Polistes dominula: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
ekleme şablon
düzenleme
1. satır: 1. satır:
{{otomatik taksonkutu
{{Geçmiş birleştir|Polistes dominula}}
| italik_başlık = evet
{{otomatik taksokutu
| ad = Avrupa kâğıt yaban arısı
| ad = Polistes dominula
| takson = Polistes
| resim = Wasp October 2007-5.jpg
| takson= Polistes
| tür = dominula
| tür = dominula
| resim =
| sıralama = [[Johann Ludwig Christ|Christ]], 1791
| sinonimler =
| resim_altyazı =
| sıralama = ([[Johann Ludwig Christ|Christ]], 1791)
''Polistes gallicus''
| üst_sıralama =
| aralık_haritası =
| aralık_haritası_altyazı =
| durum = NE
| durum_sistemi = IUCN3.1
| durum_kaynak =
<!--
| en_genç_fosil =
| en_eski_fosil =
| fosil_kaynak = -->
}}
}}


'''''Polistes dominula''''', ''[[Polistes]]'' cinsine bağlı bir arı türüdür.<ref name="GBIF">{{Web kaynağı |url=https://www.gbif.org/species/1310500|başlık=GBIF|erişimtarihi=1 Ocak 2024}}</ref><ref name="PBDB">{{Web kaynağı |url=https://paleobiodb.org/classic/checkTaxonInfo?taxon_no=152135|başlık=PBDB|erişimtarihi=1 Ocak 2024}}</ref><ref name="Mindat">{{Web kaynağı |url=https://www.mindat.org/taxon-1310500.html|başlık=Mindat|erişimtarihi=1 Ocak 2024}}</ref>
'''Avrupa kâğıt yaban arısı''' ''(Polistes dominula)'', Vespidae familyasından [[Avrupa]]'da en çok bulunan ve tanınan [[yaban arısı]] [[tür]]ü. Uzunca bir süre ''"Polistes gallicus"'' biçiminde, yanlış bir adlandırma yapılmıştır. [[Amerika]] kıtasına Pine Barres tarafından getirilmiş ve 1980'ler ile 1990'lar arasında tüm kıtaya uyum sağlayarak yayılmıştır.

[[Dosya:Wasp March 2008-1.jpg|küçükresim|upright=1.14|sol|Avrupa kâğıt eşekarısı (Polistes dominulus)]]
==Özellikler==
[[Dosya:Wasp colony.jpg|küçükresim|upright=1.14|sol|Avrupa kâğıt yaban arısı tarafından aşama aşama kurulan yeni bir arı kolonisi]]
Eril kanat uzunlukları {{convert|9.5|to|13.0|mm|in|frac=16}} aralığındayken dişilerin {{convert|8.5|to|12.0|mm|in|frac=16}} aralığında değişkenlik gösterir. Gövdesinin tamamı ''[[Vespula germanica]]'' gibi sarı ve siyahtan renkten oluşur.<ref name="ReferenceA">{{cite journal|last1=Gamboa|first1=George|last2=Reeve|first2=H.K|last3=Ferguson|first3=I.D.|last4=Wacker|first4=L.|title=Nestmate recognition in social wasps: the origin and acquisition of recognition odours|journal=Animal Behaviour|volume=34|issue=3|pages=685–695|doi=10.1016/s0003-3472(86)80053-7|year=1986|s2cid=54367867}}</ref>
{{Temiz}}
<!--
[[Dosya:Polistes dominula MHNT.jpg|küçükresim|upright 1.2|''Polistes dominula'']]
==Taksonomi==
'''''{{kopyala:PAGENAME}}''''' türüne bağlı alttürler (2024):<ref name="ITIS 1">{{Web kaynağı |url=https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=82732#null|başlık=ITIS}}</ref>
{{div sütunu|colwidth=280px}}
×
{{div sütunu-son}}
-->

==Dağılım ve habitat==
Avrupa'nın kuzeyinden Kuzey Afrika'ya, sıcaklığa göre Asya'nın Çin'e kadar uzanan doğusunun bir kısmına özgüdür.<ref>{{cite web |url=http://www.ipc.ibaraki.ac.jp/~jkrte/wasp/polistes/Polistes.htm |title=Distributional checklist of the species of the genus ''Polistes'' (Hymenoptera: Vespidae; Polistinae, Polistini) |author=James M. Carpenter |access-date=2009-02-09 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090710131558/http://www.ipc.ibaraki.ac.jp/~jkrte/wasp/polistes/Polistes.htm |archive-date=2009-07-10}}</ref> Yeni Zelanda<ref>{{cite web |url=https://www.pmanz.nz/uploads/5/3/1/0/53106237/european_paper_wasp_fs_sept2016_web.pdf |title=European Paper Wasp |work=Ministry for Primary Industries, New Zealand}}</ref>, Avustralya, Güney Afrika,<ref>{{Cite journal|title=''Polistes dominulus'' (Christ, 1791) (Hymenoptera: Polistinae: Vespidae) newly recorded from South Africa |author=C. Eardley, F. Koch & A.R. Wood | journal=[[African Entomology]]|volume=17|issue=2 |pages=226–227|year=2009 |doi=10.4001/003.017.0214|last2=Koch |last3=Wood |s2cid=85308699}}</ref> Kuzey ve Güney Amerika'ya tanıtılmıştır. 1980'lerin ortalarında türün nüfusu daha serin bölgelere, özellikle Avrupa'nın kuzeyine doğru yayılmaya başladı.

==İleri okuma==
* {{Cite journal |title=Intra-specific variation in the comb structure of ''Polistes dominulus'': parameters, maturation, nest size and cell arrangement |last1=Karsai |first1=I. |name-list-style=amp |last2=Penzes |first2=Z. |journal=[[Insectes Sociaux]] |volume=43 |issue=3 |pages=277–296 |year=1996 |doi=10.1007/BF01242929|s2cid=24171685}}
* Carpenter, M. (2010) Distributional checklist of the species of the genus Polistes (Hymenoptera: Vespidae; Polistinae, Polistini)

==Galeri==
<gallery>
Dosya:Paper Wasp Head.jpg|
Dosya:European paper wasp (Polistes dominula) in The Netherlands.jpg|
Dosya:PolistesDominulus.jpg|
Dosya:Wasp March 2008-1.jpg|
Dosya:Polistes dominula MHNT.jpg|Dişi
Dosya:Avespa041eue.jpg|Eril
Dosya:Polistes dominulus 5.jpg|
Dosya:Polistes dominulus-pjt1.jpg|
Dosya:Nido di vespe.jpg|
Dosya:Xenos vesparum in Polistes dominulaXenos vesparum.jpg|
</gallery>

== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.cirrusimage.com/Bees_wasp_polistes.htm Paper wasp ''Polistes dominula'' reference photographs, biological notes]
{{commons-species|Polistes dominula}}
* [https://web.archive.org/web/20091027122434/http://geocities.com/quelea/waspinfo.html ''Polistes dominula'' facial markings indicating dominance]
* [https://web.archive.org/web/20141017164410/https://bioweb.uwlax.edu/bio203/f2013/dewinter_chri/classification.htm "Phylogenetic Tree of ''Polistes dominula'' "]
* {{commons-ufak}}
* {{Vikitür-ufak}}

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

{{taksonçubuğu|from=Q221487}}
{{otorite kontrolü}}


[[Kategori:Polistes]]
{{arı-taslak}}
[[Kategori:1791'de tanımlanan taksonlar]]
[[Kategori:Johann Ludwig Christ tarafından adlandırılmış taksonlar]]


{{Polistes-taslak}}
[[Kategori:Vespidae]]
[[Kategori:Yaban arısı taslakları]]

Sayfanın 00.03, 2 Ocak 2024 tarihindeki hâli

Polistes dominula
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Arthropoda
Sınıf: Insecta
Takım: Hymenoptera
Familya: Vespidae
Cins: Polistes
Tür: P. dominula
İkili adlandırma
Polistes dominula
(Christ, 1791)

Polistes dominula, Polistes cinsine bağlı bir arı türüdür.[1][2][3]

Özellikler

Eril kanat uzunlukları 95 ila 130 milimetre (3+34 ila 5+18 in) aralığındayken dişilerin 85 ila 120 milimetre (3+38 ila 4+34 in) aralığında değişkenlik gösterir. Gövdesinin tamamı Vespula germanica gibi sarı ve siyahtan renkten oluşur.[4]

Dağılım ve habitat

Avrupa'nın kuzeyinden Kuzey Afrika'ya, sıcaklığa göre Asya'nın Çin'e kadar uzanan doğusunun bir kısmına özgüdür.[5] Yeni Zelanda[6], Avustralya, Güney Afrika,[7] Kuzey ve Güney Amerika'ya tanıtılmıştır. 1980'lerin ortalarında türün nüfusu daha serin bölgelere, özellikle Avrupa'nın kuzeyine doğru yayılmaya başladı.

İleri okuma

  • Karsai, I.; Penzes, Z. (1996). "Intra-specific variation in the comb structure of Polistes dominulus: parameters, maturation, nest size and cell arrangement". Insectes Sociaux. 43 (3): 277–296. doi:10.1007/BF01242929. 
  • Carpenter, M. (2010) Distributional checklist of the species of the genus Polistes (Hymenoptera: Vespidae; Polistinae, Polistini)

Galeri

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "GBIF". Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  2. ^ "PBDB". Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  3. ^ "Mindat". Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  4. ^ Gamboa, George; Reeve, H.K; Ferguson, I.D.; Wacker, L. (1986). "Nestmate recognition in social wasps: the origin and acquisition of recognition odours". Animal Behaviour. 34 (3): 685–695. doi:10.1016/s0003-3472(86)80053-7. 
  5. ^ James M. Carpenter. "Distributional checklist of the species of the genus Polistes (Hymenoptera: Vespidae; Polistinae, Polistini)". 2009-07-10 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2009-02-09. 
  6. ^ "European Paper Wasp" (PDF). Ministry for Primary Industries, New Zealand. 
  7. ^ C. Eardley, F. Koch & A.R. Wood; Koch; Wood (2009). "Polistes dominulus (Christ, 1791) (Hymenoptera: Polistinae: Vespidae) newly recorded from South Africa". African Entomology. 17 (2): 226–227. doi:10.4001/003.017.0214.