İçeriğe atla

Sırt ağrısı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
İmmoBot (mesaj | katkılar)
k kaynak etiketi düzenleme., dz
Makina86 (mesaj | katkılar)
Bilgi ve resim eklendi
Etiketler: Görsel Düzenleyici Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği
1. satır: 1. satır:
{{Infobox medical condition (new)
'''Sırt ağrısı''', [[sırt]]ta hissedilen [[Ağrı (tıp)|ağrıdır]]. Sırt ağrısı, etkilenen segmente göre boyun ağrısı (servikal), orta sırt ağrısı (torasik), alt sırt ağrısı (lomber) veya koksidinia (kuyruk kemiği veya sakral ağrı) olarak ayrılır.<ref name="origin" /> Bel bölgesi en çok etkilenen bölgedir.<ref name=":5">Church E, Odle T. [https://adxcorp.net/wp-content/uploads/2012/articles/article_1.pdf Diagnosis and treatment of back pain] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210918183832/https://adxcorp.net/wp-content/uploads/2012/articles/article_1.pdf |tarih=18 Eylül 2021 }}.&nbsp;''Radiologic Technology''&nbsp;[http://www.radiologictechnology.org/content/79/2/126.abstract serial online] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210904153626/http://www.radiologictechnology.org/content/79/2/126.abstract |tarih=4 Eylül 2021 }}. November 2007;79(2):126–204. Available from: CINAHL Plus with Full Text, Ipswich, MA. Accessed December 12, 2017.</ref> Bir sırt ağrısı atağı, süreye bağlı olarak [[akut]], subakut veya [[kronik]] olabilir. Ağrı, donuk bir ağrı, ateş eden veya delici bir ağrı veya yanma hissi olarak karakterize edilebilir. Rahatsızlık, [[İnsan bacağı|bacaklar]] veya [[ayak]]ların yanı sıra [[kol]]lara ve [[el]]lere de yayılabilir<ref name=":9">{{Kitap kaynağı|başlık=Backache:From Occiput to Coccyx|kısım=Chapter 3: The Anatomy of Pain in Backache|bölümurl=https://www.macdonaldpublishing.com/Chapter_3.html|yer=Vancouver, BC|yayıncı=MacDonald Publishing|yıl=2008|isbn=978-0-920406-47-2}}</ref> ve bacaklarda ve kollarda [[Parestezi|uyuşma]], veya güçsüzlük olabilir.
| name = Sırt ağrısı
| synonyms =
| image = Spinal_column_curvature-en.svg
| caption = Omurganın farklı bölgeleri (eğrilikleri)
| pronounce =
| field = [[Ortopedi]]
| symptoms =
| complications =
| onset =
| duration =
| types =
| causes =
| risks =
| diagnosis =
| differential =
| prevention =
| treatment =
| medication =
| prognosis =
| frequency =
| deaths =
}}

'''Sırt ağrısı''', [[sırt]]ta hissedilen [[Ağrı (tıp)|ağrıdır]]. Sırt ağrısı, etkilenen segmente göre boyun ağrısı (servikal), orta sırt ağrısı (torasik), [[bel ağrısı]] (lomber) veya koksidinia (kuyruk kemiği veya sakral ağrı) olarak ayrılır.<ref name="origin" /> Bel bölgesi en çok etkilenen bölgedir.<ref name=":5">Church E, Odle T. [https://adxcorp.net/wp-content/uploads/2012/articles/article_1.pdf Diagnosis and treatment of back pain] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210918183832/https://adxcorp.net/wp-content/uploads/2012/articles/article_1.pdf |tarih=18 Eylül 2021 }}.&nbsp;''Radiologic Technology''&nbsp;[http://www.radiologictechnology.org/content/79/2/126.abstract serial online] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210904153626/http://www.radiologictechnology.org/content/79/2/126.abstract |tarih=4 Eylül 2021 }}. November 2007;79(2):126–204. Available from: CINAHL Plus with Full Text, Ipswich, MA. Accessed December 12, 2017.</ref> Sırt ağrısı atağı, süreye bağlı olarak [[akut]], subakut veya [[kronik]] olabilir. Ağrı, donuk, delici veya yanma hissi olarak nitelenebilir. Rahatsızlık, [[İnsan bacağı|bacaklar]] veya [[ayak]]ların yanı sıra [[kol]]lara ve [[el]]lere de yayılabilir<ref name=":9">{{Kitap kaynağı|başlık=Backache:From Occiput to Coccyx|kısım=Chapter 3: The Anatomy of Pain in Backache|bölümurl=https://www.macdonaldpublishing.com/Chapter_3.html|yer=Vancouver, BC|yayıncı=MacDonald Publishing|yıl=2008|isbn=978-0-920406-47-2}}</ref> ve bacaklarda ve kollarda [[Parestezi|uyuşma]] veya güçsüzlük olabilir. Sırt ağrısının çoğunluğu belirli değildir ve [[İdiopatik|idiyopatik]]tir.<ref>{{cite journal | vauthors = Deyo RA, Weinstein JN |url=https://www.dartmouth.edu/sport-trial/Related_Papers/DeyoJW_LBP_NEJM344_01.pdf | title = Low back pain | journal = The New England Journal of Medicine | volume = 344 | issue = 5 | pages = 363–70 | date = February 2001 | pmid = 11172169 | doi = 10.1056/NEJM200102013440508 }}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Cohen SP | title = Epidemiology, diagnosis, and treatment of neck pain | journal = Mayo Clinic Proceedings | volume = 90 | issue = 2 | pages = 284–99 | date = February 2015 | pmid = 25659245 | doi = 10.1016/j.mayocp.2014.09.008 }}</ref>

Yaygın altta yatan mekanizmalar arasında [[İntervertebral diskler|disk]]lerde ve faset eklemlerde dejeneratif veya travmatik değişiklikler yer alır; bunlar daha sonra [[kas]]larda ve [[sinir]]lerde ikincil ağrıya ve [[kemik]]lere, [[eklem]]lere ve ellere ve ayaklara yansıyan ağrıya neden olabilir.<ref name=":9" /> [[Safra kesesi]], [[pankreas]], [[aort]] ve [[böbrek]] hastalıkları ve iltihaplanmaları da sırtta yansıyan ağrıya neden olabilir.<ref name=":9" /> [[Omurga]], sinir dokuları ve komşu yapıların tümörleri de sırt ağrısı olarak ortaya çıkabilir.

Sırt ağrısı yaygındır; yaklaşık on yetişkinden dokuzu hayatının bir noktasında ve çalışan on yetişkinden beşi her yıl sırt ağrısı yaşar.<ref name="AAFP">{{cite journal | vauthors = Patel AT, Ogle AA | title = Diagnosis and management of acute low back pain | journal = American Family Physician | volume = 61 | issue = 6 | pages = 1779–86, 1789–90 | date = March 2000 | pmid = 10750882 | doi = | url = http://www.aafp.org/afp/20000315/1779.html | archive-url = https://web.archive.org/web/20010211111518/http://www.aafp.org/afp/20000315/1779.html | archive-date = 11 February 2001 }}</ref> İnsanların %95'inin yaşamlarının bir noktasında sırt ağrısı yaşayacağını tahmin edilmektedir.<ref name=":5" /> Kronik ağrının en yaygın nedenidir ve iş kaybına ve sakatlığa önemli katkısı vardır.<ref name=":5" /> Çoğu kişi için sırt ağrısı kendi kendini sınırlar. Sırt ağrısı olan çoğu insan kronik şiddetli ağrı yaşamaz, bunun yerine hafif veya orta şiddette kalıcı veya aralıklı ağrı yaşar.<ref>{{cite journal | vauthors = Kongsted A, Kent P, Axen I, Downie AS, Dunn KM | title = What have we learned from ten years of trajectory research in low back pain? | journal = BMC Musculoskeletal Disorders | volume = 17 | pages = 220 | date = May 2016 | pmid = 27209166 | pmc = 4875630 | doi = 10.1186/s12891-016-1071-2 }}</ref> Çoğu [[Bel fıtığı|fıtıklaşmış disk]] ve [[Stenoz|darlık]] vakasında, dinlenme, enjeksiyonlar veya ameliyatın ortalama bir yıl sonrasında benzer ağrı iyileşme sonuçları olur. [[Amerika Birleşik Devletleri]]'nde akut bel ağrısı, doktor ziyaretlerinin en yaygın beşinci nedenidir ve kayıp iş günlerinin %40'ının nedenidir.<ref name=":6">{{cite journal | vauthors = Manchikanti L, Singh V, Datta S, Cohen SP, Hirsch JA | title = Comprehensive review of epidemiology, scope, and impact of spinal pain | journal = Pain Physician | volume = 12 | issue = 4 | pages = E35–E70 | date = Jul–Aug 2009 | pmid = 19668291 | doi = 10.36076/ppj.2009/12/E35 }}</ref> Dünya çapında engelliliğin önde gelen tek nedenidir.<ref name="2010 Global Burden of Disease Study">{{cite web | work = Institute for Health Metrics and Evaluation. | url = http://www.healthmetricsandevaluation.org/gbd/publications/policy-report/global-burden-disease-generating-evidence-guiding-policy | title = 2010 Global Burden of Disease Study | archive-url = https://web.archive.org/web/20140226215334/http://www.healthmetricsandevaluation.org/gbd/publications/policy-report/global-burden-disease-generating-evidence-guiding-policy | archive-date = 26 February 2014 }}</ref>


== Nedenler ==
== Nedenler ==
Kan damarları, [[Organ|iç organlar]], [[Bulaşıcı hastalık|enfeksiyonlar]], mekanik ve [[Özbağışıklık|otoimmün]] nedenler dahil olmak üzere sırt ağrısının birçok nedeni vardır.<ref name=":8">{{Kitap kaynağı|başlık=Rosen's emergency medicine : concepts and clinical practice|tarih=2017|yer=Philadelphia, PA|seri=Ninth|diğerleri=Walls, Ron M.; Hockberger, Robert S.; Gausche-Hill, Marianne|isbn=978-0323354790|oclc=989157341}}</ref> Sırt ağrısı olan kişilerin yaklaşık yüzde 90'ına, altta yatan tanımlanabilir bir patolojinin bulunmadığı spesifik olmayan akut sırt ağrısı teşhisi konur<ref name=":10">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=ZocqaZxWgBUC&pg=PA13|başlık=Interventional spine : an algorithmic approach|editörlerigöster=etal|sayfalar=13|yer=Philadelphia, PA|yayıncı=Saunders Elsevier|yıl=2008|isbn=978-0-7216-2872-1|editör-ad=Curtis W.|editör-soyadı=Slipman|erişimtarihi=17 Haziran 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170414065749/https://books.google.com/books?id=ZocqaZxWgBUC&pg=PA13|arşivtarihi=14 Nisan 2017|ölüurl=hayır}}</ref> İnsanların yaklaşık yüzde 10'unda tanısal görüntüleme yoluyla bir neden tespit edilebilir.<ref name=":10" /> Vakaların yüzde 2'sinden azı, [[Metastaz|metastatik kanserler]] ve spinal [[osteomiyelit]] ve [[Epidural abse|epidural apseler]] gibi ciddi enfeksiyonlarla birlikte, yaklaşık yüzde 1'i oluşturan ikincil faktörlere atfedilir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.medscape.com/viewarticle/457101_3|başlık=Back Pain|erişimtarihi=30 Nisan 2018|arşivtarihi=6 Mayıs 2011|arşivurl=https://web.archive.org/web/20110506190633/http://www.medscape.com/viewarticle/457101_3}}</ref>
Kan damarları, [[Organ|iç organlar]], [[Bulaşıcı hastalık|enfeksiyonlar]], mekanik ve [[Özbağışıklık|otoimmün]] nedenler dahil olmak üzere sırt ağrısının birçok nedeni vardır.<ref name=":8">{{Kitap kaynağı|başlık=Rosen's emergency medicine : concepts and clinical practice|tarih=2017|yer=Philadelphia, PA|seri=Ninth|diğerleri=Walls, Ron M.; Hockberger, Robert S.; Gausche-Hill, Marianne|isbn=978-0323354790|oclc=989157341}}</ref> Sırt ağrısı olan kişilerin yaklaşık yüzde 90'ına, altta yatan tanımlanabilir bir patolojinin bulunmadığı spesifik olmayan akut sırt ağrısı teşhisi konur<ref name=":10">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=ZocqaZxWgBUC&pg=PA13|başlık=Interventional spine : an algorithmic approach|editörlerigöster=etal|sayfalar=13|yer=Philadelphia, PA|yayıncı=Saunders Elsevier|yıl=2008|isbn=978-0-7216-2872-1|editör-ad=Curtis W.|editör-soyadı=Slipman|erişimtarihi=17 Haziran 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170414065749/https://books.google.com/books?id=ZocqaZxWgBUC&pg=PA13|arşivtarihi=14 Nisan 2017|ölüurl=hayır}}</ref> İnsanların yaklaşık yüzde 10'unda tanısal görüntüleme yoluyla bir neden tespit edilebilir.<ref name=":10" /> Vakaların yüzde 2'sinden azı, [[Metastaz|metastatik kanserler]] ve spinal [[osteomiyelit]] ve [[Epidural abse|epidural apseler]] gibi ciddi enfeksiyonlarla birlikte, yaklaşık yüzde 1'i oluşturan ikincil faktörlere atfedilir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.medscape.com/viewarticle/457101_3|başlık=Back Pain|erişimtarihi=30 Nisan 2018|arşivtarihi=6 Mayıs 2011|arşivurl=https://web.archive.org/web/20110506190633/http://www.medscape.com/viewarticle/457101_3}}</ref>

{| class="wikitable"
|+Yaygın sebepler
!'''Sebep'''
!'''Sırt ağrısı olan kişilerin yüzdesi'''
|-
|Belirli olmayan
|90%<ref name=":6" />
|-
|Vertebral sıkışma kırığı
|4%<ref name=":16" />
|-
|Metastatic cancer
|0.7%<ref name=":6" />
|-
|Enfeksiyon
|0.01%<ref name=":6" />
|-
|Kuyruk sokumu
|0.04%<ref name=":17" />
|}


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==

Sayfanın 05.39, 10 Şubat 2024 tarihindeki hâli

Sırt ağrısı
Omurganın farklı bölgeleri (eğrilikleri)
UzmanlıkOrtopedi

Sırt ağrısı, sırtta hissedilen ağrıdır. Sırt ağrısı, etkilenen segmente göre boyun ağrısı (servikal), orta sırt ağrısı (torasik), bel ağrısı (lomber) veya koksidinia (kuyruk kemiği veya sakral ağrı) olarak ayrılır.[1] Bel bölgesi en çok etkilenen bölgedir.[2] Sırt ağrısı atağı, süreye bağlı olarak akut, subakut veya kronik olabilir. Ağrı, donuk, delici veya yanma hissi olarak nitelenebilir. Rahatsızlık, bacaklar veya ayakların yanı sıra kollara ve ellere de yayılabilir[3] ve bacaklarda ve kollarda uyuşma veya güçsüzlük olabilir. Sırt ağrısının çoğunluğu belirli değildir ve idiyopatiktir.[4][5]

Yaygın altta yatan mekanizmalar arasında disklerde ve faset eklemlerde dejeneratif veya travmatik değişiklikler yer alır; bunlar daha sonra kaslarda ve sinirlerde ikincil ağrıya ve kemiklere, eklemlere ve ellere ve ayaklara yansıyan ağrıya neden olabilir.[3] Safra kesesi, pankreas, aort ve böbrek hastalıkları ve iltihaplanmaları da sırtta yansıyan ağrıya neden olabilir.[3] Omurga, sinir dokuları ve komşu yapıların tümörleri de sırt ağrısı olarak ortaya çıkabilir.

Sırt ağrısı yaygındır; yaklaşık on yetişkinden dokuzu hayatının bir noktasında ve çalışan on yetişkinden beşi her yıl sırt ağrısı yaşar.[6] İnsanların %95'inin yaşamlarının bir noktasında sırt ağrısı yaşayacağını tahmin edilmektedir.[2] Kronik ağrının en yaygın nedenidir ve iş kaybına ve sakatlığa önemli katkısı vardır.[2] Çoğu kişi için sırt ağrısı kendi kendini sınırlar. Sırt ağrısı olan çoğu insan kronik şiddetli ağrı yaşamaz, bunun yerine hafif veya orta şiddette kalıcı veya aralıklı ağrı yaşar.[7] Çoğu fıtıklaşmış disk ve darlık vakasında, dinlenme, enjeksiyonlar veya ameliyatın ortalama bir yıl sonrasında benzer ağrı iyileşme sonuçları olur. Amerika Birleşik Devletleri'nde akut bel ağrısı, doktor ziyaretlerinin en yaygın beşinci nedenidir ve kayıp iş günlerinin %40'ının nedenidir.[8] Dünya çapında engelliliğin önde gelen tek nedenidir.[9]

Nedenler

Kan damarları, iç organlar, enfeksiyonlar, mekanik ve otoimmün nedenler dahil olmak üzere sırt ağrısının birçok nedeni vardır.[10] Sırt ağrısı olan kişilerin yaklaşık yüzde 90'ına, altta yatan tanımlanabilir bir patolojinin bulunmadığı spesifik olmayan akut sırt ağrısı teşhisi konur[11] İnsanların yaklaşık yüzde 10'unda tanısal görüntüleme yoluyla bir neden tespit edilebilir.[11] Vakaların yüzde 2'sinden azı, metastatik kanserler ve spinal osteomiyelit ve epidural apseler gibi ciddi enfeksiyonlarla birlikte, yaklaşık yüzde 1'i oluşturan ikincil faktörlere atfedilir.[12]

Yaygın sebepler
Sebep Sırt ağrısı olan kişilerin yüzdesi
Belirli olmayan 90%[8]
Vertebral sıkışma kırığı 4%[13]
Metastatic cancer 0.7%[8]
Enfeksiyon 0.01%[8]
Kuyruk sokumu 0.04%[14]

Kaynakça

  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; origin isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ a b c Church E, Odle T. Diagnosis and treatment of back pain 18 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Radiologic Technology serial online 4 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. November 2007;79(2):126–204. Available from: CINAHL Plus with Full Text, Ipswich, MA. Accessed December 12, 2017.
  3. ^ a b c "Chapter 3: The Anatomy of Pain in Backache". Backache:From Occiput to Coccyx. Vancouver, BC: MacDonald Publishing. 2008. ISBN 978-0-920406-47-2. 
  4. ^ Deyo RA, Weinstein JN (February 2001). "Low back pain" (PDF). The New England Journal of Medicine. 344 (5): 363–70. doi:10.1056/NEJM200102013440508. PMID 11172169. 
  5. ^ Cohen SP (February 2015). "Epidemiology, diagnosis, and treatment of neck pain". Mayo Clinic Proceedings. 90 (2): 284–99. doi:10.1016/j.mayocp.2014.09.008. PMID 25659245. 
  6. ^ Patel AT, Ogle AA (March 2000). "Diagnosis and management of acute low back pain". American Family Physician. 61 (6): 1779–86, 1789–90. PMID 10750882. 11 February 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ Kongsted A, Kent P, Axen I, Downie AS, Dunn KM (May 2016). "What have we learned from ten years of trajectory research in low back pain?". BMC Musculoskeletal Disorders. 17: 220. doi:10.1186/s12891-016-1071-2. PMC 4875630 $2. PMID 27209166. 
  8. ^ a b c d Manchikanti L, Singh V, Datta S, Cohen SP, Hirsch JA (Jul–Aug 2009). "Comprehensive review of epidemiology, scope, and impact of spinal pain". Pain Physician. 12 (4): E35–E70. doi:10.36076/ppj.2009/12/E35. PMID 19668291. 
  9. ^ "2010 Global Burden of Disease Study". Institute for Health Metrics and Evaluation. 26 February 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Rosen's emergency medicine : concepts and clinical practice. Ninth. Walls, Ron M.; Hockberger, Robert S.; Gausche-Hill, Marianne. Philadelphia, PA. 2017. ISBN 978-0323354790. OCLC 989157341. 
  11. ^ a b Slipman, Curtis W., (Ed.) (2008). Interventional spine : an algorithmic approach. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier. s. 13. ISBN 978-0-7216-2872-1. 14 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2022. 
  12. ^ "Back Pain". 6 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2018. 
  13. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :16 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  14. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :17 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)