve Yeni Zelanda'ya tanıtılan tür Florida'da sadece iki bölge ile sınırlandırıldı. Türün bu bölgedeki istila durumu bilinmiyor.[7] Yeni Zelanda'da 1897 ve 1899'da bazı bölgelerde serbest bırakılan ve sonrasında kaza eseri 1940'larda tanıtılan tür ile ilgili 1950'lerden beri bir görünme durumu bulunmuyor.[8]

Galeri

İleri okuma

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Hero, Jean-Marc; Richards, Stephen; Retallick, Richard; Horner, Paul; Clarke, John; Meyer, Ed (2004). "Litoria caerulea". The IUCN Red List of Threatened Species. 2004: e.T41082A10385007. doi:10.2305/IUCN.UK.2004.RLTS.T41082A10385007.en. Erişim tarihi: 10 January 2018. 
  2. ^ "Litoria caerulea". Frogs of Australia. Amphibian Research Centre. Erişim tarihi: 4 April 2015. 
  3. ^ Knight, Michael; Glor, Richard; Smedley, Scott R.; González, Andrés; Adler, Kraig; Eisner, Thomas (1999). "Firefly Toxicosis in Lizards". Journal of Chemical Ecology. 25 (9): 1981–1986. doi:10.1023/A:1021072303515. 
  4. ^ "GBIF". Erişim tarihi: 2 Mart 2024. 
  5. ^ Egerton, p. 383.
  6. ^ "Fact Sheet: White's Tree Frog". Smithsonian National Zoological Park. Smithsonian Institution. 16 December 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 April 2015. 
  7. ^ "Litoria caerulea (White, 1790)". Nonindigenous Aquatic Species. U.S. Geological Survey. 2002. 18 December 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 April 2015. 
  8. ^ "Introduced frogs". New Zealand Frog Research Group. 2006. 24 December 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 April 2015.